Skalnica

Skalnica – odmiany, sadzenie, stanowisko, nawożenie, zastosowanie

Skalnica to kwiat kojarzony głównie z ogrodem skalnym. Jednak ta ciekawa roślina ogrodowa, a raczej ich duża grupa, ma znacznie więcej zastosowań. Jakie są najważniejsze wymagania skalnic? Czy ich uprawa jest trudna? Jakie odmiany najbardziej nadają się na skalniak lub rabaty? Sprawdź najważniejsze informacje na ten temat.

Wymagania i uprawa skalnic, krok po kroku – zobacz, jak o nie zadbać!

Najciekawsze odmiany skalnic do ogrodu

Skalnica jest dużą grupą roślin, która liczy ponad 440 gatunków. Większość z nich rośnie na dziko na obrzeżach lasów, a także na łąkach i w górach. Dużą część skalnic można jednak uprawiać jako rośliny ozdobne do ogrodu. Wśród najpopularniejszych wyróżnia się skalnica cienista, Arendsa, rozłogowa, okrągłolistna, trójdzielna i gronkowa. Istnieje oczywiście znacznie więcej rodzajów tego typu roślin, które różnią się od siebie kolorem rozet, a także kwiatów. Oto kilka najbardziej interesujących odmian, na które warto zwrócić uwagę:

• Pixi Pan Red – ciekawa odmiana charakteryzująca się drobnymi kwiatami w czerwonym kolorze. Wyrastają one wśród równie maleńkich liści. Roślina dorasta maksymalnie do 10 cm.
  
• Schneeteppich – poduszkowa odmiana skalnicy, która ma zwarty pokrój. Spotkać można rosnące na niej zielone, klinowe liście, które zbierają się w małe rozetki. Wczesnym latem odmiana obradza w białe kwiaty, z których można robić cięte bukiety.
  
• Hader Zwerg – tworzy zwartą kępę z rozetek. Zakwita wczesnym latem, obradzając w czerwone kwiaty. Osadzone są nad rozetą, na krótkich pędach.
  
• Alpino Early Pink Heart – ciemnoróżowe kwiaty rosną na początku lata. Z czasem zmieniają barwę i stają się coraz jaśniejsze. Jako że rozwijają się nierówno, na łodygach pojawić się może wiele kwiatów w różnych odcieniach różu. Skalnica rośnie maksymalnie do 20 cm.
  
• Purple Carpet – jedna z najpiękniejszych odmian skalnic. Kwiat ogrodowy ma srebrno-zielone liście i różowe kwiaty. Możesz uprawiać go zarówno w pojemniczkach, jak i w ozdobnej donicy. Roślina dorasta do 10 cm.
  
• Rockies Red – charakteryzuje się jasnozielonymi, drobnymi liśćmi i czerwonymi kwiatami. Zakwita obficie, więc poleca się ją zarówno na skalniak, jak i rabaty ogrodowe.
  
• Peter Pan – na początku lata obradza w karminowo czerwone kwiaty, które osadzone są na krótkich pędach. Naturalną kompozycję podkreślają ciemnozielone rozetki, które układają się wokół kwiatów.
  
• Blutenteppich – na uwagę zasługują zimozielone, zwarte poduszki rośliny złożone z rozetek. Odmiana tej skalnicy wyróżnia się także kwiatami w karminowo różowym kolorze. W połowie lata, gdy skalnica obrodzi w liczne kwiaty, można je ścinać i ułożyć bukiet do wazonu.

Kwitnienie i uprawa skalnic – od tego zacznij!

Większość skalnic ma niewielki rozmiar. Tworzy również małe, ale ozdobne kwiaty. Wszystkie rozwijają się na szczycie długiego ogonka. W zależności od odmiany skalnicy, kwiaty mogą pojawić się na pędach w środku wiosny, wczesnym latem albo wiosną. Przed podjęciem ostatecznej decyzji o uprawie skalnic, dowiedz się jednak, co powinieneś zapewnić kwiatom do wzrostu. Aby roślina mogła prawidłowo się rozwijać i ozdobić ogródek, zadbaj o następujące wymagania skalnic:

1. Półcieniste miejsce to coś, co skalnice lubią najbardziej. Niektóre odmiany preferują jednak bardziej nasłonecznione stanowiska. Są też rośliny lubiące cień. Szukając uniwersalnego rozwiązania, zdecyduj się na odmiany rosnące w półcieniu.
2. Najlepsze stanowisko dla skalnic jest przepuszczalne. Niektóre rosną na żwirowym lub skalistym podłożu. Inne odmiany preferują z kolei próchniczą glebę.
3. Zadbaj o zasadowy lub obojętny odczyn podłoża. Jedyny wyjątek wśród skalnic stanowi odmiana rozłogowa. Właśnie ta odmiana może bowiem urosnąć zarówno w obojętnej, jak i lekko kwaśnej glebie.
4. Pamiętaj, że skalnica nie lubi ani zalania doniczki. Przesuszenie również nie jest wskazane roślinie. Zadbaj zatem o umiarkowaną wilgotność podłoża dla skalnic.

Skalnica ozdobna jest przez cały rok. Najlepiej jednak prezentuje się wiosną i latem, gdy obradza w wiele kolorowych kwiatów. Ich barwa zależy oczywiście od odmiany rośliny. Aby skalnica dobrze się rozwijała, zapewnij jej przepuszczalną glebę i półcieniste stanowisko. Po kilku latach należy też odmłodzić kwiat. Gdy z rozetek ułoży się bowiem kępka, środek zacznie się powoli przerzedzać. Poza tym skalnica jest uniwersalną rośliną. Możesz nią obsadzać zarówno skalniaki, jak i alpinaria. Rośliny skalnicowate wspaniale prezentują się także na rabatach, zwłaszcza w kompozycji z niskimi bylinami.

Jak wygląda skalnica? Najważniejsze informacje na temat grupy roślin

Skalnica nie tylko do ogrodu? Rozmnażanie rośliny, krok po kroku

Wśród skalnic na szczególną uwagę zasługuje odmiana rozłogowa. Roślina rośnie nieduża, a jej główną ozdobą wcale nie są kwiaty. Skalnica rozłogowa wyróżnia się bowiem dekoracyjnymi liśćmi zebranymi w okrągłe rozety, które wyrastają na długich ogonkach. Liście są nieco ząbkowane na brzegach. Charakterystyczna jest także ich barwa. Od góry liście są ciemnozielone, a także pokryte srebrzystymi nerwami. Od dołu natomiast wybarwiają się na czerwonobrązowo. Na podobny kolor zabarwione są także ogonki liściowe rośliny, dzięki którym skalnica wygląda jeszcze atrakcyjniej. Bardzo charakterystyczne są rozłogi skalnicy, jak zresztą wskazuje na to nazwa rośliny. Czasem mówi się o nich „wąsy”. Na końcach rozłogów tworzą się rozetki, dzięki którym można np. rozmnożyć skalnicę. Można je również zostawić na roślinie jako element dekoracyjny.

Skalnica rozłogowa pokryta jest włoskami, dzięki czemu wyróżnia się na tle innych roślin tego samego gatunku. Ma podobne wymagania, jednak nie jest zbyt odporna na mróz. Jeśli chcesz zostawić ją na zimę w ogrodzie, skalnica rozłogowa powinna zostać okryta. Roślina ta zdecydowanie najlepiej wygląda w doniczce, zwłaszcza w wiszącej. Ma zwisające rozłogi, które idealnie komponują się z taką doniczką. Prezentuje się znakomicie, a także może stać się idealną ozdobą balkonu lub tarasu. Jak widzisz, skalnicę zatem uprawiać można nie tylko w ogrodzie. Na zewnątrz świetnie prezentuje się na skarpie i murku, a także w ogrodach skalnych. Chcesz przez długi czas cieszyć się pięknym wyglądem rośliny? Zadbaj więc o to, aby stanowisko skalnicy rozłogowej osłonięte było od wiatru. Powinno być też ciepłe, a na zimę zostać okryte np. włókniną lub liśćmi.

Skalnicę można rozmnożyć na kilka sposobów. Najpopularniejszy jest podział kęp, który powinno się przeprowadzić latem. Po okresie kwitnienia należy podzielić kępę na mniejsze części, a powstałe sadzonki posadzić w zupełnie nowym miejscu. Możesz też najpierw wysadzić je w rozsadniku, zwłaszcza gdy nie były dobrze ukorzenione. Kolejny sposób na rozmnożenie rośliny to sadzonkowanie. Młode rozety należy oddzielić od macierzystej rośliny. Gdy już się ukorzenią w chłodnej szklarni, należy przesadzić je na stałe miejsce. Najlepiej dokonać tego wiosną. Jaki jest jeszcze jeden sposób na otrzymanie młodych roślin? Można je uzyskać z nasion, które wysiewa się wiosną pod osłonami. Zrobisz to np. w inspekcie. Gdy nasionka wykiełkują, pikuj siewki do pojedynczych doniczek. Następnie wysadź je do gruntu – najwcześniej w kwietniu. Skalnice, które uda się pozyskać z nasion, będą kwitnąć dopiero w drugim roku od momentu ich posadzenia.

Odmładzanie i choroby skalnic – o tym powinieneś wiedzieć!

Odmładzanie skalnic to ważny zabieg pielęgnacyjny, który należy co jakiś czas na nich przeprowadzać. Zabieg ten polega na dzieleniu skalnic na mniejsze części, a następnie sadzeniu ich w nowych miejscach. Robi się to, aby skalnice miały bardziej reprezentacyjną formę. Dzięki zabiegowi odmłodzenia można również znacznie wspomóc kwitnienie rośliny. Pielęgnację należy przeprowadzać w zależności od tego, kiedy spodziewasz się kwitnięcia skalnicy. Jeśli okres kwitnienia przypada na lato albo wczesną jesień, odmładzanie rośliny powinno odbywać się wiosną. Jeśli skalnica kwitnie wiosną, odmładzanie przeprowadź odpowiednio latem. Zabieg powinno się powtarzać przynajmniej co kilka lat, aby roślina zawsze pięknie wyglądała. Gdzie najlepiej prezentować się będzie skalnica? Oto kilka przykładowych miejsc:

• Skalnica wygląda doskonale nie tylko w ogrodzie. Mimo że świetnie się oczywiście wpasuje w zieloną przestrzeń, może idealnie zgrać się z roślinami np. w parku miejskim. Idealnie komponuje się z rojnikami albo turzycą.
  
• Roślina wspaniale wygląda w doniczce albo w skrzynce na tarasie i balkonie. Znakomicie sprawdzi się też jako ozdoba murku. Można również posadzić roślinę między alejkami lub chodnikami.
  
• Niektóre odmiany skalnicy znacznie lepiej wyglądają w zwisających doniczkach niż w ogrodzie. Zalicza się do nich np. wyżej opisana już skalnica rozłogowa. Dzięki dekoracyjnym rozłogom roślina stanie się elementem dekoracyjnym zarówno mieszkania, jak i tarasu czy balkonu. Jeśli masz skalnicę Ardensa, możesz z kolei uprawiać ją pod drzewami.

Jeśli chodzi o choroby, które mogą dotyczyć skalnic, na szczęście nie ma ich zbyt wiele. Gdy już jakieś dopadają rośliny, najczęściej są wynikiem błędów w hodowli. Czasami jest to sadzenie skalnic w nieodpowiedniej glebie. Jeśli nieprawidłowo przygotujesz roślinę do zimy, może przez to umrzeć. Zauważyłeś, że poduszki skalnicy zaczęły zamierać? A może roślina zrobiła się nadmiernie zagęszczona? W takim przypadku pomóc może jedynie zabieg odmładzania skalnicy. Dzięki temu roślina powinna się zregenerować. Znikanie poduszek czasami też może być sprawką mrówek, które atakują mniejsze części rośliny. Niekiedy korzenie skalnicy gniją, co jest wynikiem błędów w uprawie – najczęściej jest to przelanie skalnicy. Wówczas odratować może ją wyłącznie zaprzestanie podlewania rośliny. Niestety, skalnice mimo wszystko mogą zostać zaatakowane przez różne szkodniki. Jest to niezależne od ich odmiany. Sprawdź, jakie insekty najbardziej zagrażają skalnicom:

• Mszyce – najpopularniejsze szkodniki, które atakują skalnice. Są niewielkie, jednak wyrządzają ogromne szkody. Gdy zaatakują rośliny, zostaną przez nie najprawdopodobniej trwale osłabione albo całkiem zdeformowane. Najlepiej chronić się przed mszycami, stosując opryski chemiczne. Trzeba jednak pamiętać o tym, że takie środki szkodzą również skalnicom. Jeśli chcesz się zatem pozbyć mszyc, wybierz naturalne preparaty.
  
• Przędziorki – najpopularniejsze szkodniki, które atakują skalnice. Są niewielkie, jednak wyrządzają ogromne szkody. Gdy zaatakują rośliny, zostaną przez nie najprawdopodobniej trwale osłabione albo całkiem zdeformowane. Najlepiej chronić się przed mszycami, stosując opryski chemiczne. Trzeba jednak pamiętać o tym, że takie środki szkodzą również skalnicom. Jeśli chcesz się zatem pozbyć mszyc, wybierz naturalne preparaty.

Skalnice to ciekawe rośliny ozdobne do ogrodu, których posadzenie warto rozważyć zwłaszcza wtedy, gdy w ogrodzie posiadamy skalniak, gdyż dobrze radzą sobie w takich warunkach. Sprawdź, jakie gatunki i odmiany skalnic warto wziąć pod uwagę oraz poznaj zasady upraw i pielęgnacji tych roślin.

Popularne gatunki i odmiany skalnicy

Skalnica w ogrodzie czy też na balkonie lub tarasie (możliwa jest także uprawa tych roślin w pojemnikach) nie nastręcza wielu trudności, gdyż nie są to rośliny wymagające. W naturalnym środowisku występują przede wszystkim w górach, więc nie mają dużych wymagań co do podłoże. Jakie gatunki i odmiany cieszą się w Polsce największą popularnością? Oto przegląd wybranych skalnic i ich krótka charakterystyka.

Skalnica Arendsa – z łaciny Saxifraga Arendsa to zimozielona bylina wydająca białe kwiaty w okresie od maja do lipca. Dorasta to masymalniej wysokości około 20 cm, a jej liście tworzą interesujące rozety. Skalnica Arendsa preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste.

Skalnica gronkowa – z łaciny Saxifraga paniculata to dekoracyjna bylina polecana na skalniaki, preferująca stanowisko słoneczne. Okres jej kwitnienia przypada ma czerwiec-lipiec, kiedy to wydaje kremowe i zielonkawe kwiaty. Skalnica gronkowa dorasta do wysokości około 20 cm.

Skalnica cienista – z łaciny Saxifraga umbrosa to roślina sadzona na skalniakach, które dobrze radzi sobie także na zacienionym stanowisku. Jej kwiaty mają kolor biało-różowy, a bylina kwitnie od maja do lipca. Nadaje się do sadzenia także na rabatach. Skalnica cienista dorasta do nieco większych rozmiarów niż omówione wcześniej gatunki, gdyż do około 30 cm.

Skalnica rozłogowa – z łaciny Saxifraga stolonifera jest rośliną doniczkową dorastającą do około 15 cm wysokości. Posiada dekoracyjne liście, owłosione i pofalowane na brzegach, a od spodu w kolorze czerwonym. Skalnica rozłogowa wydaje niewielkich rozmiarów białe kwiatuszki i nadaje się na parapety o wschodniej ekspozycji.

Skalnica Peter Pan – z łaciny Saxifraga Arendsa ‘Peter Pan’ to odmiana wspomnianej już wcześniej skalnicy Arendsa, która zasługuje na szczególną uwagę, gdyż cieszy się dużym zainteresowanie z uwagi na swój niewątpliwy urok. Rozrastając się w ogrodzie tworzy imponujący dywan drobnych, karminowoczerwonych kwiatów. Skalnica Peter Pan dobrze znosi gorsze warunki oraz czasowe susze.

Skalnica jako popularna bylina – uprawa i pielęgnacja

Skalnica w zależności od odmiany preferuje nieco inne warunki, jednak nie ulega wątpliwości, że jej uprawa nie należy do najtrudniejszych zadań. Bylina ta bowiem dobrze radzi sobie nawet w trudniejszych warunkach, choć z reguły preferowane przez nie stanowisko to lekkie, próchniczne gleby i słoneczna lub półcienista ekspozycja.

Skalnice najpiękniej wyglądają w czasie wiosny i lata, dlatego warto zatroszczyć się, by ich kwitnienie było obfite. Większość skalnic nie lubi suszy ani nadmiernej wilgoci, dlatego należy stosować adekwatny do warunków i odmiany sposób podlewania.

Konkretna uprawa i pielęgnacja skalnicy zależy od wybranego gatunku, dlatego też warto zapoznać się z licznie zgromadzonymi na tej stronie artykułami na temat poszczególnych skalnic. Znaleźć w nich bowiem można szereg porad i praktycznych wskazówek co do uprawy danej odmiany.