Kwiaty na skalniak ogrodowy - co wybrać? Które kwiaty sprawdzą się najlepiej?

Skalniaki w naturalnej odsłonie

Jak powstają skalniaki ogrodowe?

Skalniaki kwitnące mają specyficzną formę i charakter. Pięknie prezentują się nie tylko nad wodą, ale też na dobrze utrzymanej trawie, również tej rosnącej dziko. Chodzi o to, by skalniaki nie kontrastowały intensywnie z najbliższym otoczeniem – takim, jak na przykład krzewy liściaste lub iglaste albo małe drzewka lub duże byliny. Zasadę spójności kompozycji utrzymają umiejętnie wkomponowane strumyki, źródełka, jeziorka, ścieżki, schody itd.

Ogrody skalne najlepiej zakładać na terenach złożonych z naturalnych pagórków, na zboczach zwróconych w kierunku wschodnim lub południowo-wschodnim. Sadzimy tam rośliny, które lubią słońce, ale nie znoszą upałów. Najmniej odpowiednie na skalniaki są zbocza usytuowane w kierunku północnych, ponieważ mogą na nich rosnąć jedynie wieloletnie kwiaty lubiące cień. Z kolei zbocza wystawione w kierunku południowym będą wymagać szczególnej uwagi w czasie upałów. Wystawa południowa jest odpowiednia dla gatunków światłolubnych i do tego wytrzymałych na suszę. Najlepiej jest na niej posadzić rośliny bardzo lubiące działanie promieni słonecznych.

Podstawowym elementem ogrodów skalnych są kamienie. Trzeba jednak wiedzieć, że kamienie o ostrych krawędziach, a także te świeżo pozyskane z kamieniołomów nie wyglądają naturalnie. Najlepiej prezentują się w ogrodach skalnych kamienie duże, częściowo popękane, zarysowane, zwietrzałe, zmurszałe, pokryte mchem lub porostami. Dobrym budulcem są wapienie, dolomity, piaskowce i otoczaki. Warto pamiętać o zasadzie, by skalniaki budować z jednego rodzaju kamienia, bowiem jego różnorodność burzy estetykę kompozycji. Warunkiem powodzenia jest też sposób ich ułożenia. Pomocne w aranżacji mogą być zdjęcia, dokumentujące wszelkie próby stworzenia idealnego układu. Skalniak w ogrodzie może być obsadzony przez wybrane rośliny. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o skalniakach ogrodowych.

Kwiaty na skalniak - pochodzenie

Zanim wieloletnie kwiaty skalniakowe znalazły swoje miejsce w ogrodach, rosły wysoko w górach, na skalnych urwiskach albo górskich łąkach. Docierali tam botanicy, kolekcjonerzy i wszędobylscy turyści. Niektórzy robili pamiątkowe zdjęcia, inni próbowali zerwane w górach rośliny „udomowić”. Rośliny przywożono z popularnych wówczas wypraw w góry, których celem było poznanie piękna przyrody.

Zaczęto je uprawiać w zupełnie nowych warunkach, w ogrodach botanicznych. Z czasem w ogrodach, w których gromadzono rzadkie rośliny, powstawały tak zwane alpinaria, czyli ogródki skalne - między innymi, takie jak w alpinarium w Wiedniu, odwiedzanym co roku przez tysiące osób. Skalniaki w obrębie prywatnych posesji rozpowszechniły się dopiero po pierwszej wojnie światowej. Niektóre z nich wyrosły potem na wielkie ogrodowe aranżacje.

Popularne rośliny na skalniak to zazwyczaj wieloletnie kwiaty, dlatego można je uprawiać przez długie lata w jednym miejscu. Jest to duża grupa kwiatów pochodzących z różnych kontynentów, dlatego mogą mieć bardzo różnorodne wymagania. Na przykład kwiatki na skalniaki pochodzące z rejonów wysokogórskich, z wysokości ponad tysiąca metrów nad poziomem morza, mają dość krótki okres wegetacji. Różnice temperatur w dzień i w nocy wpływają też na zwiększenie u niektórych gatunków transpiracji. Chroniąc się przed utratą wody mają one skórzaste, często owłosione liście. Poza tym osiągają nieduże zazwyczaj rozmiary i przybierają często ciemne barwy. Wysoko w górach rosną też gatunki o żywych kolorach, które zawdzięczają intensywności górskiego słońca.

Wymagania roślin na skalniaki

Kwiaty na skalniak w ogrodzie – potrzeby rozwojowe

Wieloletnie kwiaty na skalniak mają bardzo zróżnicowane wymagania. Ważna jest przede wszystkim odpowiednia dawka promieni słonecznych, choć w tej grupie są również kwiaty cieniolubne. Rośliny na skalniak z natury dość dobrze znoszą wahania temperatur, jednak i one nie powinny być narażone na częste zmiany ciepłoty powietrza i gleby. Istnieje wiele gatunków, które przetrwają dłuższe okresy suszy. Zaliczamy do nich na przykład rozchodniki i rojniki, gromadzące wodę w specjalnie do tego celu wykształconych tkankach. Są też wieloletnie kwiaty na skalniak, które wnikają korzeniami głęboko w ziemię i stamtąd pobierają wodę. W swoich naturalnych środowiskach dostawały się bowiem w skalne szczeliny, gdzie szukały wilgoci. Z kolei kostrzewy, mikołajki i astry odznaczają się zmniejszoną transpiracją. Rośliny o ograniczonej transpiracji często są pokryte cierniami, woskowym nalotem albo włoskami.

Jak zdecydowana większość roślin, byliny na skalniak wymagają podlewania. Najodpowiedniejsza jest dla nich deszczówka albo woda odstała. Najwięcej wody potrzebują rośliny świeżo posadzone. Kiedy się już ukorzenią, same zawalczą o wodę. W okresie suszy nawilżamy je tylko do połowy lata, gdyż potem przygotowują się do spoczynku. Najlepiej rano albo wieczorem, niewielkim strumieniem. Byliny na skalniak mają dość niewielkie wymagania pokarmowe. Nawożenia organicznego lub mineralnego wymagają głównie rośliny skalniakowe pochodzące z niższych partii gór. Nawóz stosujemy wówczas, gdy się dobrze ukorzenią.

Przygotowując glebę na skalniaki kwitnące trzeba wziąć pod uwagę wymagania poszczególnych gatunków. Najczęściej stosujemy ziemię darniową, powstałą w wyniku rozkładu roślin. Ziemia tego typu ma dużo próchnicy. Trzeba jednak wiedzieć, że próchnicy, a także dużej ilości składników pokarmowych, nie lubią rośliny wysokogórskie, które w naturze rosną na ziemiach piaskowych i żwirowych. Dość często na skalniaki wykorzystuje się też ziemię będącą połączeniem ziemi darniowej z torfem i piaskiem. A może zainteresuje cię także ten artykuł o polecanych iglakach na skalniak?

Rozmnażanie roślin na skalniaki

Rośliny na skalniak rozmnaża się najczęściej przez podział i z nasion. Najprostszy sposób rozmnażania wegetatywnego polega na podzieleniu wykopanej wcześniej kępy na kilka mniejszych. Zazwyczaj jest tak, że gatunki kwitnące wiosną, dzielimy i sadzimy wczesną jesienią, natomiast kwitnące jesienią – sadzimy wczesną wiosną.

 Rozmnażanie generatywne to sposób nieco trudniejszy, zwłaszcza gdy nasiona pozyskujemy własnym sumptem. Zbieramy je do papierowych torebek z nazwą rośliny i przechowujemy w suchym miejscu. Nasiona roślin skalnych są zazwyczaj bardzo delikatne, dlatego wysiewamy je, do doniczek albo bezpośrednio na grządce, mieszając z drobnym piaskiem lub żwirem. Możemy też wysiewać nasiona przez sito. Przykrywamy je potem cienką warstwą ziemi, a te bardzo maleńkie zostawiamy nieprzykryte, jedynie dobrze dociśnięte do podłoża.

Okres kiełkowania nasion jest bardzo różny dla różnych roślin. Byliny skalniakowe wysiane do pojemników wymagają zazwyczaj pikowania. Moment ten następuje, gdy siewki wypuszczą liścienie z jedną parą liści. Pikujemy roślinki wówczas do pojemników w rozstawie około 4x4 centymetry. Siewki podlewamy, chronimy przed nadmiernym nasłonecznieniem i nawilżamy. Kiedy są już dostatecznie silnie, dobrze ulistnione i ukorzenione, przesadzamy rośliny na skalniak.

Wieloletnie kwiaty na skalniak

Tworząc kompozycję barw warto zestawić ze sobą żółte, niebieskie i białe kwiaty na skalniak. Bardzo małe wymagania mają na przykład krwawniki, w tym krwawniki złociste. Te żółte byliny rosną dziko w południowo-wschodniej Europie w bardzo przeciętnej, kamienistej, suchej ziemi. Gatunek ten kwitnie kilkakrotnie i znakomicie nadaje się do obsadzania kwiatowych murków. Łatwe w uprawie są też smagliczki. To kolejne żółte byliny rosnące dziko na skalnych zboczach. W ogrodzie skalnym wystarczy zapewnić im przepuszczalną, niezbyt żyzną ziemię.

Najlepsze białe kwiaty na skalniak to z pewnością zawilce, szczególnie gatunki alpejskie. Warto je posadzić w półcieniu, najlepiej na próchnicznej glebie. Na glebach wapiennych, dość wilgotnych sprawdzą się nasze rodzime zawilce wielkokwiatowe, rosnące dziko na zboczach i w widnych lasach. Gatunek ten szybko rozrasta się przy pomocy podziemnych rozłogów. Kolejne bardzo wdzięczne białe kwiaty na skalniak należą do rodzaju gęsiówka. Gęsiówki łatwo się rozmnaża wegetatywnie. Kwiaty te dobrze rosną w słońcu, w przepuszczalnej ziemi. Rozrastając się tworzą duże poduszkowate kępki. Z tej grupy warto też polecić pochodzące z Alp i Apeninów gęsiówki drobne o białych kwiatach zebranych w grona. Sprawdź także te artykuły o kwiatach na skalniaki.