Prace w marcu na działce i w ogrodzie

Ogólne prace ogrodnicze w marcu

• Od początku marca do końca miesiąca dzień staje się dłuższy prawie o dwie godziny. Ma to znaczący wpływ na wegetację – a dla ogrodników jest sygnałem, że czas zbierać się do pracy.
• Przy utrzymującej się łagodnej pogodzie można zdjąć zimowe osłony z róż, bylin, krzewów ozdobnych i innych roślin.  W przypadku roślin zimujących w pojemnikach należy jeszcze zachować ostrożność.
• Zanim rozpocznie się nowe sadzenie, należy wykorzystać suche i ciepłe dni na przygotowanie rabat i grządek. Ziemię trzeba głęboko przekopać i spulchnić, usunąć starannie korzenie chwastów, dodać kompost i powierzchnię wyrównać.
• Uzupełnicie swoje rabaty podwyższone; na skutek procesów rozkładu w glebie wypełniającej skrzynki rabatowe, poziom podłoża obniża się w ciągu roku. Przed rozpoczęciem sadzenia, trzeba rabaty podwyższone wypełnić. W tym celu zdejmijcie górną warstwę podłoża i dodajcie porcję dojrzałego kompostu, a na koniec przykryjcie rabatę zdjętą ziemią ogrodową. Co 3-4 lata powinno się zawartość podwyższonej rabaty całkowicie wymienić.
• Zaczyna się wreszcie pora siewu i sadzenia roślin ogrodowych – drzewek, krzewów, bylin, traw i ziół. Warunkiem jest brak mrozu i ziemia rozmarznięta na głębokość zasięgu korzeni.
• Sadzonki z odkrytym systemem korzeniowym są wprawdzie tańsze niż z osłoniętą bryłą korzeniową, jednak potrzebują nieco więcej uwagi, aby pewnie rosnąć: Zanurzcie korzenie drzewek, krzewów albo róż w lepkiej zawiesinie złożonej z ziemi, gliny, mączki wapiennej, nawozu o przedłużonym działaniu i wody. Korzenie z otuliną umieszcza się następnie w dołku z ziemią kwiatową i kompostem, i obficie podlewa wodą.
• Jako nawóz startowy o długim działaniu można zastosować do nowych nasadzeń mączkę albo wióry rogowe. Jest to nawóz organiczny azotowy, który musi być najpierw rozłożony przez organizmy glebowe, zanim stanie się przyswajalny przez korzenie roślin. Działa powoli i jest przyjazny dla środowiska, ponieważ azot nie jest wypłukiwany.
• Uwaga na podpory dla roślin: w drewnianych elementach może przetrwać mnóstwo zarodników grzybów. Jeśli chcecie zastosować drewniane pręty z ubiegłego roku, powinniście je dokładnie umyć i zdezynfekować alkoholem albo sterylizować w piekarniku. Podpórki metalowe albo plastikowe są łatwiejsze do czyszczenia.
• W porę powinniście obsadzić pergole ogrodowe; bluszcz, wiciokrzew, klematis albo inne pnącza można teraz sadzić w rozmarzniętą ziemię. Aby rośliny pnące dobrze rosły, dołek do sadzenia powinien być w odległości co najmniej 20 cm od podstawy kraty.
• Nie zapominajcie o pożytecznych owadach w ogrodzie. Kiedy kwitną porzeczki, wiele trzmieli poszukuje miejsca do gniazdowania. Niektóre gnieżdżą się pod ziemią i dla tych idealnym schronieniem może być do połowy zakopana w ziemi duża doniczka ceramiczna wypełniona wełną drzewną. Wytypujcie w swoim ogrodzie miejsce, gdzie owady mogą spokojnie przebywać. Idealne jest zacienione miejsce pod krzewami. Otwór drenażowy doniczki pozostaje otwarty jako wejście – osłońcie go tylko przed deszczem. Dla innych gatunków owadów zalecane jest urządzenie specjalnego hotelu.
• Ostatnia okazja przed lęgami ptaków, aby zawiesić nowe skrzynki i oczyścić stare. Wcześniej obserwujcie je przez dzień-dwa, czy nie są już na nowo zasiedlone.

Prace w ogrodzie kwiatowym w marcu

• Wiosenne kwiaty jak tulipany, narcyzy, hiacynty i krokusy, pędzone w doniczkach, są teraz dostępne w rozmaitych kolorach. Jeśli chcecie posadzić je w ogrodzie, powinniście zapewnić im ochronę przed spóźnionymi przymrozkami. Również pierwiosnki można teraz wysadzać do gruntu, jako że są mało wrażliwe na spadki temperatury.
• Na początku marca trzeba zasilić nawozem posadzone jesienią kwiaty cebulowe i bulwowe – tulipany botaniczne, ranniki, przebiśniegi, cebulice i śnieżniki potrzebują do tego tylko cienkiej warstwy dojrzałego kompostu (ok. 1 cm).
• Tulipany, narcyzy, hiacynty i inne rośliny o dużych potrzebach pokarmowych, trzeba podsiać niebieskim kristalonem (wieloskładnikowy nawóz mineralny), jak tylko z ziemi wysuną się pierwsze liście. Przy nawożeniu trzeba zwracać uwagę, aby granulki nie wpadały do liściowego kielicha – wtedy kwiatu na pewno nie będzie.
• Stare kwiaty cebulowe można pobudzić do nowego obfitego kwitnienia. Na przykład cebulki narcyzów, które przez wiele lat pozostają w ziemi, tworzą coraz mniej kwiatów. Wykopcie cebulki i podzielcie gniazda na części. Porozdzielajcie ostrożnie cebulki macierzyste i przybyszowe i posadźcie je na nowo.
• Pelargonie, które zimowały w chłodnym, jasnym pomieszczeniu, trzeba teraz skrócić. Przytnijcie bezlistne pędy tak daleko, aż pozostaną dwa do czterech oczek (liście albo pąki). Przesadźcie roślinę od razu do większej doniczki ze świeżą ziemią.
• Przez cały marzec można w pomieszczeniach prowadzić uprawę ciepłolubnych roślin jednorocznych na rozsadę. Przygotowane sadzonki będą przeniesione do gruntu w drugiej połowie maja, kiedy przestaną im zagrażać przymrozki. Należą do nich:

Uprawa na rozsadę

Rodzaj rośliny	Okres sadzenia do gruntu		Okres kwitnienia
	pierwsza połowa V	druga połowa V
aksamitka		+	VII-X
cynia		+	VI-X
floks Drummonda		+	VI-X
gazania		+	VI-X
gwiazdosz chiński	+		VII-IX
heliotrop		+	VII-X
kleome ciernista		+	VII-X
lewkonia	+	+	VI-VIII
niecierpek	+		VI-IX
schizantus (motylek)	+	+	VII-IX
szałwia	+	+	VI-X
tytoń oskrzydlony		+	VII-X
wyżlin większy	+		VI-VIII
żeniszek		+	VI-X

• W drugiej połowie marca można wysiewać pod osłonami foliowymi m.in.:
  • łubin,
  • chaber,
  • kocanki,
  • ostróżka,
  • smagliczka,
  • słonecznik,
  • nemezja.
• Nasiona roślin odpornych na niskie temperatury można wysiewać w marcu wprost do gruntu. Należą do nich:

Wysiew nasion do gruntu

Rodzaj rośliny	Termin siewu	Okres kwitnienia
aster alpejski	III dekada	V-VI
chaber	III dekada	VII-VIII
dzwonek	III dekada	VI-VIII
gipsówka	III dekada	VI-IX
groszek pachnący	III dekada	VI-IX
łubin	III dekada	VII-X
orlik	III dekada	V-VII
ostróżka	III dekada	VI-VIII
powój	III dekada	V-X
rezeda	III dekada	VII-X
słonecznik	III dekada	VII-X
smagliczka	III dekada	VI-IX

• Kwitnące latem mieczyki, dalie albo pacioreczniki można poddać wstępnemu pędzeniu w domu w napełnionych ziemią doniczkach.

Prace w ogrodzie warzywnym w marcu

• Por, jarmuż i inne zimoodporne warzywa trzeba najpóźniej w marcu uprzątnąć, aby zrobić miejsce na nowe uprawy.
• Kiedy tylko w marcu zginie śnieg i rozmarznie zupełnie ziemia, trzeba przygotować rabaty warzywne – przekopać i dodać kompost, aby poprawić glebę.
• Rozpoczyna się główny sezon wysiewu nasion na rozsadę. Wyraźnie dłuższy dzień sprzyja rozwojowi siewek warzyw i kwiatów. W marcu wysiewa się m.in.:

Wysiew nasion na rozsadę

Rodzaj rośliny	Okres siewu nasion		Miejsce siewu nasion
	pierwsza połowa III	druga połowa III	rozsadnik	grunt
bakłażan	+		+
bób		+		+
brokuł	+		+
groch		+		+
jarmuż		+		+
kalarepa	+		+
kapusta	+		+
koper ogrodowy		+		+
marchew		+		+
papryka	+		+
pasternak		+		+
pietruszka korzeniowa		+		+
pietruszka naciowa		+		+
pomidor	+		+
rzodkiew		+		+
rzodkiewka		+		+
sałata	+		+
seler	+		+
skorzonera		+		+
szpinak		+		+

• Ważne jest, aby siewki popikować w odpowiednim czasie do pojedynczych doniczek z żyzną ziemią; to zapewni ich zdrowy i mocny wzrost.
• Młode warzywa trzeba przed posadzeniem do gruntu zahartować. Dotyczy to zwłaszcza warzyw uprawianych na rozsadę w domu. W tym celu wystawiajcie młode rośliny w ciepłe wiosenne dni na osłonięty taras albo do otwartego inspektu. Na noc przenoście je z powrotem do domu.
• W marcu możliwe są pierwsze siewy nasion do gruntu. Zwracajcie przy tym uwagę na korzystną uprawę mieszaną oraz na zachowanie płodozmianu; rośliny należące do tej samej rodziny nie powinny rosnąć na jednym stanowisku rok po roku.
• Zamiast siać sałatę dębolistną w równych rzędach, możecie rozrzucić nasiona na rabacie, a potem lekko je przykryć. Ciekawy efekt może dać pomieszanie nasion odmian sałaty o różnych kolorach liści – zielonym, ciemnoczerwonym, fioletowym.
• Czosnek uważa się za naturalny środek przeciwko szarej pleśni truskawek. Poza tym ma on też zapewniać bardziej aromatyczne jagody i bogatsze zbiory. W tym celu sadzi się ząbki czosnku w ziemi obok każdej rośliny. Do lata czosnek wyrośnie i od sierpnia będzie mogli go również zbierać, podczas gdy truskawki dawno już zakończą sezon. Jeśli planujesz zlecić prace w ogrodzie, sprawdź także ten artykuł z cennikiem usług ogrodniczych.

Drzewa i krzewy ozdobne w marcu

• Krzewy ozdobne, które zostały posadzone jesienią, trzeba teraz przyciąć, aby zyskały mocny i zwarty pokrój. Krzewy kwitnące wiosną, jak forsycje, przycina się dopiero po kwitnieniu.
• Kwiatowe krzewy jak forsycja, tawuła i budleja dają się teraz rozmnażać z sadzonek pędowych.
• Lawenda z natury ma tendencję do tworzenia dużego krzewu z przerzedzonym, zdrewniałym środkiem. Ogrodnik wolałby raczej widzieć zwarty krzew, ulistniony od góry do dołu. Jeśli tak, to musicie skrócić pędy lawendy o jedną trzecią.
• Dopóki krzewy jagodowe nie rozwinęły jeszcze liści, możecie swobodnie sprawdzić i ewentualnie poprawić wszystkie podpory.
• Drzewa i krzewy znoszą dobrze cięcie zimowe, dopóki pozostają w stanie spoczynku; kiedy ruszą soki, czas na cięcie już minął.
• Drzewa owocowe oraz kwitnące latem i jesienią krzewy można prześwietlić i w razie potrzeby przyciąć. Większe zabiegi, jak usuwanie grubych gałęzi, powinno się już raczej odłożyć. W każdym razie należy usunąć przemarznięte pędy. Wcześniej dobrze jest zarysować korę i sprawdzić kolor: jeśli widać odcienie zieleni – pęd jeszcze żyje, jeśli widać żółtawe albo brązowe drewno – ta część rośliny obumarła.
• Marzec jest okresem sadzenia drzew i krzewów; o tej porze do ogrodu mogą z powodzeniem trafić:
  • orzech włoski,
  • leszczyna,
  • bez czarny,
  • bez lilak,
  • winorośl,
  • morele,
  • brzoskwinie,
  • maliny,
  • agrest,
  • jeżyny,
  • porzeczki.
• Przycinania żywopłotów, ze względu na możliwość gnieżdżenia się w nich ptaków, nie powinno się już wykonywać.
• W marcu jest ostatnia okazja na przesadzenie drzew i krzewów. Kto będzie z tym zwlekał, ryzykuje, że rośliny nie ukorzenią się do lata. Możliwie duża wycięta bryła korzeniowa przesadzanego drzewa lub krzewu zwiększa szanse na powodzenie zabiegu.
• Bukszpanowe obrzeża rabat przerzedzają się lekko na dole, jeśli rosną w cieniu. To samo dotyczy bukszpanów w pojemnikach.
• Wiele szkodników roślin zimuje w formie jaja albo larwy na drzewach i krzewach ozdobnych i owocowych. Ukryte w spękaniach kory potrafią przetrwać nawet długie okresy mrozu. Zapobiec ich wylęganiu można poprzez opryski od końca lutego do połowy marca środkami nieszkodliwymi dla pszczół, biegaczy i innych owadów.

Pielęgnacja trawnika w marcu

• Kiedy minie już mróz, powinniście usunąć z trawnika stare liści i opadłe zimą gałęzie. Ważne jest, aby zielony dywan dostał teraz dużo światła, co pozwoli mu na zregenerowanie zimowych uszkodzeń.
• Dostarczcie swojemu trawnikowi powietrza: przeprowadźcie wertykulację i usuńcie mech i sfilcowaną darninę, zanim ruszy wzrost trawy. Na koniec dosiejcie trawę i podlejcie obficie całość murawy.
• Zastoje wody na trawniku są oznaką zbitej, nieprzepuszczalnej gleby. Takie miejsca trzeba ponakłuwać i w głębokie na ok. 30 cm kanały wypełnić piaskiem, co poprawi odprowadzanie wody.
• Przeprowadzenie testu gleby pozwoli na określenie wartości pH. W razie potrzeby należy zmniejszyć kwasowość podłoża poprzez wapnowanie trawnika. Po wapnowaniu trzeba wstrzymać się z nawożeniem przez co najmniej cztery tygodnie.
• Marzec jest idealną porą do założenia nowej powierzchni trawnika.