Ozdobne drzewa iglaste

Jodła kaukaska jest bardzo lubianym drzewem na choinkę. Jej regularna, stożkowata korona może również stanowić ozdobę ogrodu. Nazwa gatunkowa upamiętnia fińskiego botanika Alexandra von Nordmann'a, który odkrył tę jodłę na Kaukazie na ternie dzisiejszej Gruzji.

Pochodzący z zachodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych cyprysik upamiętnia swoją nazwą gatunkową szkockiego botanika Petera Lawsona. W swojej ojczyźnie dorasta do ponad 70 m wysokości, u nas osiąga zwykle tylko 15-20 m. Cyprysik Lawsona zyskał popularność w Polsce pod koniec XIX wieku, a obecnie występuje w ogrodach przede wszystkim w formie różnych kultywarów.

Modrzew europejski jest osobliwością pośród rosnących u nas drzew iglastych — jesienią tworzy wspaniałe przebarwienie swoich długich i miękkich igieł, które następnie są przed zimą zrzucane. Jest drzewem długowiecznym i szybko rosnącym, dorasta nawet do 50 m wysokości. Drewno modrzewia jest bardzo trwałe.

Ze swoim malowniczym pokrojem i wspaniałymi szyszkami wolno rosnąca jodła koreańska jest efektowną ozdobą każdego ogrodu. Drzewo o bardzo regularnej, stożkowej koronie osiąga w naszych warunkach 8-10 m wysokości. Fioletowe, dekoracyjne szyszki pojawiają się już na 1-1,5 metrowych jodłach.

Dwuigielna sosna bośniacka została odkryta i opisana dopiero pod koniec XIX wieku. Niewielki obszar naturalnego występowania tego gatunku znajduje się na Półwyspie Bałkańskim oraz na południu Włoch. Ma niewielkie wymagania, wolno rośnie i doskonale nadaje się do uprawy w ogrodach.

Araukaria chilijska zalicza się do najstarszych żyjących na Ziemi roślin. Jej wysoce osobliwy wygląd sprawia, że drzewo stanowi bardzo ekstrawagancką ozdobę ogrodu. Wydłużone, powyginane starsze gałęzie araukarii przypominają ogon małpy - stąd potoczna nazwa rośliny. Klimat ojczystych dla araukarii chilijskiej Andów nie należy wprawdzie do łagodnych, niemniej jednak w naszych warunkach młode drzewka mogą w gruncie bez osłony przemarzać.

Daglezja zielona należy do wyjątkowo wysokich i długowiecznych drzew iglastych. W swojej ojczyźnie osiąga wysokość ponad 100 m i wiek do 1300 lat. W naszych ogrodach jest sadzona jako drzewo ozdobne o smukłym pokroju i miękkich, pachnących igłach. Młode drzewa długo utrzymują dolne gałęzie, tworząc regularną, szerokostożkową koronę.

Spokrewniony blisko z naszym leśnym i rodzimym, modrzew syberyjski jest spotykany znacznie rzadziej. W naturze rośnie na terenach górzystych, w surowym i zimnym klimacie Syberii i w ciepłych warunkach traci odporność na choroby i szkodniki. Na wiosnę rozwija się zwykle dwa tygodnie wcześniej od innych gatunków, a na jesieni pierwszy zrzuca pięknie przebarwione na złoto igły.

Cyprysik groszkowy jest zimozielonym drzewem z wysp japońskich. Odznacza się dużą odpornością na mróz i może być sadzony w całej Polsce. Nazwa gatunkowa nawiązuje do wielkości szyszek tego cyprysika. Istnieje wiele odmian cyprysika groszkowego, które różnią się wielkością, formą wzrostu i kolorem.

Północnoamerykańska choina kanadyjska trafiła do Europy na początku XVIII wieku. Chociaż w swojej ojczyźnie tworzy okazałe drzewostany, w naszym leśnictwie nie ma gospodarczego znaczenia. Ze swoją malowniczą koroną i odpornością na przycinanie, doskonale nadaje się jednak do uprawy w ogrodzie.

Sosna limba jest pięcioigielną sosną wolno rosnącą i długowieczną. Jej naturalną ojczyzną są Alpy i Karpaty. W Polsce ma swoje stanowisko w Tatrach. Długo zachowuje dolne gałęzie, a długie, gęste igły zapewniają jej efektowny wygląd. Nadaje się do niewielkich ogrodów.

Jodła kalifornijska stanowi ogrodową atrakcję już choćby z powodu swoich bardzo długich, miękkich i z obu stron niebieskawych igieł. Tworzy regularną, ostrostożkowatą koronę. Dobrze rośnie nawet na suchych i piaszczystych glebach.

Żywotnik olbrzymi 'Kórnik' jest polską odmianą wyhodowaną w 1964 r. Są to drzewa o szerokostożkowym pokroju i niewielkiej wysokości (5-10 m). Zaletą odmiany 'Kórnik' jest odporność na mróz i suszę.

Parasolowata korona sosny pinii wprowadza do ogrodu śródziemnomorski nastrój. W swojej ojczyźnie sosna pinia dorasta do 15-25 m wysokości, u nas osiąga znacznie skromniejsze wymiary. Na drzewie występują dwa rodzaje igieł: krótkie młodociane i właściwe o długości ok.15 cm. Jadalne nasiona znane są jako orzeszki piniowe.

Świerk syberyjski jest typowym mieszkańcem zachodniej i wschodniej Syberii. Zgrabna, gęsta i symetryczna korona dodaje mu elegancji i uroku. Gatunek należy do najbardziej mrozoodpornych. Drzewo jest w stanie przetrwać mrozy do -45°C, a nawet więcej. Bez problemu znajduje w ogrodzie swoje miejsce jako soliter albo element kompozycji.

Modrzew japoński jest bliskim krewnym modrzewia europejskiego, zadomowionym na japońskiej wyspie Honsiu. Epitet gatunkowy upamiętnia Engelberta Kaempfer'a (1651-1716), niemieckiego przyrodnika i podróżnika. W uprawie ogrodowej, oprócz formy botanicznej, można spotkać rozmaite kultywary modrzewia japońskiego.

Żywe egzemplarze metasekwoi chińskiej odkryto dopiero w 1941 roku w niedostępnych okolicach chińskiej prowincji Syczuan. Pierwsze nasiona tego endemicznego gatunku, uważanego za żywą skamienielinę, dotarły do Europy sześć lat później. Ze względu na dużą odporność na mróz, drzewo może być uprawiane również w naszych ogrodach, a na dodatek dobrze toleruje warunki miejskie.

Pochodząca z wyspy Norfolk araukaria wyniosła jest blisko spokrewniona z południowoamerykańską araukarią chilijską. W swojej ojczyźnie wyrasta na ogromne drzewo, jednak w naszych warunkach może rosnąć tylko w mieszkaniu, ponieważ nie jest odporna na chłód. Araukaria wyniosła rośnie powoli i jest jedną z nielicznych iglastych roślin doniczkowych.

Sośnica japońska jest zimozielonym drzewem, jedynym żyjącym przedstawicielem swojej rodziny. Występuje endemiczne tylko w Japonii. Długie igły mają charakterystyczne, piętrowe ułożenie na pędach. Pewną wadą jest niezupełna mrozoodporność drzewa w naszych warunkach.

Jodła Frasera występuje naturalnie tylko na ograniczonym obszarze gór Allegheny we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Jest bardzo podobna do jodły balsamicznej i podobnie jak ona pełni często rolę choinki bożonarodzeniowej. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z innymi drzewami w naszych ogrodach.

Cyprysik nutkajski jest bardzo dekoracyjnym drzewem iglastym pochodzącym z zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Sklasyfikowany po raz pierwszy w 1824 roku jako cyprys, został kilkanaście lat później przeniesiony do rodzaju cyprysik, aby po najnowszych badaniach powrócić do pierwotnej pozycji i nazwy Cupressus nootkatensis. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy zatoki Nootka Sound, nad którą został w 1793 roku odkryty.

Pochodzący z Gór Skalistych świerk kłujący odznacza się intensywnie srebrzystą barwą igieł. Regularny, stożkowy pokrój, sztywne gałęzie wyrastające na pniu od samej ziemi i kłujące igły sprawiają, że drzewo w każdym wieku wygląda jak bożonarodzeniowa choinka. Świerk srebrzysty doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z drzewami o innych kolorach liści.