Ogród stepowy

Bodziszek drobny jest zadomowionym u nas od wieków gatunkiem, spotykanym często w naturalnym środowisku. Na polach uprawnych jest traktowany jako chwast, jednak jego dłoniastodzielne liście oraz delikatne, subtelnej urody różowe kwiaty mogą być ozdobą ogrodowych rabat.

Trzcinnik krótkowłosy jest bardzo dekoracyjną trawą kępkową z Dalekiego Wschodu. Ozdobę stanowią łukowate fontanny liści, a potem wysokie, puszyste kwiatostany. Na początku są purpurowoczerwonawe, a w miarę przekwitania srebrzystoszare, efektownie wyglądają również zimą.

Przetacznik polny dotarł do Europy Środkowej przed wieloma wiekami i już od dawna jest uważany za gatunek rodzimy. Początkowo towarzyszył uprawom rolnym, jednak z czasem przystosował się do rozmaitych siedlisk i rośnie nawet w szczelinach miejskich chodników. Wzniesione łodyżki z zielonymi liśćmi oraz drobne, niebieskie kwiaty mogą być w ogrodzie ozdobą, wnoszącą na rabaty pełne hodowlanych odmian delikatny akcent natury.

Dzielżan jesienny jest północnoamerykańską byliną, cenioną w naszych ogrodach za długie kwitnienie. Jego kwiaty kojarzą się ze słońcem, stąd nazwa gatunkowa Helenium nawiązująca do imienia greckiego boga słońca. W uprawie spotyka się często odmiany mieszańcowe, różniące się od formy botanicznej odcieniami kolorów i kształtem kwiatów.

Rdest himalajski, rosnący pierwotnie na cienistych łąkach i w lasach Himalajów, cieszy się również u nas rosnącą popularnością. Jest to bylina łatwa w uprawie, odporna na choroby i szkodniki, i kwitnąca przez całe lato aż do późnej jesieni. Czerwone kwiaty rdestu himalajskiego zebrane w wąskie kłosy wnoszą do ogrodu barwny akcent.

Dziewanna wielkokwiatowa rozwija w pierwszym roku rozetę liści, a w drugim imponującej wielkości kwiatostan dochodzący do 2 m wysokości. Duże, żółte kwiaty rozwijają się stopniowo od dołu łodygi do góry, tworząc ozdobę ogrodu od lipca do września. Cała roślina jest pokryta gęstym, żółtawym kutnerem, który chroni przed promieniowaniem słońca i nadmiernym parowaniem wody.

Nachyłek okółkowy jest kłączową byliną z Ameryki Północnej, gdzie rośnie w widnych i suchych lasach. W naszych warunkach jest łatwą w uprawie rośliną rabatową o długim okresie kwitnienia. W pełnym słońcu tworzy zwarte kępy, a jego duże, złote koszyczki kwiatów rozwijają się od czerwca do września.

Szczaw polny jest dwupienną byliną, powszechnie spotykaną w naszym kraju na kwaśnych pastwiskach i ugorach. w dawnych czasach wykorzystywano szczaw jako bogate w witaminę C warzywo i roślinę leczniczą. Dzisiaj wiadomo, że duża zawartość kwasu szczawiowego w liściach rośliny może być szkodliwa dla zdrowia. Niewielka ilość szczawiu może być jednak przyjemnie kwaśnym i lekko ostrym dodatkiem do sosów i sałatek.

Trzcinnik 'Overdam' jest odmianą hodowlaną trzcinnika ostrokwiatowego. ktory z kolei jest mieszańcem dwóch krajowych gatunków traw - trzcinnika leśnego (Calamagrostis arundinacea) i trzcinnika piaskowego (Calamagrostis epigejos). Odmiana 'Overdam' tworzy bardzo dekoracyjne kępy liści z bladożółtym marginesem, a później wiechowate kwiatostany, stanowiące ozdobę ogrodu zarówno latem, jak i zimą.

Pochodzący z Kaukazu krwawnik wiązówkowaty rozwija łodygi do 120 cm wysokości i w ten sposób przewyższa wielu swoich krewniaków. Tworzy okazałe kępy, które w okresie kwitnienia tworzą płaskie, zwarte, zbite baldachogrona złotożółtych koszyczków kwiatowych. Kwiatostany żółtego krwawnika nadają się na kwiaty cięte i suche bukiety.

Wilczomlecz ogrodowy jest rośliną jednoroczną, od wieków zadomowioną w naszym kraju, jednym z najbardziej trujących gatunków wilczomleczy. Na polach uprawnych nie jest mile widziany, jednak w ogrodzie może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną. Na szczególną uwagę zasługuje filigranowa budowa rośliny oraz subtelny urok zielonożółtych, delikatnych kwiatów zebranych w wierzchotki.

Dyptam jesionolistny jest byliną bardzo rzadko występującą w Polsce w środowisku naturalnym, ale za to często uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna. Potoczną nazwę "krzewu gorejącego" albo "krzewu Mojżesza" zawdzięcza dużej ilości wydzielanych olejków eterycznych, które w upalny dzień można łatwo zapalić, powodując krótkotrwały, błękitny płomień.

Pochodzący prawdopodobnie z Azji Środkowej i południowo-zachodnich Chin szczawik rożkowaty trafił do Polski pod koniec XIX wieku. Ze względu na dużą łatwość samorzutnego rozprzestrzeniania się, w ogrodach bywa często uważany za gatunek niepożądany. Podobnie jak inne gatunki szczawika, może pełnić rolę niskiej rośliny okrywowej o trójlistkowych, bordowo nabiegłych listkach i delikatnych kwiatkach w żółtym kolorze.

Rzepik pospolity jest byliną spotykaną często na skrajach lasów i w zaroślach. Jest znaną od wieków rośliną leczniczą, a ze względu na ciemnozielone, pierzaste liście oraz kłosowate kwiatostany żółtych, niewielkich kwiatów, rzepik pospolity może być również ozdobą ogrodu. Botaniczna nazwa rodzajowa Agrimonia jest zlatynizowaną formą greckiego słowa argemōnion, oznaczającego "mieszkańca pól".

Szczaw kędzierzawy jest pospolitą w Polsce byliną, rosnącą w dolinach rzek, na ugorach i pastwiskach. Duże, lancetowate liście są brzegiem zwykle silnie falisto karbowane, kędzierzawe. Dawniej był stosowany jako roślina lecznicza, obecnie może być oryginalną ozdobą ogrodowej rabaty, wprowadzając element dzikiej natury.

Macierzanka wczesna jest płożącym się niskim półkrzewem lub krzewinką, tworzącym gęste dywany. W naturze rośnie na skałach wapiennych, podczas gdy jej kuzynka, macierzanka piaskowa, preferuje gleby piaszczyste i zwykle kwaśne. W uprawie spotyka się odmiany macierzanki wczesnej różniące się kolorem liści i kwiatów.

Rozchodnik ostry jest idealną byliną rodzimego pochodzenia do obsadzenia mocno nasłonecznionych miejsc na ubogiej glebie w ogrodzie. Odporny na suszę sukulent może zastąpić na małych powierzchniach bardziej wymagającą trawę jako roślina okrywowa. Wczesnym latem rozwija na dodatek mnóstwo jaskrawożółtych kwiatów.

Aster karłowaty przestał być zaliczany do dawnego rodzaju botanicznego astrów i reprezentuje obecnie rodzaj Symphyotrichum. Ze względu na dawne przyzwyczajenia i brak nowej polskiej nazwy, roślina nadal może być nazywana astrem jednak ze świadomością prawidłowej nazwy. Jest popularną rośliną ozdobną.

Promienna biel wysokich kwiatostanów pustynnika himalajskiego stanowi efektowną ozdobę słonecznej rabaty w każdym ogrodzie. Z rozety długich, wąskich liści wyrasta sztywny pęd kwiatowy do 250 cm wysokości. Kwiaty rozwijają się stopniowo od dołu do góry.

Chaber łąkowy, bliski krewny bławatka, rośnie często na łąkach, pastwiskach i skrajach lasu. Ozdobę stanowią fioletowopurpurowe kwiaty zebrane w duże koszyczki, chętnie odwiedzane przez owady. Do ogrodu wnosi subtelny urok dzikiej przyrody.

Ostnica mocna jest endemicznym gatunkiem występującym w zachodnim i centralnym obszarze śródziemnomorskim. Zasiedla tam powierzchnie stepowe i jasne lasy. Tworzy luźne kępy albo rozrasta się w formie murawy. Bardzo wąski liście są zwykle w okresie suszy zwinięte. Ozdobę stanowią długie kłosy kwiatostanów.

Czosnek 'Globemaster' jest odmianą formy hybrydowej wyhodowanej ponad 50 lat temu z Allium christophii i Allium macleanii - oba gatunki rodzicielskie pochodzą pierwotnie ze górskich stepów Azji Środkowej. Odmiana 'Globemaster' jest wybitnie dekoracyjna w okresie kwitnienia, kiedy rozwija duże, kulisty kwiatostany.