Byliny kwitnące

Szachownica cesarska jest jedną z najbardziej efektownych przedstawicielek rodziny liliowatych. Rozwija duże kwiaty w kolorze żółtym, pomarańczowym i czerwonym. W odróżnieniu od innych lilii, są one skierowane pionowo w dół, jakby zawieszone na łodydze. Nazwa rodzajowa rośliny Fritillaria pochodzi od łacińskiego słowa fritillus = „kubek do gry w kości” i nawiązuje do formy kwiatu.

Pochodzący z Afryki Południowej śniedek wątpliwy jest cebulową byliną, która zimę musi spędzać w pomieszczeniu. Między lancetowatymi liśćmi o barwie soczystej zieleni wyrastają mocne pędy kwiatowe zakończone groniastym kwiatostanem. Pomarańczowy kolor kwiatów i ich forma wyróżniają ten gatunek spośród innych należących do botanicznego rodzaju Ornithogalum.

Kiedy pierwsze ciepłe promienie słońca zwiastują nadejście wiosny, nie tylko narcyzy i tulipany mają w ogrodzie swój czas świetności. Szczególnie efektowne są wtedy szafirki armeńskie, których liczne grona kwiatów tworzą niebieskie dywany. Nadają się doskonale nie tylko na kwiatowe rabaty, ale również do doniczek i pojemników na taras i balkon.

Tulipan Greiga nie jest odmianą hodowlaną, jak większość uprawianych w ogrodach tulipanów, ale gatunkiem botanicznym z górskich obszarów Azji Centralnej. Wiosną rozwija ogniście czerwone, dzwonkowate kwiaty. Dostępne są również jego liczne kultywary. Nazwa gatunkowa upamiętnia Samuela Greigh'a, przewodniczącego Rosyjskiego Towarzystwa Ogrodniczego.

Lilia biała jest jedną z najdłużej uprawianych roślin ozdobnych. Symbolizowała czystość duchową i grację już w starożytności, a w Biblii wymieniana jest kilkanaście razy. Wysoka bylina z okazałymi, śnieżnobiałymi kwiatami i pięknym zapachem jest ozdobą każdego ogrodu. Tworzy efektowne kompozycje innymi bylinami.

Lilia azjatycka to nie nazwa gatunkowa rośliny, ale nazwa dużej grupy hybryd, które powstały z gatunków wschodnioazjatyckich, głównie Lilium davidii, Lilium maculatum, Lilium pensylvanicum i Lilium lancifolium. Należy do nich większość lilii ogrodowych. Poza urodą kwiatów odznaczają się odpornością na chłód i choroby oraz łatwością uprawy.

Zebrane w luźne grono duże kwiaty lilii złotogłów przypominają kształtem turecki turban. Lilia złotogłów należy do najpiękniejszych kwiatów naszej rodzimej flory. Epitet gatunkowy nie jest jednoznacznie wyjaśniony: jedni kojarzą słowo "martagon" z tureckim martagan = forma turbanu, inni zaś wywodzą je od boga wojny Marsa.

Znane i cenione od niepamiętnych czasów lilie mają nadzwyczajną łatwość tworzenia mieszańców międzygatunkowych. Ogrodnicy stworzyli w ciągu wieków tysiące hybryd i kultywarów, które podzielono dla orientacji na 9 grup. Możliwe są oczywiście kombinacje międzygrupowe i w ten sposób, w wyniku krzyżowania lilii wschodnich (orientalnych) i trąbkowych, powstały hybrydy OT, nazywane liliami drzewiastymi.

Żonkile to wieloletnie rośliny cebulowe kwitnące wczesną wiosną. Ich duże, żółte i słodko pachnące kwiaty zachwycają już w marcu. Stanowią świetny dodatek do ogrodów wiejskich oraz leśnych. Sprawdzą się również podczas uprawy w pojemnikach. Mogą być uprawiane zarówno pojedynczo, jak i w grupowych nasadzeniach, a nawet tworząc dywan kwiatowy. Nie mają wysokich wymagań — potrzebują przepuszczalnej, lekko wilgotnej gleby oraz dostępu do słońca.

Narcyz trąbkowy to cebulowa bylina pochodząca z zachodu Europy. Jest jedną z pierwszych roślin kwitnących w naszych ogrodach. Jego kwiaty są żółte i wydzielają słodki zapach. Cechą charakterystyczną tych narcyzów jest wyjątkowo okazały, przypominający trąbkę, przykoronek znajdujący się w środku kwiaty. Uprawa tych roślin nie jest trudna. Wymagają jedynie przepuszczalnego i lekko wilgotnego podłoża oraz dostępu do światła słonecznego. Narcyzy świetnie wyglądają w grupowych nasadzeniach w przydomowych ogrodach, przy ścieżkach, chodnikach, a także pod drzewami, gdzie tworzą aspekt wiosenny.

Zwartnica, błędnie kojarzona z południowoafrykańskim amarylisem, jest niezwykle efektowną rośliną doniczkową. Na szczycie pustego w środku pędu kwiatowego pojawia się dwa do czterech dużych, lejkowatych kwiatów. Uprawiana jest hybryda, której odmiany mogą mieć rozmaite kolory, wielkość i formę.

Amarylis jest prawdziwą gwiazdą pośród roślin doniczkowych. Nie bez powodu nosi imię pięknej pasterki z wierszy Wergiliusza. Na mocnej, pełnej łodydze rozwija do 12 pasteloworóżowych kielichów (są też odmiany o białych kwiatach). Często mylona z amarylisem zwartnica ma tylko 3-4 duże kwiaty na łodydze pustej w środku.

Narcyz biały jest obok narcyza żonkila najbardziej popularnym przedstawicielem swojego rodzaju. Zakwita pod koniec kwietnia albo w maju, kiedy w ogrodzie kwiatowym dopiero zaczyna się sezon. Białe narcyzy pięknie komponują się na przykład z tulipanami, pierwiosnkami i szafirkami.

Kwiaty śnieżyczki przebiśniegu pojawiają się często na przedwiośniu, kiedy w ogrodzie leży jeszcze śnieg. Tworzą kwiatowe dywany, dające, pokarm budzącym się pszczołom. Śnieżyczka bywa często mylona ze śnieżycą wiosenną, która ma inne kwiaty i nie jest tak popularna w uprawie.

Ponad 100 różnokolorowych odmian hiacyntów to kultywary znanego od starożytności hiacynta wschodniego. Rosnące w doniczce na parapecie okiennym hiacynty napełniają mieszkanie magicznym aromatem już zimą. Okres kwitnienia w ogrodzie zaczyna się pod koniec marca.