Nazwa rośliny
Bluszczyk kurdybanek (łac. Glechoma hederacea) znana też jako bluszczyk ziemny, kurdybanek, obłożnik
Systematyka
jasnotowate > bluszczyk > bluszczyk kurdybanek

Bluszczyk kurdybanek - zastosowanie, właściwości lecznicze, przepisy

Wyjątkowe właściwości lecznicze bluszczyku kurdybanku były znane już przed wiekami – suszone ziele znaleziono w Biskupinie. Obłożnik, bo tak w zasadzie brzmi jego polska nazwa, został już nieco zapomniany, jakiś czas temu jednak wrócił w wielkim stylu. I to nie tylko do aptek i sklepów zielarskich, lecz także do ogrodów. Jego uprawa nie jest skomplikowana, a zastosowanie bardzo szerokie. Zielone, suszone listki z pewnością ci się przydadzą.

Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź inne, zebrane przez nas zioła i rośliny lecznicze.

Bluszczyk kurdybanek (Herba glechomae) – opis i zastosowanie

Bluszczyk kurdybanek – pochodzenie i charakterystyka

Bluszczyk kurdybanek (łac. Glechoma hederacea) funkcjonuje pod wieloma nazwami. Ta przyjęła się najszerzej, chociaż w zasadzie biologiczna nazwa tej rośliny brzmi „bluszczyk ziemny”. W ziołolecznictwie bardzo często roślina istnieje pod skróconą nazwą „kurdybanek”. W nomenklaturze ludowej natomiast zyskał bardzo wiele nazw, z których najbardziej powszechna to „obłożnik”.

Bluszczyk kurdybanek występuje na terenie całej Europy aż po regiel dolny. W Polsce jest traktowany jak uporczywy chwast łąk i pastwisk, obecnie jednak staje się coraz częściej wykorzystywany w celach leczniczych. Obficie występuje na miedzach, skrajach pól i w zaroślach, od jakiegoś czasu jest traktowany jak wartościowa roślina uprawna.

Obłożnik kwitnie od kwietnia do czerwca, kiedy to wytwarza piękne, niebieskie kwiatki. Są niewielkie, osadzone w kątach liści po kilka sztuk, bardzo ładnie się prezentują, oblepiając prawie całą łodygę. Urozmaicają szaro-zielone, ciemne, zimotrwałe liście, które mają nerkowaty, czasami bardziej okrągły kształt. Kurdybanek w naturze rozmnaża się przez nad- i podziemne rozłogi, błyskawicznie zajmuje całą przestrzeń. Jest w pełni mrozoodporny i bardzo dobrze znosi niesprzyjające warunki atmosferyczne. A może zainteresuje cię także skrzyp polny?

Obłożnik – zioło o wielu zastosowaniach

Zioło kurdybanku od dawna jest stosowane w medycynie ludowej i ziołolecznictwie. Surowcem są zarówno jego liście, jak i kwiaty. Oczywiście robi się z niego napar, a zbierany od kwietnia surowiec należy dobrze wysuszyć, by później robić z niego napary i herbatki. Obłożnik zawiera liczne sole mineralne,  a także żywice i garbniki, które mają dobroczynny wpływ na cały organizm. Glechoma hederacea często jest wykorzystywany do tworzenia syropów na choroby dróg oddechowe.

Herbatkę z jego suszu spożywa się także na przemianę materii. Zawarte w nim sole mineralne i olejek eteryczny mają zbawienny wpływ na pracę układu pokarmowego. Podaje się go w chorobach układu pokarmowego, a ponieważ przyspieszają przemianę materii powinny po nie sięgać także osoby mające problem z trawieniem lub wagą. Świetnie sprawdza się w chorobach dróg oddechowych, ponieważ łagodzi kaszel i ułatwia odkrztuszanie.

Uważa się także, że bluszczyk ziemny poprawia odporność i działa wzmacniająco na cały organizm, zwłaszcza na serce. Ponieważ łagodzi stres i uspokaja zaburzenia rytmu serca może być stosowany w stresujących chwilach jako skuteczniejszy zastępnik melisy. Ponoć kurdybanek wykazuje nie tylko właściwości lecznicze, lecz także magiczne – ma pomóc w poradzeniu sobie z trudnymi sytuacjami i odegnać niepokój.

Bluszczyk ziemny można znaleźć także w kuchni. Suszone zioło można kupić nawet z zwyczajnych sklepach spożywczych. W kuchni sprawdza się jako dodatek do zup, sosów i mięs. Przepisy na jego zastosowanie są typowe dla kuchni litewskiej, jednak wzbogaci smak także innych potraw. Jest bardzo aromatyczny, więc skuś się na przepisy z jego udziałem, jeśli lubisz wyrazisty smak i zapach ziół. Cena kurdybanku nie jest wysoka – opakowanie przyprawy kosztuje kilka złotych.

Bluszczyk kurdybanek w uprawie

Bluszczyk ziemny – uprawa i wysiew

Bluszczyk kurdybanek może być uprawiany zarówno w ogrodzie, jak i w pojemnikach. Dobrze czuje się i na balkonie, i na parapecie. Jest to roślina w pełni mrozoodporna, więc jego nasiona można wysiewać bezpośrednio na stałe miejsce. Obłożnik bardzo szybko kiełkuje – wysiany wczesną wiosną, zakwitnie już w kwietniu. Cena kurdybanku nie jest wysoka. Nasiona można kupić w sklepie ogrodniczym za kilka złotych za opakowanie. Cena kurdybanku może być zróżnicowana ze względu na odmiany – na rynku pojawiało się kilka odmian o większych walorach estetycznych, których nasiona mogą być nieco droższe.

Bluszczyk ziemny jest uprawiany z rozsady. Wystarczy znaleźć rozrośniętą kępę ziela, podzielić ją, a sadzonki wysadzić na planowane miejsce lub do pojemnika. Należy się jednak spodziewać, że błyskawicznie zacznie wytwarzać nowe pędy i rozłogi. Dlatego w uprawie tak ważny jest odpowiedni rozstaw. Bluszczyk kurdybanek może być sadzony w pobliżu tawułki i różnych ziół, jednak warto zachować ostrożność: inne rośliny mogą być dla niego zbyt silną konkurencją. A może zainteresuje cię także pokrzywa i jej właściwości?

Bluszczyk kurdybanek: optymalne stanowisko

Bluszczyk kurdybanek to nie jest wymagająca roślina, wręcz przeciwnie. Żeby jednak odpowiednio szybko się rozwijał, należy zapewnić mu idealne stanowisko – nie przepada za słońcem, więc optymalnie będzie posadzić go w miejscach zacienionych lub półcienistych. Obłożnik powinien także mieć zapewnione podłoże o dużej zawartości soli mineralnych – wtedy jego liście są najbardziej zasobne i cenne w medycynie.

Roślina potrzebuje dość żyznej gleby, próchniczej i odpowiednio przepuszczalnej. Jednak najważniejszym czynnikiem, który decyduje o tym, czy uprawa będzie udana, jest poziom wilgotności. Bluszczyk ziemny potrzebuje dość dużo wody – w przeciwnym razie jego liście będą brązowieć, a wtedy nie nadają się do użycia w kuchni. Zwłaszcza rośliny w pojemnikach powinny mieć odpowiednio wilgotne podłoże. Świetnie sprawdzi się ściółkowanie, które zapobiegnie parowaniu.

Bluszczyk kurdybanek – zasady uprawy

Bluszczyk ziemny – pielęgnacja

Bluszczyk kurdybanek nie potrzebuje żadnej szczególnej pielęgnacji. Najważniejszym czynnikiem, który przesądza o powodzeniu w uprawie, jest odpowiednie podlewanie. Kurdybanek lubi wodę, bardzo szybko przesycha, dlatego w upalne dni należy go podlewać nawet dwa razy dziennie. Dotyczy to zwłaszcza roślin doniczkowych, które błyskawicznie tracą wodę. Kurdybanek sam sygnalizuje, kiedy brakuje mu wody – jego liście stają się pomarszczone i oklapnięte. Jeśli nie podlejesz ich na czas, zaczną brązowieć i marnieć.

Roślina nie wymaga natomiast nawożenia. Jeśli chcesz uzyskać naprawdę bujne kępy, możesz jednak zasilić bluszczyk niewielką ilością preparatu wieloskładnikowego do roślin kwitnących. Nawożenie mineralne i stosowanie prewencyjnych środków ochrony roślin nie jest jednak konieczne.

Obłożnik – zastosowanie w ogrodzie

Obłożnik to bardzo atrakcyjna roślina. Nawet, jeśli zamierzasz uprawiać go dla drogocennych liści i wyjątkowych właściwości leczniczych, warto posadzić ją w wyeksponowanym miejscu. Bluszczyk kurdybanek świetnie sprawdza się na murkach, skalniakach ogrodowych i niewielkich rabatach. Króluje na nich w czasie kwitnienia – to jedna z niewielu roślin o niebieskim odcieniu kwiatów. Świetnie czuje się także na balkonach i tarasach. Urozmaici każdą kompozycję, należy jednak pamiętać, że potrzebuje stosunkowo dużo przestrzeni.

Wygląd bluszczyku kurdybanka

Pochodzenie:
Europa, Azja Zachodnia, Azja Północna
Roczne przyrosty:
10 cm - 25 cm
Maksymalna wysokość:
10 cm - 25 cm
Maksymalna szerokość:
10 cm - 60 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój bluszczyku kurdybanka:
płożący
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
fioletowy
Wielkość i forma kwiatów:
wargowate
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
sercowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla bluszczyku kurdybanka

Termin sadzenia:
kwiecień, maj
Rozstaw przy sadzeniu:
15 cm - 20 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe


Gleba:
próchniczna, żyzna, lekko wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
wilgotne
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Dogodne miejsca uprawy:
ogród leśny, ogród naturalny, pod koronami drzew
Nadaje się na:

Pielęgnacja bluszczyku kurdybanka

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe choroby:
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy. Nawozić raz w miesiącu.
Małe dawki nawozu.
Podlewanie
Obfite zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 2 dni.
Podłoże powinno być stale lekko wilgotne.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
lecznicza
ikona podziel sięPrzekaż dalej