Jabłoń 'Kosztela'

Jabłoń Kosztela - uprawa, pielęgnacja, sadzenie

Niektóre odmiany jabłoni, jak właśnie Kosztela, są nieśmiertelne. To polska, bardzo stara odmiana nieznanego pochodzenia, która ma bardzo wdzięczną historię. Podobno drzewka tej odmiany gęsto rosły w wilanowskich ogrodach, w zielonych owocach rozsmakowywała się królowa Marysieńka, a nazwę zawdzięczają samemu królowi Janowi III Sobieskiemu. Obecnie także są bardzo cenione za wyjątkowy smak i przyjemny aromat.

A może zainteresuje cię także artykuł o uprawie jabłoni Ligol?

Zanikająca Kosztela?

W ogrodach naszych pradziadków Kosztela niepodzielnie królowała. Jej zielonkawe jabłka można było zobaczyć niemal w każdym sadzie. Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci powoli jej popularność spadała, by na początku lat dwutysięcznych znów pojawiły się w sprzedaży jej sadzonki. Kosztela powoli wraca do łask i chociaż nadal wyprzedzają ją inne odmiany, na przykład Golden Delicious, Papierówka lub Idared, coraz częściej pojawia się w sklepach i na straganach.

Kosztela świetnie sprawdza się w naszych warunkach klimatycznych. Jest to jedna z najbardziej trwałych i wytrzymałych odmian jabłoni. Tworzy duże drzewka o regularnej, kulistej koronie, która nie wymaga formowania. Roślina późno wchodzi w owocowanie – dopiero mniej więcej po 7 latach od rozpoczęcia uprawy, jednak plon jest bardzo obfity. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o jabłoni papierówce.

Te drzewka owocowe rodzą dużo smacznych jabłek o średniej wielkości. Mają kulisty, lekko spłaszczony kształt i charakterystyczną żółtozieloną skórę, dość twardą. Owoce są bardzo słodkie, to jedna z najsłodszych odmian jabłek, które nadają się do uprawy w naszych warunkach klimatycznych. Zawierają mało kwasów i nie nadają się do przetworów. To jednak nie ma znaczenia – ich wybitny smak sprawia, że i tak najchętniej są zjadane od razu po zerwaniu. W uprawie pojawia się także Kosztela czerwona, o intensywnie zarumienionej skórce. Kosztela czerwona to nowy sport zwykłej koszteli, nie różniący się smakiem.

Sadzonki i uprawa Koszteli

Sadzenie Koszteli wyznacza się na wczesną jesień. Wtedy jeszcze roślina zdąży się przyjąć w nowym miejscu i na wiosnę już podejmie wegetację. Sadzonki warto kupić bezpośrednio od producenta, w uznanej szkółce sadowniczej. Nie muszą być na podkładkach – Kosztela dobrze sprawdza się w naszych warunkach klimatycznych. Warto wybrać szczepione okazy, bowiem o wiele lepiej owocują. Najważniejsze jednak, by sadzonki były balotowane. Te z nagim korzeniem są tylko o kilka złotych tańsze, a często są w o wiele gorszej kondycji.

Jabłoń Kosztela powinna być posadzona na słonecznym, ciepłym stanowisku. Potrzebuje żyznego podłoża, lekko gliniastego i dobrze wilgotnego. W małych ogrodach możesz posadzić skarłowaciałe egzemplarze, które także dobrze owocują.

Kosztela niestety nie jest samopylna. Bardzo dużym problemem przez długi czas było to, że jej naturalne zapylacze nie są już uprawiane. Jednak w tej roli mogą wystąpić także nowsze odmiany jabłoni, jak Boiken, Gloster, James Greive. Zapylacze powinny rosnąć w niewielkim oddaleniu od kosztelowego sadu.

Pielęgnacja Koszteli – przycinanie

Pielęgnacja rośliny nie jest wymagająca. Te drzewka owocowe mają dość luźną i kształtną koronę, więc przycinanie nie jest konieczne. Wiosną należy tylko usunąć ewentualne stare, martwe lub porażone przez zimo pędy. Do główne pędy warto lekko odgiąć od pnia za pomocą spinek. Powinny odchodzić pod kątem 45 stopni. Niektóre egzemplarze co 3-4 lata mogą potrzebować cięcia prześwietlającego.

Ważnym zabiegiem jest przerzedzanie. Kosztela ma tendencję do zawiązywania bardzo licznych jabłek, a po obfitym owocowaniu często wchodzi w naprzemienne wydawanie owoców. Dlatego też warto co roku ją przerzedzać, by otrzymywać smaczne, większe jabłka każdej jesieni. Zabieg przeprowadza się w lipcu i sierpniu.

Jabłoń Kosztela – zasilanie i opryski

Kosztela jest idealna do sadów ekologicznych. Drzewo jest mało podatne na choroby i szkodniki, dlatego nie potrzebuje nawożenia prewencyjnego. Rzadko potrzebuje także interwencyjnych środków ochrony roślin, więc w ekologicznych sadach naprawdę ma szansę.

Kosztela nie potrzebuje nawożenia, by owocować. Jeśli jednak zależy ci na ładnym i obfitym plonie, konieczne jest zasilanie nawozami mineralnymi. Warto także stosować chlorek wapnia w stężeniu 0,4%, ponieważ bez wapnia roślina często choruje na plamistość podskórną, fizjologiczną przypadłość, która może zniszczyć cały plon.