Mikołajek

Mikołajek - odmiany, wymagania, wysiew, uprawa, zastosowanie 

Szukasz pięknej, ozdobnej rośliny do ogrodu o słabej, suchej glebie lub budujesz okazały skalniak? Pragniesz, aby twój ogród był ekologiczny i przyjazny dla owadów? Zwróć uwagę na miododajny i łatwy w uprawie mikołajek. W suchym ogrodzie sprawdzi się zarówno rodzimy mikołajek nadmorski, jak i mikołajek alpejski z piękną kryzą niebieskich podsadek listkowych. Doradzamy jak uprawiać i pielęgnować mikołajka na rabacie czy na skalniaku.

Mikołajek alpejski jaki atrakcyjny kwiat do ogrodu i do wazonu

Występowanie i uprawa mikołajków

Mikołajek alpejski należy do rodziny selerowatych. Rodzaj mikołajków, zaliczany do rodziny selerowatych, obejmuje około 250 gatunków występujących na różnych kontynentach z wyjątkiem równikowej i południowej Afryki. W Polsce występują 3 gatunki tego rodzaju rosnące w stanie dzikim. Są to:

• mikołajek nadmorski,
• mikołajek polny,
• mikołajek płaskolistny.

Cechą charakterystyczną tych roślin są kolczaste kwiaty i liście o metalicznym połysku. Dlatego też wiele gatunków znajduje zastosowanie jako rośliny ozdobne, sadzone w ogrodach lub wykorzystywane jako kwiaty cięte. Wśród mikołajków występują byliny lub rośliny dwuletnie.

Jak wygląda i skąd pochodzi mikołajek alpejski

W Polsce do najbardziej znanych roślin ozdobnych i ogrodowych należy mikołajek alpejski i mikołajek nadmorski. Mikołajek alpejski jest wieloletnią byliną, która pochodzi z Alp, zaś obecny zasięg jego występowania obejmuje takie kraje jak:

• Francja,
• Włochy,
• Szwajcaria,
• Słowenia,
• Liechtenstein,
• Chorwacja,
• Czarnogóra.

Mikołajek alpejski dorasta do wysokości 60 cm. Posiada głęboki system korzeniowy. Roślina ma krzaczasty i wzniesiony pokrój. Zarówno mikołajek alpejski, jak i nadmorski, mają charakterystyczny, atrakcyjny wygląd, tak że trudno je pomylić z innymi roślinami. Ich szczególną cechą są kolczaste kwiaty i liście ubarwione w tonacji zielono niebieskiej. Ich kwiaty są drobne i zebrane w kwiatostany w kształcie główki lub szyszki. Natomiast najbardziej atrakcyjną cechą rośliny są kolczaste podsadki liściowe, które otaczają kwiatostan rodzajem dużej, pierzastej kryzy, która wygląda szczególnie pięknie u mikołajka alpejskiego. Mikołajek alpejski wydaje okazały, atrakcyjny kwiat złożony nie tyle z płatków co właśnie długich i kolczastych liści podsadkowych, które są długie, pierzaste i przybierają intensywnie niebieski kolor. Natomiast podsadki u mikołajka nadmorskiego przybierają kolor szarozielony, są mniej spektakularne i bardziej przypominają kolczaste liście.

Zastosowanie mikołajka w ogrodzie i nie tylko

Mikołajek alpejski uważany jest za najpiękniejszą roślinę ozdobną na skalniaki. Sadzi się go również na rabatach kwiatowych. Mikołajek sprawdza się również jako kwiat cięty, zarówno do żywych jak i suchych bukietów. Rośliny należy ściąć w czasie kwitnienia i zasuszyć. Z zasuszonych mikołajków tworzy się piękne suche kompozycje kwiatowe.

Mikołajek charakteryzuje się niebieskim lub niebiesko zielonym kolorem. Wygląda atrakcyjnie także po przekwitnięciu, dzięki ciekawie powycinanym srebrzysto niebieskim liściom. Jest to kwiat miododajny, który przyciąga do ogrodu zapylacze. Dlatego też warto go sadzić, jeśli zależy nam na ogrodzie ekologicznym.

Mikołajek alpejski dobrze rośnie na słabych, suchych glebach, dlatego też można wykorzystać go do obsadzania miejsc, gdzie nic nie rośnie. Tradycyjnie jest to roślina na skalniaki. Dobrze wygląda także na rabatach kwiatowych, szczególnie w połączeniu z jeżówkami, rudbekiami, czy słonecznikami, dla których stanowi piękny, niebieski kontrast. Mikołajek alpejski pasuje do ogrodów w stylu naturalistycznym, wiejskim lub leśnym.

Podobnie zastosowanie ma rodzimy mikołajek nadmorski, który ma również podobne wymagania uprawowe. Roślina ta zalecana jest głównie na skalniaki oraz do obsadzania miejsc suchych, nieurodzajnych, gdzie inne rośliny nie rosną. Kolczaste kwiaty mikołajka nadmorskiego pięknie komponują się na rabatach kwiatowych z innymi roślinami kwitnącymi na żółto, niebiesko czy w odcieniach fioletu. Miododajny mikołajek nadmorski sprawdzi się w ogrodach ekologicznych, do których chcemy przyciągnąć owady i zapylacze. Doskonale nadaje się także do suszenia i wykorzystania w suchych bukietach. Mikołajek nadmorski wykorzystywany jest także do stabilizacji suchych skarp i wydm. W lecznictwie ludowym stanowił on również surowiec zielarski.

Uprawa mikołajka - wymagania, rozmnażanie i wysiew

Uprawa mikołajka alpejskiego nie sprawia trudności. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, ale może rosnąć także w półcieniu. W słońcu jego barwy będą bardziej niebieskie, natomiast w cieniu pozostanie bardziej zielony. Co ciekawe, mikołajek nie lub nadmiernie żyznych gleb, dlatego niewskazane jest nawożenie. Nie lubi także nadmiernej wilgoci. Dlatego też nie można go uprawiać na wilgotnej glebie. Mikołajek alpejski jest mrozoodporny, jednak aby przetrwać zimę musi rosnąć w dobrze zdrenowanej glebie. Wilgoć w ziemi sprawia, że korzenie gniją i przemarzają w zimę.

Pielęgnacja mikołajka alpejskiego polega na przycinaniu przekwitniętych kwiatostanów, dzięki czemu roślina intensywniej kwitnie. Ponadto warto wiosną przyciąć pędy. Wówczas roślina ładnie się rozkrzewi i przybierze pożądany kształt.  Wskazane są podpory, gdyż wysokie łodygi mogą się łamać na wietrze.

Cechy rośliny:

• mrozoodporny,
• dobrze znosi susze,
• znosi zasolenie gleby,
• rozmnaża się z nasion,
• roślina miododajna,
• kwitnienie od lipca do sierpnia,
• sadzenie jesienią lub wiosną,
• odporny na szkodniki i choroby,
• nie lubi przesadzania.

Uprawa i wymagania:

• stanowisko słoneczne,
• sucha, piaszczysta gleba,
• gleba mało żyzna,
• odczyn zasadowy,
• nie wymaga nawożenia,
• nie wymaga podlewania,
• może wymagać podpór.

Mikołajek nadmorski ma bardzo podobne wymagania uprawowe, zaś jego uprawa w ogrodzie jest równie łatwa. Jednak w odróżnieniu od mikołajka alpejskiego nie toleruje cienia i musi być uprawiany w pełnym słońcu. Potrzebuje większej wilgotności niż mikołajek alpejski, dlatego też w czasie długotrwałej suszy, należy go podlewać.

Mikołajek rozmnaża się przez wysiew nasion lub sadzonki pędowe. Wysiew należy wykonać zaraz po zbiorze nasion. Jednak nie mamy wtedy pewności, czy sadzonki wzrosną. Najlepszym rozwiązaniem są sadzonki zakupione u hodowcy. Mikołajka można sadzić od kwietnia do września. Dobrze jest bryłę korzeniową sadzonki namoczyć w wodzie. Odchwaszczamy grządkę i sadzimy roślinę w duży dołek.

Mikołajek jest rośliną do suchego i słabego podłoża. Jest to typowa roślina na skalniaki, lecz sprawdza się także na rabatach kwiatowych. Najpopularniejszym gatunkiem do ogrodu jest mikołajek alpejski lub rodzimy mikołajek nadmorski.