Kominek dymi i słabo grzeje? Problem często zaczyna się już przy zakupie opału

Posiadacze kominków, którzy lubią spędzać wieczory przy ogniu, w końcu napotykają na nieuchronny problem: kończy im się drewno. Przed zakupem nowego opału pojawia się ważne pytanie: jak rozpoznać dobre drewno od złego, aby nie przepłacić i jednocześnie zapewnić sobie ciepło oraz uniknąć zatykania komina sadzą.
- Jak wybrać i przechowywać drewno opałowe?
- Jak rozpoznać wysokiej jakości drewno opałowe?
- Drewno opałowe: miękkie kontra twarde
- Gęstość drewna a jego wartość opałowa
Jak wybrać i przechowywać drewno opałowe?
Nie każdy materiał opałowy jest identyczny, nawet w przypadku tego samego gatunku drewna. Sposób składowania oraz czas sezonowania mają kluczowe znaczenie dla jakości drewna opałowego. Przedstawimy Wam, jakie cechy powinien mieć dobry opał oraz na co należy zwrócić uwagę, jeśli planujecie samodzielnie pociąć i połupać drewno do kominka.
Najistotniejszym czynnikiem odróżniającym dobry opał od złego jest jego wilgotność. Mokre, spleśniałe lub zbutwiałe drewno nie tylko generuje mniej ciepła (woda zawarta w drewnie musi najpierw wyparować, zanim opał zacznie się właściwie palić, co wymaga znacznych nakładów energii cieplnej), ale także zanieczyszcza środowisko i jest szkodliwe dla zdrowia. Jest trudne do zapalenia i powoduje powstawanie gęstego dymu oraz nieprzyjemnego zapachu. Dodatkowo, mokre drewno przyczynia się do zwiększonego osadzania się sadzy i smoły na ścianach przewodu kominowego i pieca.
Jak rozpoznać wysokiej jakości drewno opałowe?
Nawet osoba niezwiązana z przemysłem drzewnym potrafi stwierdzić, czy ma do czynienia z dobrej czy niskiej jakości opałem. Przydatne mogą być poniższe wskazówki:
- Drewno opałowe powinno być właściwie sezonowane i zawierać maksymalnie 20% wilgoci.
- Dobrej jakości opał powinien być jednolity pod względem gatunku, co oznacza, że nie powinno być w nim więcej niż 10% domieszki innych gatunków niż deklarowany.
- Kawałki drewna nie mogą mieć widocznych oznak pleśni, co świadczy o niewłaściwym przechowywaniu i nadmiernej wilgotności drewna.
- Wymiary połupanych kawałków drewna nie powinny być zbyt duże, czyli nie większe niż 15 cm, a ich długość powinna być dopasowana do wielkości Waszego paleniska.
- Świeże, dobrej jakości drewno opałowe ma intensywny zapach drewna i żywicy, a kora mocno przylega do drewna.
- Zwróćcie uwagę na lekko żółtawy lub jednolicie szarawy kolor drewna oraz na pęknięcia spowodowane wysychaniem na czołowych powierzchniach kawałków.
- Uderzenie dwóch kawałków suchego drewna o siebie wydaje czysty i dźwięczny odgłos, podczas gdy drewno wilgotne wydaje stłumiony dźwięk.
Dokładne sprawdzenie wilgotności drewna opałowego można przeprowadzić za pomocą specjalnego miernika, którego koszt jest niewielki. Daje on najdokładniejsze i najbardziej wiarygodne wyniki dotyczące zawartości wilgoci w drewnie.

Drewno opałowe: miękkie kontra twarde
Drewno opałowe dzieli się na dwa główne typy: miękkie i twarde. Do kategorii miękkiego drewna najczęściej zaliczane są drzewa iglaste, takie jak świerk, sosna czy modrzew, ale także niektóre liściaste, takie jak lipa i topola. Twarde drewno zawsze pochodzi z drzew liściastych, takich jak dąb, jesion, brzoza czy buk.
Z powodu swojej wewnętrznej struktury, twarde drewno charakteryzuje się znacznie większą gęstością i twardością, co przekłada się na wyższą wartość opałową. Nie oznacza to jednak, że jest ono automatycznie lepszej jakości, ale wpływa na sposób jego suszenia i przechowywania.
Miękkie drewno opałowe również dobrze się pali, choć potrzeba go nieco więcej. Gatunki miękkiego drewna zawierają zwykle więcej żywicy, co sprawia, że palą się często bardziej dynamicznie. Typowe trzaskanie i iskrzenie w palenisku pochodzi zwykle od świerka lub sosny. Zwiększone wyrzucanie iskier powoduje, że dla bezpieczeństwa lepiej używać zamkniętego paleniska.

Gęstość drewna a jego wartość opałowa
Generalnie rodzaj drewna ma niewielki wpływ na jego kaloryczność, a przy ocenie jakości drewna opałowego odgrywa raczej podrzędną rolę. Wynika to nie tylko z tego, że kaloryczność różnych rodzajów drewna różni się w stopniu stosunkowo nieznacznym (szczególnie w przypadku gatunków twardych), ale również z tego, że wpływa na nią wydajność pieca. Z tych powodów nie można jednoznacznie określić jakości drewna gatunków twardych i miękkich.
Można jednak zauważyć, że największa różnica między drewnem miękkim a twardym leży w ich gęstości. Drewno miękkie, do którego należą głównie gatunki iglaste, jest lżejsze od drewna twardego ze względu na niższą gęstość i jest tańsze. Pali się szybciej, co sprawia, że szybciej osiąga się pożądaną temperaturę w pomieszczeniu, ale wymaga częstszego dokładania do pieca. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli pominąć pewne trudności związane z szybszym spalaniem i iskrzeniem na palenisku, pod względem łącznych kosztów i wartości energetycznej obie grupy drewna opałowego – miękkiego i twardego – nie różnią się aż tak bardzo. Wydaje się, że większą rolę w wyborze rodzaju drewna odgrywa przyzwyczajenie i pewna moda, niż racjonalne przesłanki.