Kosaciec żółty (irys żółty) 🌳 uprawa i pielęgnacja

Nazwa rośliny

Kosaciec żółty (łac. Iris pseudacorus) znana też jako irys żółty

Systematyka

kosaćcowate > kosaciec > kosaciec żółty

Wygląd irysa żółtego

Pochodzenie:

Kaukaz, Europa, Azja Zachodnia, Afryka Północno-Zachodnia

Roczne przyrosty:

80 cm - 100 cm

Maksymalna wysokość:

80 cm - 100 cm

Maksymalna szerokość:

50 cm - 70 cm

Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:

1 rok

Pokrój irysa żółtego:

wyprostowany, rozkrzewiony, kępiasty

Cechy charakterystyczne:

przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, ozdobne liście

Kolor kwiatów:

żółty

Wielkość i forma kwiatów:

pojedyncze

Rodzaj ulistnienia:

liściaste

Kształt liścia:

równowąskie

Kolor liścia:

zielone

Sadzenie i stanowisko dla irysa żółtego

Termin sadzenia:

kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień

Rozstaw przy sadzeniu:

30 cm - 40 cm

Sposób rozmnażania:

podział kłącza

Stanowisko:

słoneczne, półzacienione

Gleba:

gliniasta, żyzna, wilgotna, torfowa, mokra

Odczyn pH gleby:

lekko kwaśny

Wilgotność podłoża:

podmokłe

Strefa mrozoodporności:

bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C

Dogodne miejsca uprawy:

ogród naturalny, ogród wodny, ogród bagienny, oczko wodne

Nadaje się na:

soliter, nasadzenie grupowe

Pielęgnacja irysa żółtego

Trudność uprawy:

łatwy

Poziom odporności:

bardzo odporna

Typowe choroby:

rdza

Typowe szkodniki:

mszyce

Terminy

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
	Co 3-4 lata należy odmłodzić bylinę przez podział kłączy i posadzenie na nowym miejscu.
Kiedy należy przycinać?
	Dobrze znosi przycinanie. W okresie kwitnienia usuwa się przekwitłe pędy kwiatowe ze względów estetycznych oraz, aby uniknąć tworzenia nasion. Pozostawione na zimę liście, ścina się wczesną wiosną przed rozwojem nowych pędów.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
	Nawóz wieloskładnikowy, organiczny. Nawozić 2 razy w roku.
Podlewanie
	Obfite zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 2 dni. Jeśli kosaciec nie rośnie w miejscu podmokłym, trzeba zapewnić mu podłoże wilgotne do mokrego. Może rosnąć w wodzie.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:

trująca

Zobacz inne rośliny podobne do irysa żółtego

Kosaciec żółty (irys żółty) – odmiany, uprawa, pielęgnacja, ciekawostki

Kosaciec żółty, znany bardziej pod popularną nazwą irysa żółtego, jest chętnie hodowaną byliną w naszych ogrodach. Ciekawostką jest na pewno to, iż roślina rośnie dziko na terenie naszego kraju. Majestatyczne piękno skrywa mroczną tajemnicę irysa żółtego, ponieważ jest on rośliną silnie trującą.

Kosaciec żółty - charakterystyka

Irys żółty (Iris pseudacorus) spotykany jest w naturalnych stanowiskach nie tylko na terenie Polski, ale również na Wyspach Kanaryjskich, Maderze, Syberii, w Argentynie, Urugwaju, Nowej Zelandii oraz Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Dlatego mamy do czynienia z wyjątkowo rozpowszechnioną rośliną. Już w starożytności kosaciec wodny wyróżniał się bardzo dużą popularnością. Wykorzystywany był jako produkt leczniczy, a także produkt do wytwarzania żółtego barwnika. Obecnie zyskał ogromne znaczenie w ogrodach, zdobiąc nie tylko rabaty, ale w szczególności przy stanowiskach wodnych, takich jak oczka wodne lub różnego typu sadzawki.

Iris pseudacorus wyróżnia się smukłą łodygą osiągającą do 1 metra długości. Z łodygi wyrastają również wąskie liście, które długością dorównują do wysokiego pędu. Jednak na największą uwagę zasługują żółte kwiaty o jasnym odcieniu. Składające się z 6 płatków, które są zrośnięte w rurkę. U podstawy znajdują się przysadki. Po przekwitnięciu tworzą się niewielkie owoce w postaci torebki. Ostatecznie roślina wydaje spłaszczone nasiona o długości do 8 mm. A może zainteresują cię także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach wiosennych?

Mimo że kosaciec żółty kojarzy nam się z jednym gatunkiem kwiatów, to jednak w kontrolowanej hodowli utworzone zostały liczne jego odmiany. Do nich zalicza się między innymi:

Iris pseudacorus „Bastard” – kosaćce wodne charakteryzujące się niewielkimi kwiatami w jasnożółtym odcieniu

Iris pseudacorus „Berlin Tiger” - kosaciec wodny, który wyróżnia się żółtym zabarwieniem, jednak płatki przyozdobione są brązowymi żyłkami

Iris pseudacorus „Creme de la Creme” – kosaćce wodne o wyjątkowo jasnym odcieniu żółtego, wpadającym w delikatne kremowe zabarwienie. Jego cechą charakterystyczną są również delikatne, fioletowe żyłki.

Iris pdesudacorus „Holden Clough” – egzotycznie prezentujący się kosaciec wodny, którego płatki o żółtym zabarwieniu są pokryte grubymi i wyrazistymi żyłkami w odcieniu fioletowobrązowym. Odmiana pojawiła się w hodowli w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w szkółce Holden Clough na Wyspach Brytyjskich. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o uprawie lobelii w ogrodzie.

Irys żółty – uprawa

Uprawa kosaćca żółtego jest bardzo łatwa. Jednak należy pamiętać o stworzeniu mu optymalnych warunków. Kosaćce wodne doskonale czują się na wilgotnych terenach, najlepiej przy wszelkiego rodzaju oczkach wodnych i sadzawkach. Kłącze irysa może być nawet zanurzone w wodzie. Dlatego w okresie suszy należy koniecznie pamiętać o dodatkowym nawodnieniu rośliny. Irysy żółte doskonale znoszą zimę, ze względu na swoją mrozoodporność.

Kłącze irysa z powodzeniem możemy rozdzielać, przyczyniając się do szybkiego rozmnażania rośliny. Później następuje jej kwitnienie, które niestety trwa tylko przez około 2 tygodnie. Najczęściej kwitnienie irysa żółtego przypada pomiędzy majem a lipcem. Rozmnażanie rośliny nie musi się odbywać jedynie przez kłącze irysa, chociaż takie rozsady są najłatwiejsze do wykonania. Drugim sposobem jest zbiór nasion, które znajdują się w owocowych torebkach. Ciekawostką jest to, iż w czasie wojny nasiona irysa żółtego stanowiły substytut kawy. Rzeczywiście są one bogate w kwas kawowy, który wyróżnia się aromatem i smakiem zbliżonym do walorów posiadanych przez prawdziwą kawę. Jeśli szukasz więcej informacji i porad, sprawdź także ten artykuł o irysach lub kosaćcach w ogrodzie.

Kosaciec żółty – pielęgnacja

Kosaciec żółty nie wymaga większych zabiegów pielęgnacyjnych. Jest to roślina wieloletnia, która doskonale przystosowuje się do warunków, które jej stworzymy. Jeżeli jednak zauważymy, że kwitnienie jest coraz słabsze, to warto zastanowić się nad dokonaniem rozsady. Kłącze irysa rozdzielamy, tworząc zupełnie nowe sadzonki.

Jeżeli nie dysponujemy oczkiem wodnym, wcale nie musimy rezygnować z obecności irysa żółtego w swoim ogrodzie. Ponieważ jest to bylina, która doskonale odnajduje się w towarzystwie innych kwiatów, krzewów, a nawet drzew. Można je sadzić w towarzystwie berberysów, azalii, czy też klonów palmowych. W ten sposób wniesiemy do swojego ogrodu nieco orientalnego klimatu. Żółty irys czy też żółty kosaciec to roślina do ogrodu warta wyboru. A może zainteresuje cię także artykuł o uprawie astrów krzaczastych?

Kosaciec żółty

Wygląd irysa żółtego

Sadzenie i stanowisko dla irysa żółtego

Pielęgnacja irysa żółtego

Terminy

Zastosowanie w kuchni

Zobacz inne rośliny podobne do irysa żółtego

Interesuje cię irys żółty? Zobacz też te rośliny

Kosaciec żółty (irys żółty) – odmiany, uprawa, pielęgnacja, ciekawostki

Kosaciec żółty - charakterystyka

Irys żółty – uprawa

Kosaciec żółty – pielęgnacja