Rzepak - charakterystyka, wymagania, uprawa, wykorzystanie
Rzepak to znana wszystkim roślina, którą często spotykamy na polu.
Zanim jednak zajmiemy się jego uprawą, powinniśmy znać jego opis, wiedzieć,
jakie jest jego wykorzystanie, a także, która odmiana będzie najlepsza. Musimy
poznać również informacje na temat tego, jakie ma on wymagania, jaki jest
najlepszy termin siewu i jak przebiega pielęgnacja rzepaku.
Jeśli
szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o
roślinach miododajnych.
Rzepak - opis rośliny
Rzepak - skąd pochodzi
Rzepak - Brassica napus, to tak naprawdę odmiana kapusty rzepak. Warto
wiedzieć, że roślina ta zaliczana jest do rodziny kapustowatych - Brassicaceae. Rodzina kapustowatych to
rodzina, do której zaliczane są rośliny zielne, a czasami nawet drzewa oraz
krzewy. Do rodziny zaliczanych jest około 343-353 rodzajów roślin, w których
znajduje się około 3630-410 gatunków roślin.
Rośliny te występują naturalnie na
wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Dodatkowo nie pojawiają się one
w zwartych obszarach nizinnych lasów równikowych. Wiele gatunków z tej rodziny
występuje w klimacie umiarkowanym i arktycznym, a dodatkowo na terenach
górskich.
Przejdźmy jednak do rośliny, jaką
jest rzepak. Musimy wiedzieć, że ta roślina, której nasiona są dostępne w wielu
sklepach ogrodniczych, a ich cena jest niska, nie rośnie naturalnie na terenie
naszego kraju, ponieważ jest on rośliną uprawną. Jednak wielokrotnie zdarza się
tak, że rzepak dziczeje. Powinniśmy wiedzieć, że rzepak to roślina, której
uprawa prowadzona jest głównie w Eurazji. Co więcej, rzepak to
najprawdopodobniej mieszaniec kapusty właściwej - Brassica rapa, a także kapusty warzywnej - Brassica oleracea.
Brassica napus - opis rośliny
Zanim przejdziemy do tego, jakie
wykorzystanie ma rzepak i jaka jest cena za ziarno, powinniśmy poznać opis
rośliny. Otóż rzepak to roślina, która charakteryzuje się wzniesioną i
rozgałęzioną łodygą. Może on osiągać nawet 1-1,5 m wysokości. Warto wiedzieć,
że charakterystyczny jest również głęboki i palowy system korzeniowy rośliny,
który posiada wiele, lecz słabo rozwiniętych korzeni bocznych.
Rzepak, tak jak i wiciokrzew
pomorski, czy też nostrzyk, wytwarza także kwiaty, które są zdecydowanie
najbardziej charakterystycznym i rozpoznawalnym już z dużych odległości
elementem tego właśnie gatunku. Kwiaty rzepaku są żółte i czteropłatkowe.
Osiągają one około 9-18 mm długości. Pojedyncze kwiaty zebrane są w grona,
które są dłuższe od liści rzepaku.
Owocem rzepaku są łuszczyny, w
których znajdują się nasiona. Co ciekawe, nasiona rzepaku ozimego, zawierają w
sobie nawet 45-47% tłuszczu. Nie zapominajmy również o liściach rośliny. Otóż
rzepak charakteryzuje się skrętoległym ulistnieniem. Warto wspomnieć również o
tym, że pojedyncze liście rośliny mają sinozielony kolor i pokryte są one
woskiem. Dodatkowo górne liście są małe i całobrzegie, natomiast liście dolne
są zdecydowanie większe i powcinane. Charakterystycznym elementem jest również
to, że listki górne, a dokładniej ich nasady, ułożone są na pędzie w ten
sposób, że obejmują łodygę na co najmniej połowę jej obwodu. Sprawdź także ten artykuł na temat nawożenia rzepaku.
Rzepak - wymagania ma Brassica
napus, najlepszy termin siewu i pielęgnacja
Rzepak - jakie wymagania ma roślina, która swoje wykorzystanie
znajduje na polu
Kiedy chcemy uprawiać wiciokrzew
pomorski, nostrzyk, czy właśnie rzepak, konieczne jest w pierwszej kolejności
zapoznanie się z tym, jak wygląda opis uprawy rośliny. Informacje te są
niezbędne, jeśli chcemy, by rzepak rozwijał się prawidłowo. W przeciwnym razie
możemy spotkać się z tym, że rzepak nie będzie się dobrze rozwijał, a dodatkowo
może zostać porażony przez choroby, które związane są z nieprawidłowym
nasłonecznieniem i źle dobraną glebą, w której znajdują się nasiona rośliny.
Odmiana kapusty rzepak, czyli
rzepak, to roślina, której cena nie jest wysoka, a ziarno jest szeroko
dostępne. Niestety nawet najlepszej jakości nasiona nie wyrosną na
nieodpowiedniej glebie i źle dobranym stanowisku. Dlatego pamiętajmy o tym, że
rzepak to roślina, która najlepiej czuje się na glebach od klasy I do V. Warto
wspomnieć również o tym, że gleby powinny być zasobne w próchnicę, żyzne,
przepuszczalne i niezakwaszone.
Pamiętajmy o tym, że aby rzepak
mógł osiągnąć prawidłowy wzrost, musimy znać prawidłowy termin siewu.
Oczywiście termin siewu zależy również od temperatury, dlatego w każdym
województwie termin siewu będzie nieco inny. Tutaj powinniśmy również wiedzieć
o tym, że rzepak rozwija się po około 75-80 dniach wegetacji, o ile temperatura
będzie wynosiła więcej niż 5oC.
Właśnie z tego powodu nie jest
podawana odgórna data, kiedy musimy wysiać nasiona. Co więcej, rzepak powinien
być sadzony tak, by na 1 m2 mieściło się około 30-55 roślin. Nie
zapominajmy jednak o tym, że rzepak - Brassica
napus, ma także swoje odmiany, które również znajdują swoje wykorzystanie
na polach uprawnych, a ich nasiona mogą być większe lub mniejsze. Dlatego przy
sadzeniu powinno uwzględnić się ilość nasion, a nie ich masę.
Rzepak - opis uprawy i pielęgnacji
Kiedy interesujemy się uprawą
rzepaku, musimy wiedzieć, że na całą uprawę i rozwój roślin, wpływ ma wiele
czynników. Pierwszym z nich jest termin i miejsce siewu, natomiast kolejne to
między innymi zabiegi pielęgnacyjne, takie jak nawożenie, czy też ochrona rzepaku
przed szkodnikami i chorobami, co jest niesamowicie istotnym elementem.
Zobaczmy więc, jak powinna przebiegać pielęgnacja i ochrona tej rośliny.
Zacznijmy więc od tego, jak
przebiega nawożenie rzepaku. Najważniejszym elementem jest przebadanie gleby
pod kątem jej zasobności. W tym celu pobiera się próbkę gleby z podłoża, na
którym ma rosnąć rzepak i oddaje się ją na badania. Z tych badań wyniknie,
jakie zabiegi i nawożenie, będą konieczne, by nasz rzepak rozwijał się
prawidłowo. Warto wspomnieć również o tym, że na 1 tonę plonu rzepak pobiera z
gleby około 14-20 kg S, 55 kg N, 28 kg P2O5, 6 kg Mg oraz
45 kg K2O. Biorąc pod uwagę ten czynnik i to, że mamy do czynienia
ze średnio zasobnymi glebami, przy plonie nasion szacowanym na około 3,5 t/ha,
powinno się zastosować około 60-70 kg P2O5 oraz 150 kg K2O.
Jeśli chodzi o nawożenie jesienią,
powinniśmy wiedzieć, że rzepak w tym czasie ma z reguły wystarczającą ilość
azotu. Dodatkowo największy wpływ na to, jak będzie się rozwijał na polu, ma
bor, którego niedobór wpływa znacząco na obniżenie plonu. Ponadto powinniśmy
pamiętać, że ziarno rzepaku i cała roślina wymaga ciągłej dostępności magnezu i
siarki. W okresie wiosennym istotne jest wykorzystanie dużych dawek azotu, a
dokładniej nawet 100 kg N/ha. Pierwszą taką dawkę stosuje się w momencie
rozpoczęcia wegetacji, wykorzystując saletrę amonową, a drugą po 2-3 tygodniach,
przy pomocy mocznika.
Odmiana, jaką jest rzepak - Brassica napus, to roślina, która może
być porażona przez choroby i szkodniki, już w etapie, kiedy wysiejemy nasiona.
Dlatego powinniśmy znać opis tego, jak wygląda ochrona rzepaku. Informacje te
mogą ochronić całą naszą uprawę. Zacznijmy od tego, że przed siewem lub
bezpośrednio po nim powinno się zastosować preparaty do zwalczania chwastów
dwuliściennych w okresie jesiennym. Stosuje się do tego między innymi Kalif 480
EC, czy Butisan Star 416 SC. Z kolei wiosną stosuje się Lontrel 300 SL lub
Galera 334 SL. Dodatkowo na chwasty jednoliścienne stosujemy Agil 100 EC,
Pantera 040 EC lub Leopard 05 EC.
Kolejnym ważnym zabiegiem
ochronnym jest ochrona przed szkodnikami. Do najgroźniejszych szkodników jesiennych
zalicza się pchełki, tantniś krzyżowiaczek, czy też gnatarz rzepakowiec, a
wiosną atakują słodyszek rzepakowy, chowacz brukwiaczek, chowacz czterozębny,
czy pryszczarek kapustnik. Do tego rodzaju szkodników zaleca się użycie
preparatu Decid 2,5 EC, Mospilan 20 SP lub Karate Zeon 050 SC.
Rzepak - Brassica napus,jest także narażony na choroby. Zabiegi ochronne na
choroby rzepaku w okresie jesiennym wykonuje się przy użyciu preparatu Caramba 60
SL, Orius 25 EW lub Horizon 250 EW. Natomiast w fazie od początku kwitnienia, aż do opadania pierwszych płatków powinno się
zastosować Alert 375 SC, Horizon 250 EW, Sumi Top, Mirage 450 EC lub Amistar
250 SC.
Rzepak - gdzie znajduje wykorzystanie
Rzepak to roślina, której nasiona
dostępne są w sklepach ogrodniczych i nie tylko. Cena za nasiona nie jest
wysoka i z reguły wynosi ona około 1640 zł/t, co w przeliczeniu na tak dużą
ilość nie jest dużą liczbą. Kiedy już zdecydujemy się na zakup nasion lub
ziarna rzepaku, powinniśmy znać opis tego, gdzie wykorzystywany jest rzepak.
Rzepak to roślina oleista, z
której wytwarzany jest olej jadalny, margaryna i inne tłuszcze kuchenne.
Dodatkowo olej rzepakowy wykorzystywany jest w przemyśle do produkcji pokostu.
Z oleju rzepakowego wytwarzane jest również paliwo do napędu silników wysokoprężnych.
Nie zapominajmy o tym, że rzepak
to roślina pastewna, a także i miododajna. Powinniśmy wiedzieć, że rzepak ma
ogromne znaczenie w pszczelarstwie, ze względu na dużą powierzchnię upraw. Co
więcej, słoma rzepakowa wykorzystywana jest jako opał, ale wytwarzane są z niej
również płyty pilśniowe.