Firletka chalcedońska (krzyż maltański, krzyż Jerozolimy) 🌳 uprawa i pielęgnacja

Nazwa rośliny

Firletka chalcedońska (łac. Silene chalcedonica) znana też jako krzyż maltański, krzyż Jerozolimy

Systematyka

goździkowate > lepnica > firletka chalcedońska

Wygląd firletki chalcedońskiej

Pochodzenie:

Syberia, Azja Centralna, wschodnia Rosja

Roczne przyrosty:

50 cm - 100 cm

Maksymalna wysokość:

50 cm - 100 cm

Maksymalna szerokość:

30 cm - 40 cm

Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:

2 lata

Pokrój firletki chalcedońskiej:

wyprostowany, rozkrzewiony, kępiasty, wzniesiony, nierozgałęziony

Cechy charakterystyczne:

pachnąca
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, przyjemny zapach, ciekawy pokrój, ozdobne liście, pokarm dla owadów

Kolor kwiatów:

szkarłatnoczerwony, ognistoczerwony

Wielkość i forma kwiatów:

kwiatostan

Rodzaj ulistnienia:

liściaste

Kształt liścia:

jajowate

Kolor liścia:

zielone

Sadzenie i stanowisko dla firletki chalcedońskiej

Termin sadzenia:

marzec, kwiecień, sierpień, wrzesień

Rozstaw przy sadzeniu:

30 cm - 40 cm

Sposób rozmnażania:

podział, nasiona

Dodatkowe informacje:

Nasiona wysiewa się od kwietnia do czerwca na rozsadniku. Na miejsce stałe wysadza się w sierpniu/wrześniu. Starsze egzemplarze rozmnaża się przez podział na przedwiośniu i wczesną wiosną.

Stanowisko:

słoneczne, jasne

Gleba:

przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, próchniczna, uboga

Odczyn pH gleby:

obojętny, lekko kwaśny

Wilgotność podłoża:

umiarkowane

Strefa mrozoodporności:

bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C

Dogodne miejsca uprawy:

ogród orientalny, ogród przydomowy, ogród wiejski, ogród naturalny

Nadaje się na:

soliter, nasadzenie grupowe, w pojemnikach, rabaty, dywany kwiatów, kompozycje

Pielęgnacja firletki chalcedońskiej

Trudność uprawy:

łatwy

Poziom odporności:

bardzo odporna

Typowe choroby:

mączniak prawdziwy

Typowe szkodniki:

mszyce

Terminy

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
	Przesadzanie można wykorzystać do rozmnażania byliny przez podział.
Kiedy należy przycinać?
	Dobrze znosi przycinanie. Ścięcie byliny po kwitnieniu kilkanaście centymetrów nad ziemią pobudzi do tworzenia nowych pędów i zapobiegnie niechcianemu samosiewowi.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
	Nawóz kompost. Nawozić 1 raz w roku.
Nawożenie
	Nawóz wieloskładnikowy, do roślin kwitnących. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
	Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Lubi podłoże przeciętnie wilgotne, nie znosi gleby podmokłej. Dobrze znosi okresy suszy.
Usuwanie przekwitłych kwiatów
	Usuwanie przekwitłych pędów przedłuża kwitnienie rośliny.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:

niejadalna

Zobacz inne rośliny podobne do firletki chalcedońskiej

Firletka chalcedońska - opis, wymagania, uprawa, pielęgnacja

Przez ogrodników amatorów bywa nazywana kogutkiem lub płomienną miłością, ze względu na ogniście czerwone kwiaty, dekorujące letnie rabatki. Firletka chalcedońska (Lychnis chalcedonica), wywodzi się z południowo-wschodnich terenów Europy. Czerwona firletka ma niewielkie wymagania, dobrze znosi zimowe spadki temperatur. Poznaj uroczą bylinę i przeczytaj, jak wygląda jej uprawa i pielęgnacja.

Lychnis chalcedonica - opis gatunku

Firletka chalcedońska, obok firletki kwiecistej, często sadzona jest w ogrodach, zwracając uwagę domowników i gości żywą barwą kwiatów. Jest krótkowieczną byliną, należącą do rodziny roślin goździkowatych. Dekoracyjny wielokwiatowy baldach tworzy wypukła dwuramienna wierzchotka, na szczycie prostej mocnej łodygi. Pojedynczy kwiat osiąga około 1, 5-3 cm średnicy. Szorstko omszone liście ujęte są w szeroką rozetę. Roślina dorasta do 100 cm wysokości. Obficie kwietnie od czerwca do sierpnia. Jej owocem jest torebka, w której znajdują się liczne nasiona. Firletka chalcedońska, podobnie jak inne firletki, jest miododajna.

Bylina preferuje żyzne, gliniasto-próchniczne i umiarkowanie wilgotne gleby, o odczynie pH lekko kwaśnym lub obojętnym. Dobrze rozwija się również na stanowiskach suchych słonecznych i lekko zacienionych. Nie akceptuje miejsc podmokłych. Należy do delikatnych roślin, łatwo wypieranych przez silniejsze byliny.

Intensywnie czerwona firletka chalcedońska tworzy efektowne duże grupy, dlatego warto sadzić ją w ogrodzie wraz z innymi bylinami, o atrakcyjnych okazałych kwiatostanach. W dużych ogrodach możliwe jest tworzenie roślinnych kompozycji. Spektakularny widok wywołają większe grupy kwitnących roślin. Firletka ładnie harmonizuje z takimi roślinami, jak:

- liatra kłosowa – oryginalna bylina, tworząca barwne kłosy – fioletowe, czerwone, różowe i białe - w sposób nietypowy, od góry. Roślina osiąga około 100 cm wysokości, kwitnie od lipca do października,

- jeżówka purpurowa – dorasta do 150 cm. Dekoracyjne okazałe fioletoworóżowe kwiaty zdobią miododajną bylinę od końca lipca do późnej jesieni,

- czyściec błotny – osiąga około 80 – 100 cm wysokości. Bylina tworzy oryginalne kwiaty – purpurowe, liliowo purpurowe lub czerwonofioletowe, pojawiające się na omszonej łodydze. Czyściec błotny kwitnie od lipca do września.

Uprawa firletki chalcedońskiej – wymagania, rozmnażanie, zastosowanie

Lychnis chalcedonica najatrakcyjniej prezentuje się na bylinowych słonecznych rabatach. Jest wypierana przez silniejsze rośliny, więc zaleca się sadzenie ekspansywnych sąsiednich gatunków w woreczkach z włókniny, by ograniczyć ich rozprzestrzenianie się. Po zakończonym kwitnieniu przeprowadzamy cięcie byliny dość nisko nad ziemią (na wysokość około 20 cm), co pobudzi ją do ponownego, chociaż mniej obfitego, kwitnienia.

Rozmnażanie byliny dokonujemy przez wysiew nasion, na wiosnę lub w miesiącach letnich. Bylinę pikujemy. Na stałe miejsce sadzonki sadzimy od sierpnia do września. Na 1 m2 powinno przypadać około 10 roślin, sadzonych w rozstawie 30 – 40 cm. Firletka chalcedońska zakwitnie w drugim roku - chociaż należy do roślin w pełni mrozoodpornych, młode okazy zabezpieczamy przed przemarzaniem, okrywając je na zimę stroiszem. W ogrodzie ma miejsce samoistny wysiew nasion, dlatego warto zwrócić na to uwagę i przesadzić pojawiające się okazy na wybrane stanowiska.

Bylina znajduje zastosowanie w ogrodach naturalistycznych, do tworzenia efektownych barwnych kompozycji roślinnych, pięknie wygląda uprawiana w ogrodach skalnych. Jest wspaniałą rośliną drugiego planu - tworzy ciekawe tło dla niższych kwiatów. Firletkę możemy sadzić nad oczkami wodnymi. Czerwony kwiat jest świetnym dodatkiem do letniego bukietu. Sprawdź także ten artykuł na temat uprawy i gatunków firletki.

Ogrodowa firletka chalcedońska - najciekawsze odmiany

Firletka Arkwrighta ‘Vesuvius’ – jest mieszańcem Lychnis chalcedonica x Lychnis haageana – firletki Haagego. Bylina tworzy okazałe kępy, dorastające do około 40 cm wysokości. Od czerwca do sierpnia odmiana kwitnie. Uwagę zwracają duże kwiaty, o intensywnie czerwonym lub pomarańczowym kolorze. Dekoracyjne ciemnozielone liście wyróżniają się fioletowymi przebarwieniami. Rośliny wymagają stanowisk słonecznych lub lekko zacienionych, o żyznej glebie i pH lekko kwaśnym do obojętnego. Uprawa najlepiej udaje się w umiarkowanie wilgotnym podłożu. Należy unikać stanowiska podmokłego. Rozmnażanie byliny odbywa się przez wysiew nasion. Kwiaty pojawią się w drugim roku uprawy. Możemy również uzyskać młode rośliny, dzieląc wiosną rozrośnięte kępy.

Firletka chalcedoska ‘Red’ – to odmiana czerwona, osiągająca do 100 cm wysokości. Od czerwca do lipca firletka kwitnie, urzekając jaskrawymi szkarłatnymi kwiatami. Systematyczne usuwanie przekwitłych kwiatostanów spowoduje ponowne pojawienie się kwiatów na bocznych pędach. Warto roślinę przyciąć, by utrzymać ładny szeroko rozkrzewiony pokrój. Odmiana bezproblemowo rozwija się na stanowisku słonecznym i lekko ocienionym, w podłożu gliniasto-próchnicznym, o obojętnym odczynie pH gleby. Nie toleruje podmokłej ziemi. Firletka odporna jest na choroby oraz zimowe spadki temperatury, nawet do minus 30 stopni Celsjusza. Młode roślinki na zimę osłaniamy stroiszem. Miododajna bylina najatrakcyjniej prezentuje się w niewielkich grupach, składających się z 9 - 10 roślin.

Firletka chalcedońska nadaje się do tworzenia efektownych kompozycji roślinnych. Oryginalnym tłem dla płomiennej miłości może okazać się jukka ogrodowa. Egzotyczne rośliny, podobnie jak firletki, najlepiej rosną na słonecznych stanowiskach, nie tolerują podmokłego podłoża. Jukka tworzy pachnące białe kwiatostany, kontrastujące z intensywną czerwienią firletek. Do uprawy w ogrodzie nadają się zimotrwałe gatunki, np. Yukka Glauca oraz Yukka filamentosa.

Firletka chalcedońska

Wygląd firletki chalcedońskiej

Sadzenie i stanowisko dla firletki chalcedońskiej

Pielęgnacja firletki chalcedońskiej

Terminy

Zastosowanie w kuchni

Zobacz inne rośliny podobne do firletki chalcedońskiej

Interesuje cię krzyż maltański? Zobacz też te rośliny

Firletka chalcedońska - opis, wymagania, uprawa, pielęgnacja

Lychnis chalcedonica - opis gatunku

Uprawa firletki chalcedońskiej – wymagania, rozmnażanie, zastosowanie

Ogrodowa firletka chalcedońska - najciekawsze odmiany