Lnica

Lnica - charakterystyka, występowanie, działanie, ciekawostki

Każdy widział strzelistą roślinę o blado żółtych kwiatach z pomarańczowym dodatkiem, zwaną lwia paszcza, lnica lub lnianka. Niektórzy uważają ją za zwykły chwast porastający nieużytki. Inni sadzą ją w ogrodzie jako kwiat ozdobny. Rolnicy zwalczają ją jako groźny chwast trujący dla zwierząt. Zielarze natomiast, zbierają ją jako ziele lecznicze. Poznaj tę ciekawą roślinę i dowiedz się, jakie jest jej wykorzystanie w ogrodzi i w ziołolecznictwie.

Lnica - gatunki, właściwości i zastosowanie

Gdzie występuje lnica

Lnica należy do rodziny babkowatych i rośnie w klimacie umiarkowanym, głównie w Europie i Azji. Na świecie występuje prawie 200 gatunków lnic. W Polsce występuje 12 rodzimych gatunków tej rośliny. Niektóre gatunki lnicy znajdują zastosowanie jako rośliny ozdobne lub lecznicze. Lnice są roślinami zielnymi, wieloletnimi lub jednorocznymi. Dorastają do 1.5 m wysokości. Ich kwiaty zebrane są na szczycie pędu w kłosowaty kwiatostan.

Spośród gatunków rodzimych Polski największe zastosowanie ma lnica pospolita, która stanowi surowiec zielarski. Jest również wykorzystywana jako roślina ozdobna. Natomiast pozostałe rodzime gatunki porastają dziko łąki, nieużytki i zarośla. Niektóre z nich zostały wpisane na listę gatunków zagrożonych.

Lnica pospolita - wykorzystanie i właściwości lecznicze

Lnica pospolita jest jednym z rodzimych gatunków lnic. Jej charakterystyczną cechą są żółto pomarańczowe kwiaty. Jej wzniesiona łodyga dorasta do 90 cm długości. Kwiaty zebrane są w groniaste kwiatostany umieszczone na szczycie łodygi. Jest to bylina, która rośnie jako chwast na nieużytkach, łąkach, zaroślach, kamienistych zboczach. Występuje zarówno na terenach wilgotnych, jak i suchych. Górne, kwitnące pędy tej rośliny stanowią surowiec zielarski.

Roślina ta zawiera trujące alkaloidy, m.in. peganinę. Wszystkie części zielone rośliny są trujące, szczególnie dla koni. Mimo tego od wieków znane jest wykorzystanie jej jako surowca zielarskiego. Lnica została nieco zapomniana w zielarstwie, chociaż ostatnie przeżywa powrót popularności. Lnica pospolita ma działanie żółciopędne, moczopędne, napotne, wykrztuśne, przeciwzapalne i łagodnie przeczyszczające. Stosuje sią ją wewnętrznie, w postaci naparów do picia, na problemy z układem pokarmowym. Lnica działa łagodnie przeczyszczająco. Wzmacnia perystaltykę jelit.

Znacznie szersze jest wykorzystanie lnicy zewnętrzne w postaci okładów lub przemywania naparem. Ma ona właściwości łagodzące na skórę i błony śluzowe. Okłady na oczy dobrze działają w przypadku zapalenia spojówek. Przemywanie lnicą stosuje się na cerę trądzikową lub na skórę głowy z łupieżem. Lnicą przemywa się także narządy płciowe i odbyt, w przypadku stanów zapalnych i hemoroidów. Stosuje się również okłady i kąpiele na choroby skóry. Co ciekawe, lnicę stosuje się także do rozjaśniania skóry, a szczególnie niechcianych piegów.

Co ciekawe, w niektórych regionach, roślina ta znana jest pod nazwą “pantofelków Matki Boskiej”, gdyż jej kwiaty przypominają kształtem damski pantofel. Lnicę pospolitą nazywa się także lwią paszczą. Roślina ta występuje także pod nazwami lnianka, nietupa, nocne ziele lub ziele urynowe. Te różne nazwy mogą prowadzić do pomyłek. Na przykład, lwia paszcza jest ozdobnym kwiatem o nieco podobnej budowie. Kiedyś popularny kwiat ogrodowy, obecnie niemal zapomniany, lwia paszcza to wyżlin większy, również należący do babkowatych. Jednak również lnica pospolita jest sadzona w ogrodzie jako kwiat ozdobny. Jej kwiaty o biało żółtych płatkach z pomarańczowym dodatkiem mają spore walory dekoracyjne, szczególnie sadzone na rabatach kwiatowych lub wzdłuż ogrodzenia.

Znacznie większe walory dekoracyjne ma lnica marokańska, będąca w Polsce gatunkiem obcym, uprawiamym jako kwiat ozdobny. W odróżnieniu od lnicy pospolitej, ma ona kwiaty w kolorach białym, niebieskim, różowym, fioletowym, żółtym, pomarańczowym lub czerwonym. Jest to roślina jednoroczna, łatwa w uprawie. Poleca się ją szczególnie na rabaty kwiatowe lub jako kwiat cięty. Kwitnie od lipca do września.

Lnica ma swoje zalety jako roślina prozdrowotna i dekoracyjna, dla rolników jest jednak utrapieniem i groźnym chwastem. Roślina ta jest trująca dla zwierząt, szczególnie bydła i koni. Dlatego też jest zwalczana na łąkach i na polach roślin pastewnych. Z uwagi na mocny system korzeniowy, ta wieloletnia roślina jest trudna do zwalczenia.

Lnica jest rodzajem roślin bobowatych, z których największe znaczenie ma lnica pospolita będąca rodzimą rośliną w Polsce. Kwiat ten sadzi się jako roślinę ozdobną w ogrodzie, lecz jest też surowcem zielarskim. Dla rolników roślina ta jest groźnym chwastem, gdyż jest trująca dla zwierząt.