Kostrzewa sina, czyli popularna niebieska trawa - uprawa, pielęgnacja i inne porady
Kostrzewy to trawy bardzo rozpowszechnione na świecie - głównie ze
względu na walory użytkowe. Wiele gatunków to również bardzo popularne rośliny
ozdobne. Trawy te tworzą zazwyczaj zwarte kępki o
kulistym lub półkulistym pokroju. Gatunek wykształca kwiatostany w kształcie
subtelnych wiech, które rozwijają się najczęściej w czerwcu. Spośród licznych
jego przedstawicieli dużym zainteresowaniem cieszy się kostrzewa popielata
(festuca glauca).
Jeśli interesują cię także inne trawy ozdobne w ogrodzie, zebraliśmy je
dla ciebie w tym miejscu.
Trawa ozdobna z „dzikim” rodowodem
Kostrzewy to w naturze zimozielone
trawy o delikatnych pastelowych liściach. W stanie dzikim rosną w strefach
umiarkowanych i równikowej, również wysoko w górach. W Europie jest to
popularny rodzaj traw o dużym znaczeniu gospodarczym. Wiele gatunków pełni
ważną rolę w ekologii, między innymi jako trawy przeciwerozyjne. Kostrzewy
rosną na łąkach i pastwiskach, ale są też użytkowane jako trawnikowe i ogrodowe
rośliny ozdobne. Niektóre kostrzewy rosną również w Polsce. Rodzaj festuca
łatwo tworzy różnorodne krzyżówki. To od nich biorą początek ogrodowe
mieszańce. Jako trawy ozdobne polecane są gatunki tworzące zgrabne kępy.
Kostrzewa to trawa ozdobna polecana
do nasadzeń tradycyjnych i nowoczesnych. Ładnie wygląda w formie obwódki albo
rozrzucona między kamieniami w ogrodzie skalnym. Możemy trawy te sadzić również
na balkonie, w naturalistycznych lub minimalistycznych aranżacjach
pojemnikowych. Kostrzewy mogą rosnąć jako solitery, ale również w dużych
grupach. Najładniej wyglądają wówczas, gdy gęsto posadzone, tworzą malownicze
kobierce. Gatunkiem zadarniającym, który może rosnąć nawet w cieniu jest
kostrzewa miotlasta, nazywana niedźwiedzim futrem. A może zainteresuje cię
także inne trawa ozdobna, czyli turzyca w ogrodzie?
Reprezentantki rodzaju festuca to
dość łatwe w uprawie i jednocześnie zupełnie niewymagające rośliny ozdobne.
Rosną dobrze na przepuszczalnej i piaszczystej glebie, bardziej suchej niż
wilgotnej. Muszą mieć też słoneczne stanowisko. Nie potrzebują składników
mineralnych, a mimo to rosną dość szybko. Możemy je sadzić i przesadzać nawet
późną jesienią, ponieważ ukorzeniają się w wychłodzonym i przemarzniętym podłożu.
Niektóre gatunki obficie kwitną, rozsiewając się wokół. Czasami więc warto je
nieco poskromić, obcinając wiechy zanim zmienią barwę na słomkową. W przeciwnym
razie nasiona same się rozsieją. Przycinamy kostrzewy dopiero w czerwcu albo
zaraz po kwitnieniu. Usuwając przekwitłe kwiatostany, warto wyczesać palcami
całe kępy, by usunąć stare liście. Starzejące się okazy odnawiamy poprzez
podział wiosną lub jesienią.
Wybieramy kostrzewy do ogrodu, czyli trawa ozdobna kontra
naturalna
Naturalnie niebieska trawa
W dorastających do dziewięćdziesięciu
centymetrów gęstych i zbitych kępkach rosną dziko trawy o dużej rozmaitości
form, nazywane zbiorowo kostrzewami owczymi. Rośliny te lubią ubogie w wapń
suche stanowiska. Rosną zazwyczaj na piaszczystych odłogach, ale czasem też na
bagiennych łąkach i torfowiskach oraz nad brzegami jezior i stawów. Ich kwiaty
układają się w kilkunastocentymetrowe delikatne wiechy, a jasno- lub
ciemnozielone liście bywają niebieskoszaro omszone. Kostrzewa owcza to trawa
pastewna i ozdobna, uprawiana masowo w Australii i Afryce Południowej, gdzie
porasta duże połacie łąk i trawników.
W Polsce kostrzewa owcza rośnie
zazwyczaj dziko, co warto wykorzystać w naturalistycznych i romantycznych
ogrodach. Jest to jedna z mniej popularnych u nas traw ozdobnych. Kostrzewa
owcza, ze względu na trwałość i małe wymagania środowiskowe, znakomicie nadaje
się do zadarniania rozległych terenów. Nasiona tego gatunku rozsiewają się
same, a trawa szybko się rozrasta, tworząc drobne bezrozłogowe kępki, które można
systematycznie ścinać albo pozostawić nietknięte. Niebieskawozielonym
zabarwieniem liści odznaczają się też odmiany trawnikowe, na przykład harz.
Odmiana ta ładnie wygląda przy żwirowych ścieżkach i w ogrodach japońskich.
Bardzo lubi słońce i suche stanowiska.
Innym naturalnym gatunkiem o
niebieskawozielonym zabarwieniu jest w naszym kraju kostrzewa leśna. Tworzy ona
zimozielone gęste lub luźne kępki, zakończone długimi kilkunastocentymetrowymi
wiechami. Jako gatunek leśny lubi kwaśne, próchniczne gleby i cieniste
środowisko rozwoju. W miejscach nasłonecznionych nabiera żółtawozielonej barwy.
Jako trawa ozdobna jest często sadzona w pojemnikach. Dobrze rozmnaża się przez
nasiona, ale można też ją rozmnażać przez podział. Woskowy niebieskawozielony
nalot ma też kostrzewa blada o kilkucentymetrowych wiechach i dobrej
zimotrwałości. Roślina ta nadaje się do ogrodów skalnych. Lubi bowiem
kamieniste gleby i słoneczne stanowiska.
Niebieskawozielony odcień mają
niektóre kostrzewy nitkowate, hodowane często jako rośliny trawnikowe. Ich
ozdobą są delikatne, igiełkowate liście, znakomicie podkreślające nasadzenia w
formie dywanowych trawników. Ładnie prezentuje się ta niebieska trawa w
ogrodach skalnych albo w pojemnikach. Kostrzewa nitkowata tworzy niewielkie, drobne
i kształtne kępki. Szybkimi wschodami odznaczają się nasiona odmiany barok.
Kostrzewy nitkowate rosną na glebach suchych, umiarkowanie wilgotnych i
kwaśnych. Niebieskawozieloną barwą odznacza się też kostrzewa szczeciniasta,
która tworzy kulisty pokrój kępy. Trawa ta jest chętnie wykorzystywana na
boiskach golfowych. Ze względu na ładny ocień znakomicie układa się w stylowe
kompozycje z kwiatami. Kostrzewa szczeciniasta ma kwiaty zebrane w
dziesięciocentymetrowe wiechy. Gatunek ten znosi nawet długotrwałe susze. A
może zainteresują cię także trawy ozdobne na balkon?
Ogrodowa trawa ozdobna
Kostrzewy spotykane w stanie dzikim
mają swoich ogrodowych reprezentantów w wielu gatunkach i odmianach. Należą do
nich trawy ozdobne o różnorodnych odcieniach i fakturze, w tym popularna
niebieska trawa, czyli kostrzewa sina. Ci, którzy nie lubią intensywnego koloru
festuca glauca, znajdą w asortymencie kostrzew wiele innych ciekawych
przedstawicieli.
Kostrzewa ametystowa (festuca
amethystina) to zwartokępkowa trawa ozdobna o wysokości od piętnastu do czterdziestu
centymetrów. Ma ona kwiaty ułożone w luźne zwisające wiechy i cienkie nitkowate
liście w kolorze niebieskofioletowym. Trawa ta kwitnie od maja do lipca i
odznacza się dobrą zimotrwałością. Kostrzewa ametystowa wymaga umiarkowanie
wilgotnego stanowiska i lubi trochę lepszą ziemię niż inne gatunki. Pięknie
wygląda w wysokich pojemnikach. Jest to gatunek pochodzenia alpejskiego,
spotykany sporadycznie w Karpatach. Liście w kolorze oliwkowym ma odmiana
klose.
Nieco niższa jest festuca gautieri
(festuca scoparia), czyli kostrzewa gautiera, zwana inaczej kostrzewą
miotlastą. Jest to trawa o wysokości piętnastu - dwudziestu centymetrów,
tworząca miękkie poduchy o soczystozielonej barwie. Intensywnie żółtozielona
jest natomiast odmiana golden toupee. Kostrzewa miotlasta nie ma większych
wymagań co do siedliska i znosi zarówno półcień, jak i stanowiska słoneczne. Ta
trawa ozdobna rozrasta się w ładne kępy, szybko okrywające ziemię i słynie z
bardzo ładnych kwiatostanów. Wiechy kostrzewy miotlastej rozwijają się w
czerwcu i dorastają do około czterdziestu centymetrów wysokości. Odmiana ta
jest wrażliwa na wilgoć. A może zainteresuje cię także trawa pampasowa?
Niewysoka jest festuca punctoria,
czyli kostrzewa ostrolistna. Trawa ta ma sztywne, dość krótkie liście, które
dorastają najwyżej do dwunastu centymetrów długości. Kwitnie dość późno, bo w
lipcu i sierpniu, kwiatostanami w barwach od niebieskozielnej do szarej. Dobrze
rośnie na skałach wapiennych. Nieco wyższa jest festuca valesiana, czyli
kostrzewa walezyjska. Trawa ta tworzy sinozielone płaskie poduchy. Dorasta do
piętnastu centymetrów i kwitnie w czerwcu oraz lipcu. Jest to wiecznie zielona
trawa polecana do ogrodów skalnych albo jako roślina okrywowa, która lubi
miejsca słoneczne i suche. Gatunek ten rośnie w naszym kraju w stanie
naturalnym. Wyższa od niej jest festuca maire’a - trawa ozdobna o
szarozielonych liściach, dorastająca do pięćdziesięciu centymetrów wysokości.
Kiedy tworzy kwiatostany, a ma to miejsce w czerwcu, podwaja wysokość.
Kostrzewa sina (festuca glauca)
Popularna niebieska trawa
Bardzo popularna jest dziś niebieska
trawa z rodzaju festuca - gatunek festuca glauca, festuca cinerea, czyli
kostrzewa popielata. Trawa ta kwitnie w czerwcu i lipcu, tworząc wysokie wiechy
o długości do pięćdziesięciu centymetrów. Jest jednak nietrwała, gdyż stopniowo
zamiera już po trzech - czterech latach uprawy, podczas gdy w stanie dzikim
dożywa nawet czterdziestu lat. W naturze kostrzewa sina to trawa zbitokępkowa z
niebieskoszarym woskowym nalotem. Kostrzewa popielata (festuca glaca, festuca
cinerea) ma drobne ulistnienie. Ta niebieska trawa ozdobna najlepiej nadaje się
na obwódki. Dorasta do ponad dwudziestu centymetrów i tworzy poduchy o
sinoszarych źdźbłach. Kwiaty zebrane są w niebieskozielone wiechy. Trawa ta nie
rośnie naturalnie w naszym kraju, ale ze względu na łatwą dostępność i
niewielkie wymagania, jest dość u nas popularna. A może zainteresuje cię także miskant chiński?
Kostrzewa sina znana jest w ogrodach
od dawna. Trawa ta lubi ubogą ziemię i dużo słońca. Ma wówczas piękne
niebieskie zabarwienie. Im stanowisko jest suchsze i bardziej nasłonecznione,
tym intensywniejsze są barwy tej rośliny. Kostrzewa sina to trawa wieloletnia i
zimozielona. Istnieje wiele jej odmian, a większość wyróżnia się subtelnymi
barwami. Ładny pokrój oraz intensywny kolor ma intense blue. Z kolei odmiana
silberreiher ma delikatne kwiatostany, a odmiany auslese i azuryt niziutkie
liście o wysokości piętnastu centymetrów. Kostrzewa sina sibersee kwitnie
również bardzo delikatnie i nie wymaga przycinania. Tym, którzy lubią stalowe barwy,
warto zaproponować odmianę blauspatz, a miłośnikom elementów marynistycznych -
meerblau w kolorze morza. Czysto niebieska jest natomiast kostrzewa popielata
uchte.
Kostrzewa popielata jest wskazana do
niewielkich ogrodów. Może w nich pełnić rolę rośliny zadarniającej teren wokół
krzewów ozdobnych. Warto też rozświetlić jej charakterystycznym odcieniem
ogrody skalne, murki i niewielkie rabatki. Znakomicie prezentuje się w
zestawieniu z czerwienią tulipanów, szałwii i pysznogłówek. Może też grać rolę pierwszoplanową
pośród stonowanych baw kwiatów, na przykład niskich kremowych złocieni.
Kostrzewa popielata lubi suche i słoneczne stanowiska i przepuszczalne gleby.
Rozmnaża się przez podział i przez nasiona, które same się rozsiewają.
Niebieska trawa, a w dopełnieniu trawy ozdobne czerwone i
inne
Lubiącym kolorowe trawy w ogrodzie,
dla uzupełnienia niebieskich plam, które utworzy kostrzewa sina, warto polecić
trawy ozdobne czerwone. Na czerwonobrązowo przebarwia się jesienią
zielonolistne proso rózgowate, między innymi odmiana rehbraun albo
niebieskolistna odmiana shenandoah. Z kolei odmiana heiliger hain kwitnie
wcześnie i sama się rozsiewa. Do kamiennych i żwirowych ogrodów nadaje się
brązowoczerwona turzyca buchanana. Jesiennym żarem ostro zapłoną też takie trawy ozdobne czerwone, jak imperata cylindryczna red baron, rozplenica
szczecinkowata rubrum i rozplenica słoniowa.
Delikatne wiechy kostrzewy popielatej
znakomicie sprawdzą się też jako tło dla innych traw. Okazałe kwiatostany ma na
przykład rozplenica japońska, która w przeciwieństwie do kostrzew wymaga
okrycia na zimę. Ta atrakcyjna trawa ozdobna tworzy szczotkowate kwiatostany, a
jej pora kwitnienia przypada na okres od sierpnia do września, kiedy kostrzewa
sina już przekwitła. Rozplenica japońska rośnie na glebach przepuszczalnych.
Trawa ta lubi stanowiska słoneczne, a ponieważ dorasta do około metra
wysokości, ładnie wyróżni się na tle niższych i bardziej delikatnych kostrzew.
Z kolei, gdy rozplenica japońska zmieni kolor jesienią, kostrzewa sina zacznie
ponownie dominować barwą. Rozplenica japońska efektownie prezentuje się w
ogrodach skalnych i w uprawie pojemnikowej. Przyciąga wyglądem również zimą,
gdy delikatniejsza kostrzewa popielata niknie pod śniegiem.
Choć natura zazwyczaj stawia pewne
granice, kiedy tworzy rośliny ozdobne, możliwości techniczne człowieka
pozwalają na większą rozrzutność na tym polu. Dzięki nowym technologiom mamy
rozliczne trawy ozdobne czerwone, niebieskie i inne, które kuszą ostrością
odcieni. Wyróżnia się wśród nich bardzo obecnie modna niebieska trawa, czyli
kostrzewa sina. Gatunek ten rośnie w naturze dziko, gdzie zachwyca pastelowymi
odcieniami i jest też masowo hodowany dla celów ozdobnych. Jest to zupełnie
niewymagająca roślina, lubiąca suszę i słońce.
Literatura:
- Falkowski M. (red.), Trawy polskie. Warszawa 1982.
- Henschke M., Modna kostrzewa. „Działkowiec” 2016 nr 3, s. 20-21.
- Herwig R., Riou C., 350 roślin ogrodowych. Warszawa 1995.
- Mika U., Czas traw. „Działkowiec” 2010 nr 8, s. 25-27
- Pasternak A., Dlaczego warto postawić na trawy? „Przepis na Ogród”
2017 nr 10, s. 16-17.
- Proso rózgowate. Ozdoba końca lata. „Mój Piękny Ogród” 2016 nr 9,
s. 6-9.
- Trawy. [Warszawa 1984].