Ten liść wkładano kiedyś do ucha. Dziś wraca jako domowy hit
Geranium, znane również jako anginowiec lub pelargonia pachnąca, jest rośliną łączącą estetykę z użytecznością. Jej aromatyczne liście nie tylko urzekają zapachem, ale mają też właściwości lecznicze – od uśmierzania bólu ucha po działanie przeciwzapalne. Hodowla geranium w doniczce jest łatwa, a właściwa pielęgnacja uczyni roślinę nie tylko ozdobą parapetu, ale i naturalnym wsparciem zdrowotnym.
- Różnice między geranium a bodziszkiem
- Anginowiec: pielęgnacja i kwitnienie rośliny
- Geranium w donicy: pielęgnacja i zalety
- Jak uprawiać geranium w domu?
- Łatwa pielęgnacja i rozmnażanie anginowca
- Naturalne zastosowania geranium w domu
- Wszechstronne zastosowanie geranium w medycynie i kosmetyce
Różnice między geranium a bodziszkiem
Geranium to określenie odnoszące się do licznych roślin z rodziny bodziszkowatych, jednakże szczególnie łączy się z popularną rośliną doniczkową. Wbrew powszechnemu mniemaniu, nie jest to rodzaj bodziszka, lecz pelargonii, dlatego w botanice używana jest nazwa pelargonia pachnąca (Pelargonium graveolens). Autentyczny bodziszek czerwony to Geranium sanguineum, czyli dekoracyjny krzew hodowany w ogrodach. W Polsce najczęściej stosowaną nazwą tej rośliny jest anginowiec, znany również jako anginka, ze względu na swoje właściwości zdrowotne.
Anginowiec: pielęgnacja i kwitnienie rośliny
Anginowiec to często spotykana roślina pokojowa, charakteryzująca się piękną sylwetką i niezwykłymi liśćmi. Nazwa Pelargonium graveolens wywodzi się od licznych olejków eterycznych w liściach, które wydzielają przyjemny aromat po dotknięciu. To dość spory okaz – przy odpowiedniej opiece może dorosnąć nawet do około 100 cm wysokości. Zwykle ma jedną prostą łodygę, z której wyrastają liście o interesujących kształtach, głęboko powcinane i ozdobnie ząbkowane na krawędziach, dodatkowo pokryte gęstym, szczeciniastym włosiem.
Anginowiec może być uprawiany również dla efektownych kwiatów, choć kwitnienie występuje rzadko. Kwiaty są skonstruowane podobnie jak u pelargonii, składają się z pięciu płatków w odcieniach od białego do ciemnopurpurowego, przy czym górne płatki są nieco większe i ozdobione ciemniejszym żyłkowaniem. Kwiaty pojawiają się na długich łodyżkach w kątach liści, tworząc baldachogrona, a niektóre odmiany mogą tworzyć grona mające nawet kilkanaście kwiatów.
Geranium w donicy: pielęgnacja i zalety
W cieplejszych częściach Europy geranium można hodować w ziemi na większą skalę, jednak w naszym klimacie najlepiej nadaje się jako roślina doniczkowa. Anginka nie znosi niskich temperatur, ale latem można ją wystawić na światło słoneczne – wspaniale prezentuje się na balkonie. Roślina jest znana w Polsce od lat 30. XX wieku, choć w ostatnich latach jej popularność nieco zmalała. Obecnie coraz bardziej ceniony jest olejek z geranium, ale warto pamiętać, że liście same w sobie mają właściwości lecznicze, dlatego wielu entuzjastów roślin umieszcza ją na parapecie. Jej pielęgnacja jest łatwa, dzięki czemu doskonale sprawdzi się nawet w rękach początkującego ogrodnika.
Jak uprawiać geranium w domu?
Jak hodować geranium? Anginka to jedna z najłatwiejszych roślin doniczkowych, która nie wymaga szczególnych warunków pod względem miejsca i podłoża. Nie ma specjalnych wymagań dotyczących gleby, choć gleba ogrodowa może być dla niej zbyt uboga. Najlepiej sprawdzi się standardowa, uniwersalna ziemia kwiatowa dostępna w każdym sklepie ogrodniczym.
Geranium – odpowiednie podłoże dla tej rośliny
Roślina preferuje przepuszczalną ziemię, ponieważ nadmiar wody i długotrwała wilgoć mogą jej zaszkodzić. Warto ją sadzić w ziemi z dodatkiem żwiru lub w doniczkach z dolnym warstwą kermazytu czy drobnymi kamykami, które dobrze odprowadzają wodę. Można też skorzystać z doniczek ze specjalnym wkładem umożliwiającym odprowadzenie nadmiaru wody poza bryłę korzeniową.
Optymalne miejsce dla geranium
Anginowiec najlepiej rośnie na nasłonecznionym parapecie, w ciepłym miejscu. W półcieniu również się rozwija, ale może nie być tak bujny, a zapach liści mniej wyrazisty. Nie przepada za nagłymi zmianami temperatury, więc zimą lepiej nie otwierać przy nim okna. Latem dobrze czuje się na balkonach, jednak w chłodniejsze dni należy zadbać o odpowiednią temperaturę. Roślina nie powinna być przesadzana do zimnej ziemi przyniesionej z ogrodu – szok temperaturowy może ją osłabić. Anginka znosi spadki temperatury do około 10–15°C.
Łatwa pielęgnacja i rozmnażanie anginowca
Opieka nad anginowcem jest niezwykle łatwa. Roślina ta nie potrzebuje skomplikowanych zabiegów ani dużej uwagi, co czyni ją doskonałą dla początkujących ogrodników. Jest trwała i wyrozumiała na niewielkie błędy w pielęgnacji.
Anginka – nawadnianie
Geranium wymaga odpowiedniej ilości wody, ale znacznie mniej niż inne odmiany pelargonii, a także mniej niż Geranium sanguineum. Jest odporna na brak wody, ale nadmiar wilgoci jej szkodzi, co może prowadzić do gnicia i chorób grzybiczych. Podlewać najlepiej raz w tygodniu lub co 10 dni, małymi dawkami wody. Lepiej podlać ją za mało niż za dużo, a roślina sama wskaże niedobór przez powolne żółknięcie i usychanie dolnych liści.
Nawożenie geranium
Anginowiec potrzebuje okazjonalnego nawożenia. Pelargonium graveolens jest mało wymagające pod względem substancji odżywczych, ale warto czasem użyć standardowego nawozu do roślin doniczkowych zielonych. Nawożenie przeprowadza się od marca do września, najlepiej dwa razy w miesiącu. Odpowiednia dawka nawozu może pobudzić kwitnienie, które w warunkach doniczkowych jest jednak rzadkie.
Rozmnażanie anginowca
Anginowiec jest prosty do rozmnażania. Od wiosny do jesieni można pobierać sadzonki pędowe. Najlepiej umieścić je w ukorzeniaczu i zanurzyć w wodzie, aby wykształciły korzenie, a następnie posadzić w ziemi, gdzie szybko zaczną rosnąć i rozwijać się.
Naturalne zastosowania geranium w domu
Pelargonie hoduje się w mieszkaniu nie tylko z powodu ich właściwości zdrowotnych, takich jak łagodzenie bólu ucha poprzez użycie świeżych liści, ale także ze względu na olejek eteryczny, który skutecznie odstrasza owady. Silny, charakterystyczny zapach liści rozprzestrzenia się w pokoju przy każdym ich dotknięciu. Dla ludzi aromat jest przyjemny, natomiast komary, muchy i meszki go nie znoszą, dlatego umieszczenie pelargonii na parapecie to naturalny sposób na ochronę przed insektami.
Olejek z pelargonii
Olejek pelargoniowy jest wytwarzany na dużą skalę na plantacjach i używa się go do produkcji leków oraz kosmetyków. W domowych warunkach z liści pelargonii można sporządzić różnego rodzaju okłady – zgniecione liście wkłada się również do ucha, co działa łagodząco przy zapaleniu. Z liści można też przygotować kompresy na stany zapalne skóry czy stłuczenia.
Nalewka z pelargonii
Domowa nalewka z pelargonii przygotowywana jest z pokrojonych liści zalanych wódką na około 10 dni. Spożywa się ją w małych ilościach – kilka kropli dziennie, można ją również dodawać do herbaty. Nalewka działa wzmacniająco, obniża ciśnienie krwi i po rozcieńczeniu nadaje się do stosowania w uchu. Mimo że smak jest intensywny, zastosowanie nalewki jest uniwersalne – może być również używana jak maść na bolące stawy lub stłuczenia.
Wykorzystanie pelargonii w domu jest szerokie – zarówno olejek, jak i nalewka są dostępne w aptekach i sklepach zielarskich. Pelargonium graveolens jest jedną z najczęściej wykorzystywanych roślin w kosmetyce i farmacji. Olejek pelargoniowy stosuje się także przy poważnych, nawet ropnych zapaleniach gardła, co podkreśla leczniczą wartość anginki.
Wszechstronne zastosowanie geranium w medycynie i kosmetyce
Produkty z geranium znajdują wiele zastosowań. Wprowadzone do ucha łagodzą ból związany z infekcjami ucha środkowego, zmniejszają obrzęk gardła oraz wspomagają leczenie anginy czy przeziębienia. Kapsułki z olejkiem eterycznym lub sam olejek działają na gardło, łagodzą kaszel i stany zapalne, a także posiadają silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, szybko eliminując infekcje i wspierając odporność organizmu.
Sam zapach geranium ma także właściwości terapeutyczne. Z liści można przygotować herbatki i napary, które działają uspokajająco i relaksująco – nie trzeba ich pić, wystarczy wdychać zapach. Taka terapia może zmniejszać nerwobóle, rozluźniać mięśnie i łagodzić bóle menstruacyjne. Potwierdzono również, że aromat geranium wpływa na obniżenie ciśnienia krwi poprzez regulację oddechu i tętna.
Substancje zawarte w liściach geranium są wykorzystywane w naturalnych kremach do twarzy, działając kojąco i przeciwstarzeniowo. Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym są skuteczne w leczeniu trądziku młodzieńczego, a maści z dodatkiem geranium są stosowane także na liszaje i inne problemy skórne.
Geranium to jedna z najbardziej uniwersalnych roślin – nie tylko efektywna w działaniu, ale także bardzo ozdobna. Uprawa jej w domu jest łatwa, a korzyści płynące z hodowli na parapecie są znaczące.