Dereń biały (łac. Cornus alba) to bardzo atrakcyjny,
szeroko rozścielający się krzew ozdobny. Jest łatwy w uprawie, a za minimum
uwagi i pielęgnacji odwdzięcza się pięknymi kwiatami, jednak największą zaletą
tej wyjątkowej rośliny jest fakt, że jest ozdobna przez cały rok. Wyróżnia się
w ogrodzie nawet zanim pojawią się jajowate liście, a to za sprawą czerwonych
pędów, zwraca na siebie uwagę także przez całą zimę. Chociażby dlatego warto
zaopatrzyć się w sadzonki i znaleźć dla niego odpowiedni zakątek.
Jeśli szukasz firmy, która wykona aranżację ogrodu,
skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po
wypełnieniu krótkiego formularza uzyskasz dostęp do najlepszych ofert sprawdzonych
fachowców.
Dereń biały w ogrodzie
Łacińska
nazwa derenia białego brzmi: Cornus alba,
co w zasadzie jest oddane przez polskie tłumaczenie. Jest to zdecydowanie
jeden z najbardziej popularnych w Polsce przedstawicieli rodziny dereniowatych,
drugi człon swojej nazwy zyskał dzięki białym kwiatom i niezwykłym kulistym
owocom. Derenie to w tej części Europy niezbyt duże krzewy ozdobne, a dokładniej krzewy liściaste, które
maksymalnie osiągają 2-3 metry wysokości. Są dość rozłożyste, a to za sprawą
dużych gałęzi, które rozkładają się szeroko i zajmują sporo miejsca w ogrodzie,
dlatego nie nadaje się na balkon.
Najbardziej
wyróżniającą cechą derenia jest kolor jego pędów – te są najczęściej czerwone.
Z tego względu roślina jest bardzo ozdobna przez cały rok, nie tylko w sezonie
kwitnienia, który przypada na wiosnę. Poza tym bardzo ładnie prezentują się
także jej liście – zaokrąglone u nasady, jajowate lub nieco bardziej
eliptycznie, gęsto porastają pędy. Najczęściej ich wierzchnia część jest żółta
lub żółtozielona, co wprowadza nieco ciekawego koloru do ogrodu. Co ciekawe,
ich spód z biegiem czasu robi się sinozielony, co jeszcze zwiększa wyjątkowy
efekt wizualny. Jesienią przebarwiają się na karminowo i opadają na zimę,
odsłaniają ciemnoczerwone i bordowe pędy. Niektóre odmiany mniej więcej w tym
samym czasie powtarzają kwitnienie.
Kwiaty
derenia białego nie są szczególnie atrakcyjne same w sobie – drobne, zbierają
się w niewielkie wiechy, które są dość ozdobne. Na uwagę zasługują także owoce
derenia białego – drobne, białe kulki, rosnące na czerwonawych łodyżkach. Owoce
te są niejadalne, chociaż chętnie zjadają je ptaki różnych gatunków. Zobacz
także, co warto wiedzieć o dereniu jadalnym, o którym przeczytasz w tym artykule.
Cornus alba to nie jedyny przedstawiciel dereni,
który pojawia się w ogrodzie w naszych warunkach klimatycznych. Dereń biały
jest bardzo ozdobny i dlatego często się go wykorzystuje, jednak znacznie
częściej można spotkać dereń jadalny. To wyjątkowe krzewy ozdobne, których
owoce są bardzo wartościowym źródłem cennych składników. Owoce derenia
jadalnego mają kwaskowaty smak, więc nie je się ich na surowo, najczęściej
wykorzystuje się je do robienia dżemów i konfitur. Owoce derenia wykorzystuje
się także do tworzenia zdrowotnych nalewek, które mają na celu poprawienie
ciśnienia, są także wspaniałym środkiem przeciwdziałającym anemii.
Kolejnym
przedstawicielem tej dużej grupy krzewów ozdobnych jest dereń kousa, wyjątkowo ozdobna roślina,
które jednak wymaga trochę więcej uwagi w uprawie. Z tego względu w naszych
stronach spotyka się go stosunkowo rzadko – dereń kousa niezbyt dobrze znosi
niskie temperatury. Dlatego uprawia się go najczęściej w cieplejszych miejscach
w kraju. Chociaż w naturalnych warunkach jest dość wysokim drzewem, u nas staje
się wyłącznie niskim krzewem o dość dużych wymaganiach. Dereń kousa jednak
cieszy się powodzeniem, a to za sprawą przepięknych kwiatów, które zbierają się
w gęste kępki i całe oblepiają roślinę, utrzymując się na pędach nawet przez
cały miesiąc.
Stanowisko i pielęgnacja derenia krok po kroku
Dereń biały
nie ma szczególnych wymagań co do stanowiska w ogrodzie. Te krzewy ozdobne
wyróżniają się bardzo dużą tolerancją na niesprzyjające warunki uprawy w ogrodach. W
zasadzie dla derenia białego obojętny jest poziom pH podłoża, dzięki czemu sprawdza się niemal w
każdym ogrodzie i bywa bardzo szeroko wykorzystywany. Dodatkowo uprawa derenia
udaje się zarówno w bardziej, jak i mniej nasłonecznionym stanowisku. Ta
wyjątkowa roślina może rosnąć w zasadzie w każdym rodzaju gleby, świetnie znosi
także miejskie zanieczyszczenie, więc można go spotkać nie tylko w ogrodzie na
wsi, lecz także w miejskich parkach i na skwerach, tym bardziej, że jego
pielęgnacja nie jest szczególnie skomplikowana.
Dereń biały
dobrze znosi cięcie i uszkodzenia różnego typu. Jest także dość wysoko
mrozoodporny, dzięki czemu dobrze sprawdza się w naszych warunkach
atmosferycznych. Jedyne, o czym w zasadzie trzeba pamiętać, to fakt, że te
krzewy ozdobne lubią wodę. I chociaż rosną także na bardziej suchym podłożu,
najlepiej preferują lekko mokre podłoża. Dobrze sprawują się w uprawie w
pobliżu zbiorników wodnych. Dlatego w innych warunkach trzeba je mocno
nawadniać – na tym w zasadzie polega ich pielęgnacja. Te krzewy ozdobne bardzo
źle znoszą przeciągającą się suszę, więc w czasie gorącego lata należy
szczególnie o nie dbać.
Cięcie derenia i inne zabiegi w
uprawie
Dereń biały,
podobnie jak dereń jadalny, nie potrzebują szczególnego nawożenia. Wręcz
przeciwnie – dobrze znoszą wyjałowioną ziemię. Może warto przed posadzeniem
roślin wzbogacić nieco podłoże, jednak później nie trzeba się tym szczególnie
zajmować. W zasadzie najważniejsza pielęgnacja derenia to regularne cięcie. Jak przycinać pędy?
Dereń biały
bardzo dobrze znosi cięcie. Zabieg przeprowadza się co roku, nawet w przypadku
młodszych roślin. W tym czasie pędy skraca się od 1/3 do 2/3 długości.
Odpowiednio przeprowadzone cięcie ma na celu odmłodzenie rośliny i zagęszczenie
jej pokroju. Dzięki temu krzew lepiej kwitnie i wypuszcza więcej liści, a to
przecież najważniejsze w przypadku tej rośliny. Pierwsze cięcie warto
przeprowadzić od razu po zasadzeniu sadzonki. Najlepiej skrócić pędy do 2-3
oczka. Wtedy roślina błyskawicznie się rozkrzewi i zacznie się ładnie rozrastać
na boki.
Bardzo
proste jest także rozmnażanie rośliny. Robi się to poprzez pobranie
półzdrewniałych lub zdrewniałych gałązek zebranych wiosną. W przypadku derenia
białego nie jest konieczne wykonywanie szczepień – w tej sposób należy
rozmnażać dereń jadalny. Sadzonka szybko się ukorzenia, w związku z czym cały
proces jest znacznie szybszy niż próba rozmnożenia rośliny z nasion, która
wymaga stratyfikacji i wielu zabiegów. Początkowo można ją wystawić na balkon,
dopiero później, kiedy się dobrze ukorzeni posadzić w ogrodzie.
Odmiany derenia białego
Derenie
białe to krzewy ozdobne, które cieszą się powodzeniem wśród hodowców i
botaników, dlatego ciągle przybywa nowych odmian tej wyjątkowej rośliny. Ich
pielęgnacja w zasadzie w ogóle się nie różni – wszystkie są prawie jednakowo
mrozoodporne i nie potrzebują szczególnego nawożenia.
Najpopularniejsze
odmiany derenia białego to ‘Aurea’ i ‘Sibirica’. Są to odmiany bardzo
wytrzymałe, charakteryzujące się niezbyt szybkim tempem wzrostu. ‘Aurea’
dorasta jedynie do 2 metrów wysokości, ma całkowicie żółte liście, które bardzo
wyróżniają się w ogrodzie. Jej pielęgnacja nie jest szczególnie skomplikowana,
dość dobrze znosi nawet przejściowe niedobory wody.
Wymieniona
wcześniej ‘Sibirica’ jest nieco wyższa – może dorosnąć nawet do 3 m wysokości.
Ma wyprostowany pokrój, później się bardziej rozkłada, do tego stopnia, że jej
dolne gałęzie ścielą się po ziemi. Krzewy ozdobne odmiany ‘Sibirica’ ma bardzo
dekoracyjne pędy, które przez cały rok mają wyjątkowy, czerwno-koralowy kolor,
wytwarza także znacznie większe owoce, niż inne odmiany, które mają biały
kolor.
Jedną z
najciekawszych i najbardziej dekoracyjnych odmian jest ‘Elegantissima’. Jej
wyjątkowość polega na tym, że ma dwubarwne liście – zielone wewnątrz i otoczone
białą obwódką. To one są najbardziej dekoracyjną częścią rośliny i sprawiają,
że krzew wygląda naprawdę wyjątkowo, zwłaszcza w połączeniu z intensywnie
czerwonymi pędami. Podobnie atrakcyjnie wygląda ‘Baihalo’, stosunkowo nowa
odmiana, która ma takie samo ulistnienie. Ma przepiękny, kulisty pokrój, jest
jednak znacznie niższa – ma maksymalnie 1,2 m wysokości. Dzięki temu świetnie
sprawdza się nawet w małych ogrodach i na niewielkich działkach. Nie stanowi
także większej konkurencji dla innych krzewów, więc w każdym ogrodzie świetnie
będzie się prezentować.