Nie rób tego jesienią! Ten błąd niszczy ogród i szkodzi jego otoczeniu
W ogrodach jesień jest postrzegana zwykle jako czas sprzątania i przygotowania do zimy. Ale co to właściwie znaczy: „przygotowanie do zimy”? Często kojarzy się to z usuwaniem liści, gałęzi i przekwitłych bylin jako odpadu, którego szybko trzeba się pozbyć. Ale właśnie ten naturalny materiał stanowi bezcenną wartość dla licznych gatunków zwierząt. „Czysty” ogród w potocznym znaczeniu może robić dobre wrażenie, ale wiele żywych istot pozbawia warunków do życia.
- Dlaczego powinno się przygotować ogród do zimy?
- Jak zadbać o zimowe schronienie dla zwierząt w ogrodzie?
- Nie należy usuwać suchych bylin i wszystkich liści jesienią
- Wrażliwe na mróz rośliny należy przezimować, a bardziej odporne zabezpieczyć
Dlaczego powinno się przygotować ogród do zimy?
Kiedy nadchodzą pierwsze jesienne przymrozki, jest czas, aby przygotować ogród do zimy. Dobrze przygotowany ogród przetrwa chłód, wilgoć i mróz w znacznie lepszym stanie. Rośliny będą zabezpieczone przed uszkodzeniem, małe zwierzęta znajdą schronienie, a gleba pozostanie przy życiu. Kto w tym okresie postępuje rozsądnie, oszczędza sobie wiosną wiele pracy.
Naga ziemia jest zimą pozbawiona wszelkiej osłony. Na skutek opadów i chłodu traci szybko swoją strukturę i żyzność. Możecie temu zapobiec:
- Rabaty, na których pozostają jeszcze warzywa zimowe jak por, brukselka, pietruszka, jarmuż, pasternak albo skorzonera, jeszcze raz spulchnijcie motyką i usuńcie chwasty.
- Luki między zimowymi warzywami oraz puste rabaty ściółkujcie liśćmi, skoszoną trawą lub słomą. To ochroni organizmy żyjące w glebie i zahamuje wzrost chwastów.
- Nawóz zielony zapobiega erozji, utrzymuje w aktywności życie w glebie i zaopatruje glebę w składniki odżywcze. Rodzaj nawożenia zależy od gleby w Waszym ogrodzie.
- Tam, gdzie w przyszłym sezonie planujecie uprawiać żarłoczne warzywa o dużych wymaganiach pokarmowych jak kapustę albo cukinię, zastosujcie kompost albo obornik. To wzmocni mikroorganizmy glebowe i zapewni żyzność w następnym sezonie.
Jak zadbać o zimowe schronienie dla zwierząt w ogrodzie?
Nawet jeśli często nie są widoczne, zimowy ogród jest ważną przestrzenią życiową dla jeży, owadów i ptaków.
- Grabcie liście w stosy albo układajcie jakimś ustronnym zakątku gromad gałęzi i liści, które posłużą jeżom za zimową kwaterę. Możecie też ustawić dla nich specjalne domki. Pamiętajcie, że odkurzacze ogrodowe niszczą przestrzeń życiową i zabijają małe zwierzęta, dlatego w ekologicznym ogrodzie lepiej jest używać zwykłych grabi.
- Martwe drewno, stosy ściółki albo kamieni służą jako schronienie zimowe dla innych małych zwierząt jak ropuchy i jaszczurki.
- Hotele dla owadów oraz skrzynki lęgowe oferują schronienie dzikim pszczołom i ptakom.
Nie należy usuwać suchych bylin i wszystkich liści jesienią
W ekologicznym ogrodzie nie należy przed zimą robić zbyt gruntownych porządków – zwierzęta będą Wam za to wdzięczne.
- Pozostawcie w spokoju suche łodygi bylin – ich nasiona będą pożywieniem dla ptaków.
- Suche, puste w środku pędy posłużą licznym owadom za kryjówkę przed mrozem.
- Pod zwiędłymi, obumarłymi liśćmi bylin zimują często biedronki.
Podczas gdy liście pod krzewami i na pustych rabatach powinny pozostać jako ochronna ściółka, należy je sprzątnąć z następujących powierzchni:
- Z trawnika albo łąki kwietnej – liście sklejają się ze sobą i tworzą warstwę nieprzepuszczającą światła i powietrza. Z tego powodu zamierają trawy i siewki roślin, a w luki wchodzi swobodnie mech.
- Ze ścieżek ogrodowych – na mokrych liściach łatwo się potknąć i przewrócić.
- Liście orzecha włoskiego, dębów i jesionów – trudno się rozkładają i powinny zostać grabiami usunięte przede wszystkim z rabat bylinowych.
Opadłe liście możecie na trawniku zebrać razem z ostatnim koszeniem. Ustawcie wysokość koszenia na najwyższy poziom, aby trawa nie pozostała na zimę zbyt krótka i nie została opanowana przez mech.
Wrażliwe na mróz rośliny należy przezimować, a bardziej odporne zabezpieczyć
- Wrażliwe na mróz i wilgoć rośliny uprawiane w pojemnikach i donicach, jak rozmaryn, wawrzyn, pelargonie oraz werbenę, trzeba przezimować w jasnym i chłodnym pomieszczeniu, które jednak nie przemarza. Idealny może być do tego celu ogród zimowy albo jasna klatka chodowa.
- Zimozielone rośliny pojemnikowe jak oleander, cytrusy, ketmię i inne, trzeba przed pierwszym mrozem przenieść do jasnego i chłodnego pomieszczenia.
- Rośliny pojemnikowe zrzucające liście, jak brugmansja, zawciągowiec albo fuksja mogą spędzić zimę w ciemnym pomieszczeniu bez okien, o ile tylko temperatura utrzyma się na poziomie 5-10°C. Nie zabierajcie roślin w pojemnikach zbyt szybko do pomieszczeń. Im krótszy jest czas spędzony w kwaterze zimowej, tym lepiej dla nich.
Niektóre rośliny ogrodowe potrzebują zimowej ochrony:
- Rośliny cebulowe i bulwowe trzeba wykopać: mieczyki, frezje, begonie bulwiaste, tygrysówka powinny być wykopane do końca października. Letnie rośliny cebulowe należy przechować a suchym i nieprzemarzającym miejscu.
- Dalie pozostają w gruncie tak długo, aż pierwszy mróz zniszczy liście i kwiaty. Mięsiste bulwy wykopcie w słoneczny dzień.
- Trawy ozdobne trzeba związać: źdźbła trawy pampasowej i innych wysokich traw zbiera się w jeden snopek. To chroni wnętrze trawy przed wilgocią i pleśnią.
- Inne byliny i róże okryjcie ściółką i liśćmi. Róże obsypcie ziemią, aby chronić je przed wyschnięciem.
- Również rośliny zimoodporne uprawiane w pojemnikach i skrzynkach wymagają ochrony zimowej, ponieważ ich korzenie szybko przemarzają. Do izolacji pojemników i donic wykorzystajcie słomę, włókninę albo jutową tkaninę – unikajcie natomiast plastiku, który sprzyja powstawaniu pleśni.