Grab pospolity

Grab pospolity - idealny na żywopłot - odmiany, cena, sadzonki, uprawa, cięcie

Grab zwyczajny to jedno z drzew najczęściej występujących w Polsce. Znajdziemy go w ogrodach i parkach miejskich, szczególnie że świetnie nadaje się grab na żywopłot. Zastanawiasz się, jak wygląda grab? Drzewo grab poznamy po charakterystycznych liściach z żyłkowaniem w harmonijkę. Gładka kora i podwójne piłkowanie brzegów liści to charakterystyczne cechy grabu. Przeczytaj, jak dbać o grab, aby utworzył piękny i trwały żywopłot lub zdobił działkę jako soliter. Dowiedz się, jakie drzewo lepiej sprawdzi się na żywopłot: grab pospolity czy lipa drobnolistna. Poznaj najciekawsze odmiany grabu: fastigiata, pendula, columnaris.

Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o krzewach na żywopłot.

Grab zwyczajny (Carpinus betulus) - co warto wiedzie?

Jak wygląda grab w ogrodzie?

Grab pospolity czy też grab zwyczajny (Carpinus betulus) należy do rodziny brzozowatych i jest gatunkiem naturalnie występującym w Europie i Azji. Drzewo grab rośnie wolno i żyje dość krótko jak na wiek drzew, gdyż tylko około 150 lat.

Jeśli zastanawiasz sięm jak wygląda grab, to łatwo go rozpoznać po zielonych liściach pofałdowanych w harmonijkę. Liście grabu mają charakterystyczne żyłkowanie w równych odstępach i podwójnie piłkowane na brzegach. Nieco podobne liście ma lipa drobnolistna. Charakterystyczna dla grabu jest kora gładka w popielato szarym kolorze ze smugami. Drzewo grab jest wysokie o jajowatym pokroju. Osiąga wzrost do 30 metrów i często tworzy kilka pni, które skręcają się spiralnie. Grab pospolity carpinus betulus często można spotkać w ogrodzie.

Jak wygląda grab - oto jego charakterystyczne cechy:

• kora gładka w kolorze popielato szarym,
• liście grabu żyłkowane w równych odstępach,
• brzegi liści podwójnie piłkowane,
• nerwy liściowe z drobnymi włoskami.

Grab pospolity - zastosowanie

Grab zwyczajny (Carpinus betulus) jest drzewem szczególnie cennym do pokrywania miejsc cienistych w ogrodach, parkach, na działkach czy na terenach zieleni miejskiej. Jego liście są szczególnie cenne dla gleby, gdyż przyspieszają tworzenie się próchnicy w glebie. Grab pospolity odznacza się bardzo twardym drewnem, które wykorzystuje się do wyboru narzędzi czy instrumentów muzycznych.

Grab pospolity sadzi się jako soliter lub jako krzew do obsadzania żywopłotów. Idealnie nadaje się grab na żywopłot formowany, gdyż można go przycinać i formować. Drzewo grab świetnie sprawdza się w ogrodach w stylu angielskim, w stylu leśnym czy też naturalistycznym, gdzie można go wykorzystać nie tylko do żywopłotów lecz także szpalerów czy jako pojedyncze drzewo ozdobne.

Dodatkową atrakcją, która dodaje ogrodom walorów estetycznych, są liście grabu, które przebarwiają się jesienią. W sezonie liście grabu są intensywnie zielone, zaś jesienią przebarwiają się na żółto. Następnie liście grabu brązowieją i utrzymują się na gałązkach całą zimę. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat polecanych krzewów na żywopłot.

Grab pospolity na żywopłot

Dlaczego najchętniej wybieramy grab pospolity na żywopłot?

Właściciele ogrodów często wybierają grab pospolity na żywopłot, gdyż nadaje się on do formowania i pozytywnie znosi nawet ostre cięcie. Dobrze sprawdza się grab na żywopłot formowany i nie formowany.  Jeśli uprawiamy grab pospolity na żywopłot, najlepiej jest zainstalować nawadnianie kropelkowe, gdyż grab pospolity lepiej rośnie, gdy jest regularnie podlewany. Rośliną nieco podobną do grabu i również odpowiednią na żywopłot jest lipa drobnolistna, które jest również mrozoodporna i odporna na choroby i szkodniki. Lipa drobnolistna również również dobrze znosi cięcie i może rosnąć na każdym typie gleby.

Zalety grabu jako rośliny na żywopłot:

• Grab tworzy gęste i nieprzepuszczalne ściany i dobrze chroni przed kurzem, hałasem i silnym wiatrem.
• Grab lubi stanowiska cieniste, dlatego też nadaje się na żywopłoty w różnych miejscach, także za domem, w miejscach, gdzie nie dochodzi słońce.
• Grab pospolity to roślina mrozoodporna, idealna do sadzenia w naszym klimacie. 
• Grab stanowi jedną z niewielu roślin, które dobrze znoszą nawet bardzo silne cięcie i nadaje się do formowania w dowolne kształty.
• Grab jest odporny na silne wiatry.
• Grab wydaje liczne odrosty korzeniowe, które zagęszczają żywopłot od samego dołu.
• Zaletą żywopłotu z grabu jest niska cena sadzonek.

Wadą żywopłotu z grabu jest gubienie liści na zimę, przez co żywopłot traci charakter ochrony przed wzrokiem przechodniów. Jednak zimą osłona z żywopłotu nie jest tak istotna, gdyż nie przebywamy wtedy w ogrodzie. Brązowe liście grabu pozostające zimą są kwestią gustu. Jednym się podobają a innym nie. Sprawdź także ten artykuł na temat roślin na żywopłot szybko rosnący.

Grab na żywopłot - sadzenie

Jeśli sadzimy grab na żywopłot sadzonki powinny być umieszczane w niewielkich odstępach 30 - 50 cm. Gdy mamy już wytyczone miejsce na żywopłot, należy namoczyć sadzonki przez minimum 2 godziny.  Następnie przycinamy korzenie tak aby sadzonka zmieściła się w dołku. Podczas sadzenia należy sadzonkę podlewać wodą tak aby ziemia dokładnie przylgnęła do każdego korzonka.

Po posadzeniu sadzonki przycinamy do wysokości około 20-40 cm. Może się wydawać, że lepiej kupić od razu mniejsze sadzonki, które są tańsze, niż je przycinać. Zdaniem specjalistów większe i droższe sadzonki mają silniejszy system korzeniowy i łatwiej się ukorzenią i rozrosną. Błędem początkujących ogrodników tworzących żywopłot jest czekanie z cięciem, aż sadzonki się rozrosną. W przypadku grabu należy zaczynać cięcie zaraz po posadzeniu, aby żywopłot zagęścił się od samego dołu.

Grab pospolity - cięcie

Żywopłot z grabu wymaga starannego cięcia, aby uformować odpowiedni kształt. Dzięki temu grab tworzy gęste i trwałe żywopłoty. Cięcie grabu musi być wykonywane regularnie, w przeciwnym razie grab szybko straci nadaną mu formę.

Bardzo ważne jest, aby cięcia nie dokonywać wiosną, gdyż roślina wytwarza wtedy wiele soków. Najlepszy okres na cięcie żywopłotu z grabu to wczesne lato, czyli czerwiec i lipiec.

Żywopłot z grabu przycinamy 3 razy w roku. Pierwsze cięcie powinno się przeprowadzić w styczniu-lutym. Drugie cięcie żywopłotu wykonujemy w czerwcu, zaś trzecie pod koniec sierpnia lub na początku września.

Grab pospolity - uprawa i pielęgnacja

Grab pospolity - wymagania i stanowisko

Grab pospolity lubi gleby próchnicze i żyzne o odczynie lekko zasadowym. Ma duże wymagania co do wilgotności. Podłoże, na którym osadzony będzie grab na żywopłot czy też jako soliter, powinno być umiarkowanie wilgotne, ale nie podmokłe. Na żyznych glebach nie ma potrzeby dodatkowego nawożenia grabu. Natomiast na ziemiach ubogich i piaszczystych, przydatne jest dodatkowe nawożenie. Najlepiej co kilka lat stosować nawozy organiczne jak kompost czy obornik. 

Drzewo grab ma średnie wymagania co do uprawy. Odznacza się dużą mrozoodpornością. Dobrze znosi zacienienie. Preferuje gleby żyzne, ale toleruje inne rodzaje gleb, zarówno gleby suche jak i zalewane mady. Na krótki okres drzewo grab jest w stanie znieść zarówno suszę jak i zalewanie. Jednak jeśli niekorzystne warunki utrzymują się, może to doprowadzić do śmierci drzewa.

Grab zwyczajny - choroby

Grab jest drzewem odpornym na choroby roślin. Mimo tego na grabach zdarzają się choroby i szkodniki. Oto typowe problemy jakie zdarzają się w ogrodach i na działkach obsadzonych grabem:

• rdzewienie liści i zahamowanie wzrostu oznacza zaatakowanie grabu przez pordzewiacza grabowego, niewidocznego gołym okiem roztocza. Zwalczanie szkodnika poprzez opryski preparatami chemicznymi jest dość trudne, gdyż roztocze żeruje po spodniej stronie liścia.
• ciemnobrązowe, owalne plamy na liściach oznaczają grzyba Gloeosporium carpini, który zimuje na opadłych liściach. Infekcjom grzybiczym zapobiegamy poprzez usuwanie opadłych liści, zaś zaatakowane graby opryskujemy preparatami chemicznymi.
• jasnobrązowe plamy na pędach oznaczają infekcję grzybiczą grzybami z rodzaju Nectria oraz Pezicula. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby, wycinamy i palimy chore pędy.
• korytarze wygryzione w pędach i liściach oznaczają pojawienie się gąsienic, na które stosuje się opryski chemiczne.

Grab pospolity - sadzonki, cena i sadzenie

Grab sadzimy jesienią lub wiosną. Młode sadzonki należy regularnie podlewać.

Sadzonki grabu dostępne są w sklepach ogrodniczych pojedynczo lub w pakietach. Cena pojedynczej sadzonki to około 1.5 zł. Natomiast cena za sadzonki w pakietach 50 sadzonek kształtuje się od 45 do 195 zł w zależności od wielkości sadzonki. Cena za 10 sztuk sadzonek wynosi około 15 zł. Nasiona grabu pospolitego możemy nabyć w cenie 7 zł za 120 nasion.

Grab pospolity - rozmnażanie

Rozmnażanie grabu z nasion jest nieco czasochłonne, gdyż nasiona grabu pospolitego wymagają 4 - 6 miesięcy stratyfikacji. Nasiona grabu pospolitego wysiewamy wiosną. Podłoże powinno być wilgotne o temperaturze pokojowej. Znacznie łatwiej jest rozmnożyć grab poprzez odrosty korzeniowe.

Grab zwyczajny - odmiany

Grab pospolity fastigiata

Odmiana fastigiata to grab szybko rosnący o pokroju stożkowatym, kolumnowym, który z czasem się rozgałęzia. Dobrze znosi przycinanie i formowanie. Liście grabu fastigiata są sercowate, podwójnie piłkowane i ciemnozielone, zaś kora gładka w kolorze oliwkowym.

Ze względu na kolumnowy kształt, odmiana ta może być sadzona nawet w małych ogrodach. Efektownie wygląda sadzona zarówno pojedynczo jak i w szpalerach.

Grab pospolity pendula

Ta powoli rosnąca odmiana odznacza się pokrojem w kształcie parasola. Grab zwyczajny pendula często szczepiony jest na wysokiej podkładce, dzięki czemu tworzy drzewko z opadającymi gałązkami. Gałązki początkowo rosną poziomo, po czym zaczynają opadać w dół tworząc malownicze, kilkumetrowe kępy. Grab pospolity pendula wymaga sporo przestrzeni. Z uwagi na atrakcyjny wygląd odmiana pendula sadzona jest jako soliter w miejscach eksponowanych.

Grab pospolity columnaris

Grab columnaris to odmiana wolno rosnąca i mniej popularna w naszym kraju. Jak wygląda grab columnaris? Wbrew nazwie to drzewo grab nie tworzy kolumn, lecz ma pokrój stożkowy, który z czasem przechodzi w kulisty. Drzewo jest tak silnie ulistnione, że wygląda na strzyżone. Liście grabu tej odmiany są jajowate i jasnozielone.

Jego gęsty i niemal geometryczny pokrój sprawia, że wyglądają wspaniale w ogrodach w stylu francuskim. Odmian columnaris wykorzystywana jest jako drzewo pojedyńcze lub sadzone w szpalerach. Idealnie nadaje się do małych ogrodów oraz do dekoracji tarasów, gdzie może być sadzone w donicach.

Drzewo grab to roślina niezastąpiona w parkach i ogrodach. Szczególną zaletą jest niska cena sadzonek oraz mrozoodporność, odporność na choroby i małe wymagania co do gleby i stanowiska. Warto włączyć grab pospolity do dekoracji ogrodu jako żywopłot formowany lub jako atrakcyjnie wyglądający okaz pojedynczy. Grab pospolity carpinus betulus w ogrodzie to wybór wart rozważenia.