Hoja

Hoja - charakterystyka, wymagania, uprawa, ciekawostki

Rodzaj hoja (Hoya) obejmuje około 200 gatunków tropikalnych roślin.  Efektowne niewysokie krzewy oraz pnącza  z rodziny trojeściowatych, tworzą skórzaste ciemnozielone liście i eleganckie pachnące kwiatostany, sprawiające wrażenie pokrytych woskiem. Potoczna nazwa hoi – woskownica, związana jest właśnie z owym oryginalnym wyglądem kwiatów. W domu uprawianych jest kilka gatunków – hoja różowa (Hoya carnosa), hoja piękna (Hoya bella) oraz rzadziej spotykane hoja sercowata (Hoya kerrii) oraz hoja australijska (Hoya australis).  Przeczytaj, jakie wymagania uprawowe ma doniczkowa hoja.

Doniczkowa hoja – charakterystyka atrakcyjnego pnącza

Hoja jest dekoracyjną rośliną, chętnie uprawianą w domu dla swoich wiszących pędów oraz mięsistych skórzastych liści, o głębokim ciemnozielonym wybarwieniu. Piękne kwiatostany złożone są z licznych kwiatów, nawet po 30 sztuk w jednym baldachu. Każdy kwiat, sprawiający wrażenie pokrytego warstwą wosku, ma oryginalny gwiazdkowaty kształt, z ciemniejszym środkiem. Różnobarwne kwiaty – białe, różowe, żółte, bordowe - zakwitają powtórnie na tych samych pędach, więc, gdy kwiat przekwitnie i odpadnie, nie wolno odcinać szypułek.

Wieloletnie pnącza, o długich drewniejących pędach, pną się po specjalnym rusztowaniu, są prowadzone po ścianie lub po kolistej obręczy. Wymagania uprawowe hoi to jasne stanowisko, o rozproszonym oświetleniu. Długie ozdobne pędy hoi, które mogą dorastać do 6 m długości, często tworzą oryginalne obramowanie okien. Pamiętajmy, że roślina źle znosi bezpośrednie nasłonecznienie. Jeśli hoja rośnie przy południowych oknach, powinna zostać osłonięta w najgorętszych godzinach dnia. Złym wyborem dla rośliny jest stanowisko przy oknach północnych, bowiem hoja nie będzie tam kwitła. Gwiazdkowate kwiaty, gdy jest ciepło, wydzielają słodki nektar. W nocy pięknie pachną.

Pielęgnacja hoi polega na właściwym podlewaniu i zasilaniu. Odpowiednie podłoże dla rośliny to lekka, przepuszczalna ziemia do kwiatów, zmieszana z piaskiem i gliną. Rośliny nawozimy raz w miesiącu. W okresie spoczynku, roślin nie zasilamy. Bardzo ważną sprawą jest odpowiednie podlewanie rośliny. Hoja nie toleruje przelania, źle znosi nawet krótkotrwałe zatrzymanie wody przy korzeniach. Od wiosny do końca lata podlewanie przeprowadzamy dwa razy w tygodniu, miękką, odstaną wodą. Podłoże powinno przeschnąć, zanim dostarczymy roślinie kolejną porcję wody. Spryskujemy także  liście, omijając kwiaty. Po przekwitnięciu, podlewanie ograniczamy, a w miesiącach zimowych, w chłodniejszym pomieszczeniu, roślinę podlewamy 1 – 2 razy w miesiącu. W październiku przenosimy hoję do chłodniejszego pomieszczenia, w którym temperatura nie powinna przekraczać 10 – 15 stopni Celsjusza. Po okresie spoczynku, przed przesadzeniem roślin do nowych doniczek, usuwamy stare i uszkodzone pędy.

Młode hoje przesadzamy co roku, na wiosnę, natomiast okazy starsze, co 5 - 7 lat. Rozmnażanie egzotycznej rośliny odbywa się na wiosnę, najlepiej przy okazji przesadzania hoi, po okresie zimowego spoczynku. Odcinamy 10-cm wierzchołki pędów i wykorzystujemy do rozmnażania jako sadzonki. Umieszczamy je w lekkim podłożu,  w temperaturze otoczenia około 20 stopni Celsjusza. Na pojemnik z sadzonkami można nałożyć plastikową torebkę, co przyspieszy ukorzenianie. Kwiat na hoi pojawi się w 2 – 3 roku uprawy. Czasem na pierwsze kwitnienie przyjdzie nam czekać nawet kilka lat, co może mieć związek z nieodpowiednimi warunkami rozwoju. Domowa woskownica powinna rosnąć w niedużej doniczce, co jest jednym z warunków pojawienia się kwiatostanów.

Hoja carnosa w domu – uprawa i pielęgnacja różowej piękności

Hoja różowa (Hoja carnosa) to popularny wieloletni kwiat doniczkowy. Ozdobą tropikalnej rośliny są błyszczące skórzaste liście, wybarwione na ciemnozielony kolor, z jaśniejszymi plamkami oraz drobne kwiaty, ujęte w baldachowate kwiatostany. Gatunek wykształca długie drewniejące z czasem pędy, które wymagają podparcia. Niezwykle dekoracyjne różowe kwiaty, w kształcie gwiazdek z czerwonym środkiem, sprawiają wrażenie pokrytych woskiem. W nocy wydzielają przyjemny intensywny zapach. Różowa woskownica często kwitnie dopiero po kilku latach, co może być spowodowane błędami w jej uprawie. Kwitnąca hoja tworzy kwiatostany  od wiosny do jesieni. Gdy jest ciepło, kwiaty wydzielają słodkawy gęsty nektar, wabiący owady.

Uwaga! Nie usuwamy szypułek po opadnięciu kwiatów, bowiem powstaną w ich miejscu nowe pąki.

Uprawa egzotycznej rośliny nie przedstawia większych problemów.  Doniczkę z hoją umieszczamy w miejscu jasnym, o rozproszonym świetle, wolnym od przeciągów. Doniczkowa piękność nie musi być często podlewana. Wystarczy, że podlejemy roślinę dopiero wówczas, gdy przeschnie ziemia. Hoja nie toleruje nadmiaru wody – przelanie rośliny jest powodem żółknięcia i opadania liści. Nadmierne podlewanie może opóźnić kwitnienie. Do podlewania używamy miękkiej odstanej wody. Po skończonym kwitnieniu, podlewanie ograniczamy. Nie zaleca się przesadzanie rośliny. Czynimy to , w razie potrzeby, co kilka lat, do nieco większej doniczki. W okresie wzrostu, roślinę raz w tygodniu zasilamy, stosując nawóz, przeznaczony dla roślin kwitnących.

W warunkach domowych chętnie uprawiane są efektowne odmiany Hoja carnosa, np.:

• hoja różowa ‘Variegata’ wyróżnia się ciekawym wybarwieniem liści. Soczyście zielone mięsiste liście zdobią kremowe obrzeżenia,
• hoja różowa ‘Compacta’ – oryginalna, trudno dostępna odmiana. Urzeka niezwykłym nastroszonym pokrojem. Zwisające pędy, z karbowanymi liśćmi, tworzą grube zielone „warkocze”,
• hoja różowa ‘Tricolor’ – tworzy oryginalne liście o jasnej  kremowej i różowawej  blaszce, z ciemnozielonym brzegiem.

Inne piękne gatunki hoi – opis roślin

• Hoja piękna (Hoya bella) – prezentuje się szczególnie atrakcyjnie w wiszących doniczkach. Roślina jest delikatniejsza i nieco mniejsza od hoi różowej, więc wymaga większej uwagi przy uprawie. Hoja wolno rośnie, przyrastając rocznie zaledwie o około 15 cm. Docelowo dorasta do 30 cm wysokości. Ozdobą rośliny są niewielkie błyszczące i mięsiste liście oraz ujęte w baldachy kwiatostany, z licznymi białymi kwiatami, z czerwonym środkiem. Podobnie jak u innych gatunków hoi, kwiat wygląda tak, jakby był z wosku. Roślina kwitnie latem, wydzielając przyjemny zapach oraz lepkie słodkawe krople nektaru. Pielęgnacja pnącza polega na ochronie przed palącymi promieniami słońca oraz na oszczędnym podlewaniu – miękką odstaną wodą, raz na tydzień. W czasie zimowego spoczynku Hoja bella powinna przebywać w temperaturze około 15 stopni Celsjusza. Podlewanie rośliny przeprowadzamy wówczas co dwa tygodnie.
• Hoja sercowata (Hoya kerrii) – nazywana jest hoją walentynkową, bowiem tworzy okazałe 10-cm liście, w kształcie serca. Gatunek jest okazałym pnączem, osiągającym 1 - 4 m wysokości. Rozmnażanie rośliny możliwe jest poprzez liście, które ukorzeniają się w żyznym przepuszczalnym podłożu. Pędy pojawiają się po około 1 – 2 latach. Ozdobą hoi są kremowo-fioletowe kwiatostany. Kwiat hoi wabi owady kroplami słodkawego czarnego nektaru. Odpowiednie dla rozwoju rośliny jest jasne stanowisko, o rozproszonym świetle. W czasie zimowego spoczynku w pomieszczeniu powinna panować niższa temperatura, około 12 do 15 stopni Celsjusza. Zwróćmy uwagę, by hoja rosła z dala od kaloryfera - zbyt ciepłe otoczenie i suche powietrze jest dla tropikalnej rośliny bardzo szkodliwe. Hoja nie wymaga przesadzania, niewielka doniczka sprzyja kwitnieniu. Jeśli zachodzi taka konieczność, roślinę przesadzamy na wiosnę, do nieco większej doniczki.
• Hoja australijska (Hoya australis) – pochodzi z Queesland w Australii. Gatunek wyróżnia się długimi pędami, z pięknymi okrągłymi liśćmi, o jednolitym wybarwieniu na głęboki zielony kolor. Hoja tworzy szerokie kwiatostanowe baldachy, ujmujące drobne białe kwiaty, które nocą wydzielają mocny przyjemny zapach. Australijska piękność dobrze rośnie w pomieszczeniu o dużej wilgotności powietrza. Roślinę umieszczamy na stanowisku jasnym, o rozproszonym świetle lub w miejscu lekko zacienionym. Podobnie jak u innych gatunków, istotną sprawą jest właściwe podlewanie – obfitsze latem, gdy przeschnie górna warstwa ziemi. Nie zaleca się przesadzanie hoi. Nie powinniśmy także przestawiać doniczki w czasie kwitnienia, co może doprowadzić do zrzucenia kwiatostanów. Niezwykle efektowna jest odmiana Hoya Australis ‘Lisa’. Liście urzekają spektakularną kolorystyką – środek blaszki liściowej pokrywają żółtawe i jasnozielone wzory, natomiast obrzeżenie liści pozostaje ciemnozielone. Młode liście wybarwiają się na różowo i czerwono, prezentując się w niezwykle oryginalny sposób na tle liści starszych. Ozdobą odmiany są również biało-bordowe kwiatostany.

Hoya Hoja oferowana bywa w kwiaciarniach jako woskowiec, woskownica lub porcelanowy kwiat. Roślina należy do efektownych pnących roślin doniczkowych uprawianych dla błyszczących ciemnozielonych liści oraz licznych pachnących różowych kwiatów, sprawiających wrażenie nawoskowanych. Dostępna cena i łatwa uprawa zachęcają do hodowli pnączy w mieszkaniu. Podpowiadamy, jak wygląda uprawa i pielęgnacja woskownicy oraz prezentujemy najpiękniejsze gatunki i odmiany.

Hoja woskowiec – uprawa i pielęgnacja pnączy w mieszkaniu

Kwiaty doniczkowe – podlewanie, nawożenie i rozmnażanie hoi

Hoya należy do rodziny toinowatych - roślin tropikalnych, obejmujących przeszło 4500 gatunków. Dziko rosnące pnącza mogą dorastać do 6 m wysokości. Woskowiec dobrze rozwija się w mieszkaniach, najczęściej jako pnącze, o eliptycznych sztywnych ciemnozielonych liściach, sprawiających wrażenie pokrytych warstwą wosku. Gwiazdkowate różowe kwiaty z ciemniejszym czerwonawym środkiem, ujęte są w kwiatostany. Najczęściej osiągają średnicę 1 cm. Jeden kwiatostan może liczy nawet po 30 sztuk kwiatów, wydzielających przyjemny zapach.  Roślina kwitnie późną wiosną i latem – od maja do początku września. Przed deszczem z nektarników wypływają kropelki nektaru.

Kwiaty doniczkowe wymagają ciepłego zacisznego stanowiska o rozproszonym oświetleniu. Unikajmy ustawiania doniczek na parapecie południowym, mocno nasłonecznionym ze względu na zagrożenie poparzenia liści i kwiatów. Hoja nie toleruje przeciągów i zmiany stanowiska. Hodowla woskownicy udaje się w lekkim przepuszczalnym podłożu, odpowiednim dla roślin wrzosowatych, z dodatkiem podłoża dla kaktusów, o lekko kwaśnym i obojętnym odczynie pH. Woskownica, w zależności od gatunku i odmiany, może osiągnąć od 3 m do 6 m. Popularne są również hoje płożące i karłowe, dorastające zaledwie do 30-40 cm wysokości.

Podlewanie woskownicy przeprowadzamy w umiarkowany sposób. Zalanie rośliny wywoła groźne choroby grzybowe, gnicie korzeni i zamieranie pędów. Wystarczy podlać ją dwa razy w tygodniu, po przeschnięciu górnej warstwy ziemi. Uważajmy, by nie zamoczyć kwiatów. Dobrze naszemu pnączu zrobi zimowy odpoczynek, w temperaturze około 13 stopni Celsjusza. Podlewanie ograniczamy, dostarczając roślinie wody raz na 3-4 tygodnie. Nawożenie pnączy powinno odbywać się raz na cztery tygodnie, wiosną i latem, nawozami dla roślin kwitnących.

Rozmnażanie woskownicy nie jest trudne. Na wiosnę pobieramy z pędów sadzonki o długości około 10 cm. Umieszczamy je w pojemniku z wodą. Po wypuszczeniu korzeni, sadzonki sadzimy w doniczkach z ziemią. Szybsze rozmnażanie przez odkłady, polega na przyciśnięciu pędu do podłoża. Po ukorzenieniu się, przycinamy pęd i możemy zasadzić młodą hoję w niewielkiej doniczce.

Jak pielęgnować hoję?

Dekoracyjne kwiatostany woskownicy rozwijają się na krótkopędach. Po przekwitnięciu należy pozostawić na roślinie szypułki kwiatowe, na których będą pojawiać się nowe kwiaty. Niestety, nie zawsze doczekamy się wspaniałej kwietnej ozdoby. Hoja, wrażliwa na zbyt wilgotne podłoże, przestawianie doniczki lub ustawienie jej w niedostatecznie jasnym i ciepłym miejscu, może przez długi czas nie wydawać kwiatów. Pielęgnacja rośliny wymaga dbałości o piękny wygląd błyszczących liści, które co jakiś czas zraszamy odstałą wodą i przecieramy ściereczką, by je odkurzyć.

Przesadzanie rośliny powinno odbywać wówczas, gdy zaobserwujemy, że hoja ma wyraźnie za mało miejsca do swobodnego rozwoju. Najlepiej przesadzić okazy młode, niesprawiające problemów. Starsze rośliny, osiągające duże rozmiary, trudno jest przesadzić do większych pojemników –czynimy to przy pomocy drugiej osoby, która podtrzyma długie pędy, chroniąc je przed uszkodzeniem.

Hoja, roślina o długich i giętych pędach, wymaga przemyślanego wyeksponowania:

• Często ustawiana jest przy ścianie, naprzeciw okna, by mogła piąć się po zamontowanych kratkach. Pędy woskownicy mocujemy do kratek przy pomocy specjalnego ogrodowego drutu lub przywiązujemy sznurkiem. Zielona ściana jest wspaniałym tłem podkreślającym charakter naszego mieszkania.
• Woskowiec niezwykle efektownie prezentuje się w wiszących donicach, w wysokich i przestronnych wnętrzach. Spływające w dół kwitnące pędy, stanowią niecodzienną ozdobę mieszkania. Równie atrakcyjnie wyglądają na wysokich meblach lub kwietnikach.
• Oryginalny efekt uzyskamy, stosując podpory, drabinki lub paliki, wokół których hoja będzie się owijała, tworząc ciekawe zielone kolumny zdobione pachnącymi kwiatami. Aby pędy rośliny spełniły swoje zadanie, musimy im pomóc – owijając je wokół podpórek. Warto na gładkiej powierzchni palików zawiązać w kilku miejscach sznurek, by pędy się nie ześlizgiwały.

Najpiękniejsze gatunki i odmiany

Hoja różowa Hoya carnosa - jest rośliną bardzo wytrzymałą, niewrażliwą na mocne nasłonecznienie, suche powietrze i choroby. Wyróżnia się długimi pędami oraz grubymi mięsistymi liśćmi. Kwiaty, zebrane w baldachogrona, kwitną od maja do października. Kwitnące gwiazdki, o różowym wybarwieniu, utrzymują się na roślinie jedynie przez miesiąc. Nie obrywamy ich. Nie wolno obrywać także krótkopędów, na których pojawią się nowe kwiaty. Hoja różowa nadaje się do hodowania na podporach. Sprawdzi się jako skuteczna zielona osłona południowej nasłonecznionej strony pomieszczenia.

Do ciekawych odmian gatunku Hoya carnosa należą:

• Hoja różowa ‘Crimson Queen’ – hoja o błyszczącym ciemnozielonym ulistnieniu, z efektownymi białymi refleksami oraz białoróżowymi gwiazdkowatymi kwiatami z fioletowym środkiem. Cena sadzonki tej odmiany wynosi około 15-35 zł.
• Hoja różowa ‘Compacta’ – jej ozdobą są charakterystycznie powyginane muszelkowate liście. Pachnące kwiaty – intensywnie różowe, nie pojawiają się często. Giętkie pędy umożliwiają prowadzenie rośliny na podpórkach, umożliwiających nadanie hoi ciekawego kształtu. Cena sadzonki wynosi około 25 zł.
• Hoja piękna Hoya Bella - należy do roślin doniczkowych, które mogą być uprawiane na parapecie, bowiem gatunek osiąga około 30-40 cm wysokości. Możliwa jest także hodowla hoi w podwieszanej doniczce. Jej ozdobą są urocze białe kwiaty, z czerwonym środkiem, pozostające na hoi przez około dwa miesiące. Hoja piękna jest wrażliwa na zmienne warunki uprawowe – nie lubi wahań temperatury, przeciągów oraz zacienionych stanowisk. Za dojrzałą roślinę zapłacimy około 100 zł. Hoja piękna to wybór wart rozważenia.