Prace w czerwcu na działce i w ogrodzie

Ogólne prace ogrodnicze w czerwcu

• W czerwcu zaczyna się wczesne lato. Kwitnie czarny bez, robinia akacjowa i lipa szerokolistna. W ogrodzie jest pora siewu, sadzenia, pielęgnowania i zbiorów.
• Uwaga: wiele gatunków ptaków ma jeszcze sezon lęgowy! Aby nie zniszczyć gniazd i piskląt, należy odłożyć wszelkie prace związane z cięciem drzew i krzewów.
• Na czerwiec przypada też niestety szczytowa faza rozwoju mszycy i mączniaka. Jeśli stopień opanowania roślin przez szkodniki owadzie albo choroby grzybowe nie jest jeszcze duży, można sięgnąć po naturalne metody. Do zwalczania mączniaka można użyć chudego mleka, roztworu na bazie proszku do pieczenia albo czosnku. Również mszyce w pierwszej fazie zasiedlania rośliny dadzą się usunąć domowymi sposobami, jak wyciąg z pokrzywy albo roztwór szarego mydła. W ostateczności, dla ratowania roślin pozostają do użycia rozmaite preparaty chemiczne.
• Trzeba pamiętać, że odpowiednie stanowisko i właściwe nawożenie zapewniają zdrowy i mocny wzrost roślin, które nie tak łatwo poddają się atakom patogenów i szkodników.
• Rosnące temperatury sprzyjają pojawianiu się pierwszych larw szkodników. Reagujcie natychmiast, najlepiej z naturalnymi środkami, aby uniknąć konieczności chemicznych zabiegów ratunkowych.
• W szklarniach i tunelach foliowych bardzo szybko tworzy się upał, szczególnie przy bezpośrednim nasłonecznieniu. Należy zapewnić dobre wietrzenie pomieszczeń oraz osłanianie szklanych powierzchni w godzinach południowych.
• Młode rośliny pomidorów i innych warzyw wzmacniajcie samodzielnie sporządzonymi wywarami z ziół: z pokrzywy, skrzypu polnego lub żywokostu. Dziesięciolitrowe wiadro trzeba napełnić zebranymi ziołami, rozdrobnić je nożycami do żywopłotu, zalać wodą i odstawić na 24 godziny. Przefiltrowany wyciąg można użyć do opryskiwania albo podlewania. Resztki trafiają na kompostownik.
• Wokół młodych roślin warto zastosować warstwę ściółki ze skoszonej trawy albo rozdrobnionej kory. Obniża się prędkość parowania wody z gleby i hamuje wzrost chwastów.
• Podczas przesadzania młodych sadzonek roślin warzywnych szczególnie cierpią ich delikatne korzenie. To utrudnia pobieranie składników pokarmowych przez rośliny. Świeżo posadzonym warzywom może pomóc podlewanie płynnym nawozem sporządzonym z kompostu.
• Szczególnie mocno rosną teraz rośliny pnące. Trzeba kierować pędy na podpory i skracać zbędne odrosty.
• Pomagajcie swoim bylinom: ciężkie pędy kwiatowe ostróżek i im podobnych trzeba w porę zabezpieczyć podpórkami.
• Doniczki i pojemniki z ceramiki nie są całkowicie wodoszczelne: właśnie w upalne dni cenna wilgoć przenika na zewnątrz otwartymi porami w naczyniach. Uwaga: przez to należy zwiększyć częstotliwość podlewania roślin.
• Bukszpany i inne formowane krzewy potrzebują teraz regularnego cięcia, aby rosły zwarte i gęste.
• Rośliny okrywowe mogą ułatwić prace ogrodowe – sprawić, że koszenie trawy i pielenie chwastów stanie się zbędne. Zanim jednak szczelnie osłonią powierzchnię, trzeba dokładnie usuwać chwasty. Nie należy przy tym używać motyki, aby nie uszkodzić rozłogów roślin.
• Należy zwrócić uwagę na bardzo uciążliwy chwast w ogrodzie, jakim jest podagrycznik. Należy usuwać go z rabat przed kwitnieniem, aby uniknąć rozprzestrzeniania się przez samosiew. Nieobsiane grządki można przykryć czarną folią albo warstwą ściółki.

Prace w ogrodzie kwiatowym w czerwcu

• Zwiastuny wiosny, jak narcyzy, tulipany i inne kwiaty cebulowe, dawno już przekwitły. Jednak ich zielone liście musicie tak długo zachować, aż same zwiędną i dadzą się łatwo usunąć. Dopiero wtedy cebulki w ziemi mają wystarczająco dużo zgromadzonych środków odżywczych, aby zawiązać pąki kwiatowe na przyszły sezon.
• Wiele odmian tulipanów nie przetrwa, jeśli cebulki pozostawi się po kwitnieniu w ziemi. Dlatego należy je wykopać. Cebulki kwiatowe należy przechować w chłodnym i ciemnym miejscu do czasu wysadzenia w jesieni.
• Róże ogrodowe rozwijają teraz najwięcej kwiatów. Można wesprzeć tworzenie pąków, usuwając na bieżąco zwiędłe kwiaty. Regularnie należy również usuwać osłabiające roślinę dzikie odrosty.
• Nie należy tracić czasu i przystąpić w czerwcu do sadzenia na rabatach latem kwitnących bylin.
• Do wysiewanych w czerwcu gatunków dwuletnich należą:

Gatunki dwuletnie roślin

Rodzaj rośliny	Wysiew nasion		Okres kwitnienia w drugim roku
	do gruntu	do rozsadnika
bratki		+	IV-VI
dzwonek	+		VII
goździki		+	VI-VII
jeżówka	+	+	VII-IX
lak posp.		+	IV-VII
mak syberyjski	+		V-IX
malwa		+	VII-IX
naparstnica	+	+	VII-IX
niezapominajka		+	V-VII
orlik	+	+	IV-VII
stokrotka		+	III-X

• Kwiaty kwitnące latem należy zasilać nawozem co tydzień, albo podczas sadzenia zastosować nawóz o długim działaniu, regularnie podlewać.
• Przekwitłe ostróżki należy ściąć kilkanaście centymetrów nad ziemią, aby rozwinęły nowe pędy kwiatowe.
• Rośliny pnące rozwijają się w czerwcu szczególnie szybko; należy zwracać uwagę, aby ich pędy nie przeszkadzały innym roślinom.
• Pełnię urody prezentują teraz różaneczniki – poprzez usuwanie zwiędłych kwiatostanów uniknie się rozwoju nasion i wesprze rośliny w tworzeniu pąków kwiatowych na przyszły rok. Uwaga: nie uszkodźcie przy tym młodych pędów bezpośrednio pod kwiatami.

Prace w ogrodzie warzywnym w czerwcu

• Jeśli ślimaki nie były w ogrodzie systematycznie zwalczane, pomóc może zwykle tylko chemiczny preparat.
• Stonka ziemniaczana przezimowała w glebie i teraz składa jaja na młodych liściach ziemniaków. Na niewielkiej powierzchni rabaty można ręcznie zbierać owady, aby uniknąć użycia insektycydów.
• Wczesne odmiany ziemniaków mogą być zbierane już po kwitnieniu. Główny okres zbiorów będzie jednak dopiero wtedy, gdy część nadziemna roślin zwiędnie.
• Marchew, rzodkiew, kapusta, por i cebula również mają swoich owadzich amatorów. Dla ochrony przed szkodnikami należy je chronić siatkami. Układa się je bezpośrednio po założeniu uprawy i zdejmuje na krótko przed zbiorami.
• Aby Wasza pryzma kompostownika nie wysychała latem, powinniście obok niej posadzić dynię. Żyzna ziemia obok kompostu służy roślinie, a jej duże liście na długich pędach ocieniają kompostownik i chronią przed ulewą. Żeby na jesieni zbierać duże dynie, trzeba na jednej roślinie pozostawić tylko jeden-dwa owoce.
• W ciepłe, pogodne dni można z rana ścinać aromatyczne baldachy czarnego bzu do suszenia albo na syrop.
• Warzywa z własnego ogrodu są zdrowe i smaczne, zwłaszcza jeśli przestrzega się pewnych zasad. Sałata, szpinak i rzodkiewka gromadzą azot w formie azotanów, który w organizmie przekształca się w szkodliwe azotyny. Zawartość azotanów w roślinach spada w ciągu dnia, ponieważ są one rozkładane przez światło. Dlatego te warzywa najlepiej jest zbierać dopiero po południu, a nawozić je oszczędnie i w miarę potrzeby.
• W czerwcu można wysiewać do gruntu albo wysadzać rozsadę takich warzyw, jak:

Wysadzanie warzyw do gruntu

Rodzaj rośliny	Siew do gruntu	Sadzenie rozsady	Okres zbioru
bakłażan		+	VII-X
brokuł		+	VII-X
burak ćwikłowy	+		VI-X
fasola szparagowa	+		VII-IX
kabaczek		+	VII-IX
kapusta głowiasta		+	VII-IX
koper ogrodowy	+		VI-IX
marchew	+		VI-X
papryka		+	VII-IX
pomidor		+	VII-IX
rukola	+		VI-X
rzodkiew	+		VI-X
rzodkiewka	+		VI-IX
sałata	+		VI-IX

• Rabaty, na których rosły wczesne warzywa, są już wolne i przed nową uprawą trzeba je spulchnić i zasilić nawozem organicznym. Należy zwracać uwagę na właściwy dobór gatunków.
• Szczególnie dobrze owocujące truskawki warto zaznaczyć i potem przygotować z nich sadzonki.
• Nie należy zbierać rabarbaru zbyt intensywnie i zbyt długo (tylko do 21. czerwca), aby roślin zanadto nie osłabiać. Poza tym łodygi nie smakują już tak dobrze, jak na początku wzrostu.
• Puste, nieobsiane miejsca na rabatach należy spulchnić i odchwaścić, a jeszcze lepiej obsadzić warzywami i ziołami w uprawie mieszanej. Jeśli planujesz zlecić prace w ogrodzie, sprawdź także ten artykuł z cennikiem usług ogrodniczych.

Drzewa i krzewy ozdobne w czerwcu

• Od połowy czerwca tempo wzrostu wielu roślin ogrodowych zaczyna spowalniać. Jest to najlepszy moment na cięcie krzewów – żywopłoty i inne przycinane krzewy dłużej zachowają nadaną im formę.
• Zimozielone krzewy o dużych liściach, jak laurowiśnia albo ostrokrzew, przycinajcie najlepiej ręcznymi nożycami, aby uniknąć brzydkich uszkodzeń blaszek liściowych.
• Krzewy zrzucające liście na zimę można teraz po kwitnieniu przycinać. 
• Krzewy i drzewa iglaste potrzebują dużo magnezu, aby wytwarzać chlorofil. Jeśli liści i igły są bladozielone albo wręcz żółtawe, jest to najwyższy czas, aby zastosować nawożenie magnezowe. 

Pielęgnacja trawnika w czerwcu

• Jeśli w maju założyliście nowy trawnik, nadchodzi teraz czas pierwszego koszenia. Po kosiarkę możecie jednak sięgnąć dopiero wtedy, gdy źdźbła traw wyrosną do 8-10 cm długości. Wysokość pierwszego koszenia nie powinna być niższa niż 5 cm.
• Trawniki, na których wiosną kwitły kwiaty cebulowe, można kosić dopiero po całkowitym zwiędnięciu ich liści. Skoszenie mocnych, zielonych liści zahamowałoby gromadzenie składników odżywczych w cebulach na przyszły rok.
• Podczas głównej fazy wzrostu trawnika jest dobra pora na działania przeciwko chwastom. Pojedynczo rosnące egzemplarze niepożądanych roślin można wykopywać z korzeniami, powierzchniowo występujące chwasty wymagają oprysków herbicydami. Po około dwóch tygodniach można trawnik wykosić.
• Mniszek lekarski łatwo się rozsiewa na trawniku, dlatego trzeba żółte kwiaty przed rozwojem nasion wykopywać razem z korzeniem.
• W ciepłym i wilgotnym czerwcu wzrost trawy eksploduje, a to wiąże się z odpowiednio dużą ilością skoszonej masy zielonej. Obok klasycznej metody kompostowania (mieszania ściętej trawy z innymi ogrodowymi i kuchennymi odpadami) istnieje też inne zastosowanie koszonej trawy. Kosiarka z funkcją mulczowania rozdrabnia źdźbła traw w taki sposób, że spadają na darń i służą jako nawóz. Wadą jest konieczność częstszego koszenia trawnika (dwa razy w tygodniu), aby warstwa ściółki nie była zbyt gruba i nie przyklejała się do trawy.
• Skoszoną na trawniku trawę można wykorzystać do ściółkowania powierzchni pod krzewami i drzewami owocowymi albo na warzywnych rabatach. Ziemia dłużej pozostaje wtedy wilgotna, a chwasty nie mogą się rozwijać.
• Do mocnego i zdrowego wzrostu trawnika potrzebne jest regularne podlewanie. Po krótkim okresie suszy trawnik jest w stanie sam się zregenerować, jednak cierpi na tym jego barwa i ogólny wygląd.