Ta roślina wygląda niewinnie, a jeden dotyk może skończyć się w szpitalu!
Pojawiają się na łąkach, w parkach i przy drogach. Często wyglądają zupełnie niewinnie – mają ładne kwiaty, świeże liście i przyciągają owady. Jednak kontakt z nimi może skończyć się poparzeniem, porażeniem nerwów, a w skrajnych przypadkach nawet śmiercią. Silnie trujące chwasty rosną w Polsce powszechnie i nierzadko spotykamy je podczas spacerów. Oto pięć najgroźniejszych roślin, których lepiej unikać.
- Pokrzyk wilcza jagoda – piękne jagody, które zabijają
- Blekot pospolity – psia pietruszka o śmiercionośnym działaniu
- Barszcz Sosnowskiego – chwast, który parzy nawet bez dotykania
- Bieluń dziędzierzawa – diabelskie ziele o halucynogennym działaniu
- Jaskier jadowity – piękny, lecz zdradliwy
- Ochroń się przed trującymi roślinami
Pokrzyk wilcza jagoda – piękne jagody, które zabijają
Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) to jedna z najbardziej niebezpiecznych roślin w Europie. Jej czarne, błyszczące owoce wyglądają bardzo apetycznie, ale zawierają śmiertelne dawki atropiny i skopolaminy.
Roślina dorasta do 1 metra wysokości, ma brunatne łodygi i dzwonkowate, fioletowe kwiaty. Owoce pojawiają się latem – przypominają czarne borówki. Spożycie zaledwie kilku jagód może być śmiertelne dla dziecka, a kilkunastu – dla osoby dorosłej.
Zatrucie objawia się rozszerzeniem źrenic, suchością w ustach, halucynacjami, przyspieszonym oddechem i gorączką. W ciężkich przypadkach dochodzi do utraty przytomności, śpiączki atropinowej i zatrzymania oddechu.
Wilcza jagoda rośnie dziko w lasach, na obrzeżach polan i zarośli, szczególnie w południowej Polsce. Z daleka wygląda niepozornie, dlatego warto uczyć dzieci, by nigdy nie zjadały nieznanych owoców.
Blekot pospolity – psia pietruszka o śmiercionośnym działaniu
Blekot pospolity (Aethusa cynapium), nazywany również psią pietruszką, to roślina z rodziny selerowatych, która często bywa mylona z natką pietruszki. Niestety, jest śmiertelnie trująca – wystarczy niewielka ilość, by doszło do poważnego zatrucia.
Blekot ma pierzaste liście, delikatne łodygi i drobne białe kwiaty zebrane w baldachy. Jego zapach jest jednak nieprzyjemny, czosnkowy – to sygnał ostrzegawczy. Wszystkie części rośliny zawierają cykutynę i koniinę – silne alkaloidy działające na układ nerwowy. Objawy zatrucia to drgawki, zaburzenia równowagi, rozszerzenie źrenic, a w ciężkich przypadkach – paraliż mięśni oddechowych i śmierć.
Roślina najczęściej rośnie na wilgotnych, gliniastych glebach, w ogrodach, na łąkach i przy rowach. Warto znać jej wygląd, by nie pomylić jej z pietruszką lub trybulą podczas zbioru ziół.
Barszcz Sosnowskiego – chwast, który parzy nawet bez dotykania
Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) to najbardziej znana i jednocześnie najgroźniejsza roślina inwazyjna w Polsce. Pochodzi z Kaukazu i został sprowadzony do naszego kraju w latach 50. XX wieku jako pasza dla bydła. Szybko jednak okazało się, że jest wyjątkowo toksyczny i niebezpieczny zarówno dla zwierząt, jak i dla ludzi.
Barszcz może osiągać nawet 4 metry wysokości. Ma grube, bruzdowate łodygi, duże liście przypominające seler oraz baldachy białych kwiatów podobnych do kopru. Trujące są wszystkie części rośliny – szczególnie sok zawierający furanokumaryny. W kontakcie ze skórą i światłem słonecznym powodują one silne oparzenia II i III stopnia, pęcherze i trudno gojące się rany.
Co gorsza, oparzyć można się nawet bez dotykania rośliny, ponieważ toksyny unoszą się w powietrzu. Dlatego w okresie upałów wystarczy przebywać w pobliżu barszczu, aby doszło do podrażnienia skóry lub dróg oddechowych.
Bieluń dziędzierzawa – diabelskie ziele o halucynogennym działaniu
Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium) nazywany jest potocznie „diabelskim zielem”. Już od wieków znany był ze swoich właściwości odurzających, ale też trujących. Zawiera duże ilości atropiny i skopolaminy – substancji wpływających na układ nerwowy.
Roślina dorasta do 1,2 metra wysokości i ma duże, sercowate liście oraz białe lub fioletowe kwiaty w kształcie trąbek. Po przekwitnięciu tworzy kolczaste torebki nasienne, które pękają, rozsiewając setki nasion.
Spożycie liści lub nasion bielunia wywołuje halucynacje, pobudzenie, utratę orientacji, a następnie paraliż mięśni i zatrzymanie oddechu. Zatrucia odnotowuje się szczególnie u młodych osób, które eksperymentują z roślinami o działaniu narkotycznym.
Jaskier jadowity – piękny, lecz zdradliwy
Jaskier jadowity (Ranunculus sceleratus) to niepozorna, ale trująca roślina występująca powszechnie w Polsce. Można ją spotkać na wilgotnych łąkach, przy rowach i oczkach wodnych. Charakteryzuje się żółtymi, błyszczącymi kwiatami, które kwitną wiosną.
Wszystkie części jaskra zawierają ranunkulinę – substancję, która po uszkodzeniu tkanek przekształca się w toksyczny protoanemonin. Sok tej rośliny powoduje oparzenia skóry, pęcherze i trudno gojące się rany. W przypadku kontaktu z błonami śluzowymi może dojść do poważnych uszkodzeń, a po spożyciu – do zatrucia układu pokarmowego.
Choć przypadki śmiertelne u ludzi są rzadkie, jaskry stanowią poważne zagrożenie dla zwierząt gospodarskich. Wysuszone tracą toksyczność, dlatego siano z dodatkiem jaskrów jest już bezpieczne.
Ochroń się przed trującymi roślinami
Trujące chwasty występują w całej Polsce – na łąkach, w lasach i w ogrodach – dlatego najlepszą ochroną jest wiedza i ostrożność. Warto znać ich wygląd, by nie pomylić np. blekotu z pietruszką czy wilczej jagody z borówką. Podczas spacerów i prac ogrodowych należy unikać dotykania nieznanych roślin, a przy pielęgnacji ogrodu zakładać rękawice i myć ręce po zakończeniu pracy.
Trzeba też uważać na dzieci, które mogą sięgnąć po kolorowe owoce. W razie kontaktu z toksyczną rośliną należy natychmiast przemyć skórę wodą z mydłem, a przy pojawieniu się objawów zatrucia – szukać pomocy lekarskiej. Świadomość i rozwaga to najlepsza ochrona przed niebezpiecznymi chwastami.
W polskiej florze nie brakuje pięknych, ale niebezpiecznych roślin. To tylko kilka przykładów chwastów, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Warto je znać i potrafić rozpoznać, aby uniknąć groźnych sytuacji podczas spacerów czy prac ogrodowych.