Ten kwiat wygląda jak ognista kula – w Polsce niemal nikt go nie ma

Krasnokwiat Katarzyny jest byliną o zgrubiałym bulwiasto kłączu, która rozwija jaskrawoczerwone lub pomarańczowe baldachy kwiatów w formie kuli. Rośnie naturalnie na wilgotnych terenach w południowej Afryce. W naszych warunkach może być uprawiana tylko jako roślina doniczkowa, w okresie letnim wystawiana do ogrodu albo na taras. Nazwę rodzajową można wytłumaczyć kolorem kwiatów, ale co oznacza imię żeńskie w epitecie gatunkowym?
- Krasnokwiat – bo ma czerwone kwiaty i sok, ale dlaczego akurat Katarzyny?
- Jak wygląda krasnokwiat Katarzyny?
- Gdzie krasnokwiat Katarzyny czuje się najlepiej i jakie ma wymagania?
- Rozmnażanie krasnokwiatu z nasion
Krasnokwiat – bo ma czerwone kwiaty i sok, ale dlaczego akurat Katarzyny?
Nazwa podgatunku Scadoxus multiflorus ssp. katharinae, a wcześniej gatunku Haemanthus katharinae ma związek z angielską botaniczką, kolekcjonerką i malarką roślin Katharine Saunders (1824-1901). W 1854 roku wypłynęła ona z mężem i córką do Tongaaat w RPA. Po przybyciu do posiadłości zaczęła malować kwiaty, pielęgnować ogród i badać lokalne gatunki roślin.
Katarzyna Saunders starała się malować, identyfikować i dokumentować jak najwięcej nieznanych gatunków. Z czasem dom państwa Saundersów stał się miejscem spotkań lokalnych kolekcjonerów roślin. Po wizycie w Anglii w latach 1881 i 1882 pani Saunders została jedną z najważniejszych kolekcjonerek i korespondentek dyrektora Royal Botanic Gardens (Kew), Josepha Hookera.
Łącznie zachowało się około 700 jej obrazów kwiatów. I teraz najważniejsze: Katharine Saunders chętnie nazywała nowe gatunki swoim nazwiskiem lub imieniem i w rezultacie została upamiętniona nazwami 12 gatunków, w tym Habenaria saundersiae, Drimiopsis saundersiae, Sisyranthus saundersiae i Haemanthus katharinae – nasz tytułowy krasnokwiat. Po ostatnich zmianach jest on obecnie podgatunkiem o nazwie Scadoxus multiflorus ssp. katharinae.
Jak wygląda krasnokwiat Katarzyny?
Ten gatunek wieloletniej rośliny kłączowej dorasta do ok. 60 cm wysokości z jasnozielonymi, eliptycznymi do lancetowatych liśćmi. Mają one długość 25-35 cm i szerokość 10-15 cm. Latem z nasady liści wyłania się pęd kwiatowy o wysokości 60-100 cm, zakończony kulistym kwiatostanem o średnicy 15-20 cm. Kwiatowa kula składa się z ponad 100 kwiatów o sześciu pomarańczowoczerwonych działkach i sześciu czerwonych pręcikach z żółtymi pylnikami.
Krasnokwiat Katarzyny wykazuje przy tym pewną osobliwość, a mianowicie rozwija kwiatostan jednocześnie z liśćmi. Kwiaty utrzymują dwa-trzy tygodnie od lipca do sierpnia. Filigranowe, gwiazdkowate kwiaty z wyrazistymi pręcikami zebrane w kuliste grona tworzą niezwykle efektowny widok. Z kwiatów rozwijają się zielone początkowo jagody, które po dojrzeniu stają się czerwone i zawierają jedno lub więcej mięsistych nasion.
Gdzie krasnokwiat Katarzyny czuje się najlepiej i jakie ma wymagania?
Egzotyczna piękność może równie dobrze stać na parapecie okiennym, jak i na dobrze osłoniętym tarasie lub w wybranym miejscu w ogrodzie. Aby roślina w pełni zaprezentowała swoją urodę, dobrze jest trzymać się kilku zasad:
- Stanowisko, na którym krasnokwiat czuje się najlepiej
Powinno być bardzo jasne i ciepłe, szczególnie w fazie wzrostu rośliny, ale nie w pełnym słońcu. Preferuje okna zachodnie i wschodnie; okno południowe można wykorzystać tylko wtedy, gdy w godzinach południowych możliwe jest zacienienie żaluzją lub markizą. Od kwietnia do czerwca, kiedy trwa wzrost rośliny, temperatura powinna wynosić ok. 20°C. Jesienią, kiedy zaczyna się okres spoczynku, wystarczy 12-15°C .
- Prawidłowe podlewanie, aby bulwa nie zaczęła gnić
Krasnokwiaty potrzebują wiosną i latem obfitego i regularnego podlewania, ale nie znoszą zastoju wody. Przed kolejnym podlewaniem powierzchnia ziemi powinna podeschnąć. Po pół godzinie trzeba sprawdzić podstawkę i wylać zebraną wodę. Od września do wiosny podlewanie należy ograniczyć, ale nie dopuścić do przesuszenia podłoża.
- Nawożenie zapewnia wspaniałe kwitnienie
Aby krasnokwiat zdrowo się rozwijał i wykształcił piękne kwiatostany, potrzebne jest zasilanie rośliny co dwa tygodnie od marca do końca lipca. W fazie wzrostu nawóz powinien dostarczać roślinie oprócz potasu, również magnez i żelazo. Rozwijać się będą wtedy nie tylko fascynujące kwiaty, ale i zdrowe, mocne liście.
Roślina dobrze rośnie w przepuszczalnej, próchnicznej ziemi o odczynie pH około wartości 6.

Rozmnażanie krasnokwiatu z nasion
Zwykle rozmnaża się roślinę przez podział, ale możliwe, chociaż wymagające dużo cierpliwości, jest wyhodowanie młodych krasnokwiatów z nasion. Kiedy pod koniec lutego nasiona zaczynają dojrzewać, ostrożnie wyjmuje się je z mięsistej osłonki i postępuje następująco:
- około 20 ziaren wielkości grochu należy umieścić w wypełnionym piaskiem pojemniku,
- zwilża się je umiarkowanie i osłania folią,
- ustawia pojemnik w jasnym miejscu o temperaturze do 20°C,
- nasiona kiełkują stosunkowo szybko,
- nie należy ich pikować,
- zimą mniej nawadniać,
- młode rośliny mogą pozostawać w piasku w mieszkaniu przez kilka lat.
Krasnokwiat Katarzyny jest pięknym i bardzo efektownym kwiatem doniczkowym o niezwykłej formie i barwie kwiatów. Delikatne, kuliste, jaskrawe baldachy wznoszą się nad zielonymi liśćmi. Imponująca roślina z rodziny amarylkowatych jest jeszcze mało znana. Chociaż pełnię swego blasku prezentuje tylko przez trzy tygodnie w roku, to dzięki temu jest jeszcze bardziej zachwycająca.