Owad jak z horroru pojawia się pod warzywami. Poznaj najczęściej demonizowanego owada w Polsce
Łacińska nazwa turkucia podjadka (Gryllotalpa gryllotalpa) jest połączeniem dwóch słów: Gryllus = „świerszcz” i Talpa = „kret”. Wyglądem przypomina opancerzoną postać z jakiegoś horroru. Chociaż mało kto widział turkucia podjadka na własne oczy, prawie każdy się go boi i niepotrzebnie jego obecność demonizuje. Jest bardzo dużym owadem, ale nie aż tak dużym szkodnikiem, jakby się mogło wydawać.
- Skąd wzięła się zła sława turkucia podjadka?
- Jak wygląda turkuć podjadek?
- Sposób życia turkucia podjadka oraz jego pożywienie
- Jak w razie konieczności ograniczyć liczbę turkuci podjadków?
Skąd wzięła się zła sława turkucia podjadka?
Wszystko zależy od liczby owadów na danym terenie – co w zasadzie dotyczy każdego gatunku. Podobnie jak kret, turkuć podjadek kopie podziemne tunele i spędza tam prawie całe swoje życie. Tym bardziej przeraża właścicieli ogrodów, kiedy czasem pojawi się na ścieżce w pełnej swej okazałości. Zamiłowanie owadów do uprawianej, pulchnej gleby, jak na przykład na rabatach warzywnych albo na trawniku, stanowi poważne źródło konfliktów.
Uporczywie powtarzana plotka jakoby turkucie, podobnie jak norniki, żywiły się korzeniami roślin, jest nieprawdziwa. Te duże owady żywią się przeważnie robakami, jajami ślimaków i innymi glebowymi organizmami. Jedynie w wyjątkowych wypadkach, z braku pożywienia, mogą czasem z konieczności sięgnąć po korzonki. Każdej nocy drążą płytko pod powierzchnią wielometrowe, nowe korytarze. Jeśli liczba owadów jest na niewielkiej powierzchni rabaty duża, zarówno siewki, jak i młode rośliny mogą takiego spulchniania nie przetrwać.
W ostatnim czasie turkucie straciły swoją niszczycielską moc - zauważa Onet. Przemysłowa uprawa ziemi oraz stosowanie chemicznych pestycydów odstrasza i niszczy tego owada. W niektórych regionach turkuć podjadek stał się rzadkim gatunkiem. Przy małej liczbie osobników staje się pożyteczny, ponieważ drążąc korytarze spulchnia glebę, a przy tym zjada szkodniki upraw.
Jak wygląda turkuć podjadek?
Dorastające do 4-6 cm długości turkucie podjadki są optymalnie przystosowane do życia w ziemi i jako jedyny rodzimy gatunek łatwe do rozpoznania przez swoją charakterystyczną prezencję. Ogólna budowa ciała nadaje tym owadom mocny, masywny wygląd.
Przednie odnóża są wyposażone w potężne szufle grzebiące, którymi może budować długie systemy tuneli. Duża głowa z dwoma czułkami jest osłonięta pancerzem. Pancerz służy do zagęszczania ścian kopanych tuneli. Osobniki obu płci posiadają wykształcony aparat strydulacyjny do wytwarzania dźwięków. Dorosłe owady mają krótkie skrzydła przednie, tylne są w pełni rozwinięte.
Turkucie podjadki mają zdolność lotu i potrafią nawet pływać. W odróżnieniu od innych owadów prostoskrzydłych nie mają jednak możliwości skakania. Mają kolor ciemnobrązowy lub brunatnorudawy.
Sposób życia turkucia podjadka oraz jego pożywienie
Preferowane są przez tutkucia wilgotne i pulchne gleby z niską pokrywą trawy. Z tego względu szczególnym powodzeniem cieszą się uprawiane rabaty w naszych ogrodach. Poza tym turkucia można też spotkać na glebach gliniastych albo torfiastych i na brzegach zbiorników wodnych. Występowanie turkucia podjadka jest bardzo zróżnicowane. W niektórych regionach jest często spotykany, a w innych – głównie na skutek zwalczania – bardzo rzadki. W niektórych krajach (Niemcy, Szwajcaria) te owady są nawet pod ochroną.
Turkucie podjadki żyją w wykopanych przez siebie korytarzach, które mogą mieć wiele metrów długości. Większość z nich przebiega tuż pod powierzchnią ziemi. Specjalne komory na gniazda lęgowe oraz zapasy pokarmu leżą głębiej w gruncie i osiągają wielkość piłki tenisowej. Na zimowanie ciągną owady do komór położonych do metra pod ziemią. Nie zapadają w stan hibernacji, ale znacznie spowalniają swój metabolizm.
Swoje podziemne środowisko życia opuszczają aktywne nocą turkucie podjadki tylko najczęściej w celu znalezienia partnera/partnerki. Dzieje się to zwykle w maju i czerwcu. Samiczka składa do 300 jaj, młode znajdują się pod opieką matki, po 2-3 tygodniach opuszczają gniazdo. Pełny rozwój owada trwa do 2,5 roku.
Młode larwy żywią się początkowo próchnicą i drobnymi korzeniami. Dorosłe owady są wszystkożerne, jednak preferują pokarm zwierzęcy. Obok dżdżownic i jaj ślimaków mają w swoim menu larwy rozmaitych owadów. Z braku innego pożywienia sięgają z konieczności po korzenie i młode pędy, zwłaszcza na rabatach warzywnych. W rezultacie widoczne szkody są często większe, niż rzadko brane pod uwagę korzyści.
Jak w razie konieczności ograniczyć liczbę turkuci podjadków?
Turkucie podjadki są w zasadzie pożyteczne i tylko większe szkody na ogrodowych rabatach usprawiedliwiają odejście od tej zasady. Przede wszystkim wspierajcie naturalnych wrogów turkuci poprzez zbliżone do naturalnego urządzanie ogrodu. Należą do nich owadożerne ptaki jak szpaki, drozdy, a także jeże, krety i ryjówki.
Skuteczne są też proste pułapki z ustawionej deski i wkopanych pojemników. Pod osłoną nocy owady poruszają się po powierzchni ziemi wzdłuż przeszkody i trafiają do dołka. Ta metoda jest szczególnie skuteczna w okresie rójki od kwietnia do czerwca.
Przy silnym zasiedleniu działki przez turkucie celowe jest też mechaniczne przerabianie ziemi. Między innymi można niszczyć gniazda lęgowe; jeśli odkryty korytarz rozgałęzia się w dół, na pewno znajduje się tam komora lęgowa. Nie powinno się stosować środków chemicznych, ponieważ szkody powstałe w glebie będą większe niż korzyści na rabatach.