Tajemniczy czerwony robak pojawił się w polskich ogrodach – zobacz, dlaczego jest tak niebezpieczny
W ogrodzie naszej czytelniczki pojawił się tajemniczy owad. Kilka dni później znalazła jeszcze kilka takich osobników. Są naprawdę niespotykane, a tak naprawdę mogą być bardzo niebezpieczne. Widziałeś te czerwone larwy w ogrodzie? Lepiej pozbądź się ich jak najszybciej.
- Tajemniczy owad w ogrodzie
- Trociniarka czerwica – charakterystyka i wygląd
- Występowanie i środowisko życia
- Zagrożenia i szkody wyrządzane przez trociniarkę
- Zwalczanie i profilaktyka
Tajemniczy owad w ogrodzie
Jakiś czas temu na naszej grupie w serwisie Facebook "Fajny Ogród – grupa dyskusyjna" pojawił się post jednej z naszych czytelniczek. Użytkowniczka wstawiła zdjęcia dość dużej czerwonej larwy i zapytała zgromadzonych ogrodników, co to jest. W jej ogrodzie zalęgło się więcej tych robaków, przyznała, że znalazła kilka sztuk.
Wielu użytkowników nie wiedziało co to jest i w komentarzach dziwili się na widok niecodziennego owada. Inni także napotkali się na niego w swoich ogrodach, ale nadal nie wiedzieli, jak niebezpieczny jest to owad. Dopiero po jakimś czasie ktoś rozpoznał w nim larwę trociniarki czerwicy – niebezpiecznego szkodnika drzew i krzewów.
Trociniarka wygląda niewinnie, jak większość larw, ale jeśli tylko ją zauważysz, od razu zacznij działać. Jak napisała jedna z naszych użytkowniczek, pani Justyna: „o ile różne robaki mają u mnie spokojne życie, to ten jest do bezwzględnej likwidacji, tak jak pędraki chrabąszczów i turkucie”.
Trociniarka czerwica – charakterystyka i wygląd
Trociniarka czerwica to duży motyl nocny z rodziny trociniarkowatych (Cossidae). Występuje w całej Europie, w tym powszechnie w Polsce. Dorosły osobnik ma rozpiętość skrzydeł od 60 do 90 milimetrów. Skrzydła przednie są szarobrunatne z nieregularnym, marmurkowym wzorem, co sprawia, że owad doskonale wtapia się w korę drzew. Skrzydła tylne mają barwę jaśniejszą, popielatoszarą. Ciało motyla jest masywne i pokryte gęstymi włoskami.
Najbardziej charakterystycznym elementem biologii trociniarki jest jej larwa – gąsienica, która osiąga długość nawet do 10 centymetrów. Jej ciało jest ciemnoczerwone, błyszczące, a głowa czarna. Gąsienice mają bardzo intensywny, nieprzyjemny zapach, przypominający ocet lub zgniłe drewno, co stanowi ich naturalną ochronę przed drapieżnikami. Cykl rozwojowy trociniarki trwa od dwóch do czterech lat, a większą część tego czasu owad spędza właśnie w postaci larwy żerującej w drewnie.
Występowanie i środowisko życia
Trociniarka czerwica zasiedla przede wszystkim drzewa liściaste, rzadziej iglaste. Najczęściej spotykana jest na wierzbach, topolach, dębach, brzozach, lipach, klonach, jabłoniach czy gruszach. Preferuje drzewa starsze, z osłabionym systemem korzeniowym lub z ranami w korze, które ułatwiają samicom składanie jaj i larwom wgryzanie się w drewno.
Dorosłe motyle pojawiają się zazwyczaj od czerwca do sierpnia, w ciepłe, spokojne wieczory. Samice składają jaja w szczelinach kory, przy podstawie pnia lub w miejscach uszkodzeń. Po kilku tygodniach wylęgają się gąsienice, które zaczynają drążyć chodniki w drewnie. Zazwyczaj żerują one w dolnych częściach pnia i w grubych korzeniach, co sprawia, że drzewo stopniowo słabnie i może obumierać. Sprawdź, czy inne szkodniki nie niszczą twoich drzew tutaj!
Zagrożenia i szkody wyrządzane przez trociniarkę
Trociniarka czerwica należy do groźnych szkodników drzew leśnych i owocowych. Największe szkody powodują larwy, które przez kilka lat żerują w drewnie, drążąc głębokie korytarze. W miejscach ich działalności często widać wysypujące się na zewnątrz trociny, od których owad wziął swoją nazwę.
Uszkodzenia te prowadzą do osłabienia struktury drewna, pękania kory i obniżenia odporności drzew na inne patogeny, w tym grzyby i bakterie. W sadach trociniarka może powodować zamieranie drzew owocowych, zwłaszcza jabłoni i grusz. W lasach i parkach natomiast szkody estetyczne oraz ryzyko przewrócenia się osłabionych drzew stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Oznakami obecności trociniarki są: otwory w pniu, wysypujące się trociny, nieprzyjemny zapach z drzew, a czasem nawet dźwięk chrzęszczenia żerujących gąsienic. Niestety, ponieważ większość życia larwy spędzają wewnątrz pnia, ich wykrycie bywa trudne, a uszkodzenia zauważa się dopiero po kilku latach.
Zwalczanie i profilaktyka
Zwalczanie trociniarki czerwicy jest trudne ze względu na ukryty tryb życia larw. Podstawowym działaniem jest profilaktyka, czyli dbanie o zdrowie drzew i unikanie uszkodzeń kory. Należy regularnie usuwać martwe i chore drzewa, a rany po cięciu lub uszkodzenia mechaniczne zabezpieczać maścią ogrodniczą.
W przypadku drzew już zaatakowanych skuteczną metodą jest mechaniczne usuwanie larw z korytarzy oraz wprowadzanie preparatów owadobójczych (np. przy użyciu igły lub strzykawki) bezpośrednio do otworów żerowych, a następnie ich zatkanie gliną lub woskiem. W sadach można stosować opryski kontaktowe w okresie składania jaj przez samice, choć ich skuteczność jest ograniczona. Przeczytaj więcej o usuwaniu tego owada!
W ochronie biologicznej stosuje się czasem feromony płciowe, które służą do monitorowania i odławiania samców trociniarki. Warto także wspierać obecność naturalnych wrogów tego owada, takich jak dzięcioły czy pasożytnicze błonkówki. Działania profilaktyczne połączone z bieżącą obserwacją stanu drzew stanowią najlepszy sposób ograniczenia populacji tego uciążliwego szkodnika.