Starzec

Starzec - charakterystyka, wymagania, pielęgnacja, porady

Pod nazwą starzec najczęściej rozumiemy roślinę doniczkową o długich pędach i bardzo drobnych listach. Jednak w naszych warunkach klimatycznych pojawia się jeszcze jeden starzec – atrakcyjna, szaro-niebieska roślina uprawiana w ogrodzie. Obie nazwy są prawdziwe i obie rośliny są ze sobą blisko spokrewnione. Jednak ich wymagania oraz warunki uprawy są skrajnie różne.

Starzec – najważniejsze informacje o rodzaju

Rodzaj starzec, pochodzący z rodziny astrowatych, obejmuje około 1000 gatunków rozsianych po całym globie. Naturalnie w Polsce także występuje kilka z nich. Można spotkać je na łąkach i nieużytkach, część jest potencjalnie inwazyjna i niebezpieczna dla roślin hodowlanych. W uprawie pojawiają się dwa gatunki starca – doniczkowy starzec Rowleya oraz ogrodowy starzec popielaty.

Starzec Rowleya znany jest także pod nazwą „sznur pereł”. Faktycznie jego listki wyglądają jak koraliki nawleczone na niteczkę. Są bardzo drobne i wyrastają na wiotkich, zwisających pędach, które mogą mieć nawet 60 cm. To sprawia, że roślina wygląda najpiękniej na podwyższonych półkach lub parapetach. Ozdobna roślina jest bardzo popularna w domach, ale trzeba zachować ostrożność – jest niezwykle toksyczna! Kuleczkowate liście mogą być przez przypadek zjedzone przez dzieci lub koty, a to może być bardzo niebezpieczne.

Starzec popielaty to zupełnie inna historia. Rośliny różnią się od siebie tak bardzo, że aż trudno uwierzyć, że są z jednego rodzaju. Bardziej znany jest pod nazwą mrozy. Jest to wieloletni półkrzew o wyjątkowych liściach i pędach. Cały jest szary, niebieski lub srebrzysty, w zależności od odmiany. Filcowate, grube liście ładnie wyglądają aż do -15 stopni Celsjusza, więc zdarza się, że roślina nie przetrwa zimy. Starzec kwitnie – kwiat jest żółty i dość atrakcyjny, wygląda trochę jak złocista stokrotka. Zazwyczaj pojawia się na przełomie czerwca i lipca.

Starzec Rowleya – uprawa i pielęgnacja

Starzec Rowleya w doniczce

Niezwykły pokrój starca Rowleya to mechanizm adaptacyjny. Roślina pochodzi z Afryki, a jej pędy wiją się tam po podłożu, by liście mogły dotrzeć do miejsca, gdzie mają zapewniony odpowiedni cień. W doniczce jest uprawiana w całej Europie, na zewnątrz jest dla niej po prostu za zimno. Potrzebuje temperatury w granicach 20-28 stopni Celsjusza w ciągu sezonu. Okres spoczynku najlepiej znosi w temperaturze około 15 stopni. Doniczkowy starzec jednak może nie potrzebować zimowania, dobrze się przystosowuje i będzie się rozwijał bez tego.

Warto wiedzieć, że jest to sukulent, i to naprawdę ciekawy sukulent. Gromadzi wilgoć wewnątrz liści, dlatego nie potrzebuje nawilżania powietrza. Za to ma dość duże wymagania jeśli chodzi o oświetlenie. Ten kwiat doniczkowy nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia, musi mieć jasne miejsce, ale z rozproszonym światłem. W zacienionym pomieszczeniu nie będzie mu dobrze – w takich warunkach pędy rozciągają się, a liście układają się coraz rzadziej, co nie wygląda dobrze.

Uprawa starca najlepiej udaje się w luźnym, przepuszczającym podłożu. Lubi glebę zasobną w składniki odżywcze i o neutralnym pH. To oznacza, że najlepiej sprawdzi się podłoże dla kaktusów i sukulentów. Można dodać do niego trochę piasku (maksymalnie 3:1), by poprawić jej przepuszczalność. Na dnie doniczki warto wsypać odpowiednią ilość kamyczków, by umożliwić drenaż. Doniczkę można ustawić w pobliżu innych roślin. Najładniej wygląda w zestawieniu z roślinami egzotycznymi, które mają wzniesione lub rozłożyste pędy. Wtedy listki starca Rowleya układają się jak kaskada na tle ciemniejszej zieleni.

Pielęgnacja starca Rowleya

Starzec Rowleya jest tak łatwy w uprawie, że poradzą sobie z nim nawet osoby, które nie mają doświadczenia. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że to sukulent, więc podlewanie powinno być umiarkowanie. Wystarczy delikatnie zwilżać glebę, jeśli przeschnie w doniczce. Latem podlewanie można nieco zwiększyć, ale z nadejściem chłodów można je zmniejszyć do raz na miesiąc.

Od wiosny do jesieni roślinę warto nawozić, stosując do tego preparat do sukulentów i kaktusów. Do końca września kwiat powinien otrzymywać niewielką dawkę nawozu co dwa tygodnie. Potem aż do marca należy zrezygnować z nawożenia. Wybierając preparat trzeba sprawdzić, czy nie zawiera on azotu. Ten makroskładnik powoduje mocny wzrost w zieloną masę, ale liście nie wyglądają ładnie i nie są tak urocze.

Młode rośliny starca Rowleya przesadza się co roku, a starsze egzemplarze co 3-4 lata. Zabieg należy wykonać wczesną wiosną, jeszcze przed rozpoczęciem fazy wzrostu. Starzec wydziela toksyczny sok, więc warto zabezpieczyć ręce rękawiczkami, a podczas przesadzania nie wolno dotykać twarzy, oczu i ust, by nie przenieść drażniących substancji na błonę śluzową. Doniczkowy starzec warto podlać tuż po przesadzeniu. Przycinanie nie jest konieczne, ale z obciętych pędów można rozmnożyć roślinę.

Starzec popielaty ogrodowy – uprawa i pielęgnacja

Ogrodowy starzec popielaty – informacje i odmiany

Starzec popielaty to roślina o niewielkich wymaganiach. W zasadzie jest to bylina, jednak najczęściej w Polsce nie przetrwa zimy. To dlatego tak rzadko można podziwiać jego kwiaty – kwitnie dopiero w drugim roku po posadzeniu. Roślina ma ciekawe odmiany, które różnią się między sobą nieco odcieniem liści. ‘Cirrus’ i ‘Diamont Bedder’ są nieco bardziej szare, podczas gdy ‘Silver Dust’ zachwyca srebrzystym kolorem.

Starca można uprawiać z nasion lub sadzonek. Ta druga opcja jest najbardziej popularna, ponieważ sadzonki można dostać w każdym sklepie ogrodniczym i są naprawdę niedrogie. Roślina pojawia się na rabatach, czasami zdobi także cmentarze. Jest idealnym komponentem zestawień z kolorowymi kwiatami, na przykład astrami, wrzosami czy floksami. Warto mieć ją w pamięci podczas planowania ogrodu, ponieważ jest niezwykle ozdobna, a do tego dodaje elegancji każdej rabacie.

Starzec popielaty – podlewanie i zimowanie

Starzec popielaty cieszy się takim powodzeniem także z tego powodu, że jest mało wymagający. Pielęgnacja skupia się na podlewaniu – ale raczej bardzo umiarkowanym, ponieważ nadmiar wody jest dla rośliny bardziej niebezpieczny niż przesuszenie. Do tego warto go nawozić w okresie od maja do lipca, używając środków mineralnych dedykowanych roślinom ozdobnym z liści.

Roślina jest średnio odporna na mróz. Wytrzymuje spadki temperatur do -15 stopni Celsjusza, więc nie zawsze uchowa się w polskich warunkach. Szkodliwy jest dla niej zwłaszcza mroźny wiatr. Jednak zimowanie jest możliwe. Przycinanie nie jest konieczne, roślinę można spróbować ochronić stosując osłony z gałęzi iglaków lub agrowłókniny. Najlepszym rozwiązaniem będzie jednak wykopanie starca i przesadzenie go do doniczki oraz przechowywanie w chłodnym, nieogrzewanym pomieszczeniu, do którego dociera sporo światła. Jest to jednak dość kłopotliwe i większość osób tego unika. Dlatego niektórzy uważają, że starzec to roślina jednoroczna i co roku kupują jej sadzonki lub nasiona.

Starzec ogrodowy – stanowisko

Starzec popielaty jest niezwykle tolerancyjny w stosunku do podłoża i nasłonecznienia. Nie ma wymagań co do odczynu pH ziemi (możliwa rozpiętość 6-7,3) oraz do kąta padania światła. Dobrze znosi półcień, jednak najpiękniej prezentuje się w słońcu. Dlatego warto znaleźć dla niego miejsce, w którym przez większość dnia docierają promienie słoneczne.

Starzec preferuje żyzne podłoże, ale przeciętna ziemia ogrodowa także będzie dla niego dobra. Musi być jednak dość przepuszczalna, ponieważ dla rośliny nie ma nic gorszego niż przelanie. Jesienne słoty mogą powodować choroby grzybowe liści starca. Nadmiar wilgoci to jednak w zasadzie jedyny problem, jaki może pojawić się w pielęgnacji tej rośliny. Poza tym jest niezwykle odporna na choroby i szkodniki. To naprawdę wspaniała dekoracja do każdego ogrodu.