Rośliny na słoneczne stanowisko

Tatarak zwyczajny jest rośliną użytkową, stosowaną od bardzo dawna do celów leczniczych i spożywczych przez amerykańskich Indian, Hindusów, Chińczyków i Europejczyków. W ogrodach tatarak jest ceniony jako roślina dekoracyjna sadzona na brzegach oczek wodnych i innych akwenów. Do Europy roślina trafiła prawdopodobnie wraz z najazdami Tatarów, co ma związek z nazwą.

Rosnąca dziko również w Polsce jabłoń leśna samoczynnie utworzyła przed wiekami krzyżówkę z jabłonią niską (Malus pumila), dając początek jabłoni domowej uprawianej obecnie na świecie w tysiącach kultywarów. Wprawdzie małe owoce jabłoni dzikiej są kwaśne i twarde, i nie specjalnie nadają się do spożycia, jednak drzewo jest bardzo dekoracyjne i warto posadzić je w ogrodzie.

Naparstnica zwyczajna jest byliną rodzimego pochodzenia, w lasach na niżu, spotykana rzadziej niż jej purpurowa krewniaczka. Na długim pędzie wyrastającym ze środka rozety liści rozwijają się stopniowo jasnożółte kwiaty w formie naparstka. Roślina doskonale nadaje się do tworzenia ogrodowych kompozycji, a jej wadą są tylko silnie trujące właściwości liści i nasion.

Suchodrzew mirtolistny jest niskim, szeroko rozłożystym, zimozielonym krzewem z zachodnich regionów Chin. Skórzaste, gęste, ciemnozielone liście przypominają mirt i są główną ozdobą krzewu, liczne, kremowobiałe kwiaty nie są zbyt efektowne. Wadą tego gatunku jest wrażliwość na większe mrozy i konieczność zimowej ochrony.

Czyściec leśny to wysoka bylina, którą można spotkać w wilgotnych lasach mieszanych albo nad brzegami rzek i strumieni. Z wyjątkiem przyjemnie pachnących kwiatów cała roślina wydziela po roztarciu mocny, ale nieprzyjemny zapach. Czerwonofioletowe kwiaty zebrane na szczycie łodygi w nibyokółki, wyglądają na tle zielonych, sercowatych liści równie efektownie, jak rośliny egzotyczne.

Cebulica dwulistna tworzy wiosną błękitne niczym niebo dywany kwiatów, a wczesnym latem wycofuje się do swoich cebulek i znika z widoku. Ta mała bylina doskonale nadaje się do obsadzenia miejsc pod liściastymi drzewami. Piękna niebieska barwa kwiatów kontrastuje z szarą jeszcze powierzchnią ogrodu.

Krwiściąg mniejszy wraz ze swoim większym krewniakiem krwiściągiem lekarskim należą do rodzimych ziół, używanych w lecznictwie i w kuchni. Podczas gdy większy brat preferuje wilgotne łąki na terenach zalewowych, krwiściąg mniejszy woli wyraźnie suchsze i bardziej zasadowe stanowiska. Posiada ozdobne liście i kwiaty, a młode liście o smaku ogórka nadają się jako dodatek do zup i sałatek.

Gailardia oścista rośnie w naturze w jasnych lasach sosnowych i zaroślach na zachodzie Ameryki Północnej. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika Maître Gaillard de Charentonneau. Ozdobę stanowią duże koszyczki kwiatów w jaskrawych kolorach, umieszczone na długich łodygach.

Pietruszka zwyczajna należy do roślin, bez których trudno dzisiaj obejść się w kuchni. Do nas dotarła 400 lat temu prawdopodobnie z Europy Południowej. Jest nie tylko popularnym warzywem, ale również cenną rośliną leczniczą. Pietruszkę zwyczajną spotyka się w ogrodach w różnych odmianach hodowlanych.

Języczka Przewalskiego jest okazałą i efektowną byliną pochodzącą z północnych Chin. Epitet gatunkowy upamiętnia Mikołaja Przewalskiego, rosyjskiego geografa i badacza polskiego pochodzenia. Nad dużymi, mocno powcinanymi liśćmi wznoszą się wysmukłe i delikatne kwiatostany, przypominające złote świece.

Wrzosiec drzewiasty jest śródziemnomorskim przedstawicielem swojej rodziny i bliskim krewniakiem naszego wrzosu pospolitego. Białe, przyjemnie pachnące kwiaty wrzośca drzewiastego tworzą wiosenny nastrój na Wyspach Kanaryjskich. W naszych warunkach stanowi ozdobę ogrodów, tarasów i balkonów w doniczkach i pojemnikach, ponieważ zimę musi spędzać w pomieszczeniach.

Dzielżan jesienny jest północnoamerykańską byliną, cenioną w naszych ogrodach za długie kwitnienie. Jego kwiaty kojarzą się ze słońcem, stąd nazwa gatunkowa Helenium nawiązująca do imienia greckiego boga słońca. W uprawie spotyka się często odmiany mieszańcowe, różniące się od formy botanicznej odcieniami kolorów i kształtem kwiatów.

Sit rozpierzchły jest rodzimą byliną spotykaną na wilgotnych terenach, na podmokłych pastwiskach i zabagnieniach. Tworzy gęste, żywozielone kępy. Obok formy botanicznej uprawiane są w ogrodach odmiany situ rozpierzchłego różniące się kształtem i zabarwieniem łodyg. Doskonale nadaje się do nasadzeń w strefie przybrzeżnej oczka wodnego i do ozdoby ogrodowych akwenów.

Tygrysówka pawia jest meksykańską byliną z podobnymi do cebuli bulwami. Duże, szeroko otwarte, o egzotycznym wyglądzie kwiaty składają się z sześciu listków: trzech szerokich i trzech wąskich i małych, kontrastowo zabarwionych. Nazwa rodzajowa jest czasem myląca, ponieważ wiele gatunków tygrysówki posiada kwiaty raczej cętkowane jak lampart, niż paskowane jak futro tygrysa.

Strączyniec cewiasty należy do znanej rodziny motylkowatych i w swojej ojczyźnie wyrasta na okazałe drzewo. W naszych warunkach może być uprawiany wyłącznie w doniczkach i pojemnikach, które na zimę można przenieść do ciepłego pomieszczenia. Późną wiosną rozwija długie girlandy pachnących, żółtych kwiatów.

Szanta zwyczajna jest śródziemnomorską byliną o zapachu tymianku, która już w średniowieczu była uprawiana i rozprzestrzeniła się po całej Europie. Jako roślina lecznicza była bardzo popularna w ogrodach klasztornych. Niesłusznie zapomnianą szantę zwyczajną warto na nowo wprowadzić do naszych ogrodów, nie tylko jako zioło lecznicze, ale również ze względu na jej subtelną urodę.

Rdest plamisty jest rośliną jednoroczną spotykaną na terenach podmokłych, przy zbiornikach wodnych i rowach, a także na polach uprawnych. Charakterystyczną cechą gatunku jest ciemna plama na środku blaszki liściowej. Różowe, drobne kwiaty są zebrane w gęsty kłos. W medycynie ludowej był cenną rośliną leczniczą.

Aster chiński jest wyraźnym argumentem za używaniem w opisie roślin nie tylko nazw potocznych i zwyczajowych, ale również nazw botanicznych. Z licznego rodzaj "aster" określonego przez Linneusza, został wydzielony m.in. rodzaj "gwiazdosz", którego jedynym przedstawicielem rodzaju jest właśnie aster chiński. Jednoznaczną identyfikację rośliny zapewnia nazwa Callistephus chinensis.

Rdest himalajski, rosnący pierwotnie na cienistych łąkach i w lasach Himalajów, cieszy się również u nas rosnącą popularnością. Jest to bylina łatwa w uprawie, odporna na choroby i szkodniki, i kwitnąca przez całe lato aż do późnej jesieni. Czerwone kwiaty rdestu himalajskiego zebrane w wąskie kłosy wnoszą do ogrodu barwny akcent.

Dziewanna wielkokwiatowa rozwija w pierwszym roku rozetę liści, a w drugim imponującej wielkości kwiatostan dochodzący do 2 m wysokości. Duże, żółte kwiaty rozwijają się stopniowo od dołu łodygi do góry, tworząc ozdobę ogrodu od lipca do września. Cała roślina jest pokryta gęstym, żółtawym kutnerem, który chroni przed promieniowaniem słońca i nadmiernym parowaniem wody.

Nachyłek okółkowy jest kłączową byliną z Ameryki Północnej, gdzie rośnie w widnych i suchych lasach. W naszych warunkach jest łatwą w uprawie rośliną rabatową o długim okresie kwitnienia. W pełnym słońcu tworzy zwarte kępy, a jego duże, złote koszyczki kwiatów rozwijają się od czerwca do września.

Kolkwicja chińska, krzew kwiatowy rosnący dziko w środkowych Chinach, swoją nazwą rodzajową upamiętnia niemieckiego botanika Richarda Kolkwitz'a. Ozdobę krzewu stanowią obficie rozwijające się białoróżowe kwiaty, a później szczeciniasto owłosione niełupki. Owoce kolkwicji przypominają małe jeże, co dosłownie oznacza właśnie chińska nazwa wèi shí.