Drewno uważane za „słabe”, a robi świetną robotę w kominku. Sprawdź dlaczego
Praktycznie wszystkie rodzaje drewna można stosować jako opał, pod warunkiem że są dobrze wysuszone. Fizykochemiczne właściwości drewna znacznie się różnią w zależności od rodzaju drzewa, z którego pochodzi. Niektóre gatunki, takie jak buk i dąb, są szczególnie cenione i uchodzą za „najlepsze”, podczas gdy inne, jak świerk i topola, są często uznawane przez użytkowników kominków i pieców za „nieodpowiednie do palenia”. Jednak prawda, jak to bywa, leży gdzieś pośrodku.
- Wybór drewna na ognisko: co wybrać?
- Topole w Polsce: gatunki, właściwości i zastosowanie
- Energetyczna wartość drewna topoli
Wybór drewna na ognisko: co wybrać?
Wybór zależy od tego, w jakim celu rozpalamy ogień; czy chcemy utrzymać ciepło przez dłuższy okres, czy potrzebujemy szybko osiągnąć wysoką temperaturę. Twarde drewno liściaste (takie jak grab, buk, dąb, jesion, wiąz) ma wartość energetyczną 1900 – 2100 kWh/mp, pali się długo i równomiernie. Jest idealne do utrzymania ciepła przez dłuższy czas.
Drewno iglaste (sosna, modrzew, jodła) łatwo się zapala, co czyni je idealnym na rozpałkę. Generuje nieco mniej energii cieplnej (około 1700 kWh/mp), ale oferuje unikalny zapach żywicy. Minusem drewna iglastego jest to, że produkuje dużo substancji smolistych oraz popiołu.
Miękkie drewno liściaste, takie jak na przykład topola, dostarcza jedynie 1200 – 1500 kWh/mp energii cieplnej, ale nadaje się nie tylko na rozpałkę, lecz także jako uzupełnienie dla twardych gatunków. Szybko wysycha i jest tańsze niż twarde gatunki. Do tej grupy można również zaliczyć wierzbę, brzozę, olchę i lipę.
Topole w Polsce: gatunki, właściwości i zastosowanie
Rodzaj botaniczny topola (Populus) obejmuje blisko 100 gatunków, spośród których w Polsce naturalnie występują jedynie cztery: topola biała, osika, szara oraz czarna. Topole wyróżniają się najszybszym tempem wzrostu spośród drzew w naszej strefie klimatycznej. W naszych lasach, jako domieszka, spotyka się topolę osikę. Jest to gatunek pionierski, czyli jeden z pierwszych pojawiających się na zrębach, terenach porolnych i pożarzyskach.
Z uwagi na szybki wzrost, przeprowadzano w Polsce badania nad hodowlą plantacyjną hybryd topoli. Głównym celem plantacji miała być produkcja drewna dla przemysłu papierniczego. Jednak w naszych warunkach drewno z takich upraw topolowych okazało się droższe niż drewno gatunków typowych dla lasów.
Mimo że Lasy Państwowe mają pewną ilość drewna topolowego z plantacji, najłatwiej jest nabyć drewno osikowe z pozyskania w lasach gospodarczych. Drewno topoli osiki jest lekkie, miękkie i podatne na zapalenie. Charakterystyczną cechą drewna osikowego jest powolne i równomierne spalanie. Doskonale ilustruje to przykład zapałki: zapałka osikowa pali się na bardzo krótkim odcinku długości około 3 mm, podczas gdy świerkowa może objąć ogniem całą długość.
Drewno topoli osiki jest bardzo jednolite, praktycznie nie da się gołym okiem dostrzec rocznych słojów, podziału na drewno wczesne i późne. Nie tylko zapałki mogą być produkowane z drewna osikowego; po wyschnięciu tarcica topolowa staje się zwarta (trudno wbić gwoździe), bardzo lekka i wyjątkowo trwała. Z topoli wyrabiano deski do wozów konnych, płoty oraz budynki gospodarcze, szczególnie stodoły. Nawet nieimpregnowane drewno topolowe, używane w zmiennych warunkach atmosferycznych, jest bardzo odporne na działanie grzybów i owadów.
Energetyczna wartość drewna topoli
Pod kątem opałowym, drewno z topoli przypomina drewno lipowe, ma gęstość wynoszącą 0,41 g/cm3. Jego wartość energetyczna jest niska, wynosi około 1400 kWh/mp, co stanowi około 4,1 kWh/kg. Warto zaznaczyć, że różnice w kaloryczności różnych gatunków drewna, które mogą wynosić od 1200 do 2100 kWh/mp, wynikają głównie z używanej jednostki miary. Metr przestrzenny drewna, który jest używany jako pomocnicza jednostka przy odbiorze i rejestracji drewna w leśnictwie, zawiera – można powiedzieć – nie tylko "czyste" drewno, ale także korę i puste przestrzenie między kawałkami. Jeśli zastosujemy bardziej stabilną jednostkę, jaką jest kWh/kg, to drewno topolowe z wartością 4,1 kWh/kg swobodnie mieści się w przedziale od 4,0 kWh/kg (buk) do 4,2 kWh/kg (dąb, kasztanowiec, platan) oraz 4,3 kWh/kg (brzoza, wiśnia).
Topola osika ma wyjątkowe właściwości: spalanie suchego drewna (gdyż tylko takie nadaje się do pieców i kominków) skutkuje wysokim i jasnym płomieniem. Wysoka temperatura oczyszcza ścianki kominka i przewód kominowy z sadzy i popiołu. Nie dymi, nie wystrzeliwuje iskier i nie pozostawia osadu sadzy oraz substancji smolistych.
Jak widać, zbyt pochopna ocena może okazać się błędna nawet w przypadku tak z pozoru prostym jak opał z topoli.