Opublikowano: 23.02.2024 r., 16:20
Szczwół plamisty, potocznie nazywany psią pietruszką czy pietrasznikiem plamistym, to roślina obecna na polskich łąkach i terenach zielonych. Pomimo swojego pozornie niewinnego wyglądu, jest to roślina wyjątkowo toksyczna, zawierająca szereg substancji trujących, w tym koniinę, cykutynę, kwas mrówkowy oraz masłowy. To sprawia, że kontakt czy spożycie tej rośliny może być niebezpieczne dla zdrowia człowieka.
Szczwół plamisty, znany naukowo jako Conium maculatum, jest rośliną, która najbardziej znana jest ze swoich toksycznych właściwości. Ten gatunek należy do rodziny selerowatych (Apiaceae) i jest rozpoznawalny po swoich charakterystycznych, fioletowo nabiegłych plamach na łodydze oraz po silnym, nieprzyjemnym zapachu przypominającym myszy, wydobywającym się po zgnieceniu części rośliny. Roślina pojawia się głównie na wilgotnych, zacienionych terenach, przy drogach, rowach oraz na nieużytkach i pastwiskach, rozpowszechniona jest w wielu regionach Europy, Azji, a także w Ameryce Północnej.
Dla nieświadomych osób może być trudne odróżnienie szczwołu plamistego od innych, podobnych roślin o jadalnym charakterze. Korzeń tej rośliny przypomina pasternak, a liście imitują natkę pietruszki, co dodatkowo zwiększa ryzyko pomyłki. Dlatego też, przy spacerach po łąkach czy terenach zielonych, zawsze należy zachować szczególną ostrożność i unikać zbliżania się do nieznanych roślin.
Cechą charakterystyczną szczwołu plamistego jest fakt, że jego korzenie są najbardziej trujące wczesną wiosną, podczas gdy latem większe ryzyko toksyczności stanowi pęd nadziemny. Roślina ta posiada podobne wygląd do pietruszki czy pasternaku, ale odróżnia ją inny zapach. Dla osób niewprawionych w rozpoznawaniu roślin, kontakt z nią może być bardzo niebezpieczny.
W przypadku podejrzenia spożycia szczwołu plamistego, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem i obserwować objawy. Do symptomów zatrucia należą m.in. nudności, wymioty, bóle brzucha czy osłabienie. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do śmierci z objawami uduszenia. Dlatego też, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, warto zachować czujność i unikać zbliżania się do tej trującej rośliny.
Jest to jedna z najbardziej trujących roślin w naszym kraju. Kwiaty, liście, łodyga oraz korzenie zawierają substancje trujące dla człowieka, takie jak koniina, cykutyna, kwas mrówkowy oraz masłowy. Choć samo dotykanie rośliny nie stanowi zagrożenia, kontakt z nią może spowodować poważne objawy zatrucia, zwłaszcza w przypadku spożycia rośliny lub jej soku.
W przypadku kontaktu ze szczwołem plamistym, np. poprzez spożycie lub dostanie się soku rośliny na skórę, należy zachować czujność i obserwować swoje samopoczucie. Objawy zatrucia mogą pojawić się stosunkowo szybko i obejmować takie symptomy jak nudności, wymioty, biegunka, poty, zawroty głowy czy problemy z oddychaniem. W przypadku podejrzenia zatrucia, konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem.
Niestety, na chwilę obecną nie istnieje antidotum na zatrucie szczwołem plamistym. Lekarz może jedynie reagować na konkretną sytuację i objawy, np. zabezpieczając drogi oddechowe czy podając leki antydrgawkowe w przypadku ich konieczności. Dlatego też, ważne jest, aby być świadomym zagrożenia wynikającego z kontaktu z trującymi roślinami i zawsze zachowywać czujność podczas spacerów czy pikników na łonie natury.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zatrucia roślinami czy sposobów postępowania w przypadku podejrzenia zatrucia, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą. Pamiętaj, że profilaktyka jest zawsze najlepszym rozwiązaniem, dlatego też unikaj kontaktu z nieznaniem roślinami i bądź świadomym swojego otoczenia podczas zabawy na świeżym powietrzu. Odpowiednia wiedza i ostrożność mogą uchronić Cię przed nieprzyjemnymi konsekwencjami spotkania z trującymi roślinami.
