Rośliny na glebę zasadową

Przylaszczka pospolita jest rodzimą byliną o zimozielonych liściach. Od marca do maja rozwija błękitne niczym niebo niewielkie kwiatki. Nowe liście pojawiają się z pewnym opóźnieniem, podczas gdy ubiegłoroczne w tym czasie więdną. Obok formy botanicznej uprawiane są w ogrodach kultywary o kwiatach białych, różowych i purpurowych, pojedynczych i pełnych.

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka arabskiego i oznacza "gorzki", co nawiązuje do smaku liści rośliny. Już w starożytności stosowano sok z aloesu do pielęgnacji skóry i ceniono jego lecznicze właściwości. W ciągu wieku wieków aloes rozprzestrzenił się z Półwyspu Arabskiego do wszystkich tropikalnych i subtropikalnych rejonów świata, a w chłodniejszych miejscach stał się popularną rośliną doniczkową.

Ketmia syryjska jest efektownym krzewem kwiatowym, który bardzo dawno trafił szlakami handlowymi z Chin do krajów Bliskiego Wschodu. Ponieważ do Europy przywieziony został w XVI wieku z Syrii, stąd jego epitet gatunkowy. Do ogrodu wprowadza orientalny nastrój.

Perukowiec podolski, krzew spokrewniony z sumakiem octowcem, stanowi dużą atrakcję ogrodu przez cały rok, a szczególnie jesienią. Wielką ozdobą są najpierw duże liście, a potem wielkie, wiechowate kwiatostany i owocostany przypominające rokokowe peruki. Jesienią liście przebarwiają się efektownie w jaskrawe kolory żółci, pomarańczu i czerwieni.

Buk pospolity należy do najpiękniejszych drzew liściastych rodzimego pochodzenia. Ze swoją malowniczą koroną doskonale sprawdza się w roli solitera, a ciemnozielone i błyszczące liście są ozdobą bukowego żywopłotu. Z wiekiem tworzy w ogrodzie coraz bardziej efektowną ozdobę.

Burak cukrowy nie jest gatunkiem botanicznym rośliny, ale nazwą zbiorczą odmian hodowlanych (kultywarów) podgatunku buraka zwyczajnego. Chociaż brzmi to zawile, wyjaśnienie jest proste: w naturze powstał burak korzeniowy jako podgatunek, a ogrodnicy wyselekcjonowali z niego odmiany najbardziej korzystne do produkcji cukru.

Zimozielony, ciepłolubny półkrzew szałwii lekarskiej z obszarów Morza Śródziemnego rozprzestrzenił się po prawie całej Europie. W naszym regionie, ze względu na warunkową zimoodporność, wymaga na zimę odpowiedniej ochrony. Wszystkie części rośliny wydzielają mocny aromat. Szałwia lekarska jest rośliną ozdobną, ale też leczniczą i przyprawową.

Zimowit jesienny jest jedynym spośród ponad stu gatunków tego rodzaju, występującym w Polsce. Kiedy większość kwiatów letnich kończy już kwitnienie, on dopiero zaczyna rozwijać piękne, różowoliliowe kwiaty. Zimowit jesienny posiada niezwykłą cechę: nigdy nie pokazuje jednocześnie swoich liści i kwiatów.

Piękne kwiaty w dzień i czarujący aromat nocą — tak prezentuje się w ogrodzie wieczornik damski. Jasnopurpurowe kwiaty pachną szczególnie intensywnie wieczorem, przypominając zapach lewkonii albo fiołków. Przynależność wieczornika do rodziny kapustowatych sprawia, że jego kwiatostany podobne są do rzepaku albo gorczycy.

Bylica piołun jest ziołem leczniczym znanym od starożytności. O popularności rośliny świadczą liczne nazwy ludowe i regionalne w językach zarówno słowiańskich, jak i germańskich. Nazwa rodzajowa nawiązuje do Artemidy, bogini przyrody i łowów.

Fenkuł włoski jest wszechstronną rośliną, znajdującą zastosowanie jako warzywo, przyprawa, cenne zioło lecznicze, a także roślina dekoracyjna. Chociaż pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego, może być uprawiany również w naszych ogrodach.

Głóg jednoszyjkowy jest rodzimym gatunkiem, jego pięciopłatkowe kwiaty mają słupek z pojedynczą szyjką, a owoce zawsze pojedyncze nasiona. Owoce głogu są jadalne, kwiaty i owoce mają znane od dawna działanie lecznicze. Głóg jednoszyjkowy może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną albo funkcję trudnego do przebycia żywopłotu.

Spokrewniona z goździkami słonecznica wąskolistna jest rodzimym przedstawicielem swojego rodzaju botanicznego. Liczne, płożące się pędy byliny tworzą luźną darń. Białe albo różowe kwiaty stanowią ozdobę ogrodu przez całe lato.

Klon polny jest mało wymagającym drzewem krajowym, odpornym na suszę, choroby i szkodniki. Mocna zieleń liści nawet w okresie suszy, ładna forma korony oraz stosunkowo niewielki i powolny wzrost czynią z tego klonu efektowne drzewo ogrodowe. Owoce klonu polnego, skrzydlaki, są ustawione po dwa w linii prostej.

Bluszcz jest zimozielonym pnączem, które przy pomocy korzeni przybyszowych bez trudu wspina się po drzewach i murach, a także ukorzenia pędy na ziemi. Bluszcz zwyczajny i jego odmiany znajdują różnorodne zastosowanie w ogrodzie — tworzą efektowną zasłonę dla fasad i powierzchni ziemi.

Dzwonek karpacki jest górską byliną o endemicznym występowaniu we wschodnich i południowych Karpatach. Dzięki dużym, niebieskim kwiatom i kępiastemu pokrojowi doskonale nadaje się do ogrodów skalnych, a także na rabaty i jako roślina okrywowa.

Mało wymagająca i przystosowana do naszych warunków klimatycznych topola biała może rosnąć w miejscach, których unikają inne drzewa i krzewy. Jest gatunkiem szybko rosnącym, a jednocześnie dosyć długowiecznym — osiąga wiek ponad 200 lat. Szarobiała kora u młodej topoli z wiekiem czernieje w dolnej partii pnia.

Chryzantema wielkokwiatowa wnosi wraz ze swoimi kolorowymi kwiatami jeszcze raz barwne akcenty do jesiennego ogrodu. Chodzi tutaj o mieszańca wschodnioazjatyckich gatunków złocieni, którego wyhodowano w Chinach ponad 3000 lat temu. Główną rośliną rodzicielską jest Chrysanthemum indicum, natomiast inne liczne składniki hybrydy pozostają nieznane. Dzięki wielowiekowym wysiłkom ogrodników powstało mnóstwo fantastycznych odmian chryzantemy wielkokwiatowej.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ jest odmianą cisa o kolumnowym pokroju. Ze względu na powolny wzrost i niewielkie rozmiary, ten cis kolumnowy doskonale nadaje się do niezbyt dużych ogrodów. Jak wszystkie cisy, ten również jest trujący dla ludzi i zwierząt, a jedyną pozbawioną toksyn częścią, jest czerwona osnówka nasion.

Mydlnica lekarska jest znana od wieków jako roślina lecznicza, ale wielką popularność i nazwę zawdzięcza właściwościom piorącym. Odwary z korzeni mydlnicy były kiedyś powszechnie stosowane do prania szczególnie delikatnych tkanin i koronek. Ze względu na swoje kwiaty, mydlnica lekarska jest również rośliną ozdobną w ogrodzie.

Żagwin ogrodowy nie jest gatunkiem botanicznym, ale zbiorową nazwą mieszańców pochodzących od żagwina zwyczajnego (Aubrieta deltoidea). Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego malarza i botanika Claude Aubriet'a. Jest efektowną byliną, tworzącą w ogrodzie barwne kobierce.

Ziarnopłon wiosenny jest ciekawą byliną, która już wczesną wiosną prezentuje swoje złote, podobne do zawilców kwiaty. Z części korzeni tworzą się wrzecionowate bulwki. Również w kątach liści powstają po kwitnieniu bulwkowate rozmnóżki. Jako roślina ozdobna ziarnopłon wiosenny jest uprawiany w formie botanicznej oraz w szeregu odmian hodowlanych.