Rośliny do oczka wodnego

Turzyca japońska jest długowieczną byliną o dekoracyjnych liściach. Tworzy niewysokie półkuliste kępy, nad którymi wznoszą się do późnej jesieni żółtobrązowe kłosy. Oprócz formy botanicznej tej turzycy istnieją kultywary o barwnych liściach. Szczególnie nadaje się do obsadzania ogrodowych zbiorników wodnych.

Rzęsa drobna jest rodzimą byliną wodną, należącą do najmniejszych roślin zielnych. Rozmnaża się wegetatywnie bardzo szybko poprzez rozgałęzienia, które z czasem stają się samodzielnymi roślinami. W ogrodowych oczkach wodnych rzęsa jest nie tylko rośliną ozdobną i pokarmem dla ryb, ale pełni również funkcję oczyszczania wody.

Naturalny wdzięk i subtelna uroda krwiściągu lekarskiego sprawiają, że roślina coraz częściej znajduje miejsce na ogrodowych rabatach. Jako gatunek rodzimy wykazuje pełną mrozoodporność i przystosowanie do naszych warunków klimatycznych. Nazwa rodzajowa botaniczna pochodzi od łacińskich słów „sangus” =„krew” i „sorbere” =„wsysanie”.

Szachownica kostkowata to spotykana czasem również w Polsce piękna przedstawicielka rodziny liliowatych. Duży, dzwonkowaty kwiat tego gatunku ma wzór przypominający pola na szachownicy. Linneusz, który opisał roślinę, miał widocznie inne skojarzenia, jako że meleagris znaczy "perliczka".

Kosaciec żółty jest rodzimym gatunkiem spotykanym nierzadko nad stawami, odnogami rzek i w szuwarach. Jego kłącza i liście przypominają tatarak, stąd też epitet gatunkowy "pseudacorus" , czyli "fałszywy tatarak". Jaskrawożółte kwiaty i żywozielone liście stanowią efektowną ozdobę ogrodowej sadzawki i nadwodnego ogrodu. Dodatkową zaletą jest całkowita mrozoodporność tego kosaćca.

Lobelia czerwona różni się wyraźnie od swojej kuzynki, tworzącej barwne dywany niskiej lobelii przylądkowej. W swojej północnoamerykańskiej ojczyźnie rośnie na bagnach i podmokłych brzegach rzek i jezior. Jej jaskrawoczerwone kwiatostany stanowią z daleka widoczną ozdobę ogrodowej sadzawki.

Hiacynt wodny jest rośliną wodną z tropikalnych obszarów dorzecza Amazonki. W cieplejszym klimacie staje się rośliną inwazyjną, jednak w naszych warunkach nie jest w stanie przetrwać najłagodniejszej nawet zimy i z powodzeniem może stanowić ozdobę ogrodowych akwenów. Istnienie różnych nazw rośliny wynika z włączenia do rodzaju Pontederia samodzielnych kiedyś rodzajów Eichhornia i Monochoria.

Rosnąca w górskich wąwozach w Japonii tawułka jest jedną z najbardziej popularnych bylin ogrodowych. Ozdobę tawułki japońskiej stanowią pierzaste, ciemnozielone liście oraz wcześnie rozwijające się stożkowate wiechy białych kwiatów. Doskonale nadaje się do miejsc trwale wilgotnych oraz zacienionych. W uprawie można spotkać wiele odmian o kwiatach w odcieniach różu i czerwieni.

Trojeść krwista jest byliną z podmokłych terenów Ameryki Północnej. Ozdobę roślinę najpierw stanowią pachnące wanilią, różowe kwiaty zebrane w kuliste kwiatostany, a późnym latem owocostany z okazałymi wrzecionowatymi torebkami. Doskonale nadaje się do sadzenia na brzegach zbiorników wodnych oraz w miejscach podmokłych.

Tatarak zwyczajny jest rośliną użytkową, stosowaną od bardzo dawna do celów leczniczych i spożywczych przez amerykańskich Indian, Hindusów, Chińczyków i Europejczyków. W ogrodach tatarak jest ceniony jako roślina dekoracyjna sadzona na brzegach oczek wodnych i innych akwenów. Do Europy roślina trafiła prawdopodobnie wraz z najazdami Tatarów, co ma związek z nazwą.

Rutewka orlikolistna jest byliną rodzimego pochodzenia, spotykaną czasem na śródleśnych łąkach, w wilgotnych zaroślach i lasach mieszanych. Liście są bardzo podobne do orlika - stąd nazwa. Mimo znacznego, ponad metrowego wzrostu rutewka orlikolistna sprawia wrażenie bardzo subtelnej i filigranowej. Szczególną ozdobę kwiatów stanowią bardzo liczne różowe pręciki, tworzące puszyste kulki.

Sit rozpierzchły jest rodzimą byliną spotykaną na wilgotnych terenach, na podmokłych pastwiskach i zabagnieniach. Tworzy gęste, żywozielone kępy. Obok formy botanicznej uprawiane są w ogrodach odmiany situ rozpierzchłego różniące się kształtem i zabarwieniem łodyg. Doskonale nadaje się do nasadzeń w strefie przybrzeżnej oczka wodnego i do ozdoby ogrodowych akwenów.

Pochodząca z mokrych łąk i mokradeł leśnych Ameryki Północnej turzyca palmowa wyróżnia się oryginalnym pokrojem, odmiennym od wyglądu roślin tego rodzaju botanicznego. Trawiastozielone liście są ustawione na wysokich pędach prawie prostopadle, co przypomina pokrój palmy. Dobrze rośnie na glebie wilgotnej w miejscu częściowo ocienionym.

Psianka słodkogórz jest półkrzewem rodzimego pochodzenia, którego pędy pną się po podporach albo pokładają na ziemi. Przez całe lato rozwija niebieskofioletowe, charakterystyczne dla rodziny psiankowatych kwiaty, a potem tworzy ozdobne, szkarłatnoczerwone jagody. Psianka słodkogórz bywa czasem mylona z bardziej trującą wilczą jagodą.

Pachnąca cytryna północnoamerykańska pysznogłówka szkarłatna jest uprawiana w europejskich ogrodach od połowy XVIII wieku. Purpurowe kwiaty, ustawione w piętrowe kwiatostany, są jeszcze otoczone czerwonymi podsadkami. Oprócz formy botanicznej spotyka się w ogrodach kultywary i hybrydy pysznogłówki.

Skrzyp błotny jest rodzimym gatunkiem występującym często na mokrych łąkach i w olszynach. Kłosy zarodnionośne, których nie należy mylić z kwiatami innych roślin, pojawiają się w czerwcu i lipcu. Skrzyp błotny nadaje się doskonale na bagniste rabaty albo błotniste brzegi ogrodowych akwenów.

Skrzyp olbrzymi jest najbardziej okazałym skrzypem w naszej strefie klimatycznej, jego pędy dorastają do 150-200 cm. Lubi podmokłe siedliska, wilgotne zarośla, łęgi i źródliska, na co wskazuje epitet gatunkowy pochodzący od greckiego telmatos = "bagno, woda stojąca". Może być dekoracją brzegu ogrodowej sadzawki albo oryginalną ozdobą mieszkania. W przeciwieństwie do trującego skrzypu błotnego jest rośliną leczniczą i jadalną.

Jarzmianka większa jest kłączową byliną rodzimego pochodzenia, tworzącą w ogrodzie efektowne kępy szczególnie w okresie kwitnienia. Barwne okółki listków (podkwiatki) pod baldachami kwiatów nadają im charakterystyczny, koronkowy, delikatny wygląd w formie gwiazdy. Nazwa botaniczna Astrantia pochodzi od greckich słów aster = "gwiazda" i anthos = "kwiat".

Niezapominajka błotna jest krajową byliną, rosnącą nad brzegami wód i na mokrych łąkach. Jej subtelne kwiatki w kolorze pogodnego nieba mogą stanowić ozdobę sadzawki albo oczka wodnego w każdym ogrodzie. Nadaje się do obsadzenia strefy brzegowej akwenu albo podmokłej, bagnistej rabaty.

Czyściec błotny jest byliną kłączową rodzimego pochodzenia, która najlepiej rośnie na glebie mokrej lub wilgotnej. Jadalne są bulwy pędowe i młode pędy, a ziele wykazuje właściwości lecznicze. Obecnie czyściec błotny pełni często rolę ozdoby ogrodu, zwłaszcza przy oczku wodnym, jest źródłem pokarmu dla wielu owadów.

Turzyca włosista jest gęstokępkową byliną pochodzącą z Nowej Zelandii. Ozdobę rośliny stanowią długie, bardzo wąskie liście, które pozostają dekoracyjne przez cały rok. Turzyca jest łatwa w uprawie i może rosnąć zarówno na rabacie, jak i w pojemniku na tarasie lub balkonie.

W cienistych lasach, na glebach kwaśnych i podmokłych, skrzyp leśny tworzy podziemne rozłogi, z których wyrastają miniaturowe choinki. Wiotkie, delikatne, jasnozielone, wielokrotnie rozgałęzione gałązki są ustawione poziomo i lekko wyginają się na końcach, tworząc wyraźne warstwy. Wiosną obok pędów asymilacyjnych wyrastają pędy zarodnikowe, które z czasem również rozwijają gałązki.