Rośliny wodne

Rośliny wodne - gatunki, występowanie, wymagania, uprawa

Nie ma nic bardziej romantycznego i urokliwego w ogrodzie niż oczko wodne lub staw. Nie tylko zdobi lecz także nawilża i schładza powietrze oraz stanowi ekosystem dla zwierząt i roślin. Oczko wodne wymaga jednak sporo pracy i starannego doboru roślin. Rośliny wodne to nie tylko dobrze znane nenufary, lecz także rośliny przybrzeżne oraz wilgociolubna roślinność wokół stawu. Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat roślin wodnych i doradzamy jak wybrać słodkowodne kwiaty stawowe.

Jaką roślinność wybrać do oczka wodnego lub stawu - informacje i porady

Rośliny wodne - rodzaje i informacje

Hydrofity, czyli rośliny wodne, rosną w wodzie lub utrzymują się na wodzie. Mają szczątkowy system korzeniowy lub nie mają go wcale. Ich charakterystyczną cechą są duże przestrzenie międzykomórkowe wypełnione powietrzem, dzięki czemu roślina może unosić się na wodzie. W klimacie umiarkowanym rośliny wodne zamierają na zimę, w wodzie zaś pozostają pączki, z których roślina odradza się na wiosnę. Za hydrofity nie uważa się roślin błotnych czyli helofitów, jak również roślin jednorocznych, które jednak są szeroko wykorzystywane jako wodne rośliny ozdobne.

W ogrodzie lub na działce rośliny wodne, błotne i wilgociolubne znajdują głównie zastosowanie przy stawie lub oczku wodnym, które chcemy otoczyć ładnymi ozdobnymi roślinami. Sprawdzają się tu rośliny słodkowodne stawowe oraz takie, które lubią dużą wilgotność gleby i powietrza. Wybieramy nie tylko rośliny nawodne, które unoszą się na wodzie, lecz także kwiaty rosnące na brzegu i wokół oczka wodnego.

Ogrodowe rośliny stawowe dzielimy na:

• rośliny głębokiej wody,
• pływające,
• rośliny przybrzeżne i bagienne rosnące przy brzegu i częściowo zanurzone w wodzie,
• rośliny wilgociolubne do otoczenia oczka wodnego.

Ponadto wyróżniamy takie rodzaje roślin do wody, jak rośliny oczyszczające wodę i natleniające wodę. Szczególnie rośliny nawodne oczyszczają wodę stawu lub oczka wodnego. Pobierają one pożywienie z wody, dzięki czemu nie rozwijają się glony zanieczyszczające wodę. W czasie upałów zacieniają wodę i schładzają. Ponadto stanowią schronienie dla ryb i zwierząt wodnych. Do roślin oczyszczających należą również pałki, trzciny, oczerety, tataraki, irysy wodne, sit oraz mięta wodna. Do roślin natleniających należy moczarka kanadyjska i przęstka pospolita.

Oczko wodne lub staw w ogrodzie - jak wybrać rośliny wodne

Oczko wodne stanowi ozdobę ogrodu, schładza i nawilża powietrze w ogrodzie i tworzy romantyczną atmosferę. Niemniej ważna jest roślinność w samym stawie i w jego otoczeniu. Kwiaty do oczka wodnego wybieramy kierując się jego wielkością i głębokością oraz względami estetycznymi. Ozdobą powierzchni wody są rośliny nawodne, pływające, jak znane wszystkim nenufary. Niemniej ważne jest otoczenie oczka i jego linia brzegowa. Możemy je obudować ozdobnymi kamieniami, lecz bardziej romantycznie i naturalnie wygląda staw obsadzony roślinami.

Rodzaje roślin do oczka wodnego:

• rośliny strefy przybrzeżnej, które sadzimy w otoczeniu stawu. Wybieramy rośliny, które lubią wilgoć w glebie i w powietrzu oraz niższą temperaturę. Przykładem są liliowce, funkie, bergenia lub tawułka Andersa.
• rośliny nadbrzeżne lub częściowo zanurzone w płytkiej wodzie. Wybieramy gatunki bagienne i błotne. Doskonałym gatunkiem są kosaćce, niezapominajka błotna, wiązówka błotna lub turzyca palmowa.
• rośliny strefy bagiennej, które mogą być czasowo zanurzone w wodzie, zaś gleba jest stale wilgotna. Możemy tu posadzić kosaćce, knieć błotną, niezapominajkę błotną, tatarak lub tojeść krwistą.
• strefa płytkiej wody do 30 cm, w której mogą rosnąć takie rośliny jak kosaćce, niezapominajka błotna, tatarak, przęstka pospolita, lub pałka.
• strefa głębokiej wody, gdzie rosną kwiaty nawodne zakorzenione lub rośliny pływające. Sadzimy tu takie gatunki jak grzybienie, grążel żółty, grzybieńczyk wodny, moczarka kanadyjska, żabiściek pływający, salwinia pływająca lub ichornia rozdęta.

Najciekawsze kwiaty wodne do ozdoby stawu w ogrodzie

Popularne rośliny nawodne

Najbardziej rozpoznawalną rośliną wodną są grzybienie, popularnie znane jako lilie wodne lub nenufary. Rośliny te zakorzeniają się w dnie zbiornika wodnego, zaś na powierzchni wody unoszą się liście i piękne, kolorowe kwiaty. W ogrodach znajdują zastosowanie grzybienie ogrodowe, które występują w wielu odmianach. Kwiaty te wymagają dużego nasłonecznienia i dużej temperatury wody, dlatego też sprawdzają się w dużych i płytkich zbiornikach, gdzie woda się szybko nagrzewa.

Poobną rośliną jest grążel żółty, który posiada piękne żółte kwiaty, które są jednak mniejsze niż lilie wodne. Jest to łatwa w uprawie, niewymagająca roślina, która dodatkowo świetnie oczyszcza i zacienia wodę. Roślina ta nadaje się do dużych zbiorników o różnej głębokości. Aby zdobiła staw wymaga wody stojącej. Ruch wody powoduje, że roślina nie wytwarza pięknych pływających liści.

Rośliny nawodne mogą zimować w stawie, jednak nie należy narażać ich na zamarznięcie w lodzie. Dlatego też na zimę spuszczamy wodę z oczka wodnego, zaś rośliny przykrywamy ściółką z liści. Dobrym rozwiązaniem jest także przezimowanie roślin w pomieszczeniu w miednicy z wodą.

Piękne rośliny przybrzeżne do oczka wodnego

Kosaciec syberyjski, kosaciec żółty lub kosaciec różnobarwny świetnie sprawdzają się posadzone na brzegu oczka wodnego. Kwiaty te, zwane też irysami wodnymi, występują w wielu kolorowych odmianach. Kosaćce świetnie czują się w podmokłej glebie. Mogą również rosnąć częściowo zanurzone w płytkiej wodzie. Lubią stanowisko nasłonecznione. W miejscu cienistym będą słabiej kwitły.

Znanym kwiatkiem przybrzeżnym, lubiącym wilgoć jest także knieć błotna, zwana popularnie kaczeńcem. Kaczeńce mają piękne, żółte kwiatki. Jest to bylina rozrastająca się przy pomocy kłączy. Kaczeniec wymaga zimnej wody i mocno podmokłego, gliniastego i bagnistego podłoża. Dlatego też sprawdza się tylko w pobliżu stawu. Nie będzie rósł na podłożu suchym. Żółte kaczeńce świetnie pasują do niebieskich kosaćców lub niezapominajki błotnej. Knieć jest rośliną wieloletnią, mrozoodporną.

Otoczenie oczka wodnego, gdzie nie dochodzi woda, a jednak gleba zawiera wiele wilgoci, warto obsadzić liliowcami. Są to piękne kwiaty wilgociolubne, które będą pięknie rosły w wilgotnej glebie. Są bardzo łatwe w uprawie, wieloletnie i mrozoodporne. Lubią stanowisko słoneczne. Sprawdzą się zarówno w okolicy oczka wodnego, jak i na bylinowej rabacie. Oprócz nich, w pobliżu stawu można posadzić paprotki i paprotnice, jaskry, odętki wirginijskie, tawułki Arendsa, funkie, żurawki i wietlice japońskie.

Rośliny wodne mogą ozdobić każdy sztuczny zbiornik w ogrodzie. Wspaniale sprawdzają się jako kwiaty stawowe, ale i roślinność do oczka wodnego. Rośliny dzielą się na różne rodzaje, m.in. nawodne, słodkowodne, pływające i podwodne. Dzięki nim można całkiem zmienić wygląd stawu lub innego zbiornika obok domu. Jakie wymagania mają poszczególne rośliny? Czy ich uprawa sprawi problem osobie początkującej w ogrodnictwie? Sprawdź najważniejsze informacje na temat roślin wodnych.

Rośliny wodne do oczka wodnego i stawu – co warto o nich wiedzieć?

Charakterystyka roślin wodnych i najważniejsze rodzaje

Rośliny wodne należą do grupy kryptofitów. Są więc roślinami skrytopocząkowymi. Kwiaty potrafią wytwarzać odnawiające się pączki, które zimują pod wodą. Ich system korzeniowy jest słabo rozwinięty, a niektóre odmiany wcale nie wypuszczają korzeni. Zamiast nich wiele roślin wodnych silnie wytwarza kłącza. Rośliny wodne podzielić można na kilka grup, które pochodzą ze zróżnicowanych środowisk naturalnych. Przystosowane są wobec tego np. do różnych głębokości wody. Rzutuje to na odmienne wymagania, a także cechy charakterystyczne. Oto najważniejsze rodzaje roślin wodnych, które warto znać:

• Rośliny wodne pływające nawodne – nie zapuszczają korzeni w glebie. Pobierają składniki pokarmowe z soli mineralnych, które znajdują się w wodzie. Mogą jednak zakorzenić się w strefie bagiennej, gdy tylko będą odczuwać taką potrzebę. Rośliny nawodne pływające zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się wody w zbiornikach (np. w stawie lub oczku wodnym).
  
• Rośliny wodne głębokiej wody – ich pędy są długie. Część roślin wodnych tego typu ma też ogonki liściowe. Rośliny powinny rosnąć na głębokości minimum 40 cm. Wiele roślin wodnych tego typu ma ogromne liście osłaniające wodę przed zbyt dużą ilością promieni słonecznych.
  
• Rośliny wodne zanurzone – jak nazwa wskazuje, żyją zanurzone w wodzie. Pobierają CO2, jednocześnie wydzielając tlen konieczny do życia zwierzętom wodnym. Właśnie dlatego określa się je roślinami natleniającymi. Odmiana jest bardzo ceniona, gdyż natleniona dzięki nim woda nie sprzyja rozwijaniu się glonów. Minusem roślin wodnych zanurzonych jest jednak ich szybki rozrost. Właśnie dlatego wymagają stałej kontroli, aby nie zarosły zbiornika wodnego. Najlepiej sadzić je w pojemnikach, aby nie musieć często rozdzielać kęp.
  
• Roślinny bagienne – najlepiej czują się, rosnąc wzdłuż brzegu zbiornika wodnego. Właśnie w nim zapuszczają korzenie. Doskonale odnajdują się w wilgotnej glebie, ale też zanurzone częściowo w wodzie. Zmiana warunków siedliskowych nie jest dla nich szkodliwa. Rośliny bagienne fantastycznie maskują brzeg. Są też swego rodzaju filtrem biologicznym, dzięki któremu woda się oczyszcza.

Jeśli chodzi o zbiorniki wodne, wyróżnić w nich można trzy strefy głębokości. Pierwszą jest strefa bagienna, a także nadbrzeżna – sięgać powinny od 10 do 20 cm głębokości. Nie powinny też zajmować więcej niż 30% stawu lub oczka wodnego. Druga strefa głębokości mierzy maksymalnie do 50 cm, a trzecia do 150 cm.

Roślinność wodna – takie wymagania mają kwiaty stawowe!

Sadzenie roślin wodnych ma kluczowe znaczenie, aby zapewnić im prawidłowy rozwój. To podstawowy element pielęgnacji. Ciężko wskazać jeden doskonały termin sadzenia roślin wodnych, ponieważ uzależnione jest to od ich gatunku. Niektóre rośliny wodne wykazują dużą odporność na mróz, więc można sadzić je wczesną wiosną. Zdecydowana większość wymaga konkretnej temperatury, która powinna być wyższa niż 10 st. C. Podczas sadzenia musi być też wyższa temperatura powietrza. Należy o tym pamiętać, gdyż w przeciwnym razie wiele roślin może przemarznąć.

Sadząc rośliny wodne, należy zapewnić im dobrej wielkości pojemniki. Mnóstwo odmian (np. pałka wodna) wymaga szczelnych, solidnych pojemników do uprawy. Gdy tego nie dopilnujesz, zaczną błyskawicznie się rozmnażać. Niektóre mogą też zająć większość powierzchni wody. Dla innych rodzajów konieczne są dedykowane kosze do sadzenia – umożliwią wypuszczanie korzeni. Zanim zaczniesz samodzielnie sadzić rośliny wodne, pamiętaj o ważnych zasadach:

• Rośliny wodne powinno się sadzić od wczesnej wiosny do jesieni. Najlepiej czują się w ażurowych pojemnikach, które wyściełać można np. jutą.
  
• Najobficiej rosną w glebie gliniasto-piaszczystej, przy czym piasku powinno być dwa razy więcej niż gliny.
  
• Rośliny wodne nie mogą zająć więcej niż 2/3 lustra wody. W przeciwnym razie nie będą się prawidłowo rozwijać.
  
• Istnieje dużo sposobów na poprawę warunków pod uprawę roślin wodnych. Doskonale spisują się np. kieszonki z włókna kokosowego albo jutowe. Warto też wykorzystać postumenty służące do umieszczania roślin na wybranych głębokościach.
  
• Lepiej unikać organicznego podłoża, ponieważ powoduje nadmierne rozwijanie się życia biologicznego. Doprowadza też do mętnienia wody.
  
• Większość roślin wodnych lubi słońce, dlatego nigdy nie powinno się zakładać stawu lub oczka wodnego w cieniu. Nadmiar światła może doprowadzić do tworzenia się glonów, jednak nie trzeba się tego bać. Rośliny wodne ograniczą ten proces, a także wzbogacą wodę w dużą ilość tlenu.

Informacje na temat roślin wodnych – czy o tym wiedziałeś?

Ciekawe rośliny słodkowodne, które można posadzić do oczka wodnego

Rośliny wodne dzielą się na wiele ciekawych odmian. Nie wszystkie do siebie pasują, bo część okazuje się aktywna i zabiera innym roślinom przestrzeń do rozrostu. Warto jednak przyjrzeć się kilku rodzajom – możesz umieścić je w stawie albo innym zbiorniku wodnym.

1. Lilia wodna – nazywana bywa również grzybieniem. To najpopularniejsza roślina wodna, która wyróżnia się wielkimi kwiatami i pięknymi, mieniącymi się liśćmi. Wspaniale prezentuje się, zwłaszcza dryfując na tafli wody. Lilie wodne z reguły mają białe kwiaty. Można też jednak spotkać okazy żółte, różowe, fioletowe i czerwone. Na powierzchni unoszą się kwiaty i liście linii, a korzenie przytwierdzone są do dna oczka wodnego.
2. Pistia – niektórzy nazywają ją sałatą wodną. Piękna roślina znana jest nie tylko z zaskakującego wyglądu, ale i zdolności oczyszczania ścieków. Żadna inna roślina nie ma zdolności do tak efektywnego pobierania azotu z wody. Korzenie pistii pobierają składniki odżywcze z wody. Wyjaławiają ją, pozbywając się części glonów ze zbiornika wodnego.
3. Manna mielec – trawa występuje na terenach podmokłych i mokrych, a także okresowo zalewanych. Spotkać ją można rozrastającą się intensywnie na brzegach rzek, jezior i stawów. Świetnie radzi sobie z wodą płynącą. Lubi miejsca zasobne w składniki odżywcze, a więc żyzne i próchniczne. Manna mielec uznawana jest za roślinę wodną zimozieloną, ponieważ ma najdłuższy okres wegetacji wśród roślin wodnych.
4. Kosaciec żółty – wspaniale czuje się w wodzie, ale odnajdzie się również w okresowo podsychającym miejscu. Jeśli prowadzisz ogród deszczowy, będzie do niego pasować. Kosaciec żółty poradzi sobie z wahającymi się poziomami wody. Można go sadzić w półcieniu, jednak najlepiej rozkwitnie w słońcu. Lepiej nie umieszczać rośliny w cieniu, ponieważ będzie słabo się rozwijać. Kosaciec żółty przepięknie wygląda od maja do czerwca, gdy kwitnie.
5. Przęstka – doskonale prezentuje się w sadzawkach. Przęstki mają podwodne pędy, które produkują tlen podczas fotosyntezy – uwalnia się on do wody. Pędy wystające ponad taflę wody tworzą razem prawdziwy las choinkowy. Wystarczy wysadzić przęstki w wodzie, która mierzy maksymalnie pół metra głębokości.

Popularne odmiany roślin wodnych – z nimi każdy zbiornik wodny będzie piękny!

Poza wyżej wymienionymi odmianami roślin wodnych na uwagę zasługuje jeszcze kilka innych rodzajów. Zdecyduj, które pasować będą do twojego zbiornika wodnego!

1. Krwawnica – dekoracyjna roślina wodna, która ma okazałe i piękne kwiaty. Można obsadzać nią wilgotne brzegi dowolnych zbiorników. Najlepiej prezentuje się jako pływająca wyspa lub pojedynczy element aranżacji oczka wodnego oraz stawu. Można posadzić ją również w ogrodzie deszczowym, ponieważ krwawnica odporna jest na zmienne warunki pogodowe.
2. Trzcina – idealna do umacniania brzegu, oczyszczania i rekultywacji podmokłych terenów. Ma ważne właściwości, mianowicie szybki i silny wzrost kosztem biogenów znajdujących się w wodzie oraz glebie. To najbardziej doceniana roślina w przemysłowych, ale i przydomowych oczyszczalniach ścieków.
3. Kaczeniec – prawdziwy zwiastun wiosny w rowach, podmokłych łąkach i na brzegach strumieni. To kaczeniec stanowi źródło nektaru dla pszczół, gdy ziemia budzi się do życia po mroźnej zimie. Roślina wodna osiąga wysokość od 15 do nawet 60 cm. Wszystko zależy jednak od siedliska kaczeńców.
4. Tatarak – to pospolita roślina w Polsce, która najlepiej czuje się w mulistym i piaszczystym podłożu. Powinno znajdować się w nim dużo azotu i fosforu. Tatarak doskonale sprawdza się w biologicznych oczyszczalniach ścieków. Umacnia też brzegi zbiorników wodnych.
5. Strzałka – jedna z niewielu roślin, które sadzić można w głębokiej wodzie. Sadząc strzałkę na głębokości ok. pół metra, jej liście i tak wystawać będą ponad poziom. Roślina wyróżnia się drobnymi, białymi kwiatami oraz strzałkowatymi liśćmi. Jest odporna na mróz, jednak potrzebuje żyznej gleby. Nie urośnie na ubogim stanowisku.