Bylica boże drzewko

Bylica boże drzewko - uprawa, pielęgnacja, zastosowanie

Bylica boże drzewko Artemisia abrotanum to ceniona od lat roślina zielarska. To gatunek należący do rodziny astrowatych, na co mogą wskazywać jej liście. To właśnie one są źródłem cennego surowca o właściwościach leczniczych. Dowiedz się, jak uprawiać bylicę boże drzewko i na jakie problemy zdrowotne ją stosować.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ziołach.

Bylica boże drzewko – kilka słów o gatunku

Bylica boże drzewko Artemisia abrotanum – opis rośliny

Bylica boże drzewko była wykorzystywana do celów leczniczych już setki lat temu. Jej ojczyzną jest środkowa Azja, ale dość wcześnie zawędrowała do Polski, gdzie świetnie się przyjmuje. Jest kenofitem, co oznacza, że przywędrowała do Europy mniej więcej po odkryciu Ameryki. Ta mrozoodporna krzewinka dobrze czuje się w naszych warunkach klimatycznych. Osiąga około 1,5 m wysokości, tak samo jak w naturalnym środowisku. W Polsce pojawia się w stanie dzikim, ale raczej rzadko.

O wiele częściej jest uprawiana w ogrodach. Co prawda bylica boże drzewko została trochę zapomniana, ale wydaje się, że w ostatnim czasie jej popularność nieco wzrosła. Wszystko ze względu na jej właściwości lecznicze. Na dodatek roślina dość ładnie wygląda w ogrodzie. Jej atrakcyjność wynika głównie z liści. Są pierzaste i dość duże, pojawiają się na silnie rozgałęzionych pędach. Najczęściej mają sinozielony kolor.

Bylica boże drzewko nieźle wygląda także w czasie kwitnienia. Jej drobne żółte kwiaty pojawiają się od lipca do września i układają się w zwisające koszyczki. Wyrastają w dużych gronach na szczytach łodyg, dzięki czemu cała roślina ma naprawdę ładny pokrój. Kwiaty bardzo intensywnie pachną, ale tak naprawdę każda część bylicy wydziela ciekawy zapach – lekko słodki, lekko korzenny, przypominający co nieco zapach coli.

Ziele bożego drzewka (Herba Artemisia): zbiór i wykorzystanie

Ziele bożego drzewka jest wartościowym lekarstwem na wiele schorzeń. Surowcem są liście rośliny. Zbiera się je od dwuletnich lub starszych roślin. Najlepiej zrobić to, kiedy na roślinie pojawią się pierwsze kwiatostany. Wtedy można zupełnie nisko przyciąć roślinę, nawet kilka centymetrów nad ziemią. Drugi zbiór przypada na połowę września. Nie można zrobić tego później, ponieważ późne przycinanie rośliny może zwiększyć jej podatność na mróz.

Zebrane ziele należy suszyć w ciepłym, ale przewiewnym miejscu. Rozkłada się je luźno na materiałowych podkładkach, żeby mogło oddychać – raczej nie należy używać do tego folii. Można wystawiać je także na słońce do suszenia. Suszone liście mieli się lub kruszy na małe kawałeczki. Susz można przechowywać w słoikach lub po prostu lnianych workach i używać w razie potrzeby. Zastosowanie lecznicze mają także nasiona, ale w naszych warunkach klimatycznych roślina ich nie wytwarza – okres wegetacyjny jest na to za krótki.

Bylica boże drzewko niezbyt często pojawia się w ogrodach. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu można było ją łatwo znaleźć na wsiach, gdzie rosła na zagonach przy warzywach. Dawniej była starannie pielęgnowana przez panny, ponieważ miała za zadanie koić wiele kobiecych dolegliwości. Obecnie można ją spotkać w sklepie zielarskim, jest nadal wykorzystywana w medycynie alternatywnej i kosmetologii – jej właściwości mają niezwykły wpływ na włosy. Sprawdź także ten artykuł o estragonie, czyli bylicy draganku.

Właściwości bylicy bożego drzewka (Artemisia abrotanum)

Bylica boże drzewko: właściwości i zawartość składników odżywczych

Ziele bożego drzewka zawiera wiele składników o właściwościach leczniczych. Sam olejek eteryczny z bylicy zawiera cyneol, a dodatkowo w roślinie można znaleźć także flawonoidy, garbniki, kwasy fenolowe i związki goryczowe. To właśnie flawonoidy wydają się najbardziej cenne w tym zestawieniu. Te małe elementy barwnikowe roślin są aktywnymi przeciwutleniaczami, na dodatek mają zbawienny wpływ niemal na cały organizm. W bylicy istotna jest także rola garbników, które działają na układ trawienny i mają działanie przeciwbakteryjne.

Osiemnastowieczny przyrodnik Krzysztof Kluk zwracał uwagę na to, że bylicę „niektórzy zowią matką zielną, a to dla jej wielkiej mocy”. I faktycznie, wydaje się, że roślina ma naprawdę bardzo wiele właściwości. Przede wszystkim działa żółciopędnie i pobudza wydzielanie soków trawiennych. Na dodatek zdaje się być dobrym środkiem do zwalczania pasożytów u dzieci, pomaga przy nieregularnym miesiączkowaniu i działa jako środek pobudzający krwawienie.

Ziele bożego drzewka: zastosowanie naparu

Z suszonych ziół bylicy bożego drzewka można przygotować napar o właściwościach leczniczych. Robi się go bardzo prosto – łyżeczkę liści zalewa się szklanką wrzątku. Po 15 minutach parzenia należy go wypić. Napar ma wspaniały, bogaty aromat. Suszone ziele (Herba) bylicy bożego drzewka można znaleźć w sklepach zielarskim lub aptece. Można także użyć samodzielnie zebranych ziół.

Napar pije się w przypadku wzdęć i przykrych niestrawności, bólu brzucha i biegunce. Można także podawać go w bolesnych skurczach dróg żółciowych, niedomaganiach wątroby i trzustki oraz innych problemach żołądkowych. Kobiety powinny go pić, jeśli chcą uregulować nieregularne miesiączkowanie, chociaż nie ma konkretnych badań, że napar naprawdę pomaga na dłuższą metę – może jednorazowo pobudzić krwawienie. Naparu raczej nie stosuje się na włosy i zewnętrznie na skórę, chociaż w medycynie homeopatycznej bylica jest wykorzystywana jako środek na trądzik różowaty.

Jednak zanim zaczniesz kurację bylicą, warto skonsultować się z lekarzem. Roślina ma szereg skutków ubocznych i przeciwwskazań. Przede wszystkim nie jest to dobre rozwiązanie dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Powinny jej unikać także osoby z kamicą, warto pamiętać także o tym, że samodzielne leczenie ziołami poważnych schorzeń, takich jak problemy z woreczkiem żółciowym może być po prostu niebezpieczne.

Bylica boże drzewko: uprawa i pielęgnacja

Uprawa bożego drzewka (Artemisia abrotanum)

Uprawa bylicy nie sprawia problemów. Roślina nie jest kapryśna, trzeba tylko zapewnić jej odpowiednie stanowisko – ciepłe, nasłonecznione. Lubi gleby próchnice o obojętnym odczynie pH. I chociaż jest mrozoodporna, warto znaleźć dla niej miejsce osłonięte przed wiatrem, ponieważ wczesnowiosenne mroźne wiatry mogą być dla niej zgubne.

Zbieranie ziela wymaga przycięcia całego drzewka i bardzo dobrze, bowiem przycinanie dolnych części rośliny sprawia, że piękniej się rozkrzewia i znacznie lepiej wygląda. Coroczne przycinanie jest więc punktem obowiązkowym, tak jak regularne nawożenie. Najlepiej do tego celu wykorzystać kompost lub biohumus dżdżownic kalifornijskich, ponieważ dzięki nim podłoże ma lepszą strukturę. Regularne podlewanie w czasie upałów jest konieczne, w pozostałe części roku bylica radzi sobie bardzo dobrze.

Sadzonki i rozmnażanie bylicy bożego drzewka

Co ciekawe, w naszych warunkach klimatycznych bylica nie zdąży zawiązać owoców. Oznacza to, że uprawa przez nasiona jest praktycznie niemożliwa. Oczywiście można je kupić, ale kiełkowanie długo trwa, a pielęgnacja siewek może być trudna. Dlatego bylicę rozmnaża się wegetatywnie, to znaczy poprzez sadzonki zielone lub półzdrewniałe lub poprzez podział korzenia.

Częściej jednak robi się to w ten pierwszy sposób. Wykorzystuje się 10-cio centymetrowe sadzonki – zielone pobiera się w czerwcu, półzdrewniałe we wrześniu z tegorocznych pędów na co najmniej 3-letniej roślinie. Sadzonki należy umieścić w doniczce z torfem i piaskiem, a następnie przykryć perforowana folią. Czas kiełkowania i zagęszczania się rośliny może wynosić kilka miesięcy. Ukorzenione sadzonki należy hartować stopniowo, aż w końcu wiosną, kiedy minie zagrożenie mrozów, można przesadzić je do ogrodu.