Kopytnik pospolity (kopytnik europejski)

Zwiń

Nazwa rośliny

Kopytnik pospolity (łac. Asarum europaeum) znana też jako kopytnik europejski

Systematyka

kokornakowate > kopytnik > kopytnik pospolity

Trudność uprawy:

łatwy

Pochodzenie:

Europa Południowa
Europa Środkowa
zachodnia Syberia

Rozmiary i wygląd kopytnika pospolitego

Kopytnik europejski - charakterystyka

Charakter wzrostu:

bylina

Rodzaj ulistnienia:

liściaste

Termin kwitnienia:

marzec
kwiecień
maj

Przydatność do spożycia:

trująca
lecznicza

Czy przyciąga zwierzęta:

Tak

Czy zimozielona:

Tak

Przeznaczenie kopytnika pospolitego

Miejsce uprawy:

ogród przydomowy
ogród wiejski
ogród leśny
ogród naturalny
pod koronami drzew

Możliwe wykorzystanie:

soliter
nasadzenie grupowe
okrywa powierzchni
w pojemnikach
kompozycje

Jak wygląda kopytnik pospolity?

Walory rośliny:

ciekawy pokrój
ozdobne liście
zimozielona

Pokrój rośliny:

płożący
wzniesiony
roślina darniowa
płaski
nierozgałęziony

Jak sadzić kopytnik pospolity?

Przyrosty roczne i docelowe wymiary

Roczne przyrosty:

10 cm - 15 cm

Maksymalna wysokość:

10 cm - 15 cm

Maksymalna szerokość:

15 cm - 50 cm

Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:

5 lat

Kwiaty i liście

Kolor kwiatów:

czerwonofioletowy
brązowawy

Wielkość i forma kwiatów:

dzwonkowate

Czy pachnąca:

Tak

Kształt liścia:

sercowate

Kolor liścia:

ciemnnozielone

Stanowisko dla kopytnika pospolitego

Rodzaj stanowiska:

półzacienione
zacienione

Strefa mrozoodporności:

bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C

Wilgotność podłoża:

wilgotne

Rodzaj gleby:

przepuszczalna
próchniczna
żyzna
wilgotna
świeża

Odczyn pH gleby:

zasadowy
obojętny

Sadzenie

Sposób rozmnażania:

podział
nasiona

Rozstaw przy sadzeniu:

20 cm - 30 cm

Termin sadzenia:

marzec
kwiecień
maj

Przesadzanie

Termin przesadzenia:

marzec
kwiecień
maj

Kopytnik europejski - pielęgnacja

Choroby i szkodniki typowe dla rośliny

Poziom odporności:

bardzo odporna

Szkodniki:

ślimaki

Nawożenie

Czy konieczność nawożenia?

Tak

Typ nawozu:

kompost

Częstotliwość:

2 razy w roku

Terminy nawożenia:

marzec, październik

Podlewanie

Okres podlewania:

kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik

Częstotliwość:

Co 3 dni

Zapotrzebowanie na wodę:

umiarkowane - podlewa się wtedy, gdy sucha warstwa podłoża w doniczce ma około 15 mm

Dodatkowe informacje:

Wymaga równomiernej wilgotności przez cały rok, w okresie suszy letniej liście mogą zamierać, nie znosi przesuszania.

Zobacz inne rośliny podobne do kopytnika pospolitego

Asarum europaeum – opis gatunku i występowanie

Kopytnik europejski występuje na terenie Europy oraz na Syberii. W Polsce zasiedla lasy i zarośla, na terenie całego kraju, rzadziej spotykany jest w rejonach zachodnio-północnych. Roślina preferuje wilgotne stanowiska, o próchnicznej i gliniastej glebie, o zasadowym i obojętnym odczynie pH. Kopytnik pospolity wykorzystywano w medycynie ludowej - nadmierny zbiór doprowadził do znacznego zmniejszenia się liczby stanowisk. Do 2014 roku gatunek objęty był częściową ochroną.

Kopytnik tworzy pełzające kłącza, z których wyrastają dekoracyjne ciemnozielone i błyszczące liście, utrzymujące się na długich omszonych ogonkach. Liście osiągają do 6 cm długości oraz do 8 cm szerokości. Z czasem roślina zadarnia stanowisko, a niskie kępy dorastają do około 20 cm wysokości. Purpurowe dzwonkowate kwiaty rozwijają się tuż nad ziemią. Trudno je zauważyć wśród gęstego ulistnienia. Kopytnik europejski kwitnie od marca do maja. Bylina wydziela niezbyt przyjemny zapach, wabiący owady zapylające, głównie muchówki. Kwiaty zawiązują również owoce - torebki, zawierające nasiona, roznoszone przez mrówki.

Rodzaj Asarum, z rodziny roślin kokornakowatych, tworzy około 90 gatunków, w tym, oprócz Asarum europaeum, dekoracyjne byliny, chętnie uprawiane w ogrodach. Urodę kopytników ukazują zdjęcia bylin, zamieszczone w atlasach roślin lub na internetowych stronach sklepów ogrodniczych. Do ciekawych gatunków należą:

kopytnik długopłatkowy (Asarum caudatum) – rośnie w Ameryce Północnej, w lasach iglastych,

kopytnik kanadyjski (Asarum canadense) - występuje w Ameryce Północnej, w lasach liściastych,

kopytnik Hartwega (Asarum hartwegii) - roślina preferuje suche stanowiska, tworzy drobne kwiaty, o szerokości około 1 cm,

kopytnik olbrzymi (Asarum maximum – gatunek spotykany w Chinach. Oryginalne duże kwiaty, o szerokości około 6 cm, wyróżniają się białą podstawą purpurowych listków okwiatu.

Kopytnik europejski – uprawa i zastosowanie mrozoodpornej byliny

Kopytnik pospolity – opis uprawy

Cieniolubna bylina nadaje się do zadarniania wilgotnych i umiarkowanie wilgotnych miejsc w ogrodzie. Dobrze rośnie na stanowisku o żyznym i próchnicznym podłożu, zawierającym wapno. Uprawa mrozoodpornej rośliny możliwa jest w całym kraju. Przez cały rok kopytnik tworzy ozdobne ciemnozielone liście. Zimową skuteczną ochronę stanowią opadające z drzew i krzewów liście, na co wskazują opinie ogrodników. Osłonę przed spadkiem temperatury uzyskamy również, stosując agrowłókninę, zabezpieczenie roślin stroiszem lub podsypanie, jesienią, ziemią kompostową lub liściową.

Rozmnażamy kopytnik wiosną, poprzez podział kłączy. Ukorzenione sadzonki sadzimy na stałe miejsce od kwietnia do końca września. Odpowiednia odległość między sadzonkami wynosi około 25 cm. Na 1 m2 powinno przypadać do 15 roślin. Kopytnik pospolity cechuje umiarkowana siła wzrostu, co należy wziąć pod uwagę, decydując się na uprawę zadarniającej byliny. Po 10 latach rozwoju, kępa osiągnie około 40 cm szerokości.

Pielęgnacja Asarum europaeum polega na podlewaniu byliny w czasie upałów i przedłużających się suchych okresów. Zasilanie kopytnika przeprowadzamy po 3 latach od zasadzenia rośliny. Na wiosnę, w marcu, rozkładamy kompost, lekko mieszając nawóz z podłożem. Kompostowanie jesienne najlepiej wykonać na przełomie września i października, co dodatkowo pomoże ochronić korzenie kopytnika przez spadkiem temperatury. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie głowienki pospolitej?

Kopytnik pospolity w ogrodzie – oryginalna dekoracja za niewysoką cenę

Kopytnik europejski najpiękniej wygląda na wiosnę, kiedy tworzy młode świeże pędy. Nadaje się na trawniki alternatywne, do zadarniania zacienionych i trudno dostępnych miejsc w ogrodzie. Atrakcyjnym towarzystwem, o podobnych zadarniających właściwościach i niewielkich wymaganiach, są również takie rośliny, jak barwinek, w czasie kwitnienia dekorujący ogród na niebiesko lub ciemnozielony bluszcz, zazieleniający podłoże i pnący się po drzewach. Kopytnik pięknie prezentuje się na tle paproci.

Na stanowiskach rzadziej zadrzewionych, z większym dostępem do światła, możemy zasadzić kopytniki pod krzewami. Efektowny oliwnik baldaszkowaty (Elaeagnus umbellata) jest liściastym krzewem, dekorującym ogród w maju i w czerwcu żółtymi drobnymi i miododajnymi kwiatami. Jesienią pojawiają się smaczne ciemnoczerwone owoce. Na zimę oliwnik baldaszkowaty zrzuca liście, które, opadając na zielony dywan kopytnika pospolitego, chroni bylinę przed mrozem.

W sąsiedztwie cieniolubnych kopytników, w miejscach lekko zacienionych i słonecznych, warto zasadzić byliny tworzące barwne kwiaty. Firletka kwiecista (Lychnis coronaria), w lipcu i w sierpniu obficie kwitnie. Firletka kwiecista tworzy kwiaty w kolorze fuksji, o średnicy 3 cm, wspaniale kontrastujące z zielenią, otaczającą rabaty. Zdjęcia ogrodowych wnętrz oraz opinie architektów krajobrazu pomogą zestawić ze sobą rośliny, najlepiej nadające się do naszego ogrodu.

Sklep ogrodniczy oferuje swoim klientom ukorzenione sadzonki kopytnika pospolitego. Za 1 sztukę, o wysokości 10 cm, zapłacimy około 21 zł. Bardziej opłacalny jest hurtowy zakup – cena od 51 sztuk wynosi około 18,30 zł za sztukę.

Ziele kopytnika europejskiego – właściwości lecznicze

Surowiec zielny zbierany jest wraz z kłączem, zawierającym olejek eteryczny. Preparaty, sporządzane z kopytnika pospolitego, mają działanie wykrztuśne, a w dawkach większych – prowadzą do wymiotów, ułatwiając pozbywania się wydzielin, zalegających w jelitach i w żołądku. Olejek, otrzymywany z kłączy kopytnika, zawiera azaron, związek, obecny także w olejku z kłaczy tataraku. Opinie naukowców wskazują, że działa uspokajająco na ośrodkowy układ nerwowy.

Kopytnik pospolity dostarcza surowca zielnego po 3 latach rozwoju. Liście kopytnika pozyskuje się w czasie pogodnej aury, latem, w sierpniu oraz jesienią, natomiast kłącza zbierane są na wiosnę i jesienią. Suszenie ziela odbywa się w suchych i przewiewnych miejscach, w temperaturze otoczenia do 30 stopni Celsjusza. Preparaty, otrzymywane z Asarum europaeum, stosujemy po konsultacji z lekarzem, bowiem kopytnik jest rośliną toksyczną.

Sklep zielarski oferuje suszone ziele oraz suszone kłącza kopytnika, służące do przygotowania naparów i nalewek. Sproszkowany susz stosowany był podobnie jak tabaka – wciągano proszek nosem, co pozwalało uzyskać efekt odprężenia. Sproszkowany kopytnik niekiedy używany jest jako przyprawa, nadająca potrawom imbirowego posmaku.

Kopytnik pospolity

Rozmiary i wygląd kopytnika pospolitego

Jak sadzić kopytnik pospolity?

Kopytnik europejski - pielęgnacja

Zobacz inne rośliny podobne do kopytnika pospolitego

Interesuje cię kopytnik europejski? Zobacz też te rośliny

Asarum europaeum – opis gatunku i występowanie

Kopytnik europejski – uprawa i zastosowanie mrozoodpornej byliny

Kopytnik pospolity – opis uprawy

Kopytnik pospolity w ogrodzie – oryginalna dekoracja za niewysoką cenę

Ziele kopytnika europejskiego – właściwości lecznicze