Narcyz

Narcyz w ogrodzie – sprawdź, jak zadbać o roślinę!

Narcyz jest jedną z najciekawszych roślin ogrodowych. Potrafi odmienić wygląd każdej kompozycji przed domem. W dodatku kwiaty nie są bardzo trudne w uprawie – pod warunkiem że dobrze zapoznamy się z ich wymaganiami i podstawową pielęgnacją. Jak wygląda uprawa narcyzów w przydomowym ogródku? Czy ich podlewanie, nawożenie i inne zabiegi pielęgnacyjne sprawią trudność początkującemu ogrodnikowi? To prawda, że narcyzy są trujące? Sprawdź najważniejsze informacje na temat narcyzów w ogrodzie i dowiedz się więcej na temat tych ciekawych roślin.

Narcyzy – uprawa, pielęgnacja, podlewane, choroby i rozmnażanie

Charakterystyka narcyzów i podział na grupy – jest ich aż dwanaście!

Narcyzy to jedne z najbardziej popularnych roślin cebulowych na świecie. To wspaniałe kwiaty, które najpiękniejsze stają się na wiosnę. Właśnie wtedy bowiem rozkwitają, ciesząc oczy niesamowitymi kolorami i pokrojem. Wśród narcyzów wyróżnić można kilkanaście tysięcy odmian różniących się od siebie m.in. terminem kwitnienia, barwą i sposobem nawożenia. Większość z nich przypisano do poszczególnych grup, o których za chwilę opowiemy więcej. Najpopularniejsze wśród kwiatów są narcyzy trąbkowe, które rosną na maksymalną wysokość ok. 50 cm. W ogrodach uprawia się jednak znacznie więcej odmian narcyzów – również mieszańców międzygatunkowych, których Polacy hodują naprawdę wiele. Niezależnie od przynależności, mnóstwo narcyzów ma podobne wymagania pielęgnacyjne i uprawowe.

Warto zaznaczyć, że spora część osób wciąż jest przekonana, że nazwa narcyza wzięła się od Narcyza z greckiej mitologii. Była to postać, która zakochała się w swoim odbiciu w wodzie. Prawdą jest jednak, że nazwa popularnego kwiatu wzięła się od greckiego wyrażenia narkissos, oznaczającego… zasypianie lub narkozę. Nazwa powiązana jest z narcyzem wonnym, który rozsiewa specyficzny, wręcz narkotyczny zapach. Uważa się go za typowy rodzaj dla swojego gatunku (narcyzy trąbkowe). Narcyzy zwykle mają sześć płatków, a także trąbki chroniące słupki i pręciki (np. przed uszkodzeniem rośliny). Mimo wszystko rośliny te mają swoje cechy specyficzne, dlatego hodowcy narcyzów postanowili podzielić je na 12 grup. Każda z nich skupia wokół nawet kilkadziesiąt zróżnicowanych odmian. Przyjrzyjmy się bliżej wszystkim grupom narcyzów, aby poprawnie je sklasyfikować i rozróżniać.

1. Narcyzy trąbkowe – najbardziej popularna grupa narcyzów. Kwiaty wyróżniają się dużymi płatkami. Do tej grupy należą narcyzy w różnych kolorach, które podzielono na aż 4 podgrupy. Wśród nich są np. odmiany narcyzów o białych i kolorowych płatkach.
2. Narcyzy wielkoprzykoronkowe – budową przypominają trąbkowe, jednak mają znacznie krótszy od nich przykoronek. Grupa również dzieli się na podgrupy. Jest to jednak charakterystyczne dla wszystkich dwunastu opisywanych.
3. Narcyzy o małym przykoronku – w przypadku tej grupy przykoronek nie przekracza 1/3 długości płatków, więc jest mocno zredukowany. Kwiaty na pędzie rozmieszczone są pojedynczo albo po kilka sztuk. W grupie wyróżnić można aż cztery różnorodne podgrupy, które uzależnione są od koloru narcyzów.
4. Narcyzy pełne – mają większą ilość płatków, a także podzielony przykoronek. Narcyzy pełne charakteryzują się dużymi kwiatami, które są pojedynczo umieszczone na pędzie.
5. Narcyzy triandrus – tzw. mieszańce. Mają mniejsze kwiaty od poprzedników. Płatki wyginają się do tyłu, wyrastając ze szczytu pędu na długich ogonkach. W przypadku tej grupy dzieli się ona zaledwie na dwie podgrupy. Należy jednak do niej bardzo dużo odmian, które ciężko zliczyć.
6. Narcyzy cyclamineus – to również mieszańce, które mają duże kwiaty, pojedynczo osadzone na pędach. Cechują się odgiętymi do tyłu płatkami i wąskim, dość długim przykoronkiem.
7. Narcyzy jonquilla – kolejne mieszańce, które bardzo mocno pachną. Mają niewielkie przykoronki, ale za to spore płatki. Na szczycie pędu może się ich rozwijać nawet do sześciu sztuk naraz. Odmiany mają wąskie, specyficzne liście. Narcyzy jonquilla podzielić można na dwie podgrupy, które dodatkowo dzielą się na kilka rodzajów.
8. Narcyzy tazetta – mieszańce, które wyróżniają się silną wonią. Na pędzie może rozwijać się kilkanaście sztuk naraz. Mają grube pędy i szerokie liście. Podzielić je można na wielkokwiatowe i drobnokwiatowe.
9. Narcyzy poeticus – ostatnie mieszańce, które mają białe, duże płatki kwiatów. Ich przykoronek jest płaski i krótki. Narcyzy te również bardzo mocno pachną.
10. Narcyzy o rozszczepionym przykoronku – wyróżniają się dużym, postrzępionym i rozłożystym przykoronkiem. Przykoronki wielkością mocno zbliżone są do kwiatów.
11. Narcyzy dzikie i botaniczne – do tej grupy zaliczają się narcyzy, na które trafić można w środowisku naturalnym. Bardzo rzadko zdarza się, aby ktoś hodował je w przydomowym ogrodzie. Wiele narcyzów botanicznych oraz dzikich zapoczątkowało gatunki ozdobne, które uprawiamy np. przed domem lub w mieszkaniu.
12. Inne gatunki narcyzów – do tej grupy zakwalifikowano wszystkie inne narcyzy, których nie dało się wpisać w żadną z powyższych jedenastu.

Wymagania, sadzenie, uprawa narcyzów w ogrodzie – krok po kroku

Narcyzy nie są bardzo wymagającymi roślinami. Nie mają problemów z większością rodzajów podłoża. Najlepiej czują się jednak posadzone na słońcu – choć w półcieniu też świetnie sobie poradzą. Nie musisz specjalne troszczyć się o to, aby gleba pod narcyzy była żyzna. Ważne, żeby w glebie nie stała jednak woda. Jeśli narcyzy będą zbyt mocno nawodnione, cebulki roślin mogą zgnić. Aby narcyzy kwitły pięknie i obficie, mimo wszystko warto zatroszczyć się o przepuszczalne podłoże – nie tylko dobrze nawodnione, ale też żyzne. Wówczas kwiatom będzie się dobrze żyć i rozwijać. Większość narcyzów lubi delikatnie kwaśną glebę o neutralnym odczynie. Wśród licznych odmian narcyzów są też jednak kwiaty uwielbiające podłoże alkaliczne. Rośliny można sadzić zarówno w glebie, jak i doniczkach, skrzynkach lub na skałach.

Narcyzy powinno się wysadzać jesienią, najlepiej we wrześniu. To idealny termin na wysiew roślin cebulkowych. Kupując cebulki, trzeba jednak pamiętać o ich jakości. Przyjrzyj im się, czy nie mają przypadkiem pleśni lub innych defektów. Nie mogą być również przesuszone. Kupuj sadzonki narcyzów w dedykowanych kwiaciarniach, szkółkach lub od sprawdzonych, zaufanych hodowców. Niestety często zdarza się, że sadzonki z marketów spożywczych są fatalnej jakości. Zanim zaczniesz sadzić narcyzy, dobrze przemyśl ich lokalizację w ogrodzie. Kwiaty genialnie wyglądają, gdy nasieje się je w skupiskach (po kilkanaście sztuk). Staraj się jednak nie umieszczać sadzonek w ziemi zbyt blisko krawężnika, ponieważ korzenie nie będą mogły dobrze się rozrastać. Klasyczne odmiany rosną na ok. 50 cm wysokości. Cebulki powinno się sadzić na głębokość mniej więcej 10 cm. Odległość między nimi wynosić musi z kolei od 10 do nawet 15 cm. Tylko w takiej rozsadzie narcyzy będą prezentować się naprawdę znakomicie.

Nigdy nie wciskaj cebulek w ziemię narzędziami, które mogłyby zniszczyć roślinę albo skaleczyć osłonkę. Wykop dziurę łopatką i spulchnij ziemię, również pod cebulką. Dzięki takiej czynność korzenie szybciej i lepiej przenikną w głąb ziemi. Cebulki powinno się dodatkowo pokryć korą, torfem lub trocinami. Co 4 lata zmieniaj narcyzom stanowisko. W tym celu należy wykopać cebule i wraz z początkiem jesieni posadzić je w nowym miejscu. Do czasu wysiewu cebule należy trzymać w suchych, chłodnych pomieszczeniach. Najlepiej wsadzić je do opakowań, które dobrze przepuszczają powietrze.

Podlewanie, rozmnażanie i ochrona narcyzów w ogrodzie. Ważne informacje

Jak prawidłowo podlewać i rozmnażać narcyzy?

Narcyzy należy obficie podlewać tuż po wysadzeniu. Dzięki temu przyspieszyć można wzrastanie korzeni rośliny. Jeśli jesień jest wyjątkowo sucha, po upływie tygodnia ponownie podlej cebulki. Rób to systematycznie aż do połowy października. W okresie wegetacji narcyzów nie podlewaj ich zbyt często, ponieważ gleba i tak będzie wilgotna. Jeśli deszcze w tym okresie nie są obfite, podlewaj rośliny rzadko, ale w dużej ilości. Narcyzy powinny być podlewane również po przekwitnięciu, gdy w ogrodzie jest sucho i ciepło. Mimo że kwiaty przekwitną, cebulki w ziemi nadal będą się przecież rozwijać i rosnąć. Znacznie więcej uwagi potrzebują odmiany w doniczkach, gdzie podłoże często przesycha. Te warto podlewać nawet w zimie – pod warunkiem że nie ma minusowych temperatur.

Narcyzów nie trzeba nawozić. Jeśli marzysz jednak o wielkiej i kolorowej rabacie z tych kwiatów, wiosną możesz dodać do gleby nieco nawozu wieloskładnikowego. Powtórz nawożenie również, gdy narcyzy przekwitną. Kwiatów nie trzeba rozmnażać, ponieważ samodzielne doskonale z tym sobie radzą. Matczyna cebulka każdego roku wydaje przybyszową cebulkę. Można je rozdzielić, jednak większość ogrodników odradza ten zabieg – w ten sposób można bowiem trwale uszkodzić roślinę. Jeśli mimo wszystko chcesz to zrobić, zachowaj ostrożność i nie używaj siły. Gdy cebulki przybyszowe mocno trzymają się cebuli matczynej, oznacza to, że wcale nie chcą być rozdzielone. Nie są jeszcze samodzielne, więc rozdzielenie należy zostawić na przyszły rok.

Ochrona narcyzów – czy o tym wiedziałeś?

Narcyzy w większości są mrozoodporne, więc nie trzeba osłaniać ich na zimę. Wiele odmian nie potrzebuje ochrony przez niską temperaturą. Niektóre narcyzy są oczywiście wrażliwe na zimno – wówczas można przykryć je słomą albo gałęziami drzew iglastych. Jeśli marzysz o dużej i pięknej uprawie tych kwiatów, powinieneś zająć się nimi w odpowiednim czasie. Przekwitnięte narcyzy trzeba odciąć, bo w przeciwnym wypadku wyczerpią pokłady energii koniecznej do tworzenia nowych nasion. Liście muszą wyschnąć samodzielnie – trzeba więc poczekać, aż odlecą. Może nie dodaje to urokowi narcyzom, jednak jest to konieczne, aby umożliwić cebulkom rozwój w kolejnym roku.

Narcyzów nie można też sadzić zbyt późno. Wczesny przymrozek może je bowiem zaatakować, zanim kwiaty się ukorzenią. Co się wtedy stanie? Kwiaty na wiosnę nie pojawią się… wcale. W przypadku szkodników i chorób najbardziej należy obawiać się ślimaków ogrodowych. Wystarczy używać jednak odpowiednich środków, aby się ich pozbyć. Wśród chorób największą krzywdę narcyzom wyrządza przelewanie roślin, w wyniku czego gniją korzenie. Zaszkodzić im może również wczesne wysadzanie, co doprowadza do pleśni na cebulkach.

Narcyzy są toksyczne? Najważniejsze informacje na ten temat

Narcyz to przepiękna roślina, dzięki której każdy ogród może stać się naprawdę atrakcyjnym miejscem do wypoczynku. Wiosną będzie cieszył wzrok każdego, kto na niego spojrzy. Wydaje nam się, że o narcyzach wiemy wszystko. Tymczasem okazuje się, że rośliny są nie tylko piękne, ale również… bardzo niebezpieczne. Narcyzy są bowiem roślinami trującymi. Zanim zaczniesz je sadzić w ogrodzie, powinieneś poczytać o tym, czy warto to robić. W kwiatach znajduje się alkaloid lycorine. To substancja umieszczona w cebulce i innych fragmentach narcyza. Jeśli ktoś spożyje taką cebulkę, może poważnie zaszkodzić swojemu zdrowiu, a nawet życiu. Lepiej nie sadzić narcyzów w otoczeniu ziół – przejść może na nie toksyczna substancja z kwiatów.

Co się stanie, gdy nieświadomie spożyjemy alkaloid lycorine? Do najczęstszych objawów zaliczają się bóle brzucha, mdłości, biegunka i wymioty. Czasami pojawić się może nadmierne pocenie, zaburzenia układu krwionośnego, duszności, wzrost ciśnienia krwi i przyspieszone bicie serca. Jeśli nie chcesz narażać siebie i pozostałych domowników na kontakt z toksyczną substancją w narcyzach, sadź je z dala od roślin, które uprawiasz do spożycia. Narcyzy powinny zostać odizolowane od reszty roślin, zwłaszcza że lubią samotność w ogrodzie. Wykonując jakiekolwiek prace przy narcyzach, warto założyć rękawiczki ochronne i w nich pracować. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że żadne toksyczne substancje nie przedostaną się na twoje ręce.

Jeśli jednak substancja w jakiś sposób przedostanie się na dłonie lub w inne części ciała, liczy się szybka reakcja. Najważniejsze zadbać o to, aby nie doszło do podrażnienia skóry. W takim przypadku wystarczy dokładnie przemyć dany fragment ciała. Jeśli jednak trucizna dostanie się do układu pokarmowego, natychmiast udaj się do lekarza. Warto podkreślić, że do zatrucia dojść może nie tylko wtedy, gdy zjesz część rośliny lub zioło, które rosło przy narcyzie. Czasem wystarczy, aby do organizmu dostała się np. woda, w której stały kwiaty. Jak wiesz, dzieci wpadają na różne pomysły. W ich obecności lepiej umieszczać naczynia z kwiatami (nie tylko z narcyzami) w jak najwyższych miejscach domu. Wówczas dzieci ich nie sięgną.

Zadbaj również o zwierzęta, które także narażone są na toksyny znajdujące się w kwiatach. Jeśli masz psy lub koty, przemyśl posadzenie narcyzów lub znajdź im dobrą lokalizację. Biegające po podwórku psiaki uwielbiają kopać dołki. Mogą trafić na cebulę i zatruć się nią tak samo, jak my. Koty z kolei mają tendencję do podgryzania różnych roślin. Mogą zatem zainteresować się również narcyzami! Jeśli zauważysz, że zwierzę ma biegunkę lub wymiotuje, oznaczać może to zatrucie narcyzem. Należy szybko udać się z pupilem do weterynarza, ponieważ trująca w kwiatach substancja jest szczególnie niebezpieczna dla czworonożnych przyjaciół.