Niecierpek - najpopularniejsze rośliny
-
Niecierpek nowogwinejskirośliny jednoroczne ogrodowa roślina kwiatowa
Jak wskazuje nazwa, ten gatunek niecierpka pochodzi z wyżyn Nowej Gwinei, a łacińska i polska nazwa rodzajowa odnosi się do samorzutnego, "niecierpliwego", rozrzucania nasion pod wpływem dotyku. W swojej ojczyźnie niecierpek nowogwinejski jest byliną, jednak w naszych warunkach, ze względu na wrażliwość na mróz, jest uprawiany tylko przez jeden sezon. W ogrodach spotyka się najczęściej kultywary i mieszańce niecierpka.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia -
Niecierpek Wallerabyliny byliny ogrodowe byliny ozdobne
Impatiens walleriana jest byliną ze wschodniej, tropikalnej Afryki, gdzie rośnie w cienistych i wilgotnych miejscach. Nazwa gatunkowa nadana na cześć misjonarza Horacego Waller'a jest często dosyć nieszczęśliwie tłumaczona jako "niecierpek walleriana". Roślina jest traktowana w naszych warunkach przeważnie jako jednoroczna, chociaż może być też przezimowana w pomieszczeniu.
bylina -
Niecierpek gruczołowatyrośliny jednoroczne ogrodowa roślina kwiatowa
Niecierpek gruczołowaty jest jednoroczną rośliną, sprowadzoną do Europy z Himalajów ze względu na swoją wartość dekoracyjną. Ma efektowne kwiaty bardzo lubiane przez pszczoły, ale jako uciekinier z ogrodów lubi rozprzestrzeniać się na nowym terenie, wypierając lokalne gatunki. Jest uprawiany jako roślina ozdobna i miododajna.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa -
Niecierpek balsaminarośliny jednoroczne rośliny kwiatowe ogrodowe
Pochodzący z tropikalnych rejonów Azji niecierpek balsamina jest uprawiany w naszych ogrodach jako roślina jednoroczna. Największą wartość dekoracyjną mają jego duże kwiaty, rozwijające się obficie od lipca do końca sezonu. W uprawie spotka się liczne odmiany tego niecierpka o rozmaitych formach i kolorach kwiatów.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa -
Niecierpek drobnokwiatowyrośliny jednoroczne ogrodowa roślina kwiatowa
Niecierpek drobnokwiatowy, rosnący pierwotnie w centralnej Azji od Ałtaju po Hindukusz, został w XIX wieku sprowadzony do europejskich ogrodów botanicznych, skąd rozprzestrzenił się i zadomowił również w Polsce. Ozdobę stanowią szerokie liście oraz jasnożółte kwiaty z prostą ostrogą.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa
Niecierpek - pozostałe rośliny
Zobacz inne kategorie roślin
Niecierpek - opis, wymagania, uprawa, porady praktyczne
Niecierpek jest jedną z roślin uprawianych chętnie w domu lub w ogrodzie. Jego wielką zaletą jest obfite kwitnienie przez cały sezon. Ponieważ kwiaty zakrywają prawie całkowicie liście, cała roślina wygląda kolorowo i atrakcyjnie.
Niecierpek – charakterystyka
Istnieje wiele gatunków tej rośliny. Od tropikalnych (niecierpek nowogwinejski), po przystosowane do klimatu umiarkowanego (niecierpek pospolity). Większość uprawianych to rośliny jednoroczne, chociaż istnieją też gatunki wieloletnie.
Występuje w Azji (zwłaszcza południowej), Europie i Afryce. W uprawach również w Ameryce Północnej.
Charakterystyczny dla niecierpka jest kwiat z pięcioma płatkami, z których jeden jest większy od pozostałych. Cecha ta może być bardzo dobrze widoczna lub ledwie dostrzegalna (niektóre niemal przypominają kwiaty bodziszka). Inną cechą tej rośliny jest sposób rozsiewania nasion. Pod wpływem podmuchu wiatru, lub dotyku są one wystrzeliwane „z niecierpliwością” (stąd nazwa).
Liście najczęściej lancetowate, ząbkowane, ostro zakończone. Niecierpek jest dość niską rośliną. W zależności od gatunku dorasta do 50 cm. Tworzy kuliste lub krzaczaste kępy.
Roślina nadaje się na balkon, na parapet lub do ogrodu.
Gatunki i odmiany w uprawie
Istnieje ponad 1000 gatunków i liczne kultywary niecierpka. Tylko kilka z nich uprawia się w domu lub w ogrodzie. Oto gatunki i odmiany chętnie wybierane do domowej uprawy:
Niecierpek balsamina – pochodzi z Indii i Chin, dorasta do 70 cm. Kwitnie w sierpniu i lipcu. Kwiaty są dość małe (2-3 cm), karbowane, u roślin podstawowego gatunku różowe. Wyrastają w kątach liści na całej długości łodygi. Liście lancetowate, z piłkowanymi brzegami. Wyhodowano wiele odmian, m.in.:
- „Kaja” – duże, malinowo-czerwone kwiaty z białymi plamkami, wyraźnie karbowane.
- „Irma” – duże, jasnoróżowe kwiaty.
- „Sandra” – fioletowe kwiaty, kwitnie od czerwca do października.
Niecierpek nowogwinejski – ulubiony gatunek doniczkowy. W naturze rośnie w Papui Nowej Gwinei i na Wyspach Salomona. W Polsce uprawia się tylko kultywary. Ma średniej wielkości kwiaty (4-5 cm), w wielu kolorach – zależnie od odmiany. Pokrój niski, zwarty. Dorasta do 38 cm. Liście lancetowate, ząbkowane, lśniące. Odmiany są pogrupowane w serie:
- „Harmony” – wielkokwiatowa; kwiaty czerwone, różowe i białe.
- „Super Sonic” – wielobarwna, o przewieszających się pędach. Dobra do doniczek wiszących.
- „Sunpatiens Vigorous” – odmiany dobrze czujące się w pełnym słońcu (większość niecierpków preferuje cień). Kwiaty są duże, od białych po różne odcienie czerwieni. Rosną bujnie. Pokrój zwarty, nieco kulisty, do 60 cm wysokości.
- „Sunpatiens Spreading” – inna seria odmian słońcolubnych. Kwiaty w nieco delikatniejszych odcieniach, o lekko zwisającym pokroju. Charakterystyczne są liście: zielone z żółtym środkiem.
Niecierpek Waleriana – zwany też sułtańskim. Pochodzi z Afryki. Dorasta do 60 cm. Ma owalne, ostro zakończone liście i dość duże kwiaty (4 cm średnicy). Odmiany o kwiatach pojedynczych i pełnych. Pełne przypominają drobne różyczki.
- „Fiesta Coral Bells” – kwiaty pełne, czerwone.
- „Musica Pink Energy” – pełne, różowe.
- „Cheeky Purple” – pojedyncze, fioletowe (purpurowe).
Niecierpek mieszańcowy – odmiany powstałe w wyniku mieszania różnych gatunków.
Istnieje wiele odmian karłowych, które dobrze nadają się na balkon. Jeżeli komuś zależy na wyjątkowo dekoracyjnych roślinach, to dobrze jest wypróbować odmiany o pełnych kwiatach. Rośliny można też dobierać pod kątem kolorów, żeby pasowały do białej czy różowej rabaty.
Wymagania i uprawa
Większość odmian najlepiej czuje się w półcieniu. Dlatego są polecane na balkony i te miejsca w ogrodzie, gdzie dociera mniej słońca. Należy wybrać stanowisko lekko zacienione. Gatunki uprawiane w domu najlepiej ustawiać w miejscu, gdzie jest dużo rozproszonego światła. Wyjątkiem są odmiany specjalnie przystosowane do słońca (grupa Sunpatiens). Poza tym niecierpek ma pewne wymagania co do temperatury - lubi miejsca ciepłe. Jeżeli sadzimy go w cieniu, to nie zapominajmy, że nie może tam być zbyt chłodno.
Ziemia powinna być średnio-żyzna (bogata w próchnicę), wilgotna, najlepiej piaszczysto-gliniasta. Uprawa udaje się lepiej jeżeli wzbogacimy glebę obornikiem lub kompostem. Pod właściwą glebą można wysypać żwir lub keramzyt. To poprawi przepuszczalność wody. Tym bardziej powinno się zapewniać drenaż w doniczkach, zarówno ogrodowych jak i domowych.
Podlewanie jest ważną rzeczą, zwłaszcza latem. Nie są to rośliny szczególnie odporne na suszę. Podlewając unikamy jednak zalewania kwiatów, bo mogą „złapać” grzyba.
Niecierpek ogrodowy może być też zasilany nawozem, szczególnie w miejscach gdzie gleba jest uboga. Nie jest to konieczne, ale wtedy obficiej kwitnie. Nawóz do roślin kwitnących podajemy raz na miesiąc – od przełomu marca i kwietnia do września. W przypadku odmian doniczkowych nawozi się co dwa tygodnie lub podaje nawóz z aplikatora.
Kiedy sadzić niecierpki?
Niecierpki można bez problemu wyhodować z nasion. Wysiewa się je do pojemników w lutym lub w marcu. Nasion nie zakopujemy, tylko lekko wciskamy w ziemię. Następnie zostawiamy w jasnym miejscu, z temperaturą podłoża od 18 do 22 stopni.
Po około 3 tygodniach przeprowadzamy pikowanie sadzonek do osobnych doniczek. Kiedy sadzić je do gruntu? W przypadku sadzonek z nasion – pod koniec maja. Odstęp między poszczególnymi roślinami powinien wynosić ok. 20 cm.
Niecierpek można też rozmnażać z uciętych pędów. Ukorzenia się je w wodzie lub w piasku wymieszanym z torfem. Rozmnażanie przeprowadza się wczesną wiosną, najlepiej pobierając pędy o długości 5-10 cm po pierwszym zimowaniu.
Zimowanie i przycinanie
Niecierpek można uprawiać jako roślinę jednoroczną lub wieloletnią. Jako jednoroczna po prostu kończy cykl po przekwitnieniu. Zimowanie roślin wieloletnich najlepiej udaje się w domu. Przeniesiony do ciepła niecierpek nadal zachowuje żywotność, może nawet kwitnąć przez całą zimę.
Po przekwitnięciu należy odczekać ok. 2-3 tygodnie bez nawożenia. Następnie przyciąć pędy o ok. 10-15 cm, wykopać roślinę i przenieść do ciepłego pomieszczenia. Ciepłe w tym przypadku oznacza temperaturę około 15-18 stopni. Niecierpki nie lubią bowiem ekstremalnych temperatur.
Oprócz przycięcia jesienią dobrze jest podciąć kwiaty w czasie wzrostu wiosną. Dzięki temu kępy będą się lepiej zagęszczać. Przycinanie na końcach pędów zaokrągla pokrój, przycinanie na poziomie środkowego węzła liści sprawia, że staje się bardziej krzaczasty.
Z czym sadzić niecierpki?
Rośliny są tak zróżnicowane, jeżeli chodzi o kolor i pokrój, że można bez problemu stworzyć kompozycje z samych niecierpków. Jeżeli chcemy je z czymś łączyć, to dobrze nadadzą się hosty, paprocie, liliowce. Niecierpek jest zwarty, kolorowy i dobrze kontrastuje z roślinami o dużych, ozdobnych liściach. Jako towarzystwo dla niecierpka dobrze sprawdzi się też plektrantus (komarzyca) i koleus. Poza tym można tworzyć kompozycje kolorystyczne, dobierając byliny lub rośliny jednoroczne, które poradzą sobie w półcieniu.
Sadząc kwiaty w towarzystwie innych roślin pamiętajmy, żeby zachować między nimi pewną odległość. W miejscach słabo nasłonecznionych każda z nich powinna mieć jak najlepszy dostęp do światła.
***
Niecierpek może być niezwykłą ozdobą ogrodu, balkonu, a nawet domowego parapetu. Jego długotrwałe kwitnienie i cieniolubność sprawi, że będzie zachwycać kolorem tam, gdzie inne kwiaty radzą sobie słabiej.
Niecierpek to roślina doniczkowa i ogrodowa o pięknych, kwiatach i długotrwałym kwitnieniu. Zobacz jak go uprawiać i jakie są ciekawe odmiany.
Niecierpki to wyjątkowe kwiaty – kwitną przez cały sezon wegetatywny, dekorują ogródki, okalają ścieżki, zdobią balkony i tarasy, pięknie prezentują się na parapetach. Kuszą szerokich wachlarzem odmian oraz intensywnych barw.
Niecierpki - charakterystyka ogólna
Kilka słów o niecierpku
Niecierpek jest rośliną jednoroczną o pokroju stożkowatym charakteryzującą się bardzo obfitym kwitnieniem, kwiat niecierpka przykrywa go niemal w całości. Kwiaty zazwyczaj są pojedyncze lub pełne, kształtem przywodzą na myśl różyczki. Kolorystycznie odmiany ich oferują szeroką gamę barw: od białych po ciemnobordowe. Plusem jest to, że kwitnienie trwa przez niemal cały okres wegetacyjny – od maja aż do końca września. Liczne odmiany dają możliwość wyboru gatunków karłowatych osiągających maksymalnie 15 cm wzrostu, jak i tych wysokich rosnących do ok. 50 cm.
Niecierpek ogrodowy – zastosowanie
Odmiany o wiotkich pędach imponująco i niezwykle dekoracyjnie prezentują się w wiszących doniczkach czy ustawione na szczytach murków. Sprawdzi się jako roślina balkonowa, na taras, do pojemników, do tworzenia grup kwiatowych czy świetnie się sprawdza jako roślina okrywowa.
Odmiany niecierpka
Niecierpek walleriana
Niecierpek Waleriana (Impatiens Waleriana) /niecierpek sułtański pochodzi z Czarnego Lądu i Zanzibaru. W tamtejszych tropikalnych warunkach może osiągnąć aż 60 cm wysokości. W Polsce niecierpek ten jest jednym z najbardziej popularnych, gości w wielu polskich ogrodów. Niecierpek Walleriana charakteryzuje się mięsistą łodygą, lancetowatymi lub w niektórych przypadkach owalnymi liśćmi oraz licznymi kwiatkami z typowym dla nich środkowym oczkiem, a także ostrogą. Niecierpki tej odmiany mogą mieć kwiat w wielu barwach, najczęściej spotkamy się z: białą, czerwoną, łososiową, pomarańczową i różową. Niecierpek waleriana może jednak mieć płatki dwukolorowe. Obficie kwitnie na stanowiskach ciepłych i słonecznych. Niecierpek Walleriana preferuje glebę żyzną w ogrodzie, niezbitą, o średniej wilgotności. Nasionka go pikowania sieje się już w marcu, muszą stać w ciepłym miejscu. Później, gdy pojawią się listki, pikuje się je do większych doniczek, a do gruntu na stanowisko sezonowe trafić powinny w połowie maja. Warto odnotować, że niecierpek waleriana nie toleruje chłodnej i deszczowej pogody. Takie warunki atmosferyczne znosi źle, co często może przełożyć się na jego zaniknięcie, zazwyczaj nie przetrwa zimowanie. Uprawiany w doniczkach przy odpowiedniej pielęgnacji może kwitnąć przez cały rok.
Niecierpek nowogwinejski
Niecierpek nowogwinejski (Impatiens hawkeri) rośnie w stanie naturalnym na egzotycznej Nowej Gwinei i Wyspach Salomona. W Polsce niecierpki z tej odmiany są wyłącznie hodowane z przeznaczeniem do ogrodów, na balkonie czy w domu na parapecie. Niecierpek nowogwinejski ma charakterystyczną krótką łodygę, maksymalnie osiąga tylko kilkanaście centymetrów wzrostu. Niecierpek ten ma typowe duże kwiaty o intensywnej barwie. Najczęściej kwitnienie obdarowuje nas kwiatuszkami w takich kolorach, jak: biały, czerwony, pomarańczowy czy różowy. Jest tak zwaną rośliną cieniolubną w związku z tym najlepiej czuje się, kiedy stanowisko ma w półcieniu. Lubi glebę żyzną i dobrze przepuszczalną. Regularnie podlewany i nawożony oddaje bujnym kwitnieniem i intensywnością barw płatków kwiatów. W celu pobudzania go do lepszego kwitnienia zaleca się regularne usuwanie przekwitłych kwiatostanów.
Niecierpek drobnokwiatowy
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens praviflora) w stanie naturalnym występował w północno-wschodniej części Azji oraz na terenie wschodniej części Europy. Dawniej w Polsce siana w ogrodach botanicznych z czasem zaczęła dziko rosnąć na różnych terenach. Niecierpek drobnokwiatowy rosnący na dziko określany jest jako roślina ruderalna. Na łonie natury rośnie przy dróżkach, ulicach, na podszyciu leśnym, na terenie parków miejskich, a nawet na cmentarzach. Niecierpek drobnokwiatowy nie uchodzi za roślinę ozdobną i dekoracyjną w związku z tym nie doczekał się swojej odmiany hodowlanej. W pełnym słońcu usycha. Uwielbia stanowiska zacienione, radzi sobie w półcieniu. Niecierpek drobnokwiatowy może dorosnąć do maksymalnie 60 cm.
Niecierpek pospolity
Niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere) w stanie naturalnym żyje niemal na każdym kontynencie: rośnie na obszarze Europy, w Azji oraz Ameryce Północnej. Jego nazwa – niecierpek pospolity – wyraźnie wskazuje, że jest to kwiat pospolicie i powszechnie porastający nasz kraj. Może osiągnąć maksymalnie aż 180 cm. Niecierpki te są jednoroczne, wraz z pojawieniem się pierwszych silniejszych mrozów zamiera całkowicie. Niecierpek pospolity ma charakterystyczną grubą i silną łodygę, z korzeniami płytko ukorzenionymi. Niecierpki te mają typowe dla siebie niewielkie kwiatki o barwie jasnożółtej i ciemnożółtej. Najczęściej rozmnaża się przez samosiew. Preferuje stanowisko zacienione, bardzo dobrze czuje się w sąsiedztwie drzew liściastych i iglastych.
Niecierpek balsamina
Niecierpek balsamina (Impatiens Balsamina) w stanie naturalnym rośnie w środkowej części Indii oraz na terenie Chin. Inna nazwa z nim kojarzona to niecierpek ogrodowy. W tamtejszych warunkach może osiągnąć aż 70 cm wysokości. Charakteryzuje się grubymi i soczystymi łodygami, lancetowatymi liśćmi porastającymi całość łodygi oraz kwiatami o kształcie grzebieniastym osadzonymi pojedynczo na króciutkich szypułkach. Niecierpek balsamina zazwyczaj ma kwiat w kolorze różowym. Kwitnienie przypada na lipiec – sierpień, czyli szkolne wakacje. Lubi stanowiska ciepłe i słoneczne. Preferuję ziemie żyzną, niezbitą o średniej wilgotności. Uprawa tego niecierpka nie sprawdzi się w domu na parapecie ze względu na fakt, że ta odmiana nie nadaje się do jakiejkolwiek uprawy w pomieszczeniach. Niecierpek balsamina za to sprawdzi się jako dekoracja ogrodu, na balkonie czy dedykując mu stanowisko przy murkach lub koło altanek.
Niecierpek gruczołowaty
Niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera) nazywany inaczej niecierpek himalajski lub niecierpek Roylego. Jest to niecierpek przynależący do rodziny niecierpkowatych. W stanie naturalnym spotkać go można w zachodniej części Himalajów. Przeniesiono go jednak na Stary Kontynent, do Azji i Ameryki Północnej. Niestety niecierpek gruczołowaty okazał się kwiatem inwazyjnym, np. mnogo rosnąć w dorzeczach, przyczynia się w bardzo znaczącym stopniu do eliminacji różnorodności roślin. Jest jednak uprawa jako rośliny ozdobnej i miododajnej. Zaznaczyć trzeba, że jest to kwiat jednoroczny. Niecierpek gruczołowaty ma charakterystyczną nagą, połyskującą i nieco zgrubiałą na dole łodygę o rzucającym się w oczy kolorze czerwonym. Korzenie są krótkie. Liście o kształcie lancetowatym lub eliptycznym usadowione naprzeciwlegle lub po trzy w okółkach. Natomiast kwiaty zebrane w kilka do nawet kilkunastu w grona. Kwiaty są silnie grzbieciaste. Natomiast działki kielicha niecierpek gruczołowaty ma trzy – dwie są barwy zielonej lub w kolorze kwiatu o pięknym skośnie sercowatym kształcie. Niecierpki najczęściej mają barwę różową, ale występuję też te białe czy nawet ciemnobordowe. Na przełomie marca i kwietnia wysiewa się nasiona do inspektu. Na stanowisko stałe wysadzamy go po ostatnich przymrozkach, najlepiej pod koniec maja. Preferuje glebę żyzną, w miarę wilgotną. Warto mieć na uwadze, że niecierpek gruczołowaty nie lubi stanowisk wietrznych. Ponadto to jedna z roślin, która wysiewa się przez samosiew.
Niecierpki - uprawa, pielęgnacja i rozmnażanie
Uprawa niecierpka
Jeśli chcemy uprawiać niecierpek warto przejść się do najbliższego sklepu ogrodniczego i rozeznać się w jego odmianach. Jest w czym wybierać i przebierać; ilość odmian zaskoczy każdego. Oprócz tego różnią się między sobą pokrojem kwiatów oraz ich wysokością – co jest ważne w przypadku bardzo przemyślanej kompozycji przestrzeni ogrodu. Do najpopularniejszych odmian uprawowych niecierpków w Polsce należą: niecierpek waleriana, niecierpek balsamina i niecierpek nowogwinejski.
Jeśli chcemy odnieść sukces w uprawie trzeba wiedzieć, że niecierpek ogrodowy i inne odmiany najlepiej czują się w ogrodach na stanowiskach lekko zacienionych. W miejscach mocno zacienionych natomiast radzi się sadzić jedynie niecierpek nowogwinejski. W domu preferują stanowisko dobrze oświetlone, ale takie, gdzie światło jest rozproszone, a nie skupione.
Co do podłoża, na którym je sadzimy mają ściśle określone wymagania. Preferują ziemie żyzną i przepuszczalną z lekką wilgotnością podłoża.
Ze względu na fakt, że jest to roślina jednoroczna, każdy kto pragnie, aby dekorowała mu ogród, co roku musi ją ponownie sadzić. Uprawę zaczynamy pod koniec maja, wraz z ustaniem ostatnich przymrozków. Na tym etapie pamiętajmy też, aby stanowisko było uchronione przed zbyt silnym działaniem wiatru, który może nam połamać lub całkowicie zniszczyć sadzonki.
Pielęgnacja niecierpka
Pielęgnacja niecierpka to znajomość raczej tego, czego ten nie lubi. A kwiat nie znosi zbyt obfitego podlewania – jeśli przesadzimy z ilością wody, zwiędnie. Niecierpek po prostu nie lubi stać w wodzie. Pielęgnacja jego to wcielenie w życia zasady: mniej, znaczy lepiej. Z tym, że kiedy przyjdzie fala upałów podlewanie powinno być regularne, aby nam nie usechł. Pielęgnacja niecierpka to także pilnowanie stanowiska, w którym sadzimy czy stawiamy kwiat w doniczce na terenie ogrody czy na przestrzeni wokół domu. Uprawa wystawiona na zbyt duże nasłonecznienie najpierw straci kwiaty, a chwilę później zmarnieje. By pobudzić kwitnienie, wspomóc jakość kwiatów oraz ich barwność zaleca się stosowanie wieloskładnikowych odżywek i nawozów do kwiatów balkonowych kwitnących. Uprawa w ten sposób zyska na jakości.
Rozmnażanie niecierpka
Jednym z najprostszych sposobów na rozmnażanie jest zrobienie tego przez pęd niecierpka. Z kwiatu, który przezimował w gruncie wiosną przygotowujemy młode sadzonki. Najlepiej zapikować je do donic i umieścić w widnym i ciepłym miejscu do ukorzenienia się i rozrostu. Inny i prosty sposób na rozmnażanie go to wysiew nasion. Ceny nasiona są tanie. Nasiona siejemy do doniczek i umieszczamy np. na parapecie, w szklarni lub w innym ciepłym i widnym pomieszczeniu. Po około trzech tygodniach będą gotowe do zapikowania i przeniesienia do gruntu. Rozmnażanie niecierpka w ogrodzie można zrobić jeszcze w inny sposób. Wystarczy pójść do sklepu ogrodniczego i nabyć odhodowane sadzonki. Cena ich jest przystępna, a kwiat będzie gotowy do wysadzenia na miejsce stałe. Niecierpek to piękna roślina, która odnajdzie się zarówno w ogrodzie, jak i w uprawie na balkon.
Niecierpek to bardzo interesujący kwiat. Z powodzeniem może rozwijać się na balkonie, tarasie czy też w ogrodzie. Uprawa w domu jak i poza nim nie sprawia większych trudności. Najważniejsze jest jednak to, że niecierpek pięknie wygląda przez cały okres wegetacji. Każdy hodowca, początkujący i zaawansowany powinien dowiedzieć się więcej na jego temat.
Charakterystyka niecierpka
Niecierpek jest rośliną pochodzącą z rodziny niecierpkowatych. W skład tej licznej grupy wchodzi około 850 gatunków. W naturze najwięcej z nich występuje w tropikalnych i subtropikalnych rejonach Afryki i Azji. Dziko rosnącą odmianą w Europie jest niecierpek pospolity. Chętnie porasta łąki, lasy, spotyka się go też nad brzegami wód i w miejscach wilgotnych. Rozmaite gatunki tego kwiatu uprawiane są w domach lub ogrodach z uwagi na walory dekoracyjne.
Niecierpek należy do kwiatów jednorocznych. Charakteryzuje się stożkowatym pokrojem i obfitym kwitnieniem. Zazwyczaj wytwarza pojedyncze lub pełne kwiaty, wyglądem przypominające nieco różyczki. Przybierają rozmaite kolory, najczęściej różowe, czerwone i fioletowe. Zdarzają się też odmiany dwubarwne.
Niecierpek kwitnie od maja aż do końca września, czyli praktycznie przez cały okres wegetacji. Gatunki można podzielić ze względu na wysokość. Odmiany karłowate dorastają do 15 a wysokie 50 cm wysokości.
Opisywany kwiat ma liczne zalety. Jedną z nich jest to, że można go uprawiać w różnych miejscach. Przyjmie się bez większych problemów w ogrodzie. W domu również znajdzie się dla niego miejsce. To idealny kwiat na parapet, lecz nie jest to jedyna opcja. Na balkonie czy tarasie będzie wyglądał równie pięknie.
Niecierpek i jego odmiany
Niecierpki to kwiaty ogrodowe występujące w wielu odmianach. Jednakże tylko kilka z nich uprawia się, jako rośliny dekoracyjne. Najpopularniejszym gatunkiem w naszym kraju jest niecierpek pospolity. Jest to dość duży kwiat, osiągający maksymalnie aż 180 cm wysokości. Ma grubą łodygę oraz drobne, żółte kwiatki.
Niecierpek pospolity to jednoroczna roślina, która jest wrażliwa na przymrozki. Preferuje zacienione stanowisko oraz sąsiedztwo drzew liściastych i iglastych. Kolejny na liście popularnych gatunków jest niecierpek nowogwinejski. Odznacza się stosunkowo zwartym pokrojem. Ten kwiat posiada zielone lub dwubarwne liście o eliptycznym kształcie. Uwagę zwracają też dość duże, pojedyncze kwiaty przyjmujące wiele barw. Zazwyczaj są białe, różowe, czerwone, fioletowe, i dwubarwne.
Niecierpek nowogwinejski dorasta do około 15-40 cm wysokości. Najlepsze dla niego stanowisko jest ocienione. Co ważne, niecierpek nowogwinejski potrzebuje żyznej, próchniczej ziemi o umiarkowanej wilgotności.
Kolejny gatunek, który sprawdzi się zarówno na balkonie jak i w ogrodzie to niecierpek Walleriana. Dorasta do maksymalnie 50 cm wysokości. Ma zwarty pokrój dzięki rozgałęzionym pędom. Na nich osadzone są sercowate, zielone liście. Niecierpek Walleriana obsypuje się zazwyczaj białymi, fioletowymi lub czerwonymi kwiatami. Występują w odmianach pełnych, półpełnych lub przewieszających się. Niecierpek Walleriana, podobnie jak powyższe gatunki, lubi zacienione miejsca i żyzną glebę.
Niecierpek balsamina reprezentuje typowe kwiaty ogrodowe, które najlepiej się czują na rabatach. Oczywiście przyjmie się w domu, lecz nie rozwinie się tak pięknie jak na zewnątrz. Ta roślina osiąga maksymalnie 80 cm wysokości. Niecierpek balsamina tworzy sztywne pędy będące podporą dla lancetowatych liści. Kwiaty wyrastają w ich kątach i przybierają kilka kolorów. Najczęściej jest to biel, fiolet, róż, zdążają się też okazy dwubarwne. Niecierpek balsamina, podobnie jak inne odmiany kwitnie przez cały okres wegetatywny.
Jak sadzić niecierpek?
Wiadomo już, jakie są odmiany niecierpka. Z pewnością każdy hodowca znajdzie coś dla siebie. Po wyborze rośliny pojawia się pytanie, jak sadzić ten kwiat? Odpowiedź na to pytanie składa się z dwóch części. Jeżeli niecierpki będą uprawiane, jako kwiaty ogrodowe, sadzenie przeprowadza się w marcu. Nasiona umieszcza się w skrzynkach lub doniczkach. Następnie rozwinięte już sadzonki zajmują miejsce w ogrodzie w połowie maja. Wtedy, gdy już nie pojawiają się przymrozki.
Jeżeli zaś niecierpki będą się rozwijać w domu, nie trzeba ich nigdzie przenosić. Zatem odpowiedź na pytanie, jak je sadzić jest bardzo prosta. Robi się to tak samo jak w przypadku roślin przeznaczonych do umieszczenia w ogrodzie.
Wiadomo już jak sadzić niecierpki, warto teraz dowiedzieć się, na czym polega ich zimowanie. Niezależnie od tego czy jest to niecierpek pospolity czy też niecierpek balsamina, każdy z nich może rozwijać się w ogrodzie. W związku z tym zimowanie to przeniesienie rośliny z rabaty do domu. Umieszcza się ją w doniczce lub skrzynce i ustawia na parapecie. Najlepsze będzie miejsce zacienione a optymalna temperatura to 16-19°C. Właściwie przeprowadzone zimowanie może sprawić, że niecierpek zakwitnie również zimą.
Uprawa, pielęgnacja i rozmnażanie niecierpka
Sadzenie i zimowanie niecierpka nie jest już zagadką. Teraz warto dowiedzieć się jak wygląda jego uprawa, pielęgnacja i rozmnażanie tej rośliny. Niezależnie od tego czy hodowany będzie niecierpek Walleriana czy niecierpek nowogwinejski, obie czynności nie są skomplikowane. Wystarczy tylko przestrzegać podstawowych zasad.
Uprawa niecierpka polega przede wszystkim na zapewnieniu mu odpowiednich warunków. Bardzo ważne jest tu stanowisko. Powinno być zacienione, lecz nie całkowicie pozbawione dostępu do promieni słonecznych. Jeżeli kwiat jest ustawiony na balkonie, może być to miejsce oświetlone. Ważne jednak by światło było rozproszone. Stanowisko to też oczywiście odpowiednia gleba. Powinna być żyzna, przepuszczalna i stale lekko wilgotna. Pielęgnacja niecierpka sprowadza się do prawidłowego podlewania i nawożenia. Te kwiaty ogrodowe czy też doniczkowe nie lubią zbyt dużych ilości wody. Jeśli będą w niej stać, szybko zwiędną. Zatem podlewanie winno być umiarkowane. Tylko w czasie upałów można zwiększyć jego intensywność.
Pielęgnacja to też nawożenie przeprowadzane przez cały okres wegetacji. Najlepiej sprawdzą się tu wieloskładnikowe nawozy do kwiatów.
Rozmnażanie niecierpka wykonuje się dwoma metodami. Pierwsza z nich to pobranie pędów z kwiatu, który przezimował w gruncie. Z nich przygotowuje się wiosną sadzonki i umieszcza się je w donicach lub skrzynkach. Druga metoda to rozmnażanie przez wysiew. Po zakupie wystarczy zasiać je w doniczkach i ustawić w ciepłym miejscu.