Ciemiernik biały – Helleborus niger – to roślina nazywana
różą Bożego Narodzenia, bowiem delikatne kwiaty byliny pojawiają się zimą, w
okresie, gdy inne rośliny w ogrodzie są uśpione. W stanie dzikim spotykamy
ciemierniki na obrzeżach lasów i na łąkach środkowej i południowej Europy. W
naszym kraju dekoracyjne byliny uprawiane są na ogrodowych rabatach oraz w
domu. Roślina jest trująca, więc należy zwrócić uwagę na dzieci i zwierzęta,
przebywające w jej pobliżu.
Jeśli szukasz więcej porad i
inspiracji, sprawdź także zebrane
w tym miejscu artykuły o ciemiernikach.
Kwiat ciemiernik –
uprawa i pielęgnacja
Helleborus niger swoją łacińską nazwę niger, czyli
czarny, zawdzięcza ciemnemu zabarwieniu korzeni. Bylina dorasta do 30 cm wysokości.
Zimą, wśród zimozielonych skórzastych liści pojawiają się duże pojedyncze
kwiaty o pięciu płatkach, osiągające średnicę do 8 -12 cm. Termin kwitnienia
uzależniony jest od jesiennej aury – ciepła i słoneczna jesień oznacza
wcześniejsze kwitnienie ciemierników. Kwiaty zdobią bylinę do marca.
Hodowla
atrakcyjnej rośliny nie przedstawia większych problemów. Wymagania ciemierników
to:
- wybór
odpowiedniego stanowiska w ogrodzie – lekko zacienionego lub cienistego,
osłoniętego przed wiatrem, np. pod drzewami i krzewami,
- nasadzenie
na glebach z dużą zawartością wapnia, dobrze przekopanych, próchnicznych i
wilgotnych,
- niezbyt
głębokie nasadzenie, co umożliwi roślinie szybkie wytworzenie kwiatów,
- zasilanie byliny nawozami wieloskładnikowymi – raz w roku,
- nieprzesadzanie roślin, ponieważ łatwo uszkodzić ich delikatny system
korzeniowy. A może zainteresuje cię także ten artykuł o ciemierniku wschodnim?
Pielęgnacja
ciemierników polega na ich zabezpieczeniu przed mrozem, w razie braku opadów
śniegu. Roślina powinna zostać zabezpieczona agrowłókniną, suchymi liśćmi lub
słomą. Obfite kwitnienie uzyskamy poprzez usunięcie starych liści, by kwiat
ciemiernik uzyskał bezproblemowy dostęp do światła. Po przekwitnieniu
kompostujemy glebę wokół roślin, a kwiatostany usuwamy. Prawidłowa hodowla
umożliwi podziwianie wspaniałych zimowych kwiatów nawet przez 10 lat.
Ciemiernik
biały najlepiej rozmnaża się przez nasiona. Zbieramy je w maju i w czerwcu i
wysiewamy do doniczek lub na stałe miejsce – do gruntu. Młode roślinki pojawią
się w następnym roku, na wiosnę. Kwiaty zobaczymy po około 3 latach wzrostu
byliny. Można rozmnożyć roślinę przez podział dużych kęp. Czynimy to po jej
przekwitnięciu lub latem, gdy młode liście staną się mocne i duże. Pozyskane
części muszą mieć kilka liści oraz 3 pączki. Sadzimy je do pojemników, a na
miejsce stałe wysadzamy dopiero za rok, pojedynczo lub po 2-3 rośliny, w
rozstawie około 50 cm. Ciemiernik biały nadaje się do uprawy w ogrodach
naturalistycznych, na przydomowych rabatkach, a także do ogrodów skalnych i
hodowli w domu – na balkonach i tarasach. Wspaniale prezentuje się jako kwiat
cięty, utrzymujący się w wazonie nawet przez dwa tygodnie. Sprawdź także ten artykuł o uprawie ciemiernika kaukaskiego.
Ciemiernik biały –
uprawa ciekawych odmian
- Ciemiernik biały ‘Praecox’ – jest odmianą kwitnącą już jesienią.
Duże białe kwiaty, o średnicy do 8 cm, pojawiają się już we wrześniu. Kwiat
ciemiernik dorasta do 30 cm wysokości. Jest odporny na mrozy, dochodzące do -35
stopni Celsjusza. Wymagania uprawowe odmiany ‘Praecox’ to zacienione
stanowisko, o wilgotnym, żyznym podłożu, ze znaczną zawartością wapnia.
Podobnie jak wszystkie ciemierniki, roślina jest trująca.
- Ciemiernik biały ‘Christmas Carol’
– jest odmianą
dorastającą do 40 -50 cm wysokości. Białe kwiaty pięknie prezentują się na tle
ciemnozielonych skórzastych liści. Zimozielona bylina wytwarza kwitnie od
grudnia do marca. Dobrze rośnie na żyznych glebach, w zacienionych miejscach,
np. pod drzewami i krzewami. Sadzimy odmianę w rozstawie 50x50 cm.
Helleborus Niger – choroby i szkodniki
Rośliny są
odporne na większość chorób i szkodników. Dolegliwości ciemierników mogą
wystąpić na nieodpowiednim stanowisku. Zbytnie nasłonecznione miejsce może stać
się przyczyną zasychania liści, a niedostatecznie wilgotne podłoże nie sprzyja
bujnemu rozwojowi.
Do chorób,
występujących na ciemiernikach, zaliczamy głównie:
- czarną plamistość liści - choroba grzybowa, objawiające się pojawieniem
się na liściach czarnych plam. Zarażone liście należy usuwać i niszczyć, bowiem
na opadłych liściach znajduje się grzyb. A może zainteresuje cię także artykuł o uprawie smagliczki skalnej?
Szkodniki,
żerujące na ciemierniku białym, to:
- opuchlaki – owady z rzędu chrząszczy,
których larwy żerują na korzeniach roślin grubolistnych. Na skutek podgryzania
korzeni, aż do zupełnego ich obcięcia, roślina zamiera. Dorosłe chrząszcze
żerują na brzegu liści. Zwalczanie szkodników – zarówno larw, jak i chrząszczy
– polega na mechanicznym usuwaniu z rośliny oraz przez zastosowanie środków
chemicznych.
- mszyce – niewielkie owady są
najpopularniejszymi szkodnikami roślin. Na skutek żerowania, młode liście
deformują się i przebarwiają. Możemy odstraszyć je, stosując naturalny oprysk
roślin wyciągiem z pokrzyw,
- wciornastki – są owadami, wysysającymi z rośliny
soki. Objawami ich żerowania na ciemierniku białym są zdeformowane kwiaty.
Szkodniki atakują rośliny ogrodowe i doniczkowe. Do zwalczania wciornastków
stosowane są pałeczki nawozowo-owadobójcze oraz preparaty do zwalczania
szkodników roślin ogrodowych. Najszybciej na rabatkach wyeliminują je
przymrozki. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o jesiennych kwiatach.