Miękkie i przyjemne w
dotyku, srebrzyste liście czyśćca wyglądają, jakby były zrobione z pluszu. Do
tego należy dodać bardzo oryginalny kwiatostan. Czyścieć wełnisty zdecydowanie
jest rośliną godną uwagi. Dowiedz się, jak ją uprawiać i gdzie ją zasadzić.
Jeśli szukasz więcej
porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach
wieloletnich.
Czyściec wełnisty (Stachys byzantina) – kilka słów o
gatunku
Czyściec wełnisty –
opis rośliny
Stachys byzantina to
bardzo ciekawa roślina uprawna. Należy do rodziny jasnowatych i faktycznie jego
nietypowy kwiatostan może co nieco przypominać jasnotę lub gajowiec. Jest to
płożąca lub wzniesiona bylina, która dorasta do mniej więcej 30-40 cm
wysokości. Jest to roślina okrywowa, tworząca dekoracyjne dywany. Rośnie w
kępach, które mają tendencję do rozprzestrzeniania się.
Gatunek ma charakterystyczne liście. I one, i łodyżki mają
wyjątkowy, srebrzysty kolor. Liście są podłużne i miękkie, pokryte delikatnymi
włoskami. Wyglądają na pluszowe lub filcowe, a ich angielska nazwa to lamb’s ear – ucho jagnięcia. Już one
same są naprawdę niezwykle ozdobne, ale kwiaty także mają znaczenie
dekoracyjne. Składają się w niewielkie, kłosowate kwiatostany, które mają
różowy lub delikatnie fioletowy kolor.
Czyściec wełnisty pochodzi z Azji Mniejszej. Najczęściej
można spotkać go w Iranie i na Kaukazie, dlatego jest naprawdę bardzo odporny
na działanie niesprzyjających czynników zewnętrznych. Jak większość roślin
jasnowatych, czyściec ma tendencję do nadmiernego rozrastania się. Nadaje się
więc do nasadzeń dywanowych, a ze względu na wspaniały kolor, stanowi świetne
tło dla roślin kwitnących i kolorowych, jak piwonie, bodziszki, kocimiętka czy
czosnek ozdobny. Czyściec można uprawiać także w pojemnikach. Roślina nie ma
potwierdzonych właściwości leczniczych.
Najciekawsze odmiany
i gatunki czyśćca
Czyściec wełnisty (Stachys
byzantina) nie ma odmian uprawnych. Najczęściej sadzi się po prostu
podstawowy gatunek, jednakże rodzina czyśćców ma wiele innych ciekawych
członków. Dobrze prezentuje się czyściec wielkokwiatowy. Ma zielone liście, ale
jego fioletowe kwiatostany są naprawdę szalenie ciekawe. Duże, składające się z
drobnych kwiatuszków, przepięknie się prezentują przez cały okres kwitnienia.
Na uwagę zasługuje także „puszysty” czyściec lawendolistny.
Nie tylko ma nietypowe liście, lecz także niezwykłe kwiatostany – składają się
one z delikatnego puszku, który otacza wszystkie kwiaty. Osobom, które lubią ozdobne
liście spodoba się czyściec leśny, ponieważ blaszki liściowe u tego gatunku są
poznaczone barwnymi smugami. Uważa się, że niektóre gatunku czyśćców mają
niewielkie właściwości lecznicze. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź
także ten artykuł o
najpopularniejszych bylinach ogrodowych.
Czyściec wełnisty – wymagania i
zastosowanie rośliny
Wymagania siedliskowe
czyśćca wełnistego (Stachys byzantina)
Czyściec wełnisty nie jest wymagający. Tak naprawdę potrzeby
siedliskowe tej rośliny są stosunkowo niskie. Będzie dobrze rósł i w półcieniu
i w słońcu, ale warto pamiętać, że im więcej światła, tym piękniej wybarwione
są rośliny.
Dla czyśćców należy znaleźć dobre stanowisko. Najlepsze jest
podłoże piaszczysto-gliniaste. Powinno być przepuszczalne, ponieważ roślina o
wiele lepiej radzi sobie z suszą, niż podmokłą glebą. Ziemia nie może być zbyt
wilgotna, dlatego lepiej nie sadzić czyśćca w okolicy oczek lub zbiorników
wodnych. Gatunek jest w pełni mrozoodporny i pozostawia liście przez całą zimę.
Dzięki temu wspaniale się prezentuje przez cały rok i jest ozdobą ogrodu
zimowego. Latem natomiast wprowadza nieco życia na rabaty. Jak wszystkie gatunki
z rodziny jasnowatych, czyściec wełnisty jest rośliną miododajną i przyciąga do
ogrodu pszczoły i trzmiele.
Czyściec wełnisty –
uprawa
Najlepszym sposobem na uprawę czyśćca wełnistego jest
rozmnożenie przez podział. Dlatego dobrze jest uzyskać sadzonki od znajomych
lub po prostu je kupić w doniczkach. Dzięki temu roślina szybko się rozwinie i
będzie błyskawicznie rosnąć. Jeśli masz czyśćca, od czasu do czasu należy
wykopywać kępy i przedzielić je na części, ponieważ roślina się bardzo szybko
rozrasta. Warto o tym pamiętać podczas sadzenia – potrzebna jest dość duża
rozstawa – około 50-60 cm z każdej strony.
Drugą metodą uprawy czyśćca są nasiona. Bez problemu możesz
kupić je w sklepach ogrodniczych. Należy jednak pamiętać, że ma to kilka wad.
Nasiona rozwijają się powoli, a ponieważ są bardzo małe, trudno by została
zachowana odpowiednia rozstawa. Dlatego po wzejściu należy zrobić przerywkę.
Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu. Warto zaznaczyć to miejsce,
ponieważ dopiero wzrastająca siewka może zostać potraktowana jak chwast i
wyrwana. Nasiona można wysiać także na rozsadnik i przygotować sadzonki.
Czyściec wełnisty – pielęgnacja w
ogrodzie
Czyściec wełnisty (Stachys byzantina) – podlewanie i
przycinanie
Czyściec wełnisty to bylina, która ma zaskakująco niskie
wymagania pielęgnacyjne. W czasie większej suszy należy go podlewać, ale nie
szczególnie często. Roślina woli suszę niż przelanie podłoża, ponieważ wtedy
jego korzenie mogą gnić. Czyściec dobrze się rozwija w każdych warunkach i w
zasadzie nie potrzebuje dodatkowego nawożenia.
Jest jednak jeden zabieg, bez którego pielęgnacja czyśćca
wełnistego się nie uda: przycinanie. Przede wszystkim należy pamiętać o
przycinaniu kwiatostanów. Są one ozdobne wyłącznie w pierwszej fazie
kwitnienia, później trzeba je obciąć, żeby roślina mogła zagęścić pędy. Ponadto
raz na kilka lat warto na jesień przyciąć pędy czyśćca tuż przy ziemi wczesną
wiosną. Dzięki temu bylina wypuści nowe gałązki i odmłodzi się.
Pielęgnacja czyśćca
wełnistego: choroby i leczenie
Na szczęście czyściec wełnisty jest bardzo odporny na
choroby i szkodniki. Jeśli tylko zapewnisz mu odpowiednie miejsce, roślina może
rozwijać się bez problemu. Jednakże na zbyt wilgotnym podłożu może chorować.
Powodem są patogeny grzybowe, które rozwijają się w wilgotnym środowisku.
Dlatego czasami zdarza się mączniak prawdziwy.
Trzeba jak najszybciej zacząć działać, by chronić roślinę.
Mączniak nie tylko źle wygląda, deformuje liście i pokrywa je białym nalotem,
lecz także jest zaraźliwy i przenosi się także na rośliny uprawne, na przykład
warzywa czy krzewy owocowe. W przypadku mączniaka prawdziwego należy od razu
zastosować oprysk chemiczny.