Pochodząca z subtropikalnych rejonów Chin róża chińska
to znana i efektowna roślina o pięknych, zawsze zielonych liściach. Wielką jej
ozdobą są również kwiaty – wielkie, pojedyncze lub pełne, białe lub częściej –
w różnych odcieniach barwy czerwonej, różowej i żółtej. W kwiaciarniach
sprzedawane są zwykle niewielkie, kwitnące egzemplarze, choć w dobrych
warunkach chińska róża rozrasta się niekiedy do wysokości 1,5 m i więcej. Mimo
swojego uroku kwiat ten jest dość wymagający, zaś pielęgnacja róży chińskiej wymaga
przestrzegania określonych zasad. Jak ją pielęgnować, jak wygląda jej
rozmnażanie, jakie przesądy są z nią związane?
Jeśli interesuje cię ten temat, sprawdź także, jak
powinno przebiegać zakładanie
i pielęgnacja trawnika.
Róża chińska – co to za kwiat?
Róża
chińska (Ketmia syryjska, Hibiscus rosa, rosa sinensis) to krzew z rodziny ślazowatych. W
Chinach jest często stosowany w ogrodzie na cierniste żywopłoty. Do Europy
przywędrował wraz z poszukiwaczami roślin w 1713 roku. Obecnie w krajach o
łagodniejszym klimacie, chińska róża jest uprawiana w ogrodzie jako krzew
zimozielony, a w krajach o klimacie chłodniejszym – w doniczce, jako roślina
pokojowa, choć pielęgnacja róży chińskiej nie jest łatwa.
Hibiscus
rosa przez pewien okres czasu nie cieszyła się dobrą sławą – narosły wokół
rośliny różne przesądy i nikt nie chciał hodować jej w domu. Róża chińska
zyskała bowiem przydomek rośliny, która przynosi pecha, która wywołuje choroby
(w tym raka), która jest trująca. Największych przeciwników róża chińska miała
w latach 60. XX wieku, choć powyższe przesądy nie znalazły odzwierciedlenia w
wynikach badań naukowych. Przekonanie, że rosa sinensis wywołuje choroby, było
właściwie dziełem przypadku. Otóż w holu jednego ze szpitali, umieszczono
hibiskusa – roślina była bardzo okazała i obficie obsypana kwiatami. Wiele osób,
zachwyconych urodą róży, ścinało gałązki pragnąc hodować ją w doniczce na
parapecie, tym samym niszcząc roślinę. Hamując takie jej rozmnażanie przez
klientów szpitala, koło róży chińskiej ustawiono tabliczkę „Roślina szkodliwa
dla zdrowia!”. Tym samym róża chińska została uratowana, pojawiły się jednak
przesądy dotyczące tego, jakie choroby wywołuje.
Jakby na
przekór tym negatywnym opiniom, kwiat hibiskusa to narodowy symbol Korei
Południowej, który widnieje nawet na krajowych banknotach. Róża chińska
znajduje się również w godle Hawajów, uwielbiają ją również Malezyjczycy,
którzy nie wierzą w przesądy i chętnie trzymają roślinę w domu na parapecie
bądź też w ogrodzie (szczególnie piękna jest ketmia syryjska, zwana hibiskusem
ogrodowym). A może interesują cię także róże okrywowe? Więcej na ich temat
przeczytasz w
tym artykule.
Róża chińska charakteryzuje się ładnymi,
błyszczącymi, ciemnozielonymi liśćmi, choć jej główną ozdobą są kwiaty o
intensywnych barwach. Roślina najczęściej rozpoczyna kwitnienie na przełomie
marca i kwietnia (niektóre odmiany mogą zakwitać już w lutym) i kwitnie zwykle
do przełomu sierpnia i września (są też odmiany, które kończą kwitnienie w
październiku). Zdarzają się egzemplarze, które kwitną cały rok. Im roślina jest większa, im lepsza pielęgnacja róży
chińskiej, tym więcej na niej kwiatów.
Jak wygląda róża chińska?
Kwiaty róży chińskiej
Kwiaty chińskiej róży są okazałe, niektóre
odmiany mogą poszczycić się nawet okazami dochodzącymi do 25 cm, choć zwykle –
w przypadku uprawy w doniczce na parapecie – jest to 5 do 10 cm. Odmiany o
kwiatach pojedynczych mają pięć płatków korony, natomiast występują również
odmiany o kwiatach podwójnych lub półpełnych. Kolor róży chińskiej jest
uzależniony od odmiany, podobnie zresztą jak kształt płatków – kwiaty mogą być
całobrzegie, o karbowanych, ząbkowanych czy postrzępionych brzegach.
Charakterystyczną cechą kwiatów róży chińskiej, jest
budowa słupka i pręcików, bowiem są one ze sobą zrośnięte, znajdują się na
wydłużonej szyjce, która znacznie wystaje poza płatki korony. Róża chińska ma
kwiaty, które wyrastają pojedynczo na dochodzących do kilku centymetrów
szypułkach; kilka ich sztuk jest zebranych na wierzchołkowych częściach młodych
przyrostów. Niestety, w doniczce kwiaty zwykle kwitną jeden dzień (kilkanaście
godzin), po czym opadają. Wiele osób zastanawia się, jak pielęgnować różę
chińską, bowiem jest to roślina bardzo wrażliwa na przestawianie, przeciągi i
zmiany temperatury, co zdarza się zarówno w przypadku jej uprawy w doniczce,
jak i w ogrodzie (m.in. ketmia syryjska). Wszelkie warunki niekorzystne
dla tej rośliny, powodują opadanie kwiatów i pąków kwiatowych – dlatego właśnie
dzieje się tak, że po zakupie i przyniesieniu jej do domu czy umieszczeniu w
ogrodzie, masowo gubi kwiaty. Jest również bardzo podatna na choroby. Sprawdź
także nasz artykuł, w którym znajdziesz przepisy na nalewkę z dzikiej róży.
Róża chińska -
liście
Róża chińska ma krzaczasty pokrój, a jej pędy mogą
przyrastać rocznie do 50 cm (choć hodowana na parapecie rzadko ma tak silny
wzrost). Liście rosa sinensis mają stosunkowo długie ogonki liściowe, romboidalne blaszki liściowe, u
nasady całobrzegie, natomiast dalej ząbkowane, dochodzące do kilkunastu
centymetrów. Górna strona blaszek liściowych jest ciemnozielona i błyszcząca,
natomiast strona spodnia – jaśniejsza i matowa. W ciągu całego roku chińska
róża stopniowo traci wszystkie liście, które są zastępowane młodymi.
Młode pędy są zielone, natomiast starsze powoli
drewnieją i pokrywają się szaro-brunatną korą, bowiem hibiscus rosa ma skłonności do tworzenia się pnia. W celu uzyskania formy
drzewiastej, należy odpowiednio formować i przycinać formy krzewiaste.
Rozmnażanie i
pielęgnacja róży chińskiej
Chińska róża - rozmnażanie
W
mieszkaniu w doniczce czy w ogrodzie róża chińska rośnie dobrze, a jej
rozmnażanie jest stosunkowo proste. Roślina rozmnaża się bowiem przez sadzonki
wierzchołkowe, pobrane w okresie maja-czerwca, a następnie ukorzenione w
temperaturze 24 – 26 st. C w wilgotnym podłożu, przy dużej wilgotności
powietrza. Sadzonki można ukorzenić w wodzie, choć łatwiej jest to zrobić w
piasku czy mieszaninie piasku oraz podłoża, po uprzednim zanurzeniu w
ukorzeniaczu. Szybszemu ukorzenieniu służy przykrycie naczynia z sadzonkami
słojem bądź folią (nie może ona dotykać rośliny). Po około 3 – 4 tygodniach
róża chińska wypuszcza młode liście i pędy, wówczas można ją sadzić w doniczce,
w podłożu dla niej przeznaczonym.
Pielęgnacja róży chińskiej
Choć
rozmnażanie róży chińskiej nie jest skomplikowane, to jej pielęgnacja wymaga
wiedzy na temat preferencji chińskiej róży. Niezależnie od tego, czy hodujemy
ją w doniczce czy w ogrodzie, wiedza na temat tego, jak pielęgnować roślinę,
jest kluczem do tego, by kwitła obficie i by nie imały się jej choroby. Chińska
róża wymaga dużo miejsca i dobrego oświetlenia. Młode rośliny nie powinny stać
w pełnym słońcu, potrzebują go jednak egzemplarze kwitnące. Powinno być to
jednak światło rozproszone, bowiem w przeciwnym wypadku ostre promienie
słoneczne padające na roślinę w doniczce na parapecie, mogą spowodować
poparzenia liści. Dlatego różę chińską najlepiej uprawiać na oknie południowym,
ale osłoniętym od promieni słonecznych (np. firanką). Jeśli interesuje cię
także uprawa bergenii w ogrodzie, porady znajdziesz
w tym artykule.
Latem róża
chińska dobrze rośnie w doniczce postawionej w zacisznym miejscu lub w ogrodzie
(szczególnie ketmia syryjska), natomiast zimą wymaga miejsc jasnych i temperatury
12 – 15 st.C (dzięki temu będzie lepiej kwitła w następnym roku). Gdy jest
cieplej, liście żółkną i odpadają. Roślina doskonale nadaje się również do
uprawy w ogrodzie zimowym i oranżerii udowadniając, że przesądy na jej temat
zrobiły dużo złego, pozbawiając wiele osób możliwości cieszenia się nią w domu.
Chińska
róża wymaga obfitego podlewania oraz spryskiwania wodą w miesiącach letnich
(nawet 2- 3 razy w tygodniu przy wysokich temperaturach), natomiast zimą
wystarczy raz w tygodniu. Zakurzone liście róży najlepiej jest czyścić miękką
wilgotną szmatką, bez użycia preparatów nabłyszczających. Na środki chemiczne
szczególnie źle reagują młode liście i kwiaty, które brązowieją i opadają.
Warto
zadbać również o odpowiednie podłoże do uprawy rośliny - najlepsze jest podłoże
żyzne i próchnicze (np. uniwersalne podłoże dla roślin doniczkowych). Róża
chińska nie lubi przesadzania, dobrze rośnie w doniczce, która jest nieco
przyciasna. Młodsze egzemplarze przesadzamy częściej, kiedy natomiast starsze,
nieco rzadziej. Przy przesadzaniu młodym roślinom skracamy wierzchołki pędów,
aby się rozkrzewiły. Starsze przycinamy silnie w celu uformowania. Chińska róża
powinna być przesadzana jesienią, po kwitnieniu bądź wczesną wiosną, jeszcze
przed kwitnieniem.
W ogrodzie,
np. ketmia syryjska najlepiej lubi próchnicze, przepuszczalne podłoże, choć toleruje
również glebę lekko wapienną. Pielęgnacja róży chińskiej w warunkach ogrodowych
wymaga okrywania jej na zimę. Przeczytaj także nasz artykuł: Próchnica
gleby krok po kroku.
Niestety
chińska róża jest bardzo podatna na ataki szkodników – szczególnie często jest
atakowana przez przędziorki. Na liściach występują wówczas bardzo liczne
odbarwione plamki, stopniowo cała blaszka przybiera żółtawe i brunatne
zabarwienie; liście zasychają i opadają. Na dolnej stronie liści ledwo
dostrzegalne gołym okiem ruchliwe, zielonkawożółte lub pomarańczowo-czerwone
pajęczaki, długości około 0,5 mm. Ponadto, chińska róża może być niszczona
przez wciornastki. Wówczas na liściach pojawiają się bardzo drobne, srebrzysto
żółtawe plamki, stopniowo gęsto pokrywające blaszkę liściową wzdłuż głównych
nerwów. Silnie opanowane liście żółkną i opadają. Od spodu liści widoczne są
blado-żółtawe lub ciemnobrunatne, wysmukłe owady, bardzo ruchliwe, długości do
1,5 mm.
Chińska róża - nawożenie
Mówiąc o
tym, jak wygląda pielęgnacja róży chińskiej, nie można zapomnieć o nawożeniu
rośliny. Używamy w tym celu niewielkich dawek płynnych nawozów uniwersalnych
dla roślin doniczkowych, natomiast w okresie zawiązywania pąków kwiatowych i
kwitnienia – nawozów dla roślin kwitnących. Rośliny nie należy nawozić zimą (w
okresie spoczynku) oraz kilka tygodni po przesadzeniu, najlepiej zasilać ją od
marca do sierpnia, raz w tygodniu, pełną dawką nawozów. Wówczas róża chińska
będzie cieszyła nasze oczy swoim pięknem, a mimo iż istnieją szkodliwe przesądy
na jej temat, to jej popularność będzie rosła. Uprawa róży chińskiej jest warta każdego zachodu.