Nazwa rośliny
Krwawnik pospolity (łac. Achillea millefolium) znana też jako tysiąclist, złocień krwawnik, żeniszek krwawnik
Systematyka
astrowate > krwawnik > krwawnik pospolity

Krwawnik pospolity - zastosowanie, właściwości lecznicze, ciekawostki

Krwawnik pospolity kojarzy nam się głównie z niewielką rośliną, która tłumnie porasta łąki i miedze. Każdy wie, że jest to roślina, która posiada wyjątkowe właściwości lecznicze, jednak od dawna nie wykorzystuje się jej potencjału. A ziele krwawnika jest naprawdę drogocenne, do tego stopnia, że od jakiegoś czasu jest to roślina uprawiana w ogrodzie. Dowiedz się, jakie jest działanie krwawnika, co można z niego zrobić i czy nadaje się do uprawy w ogrodzie.

Jeśli szukasz firmy, która wykona aranżację ogrodu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza uzyskasz dostęp do najlepszych ofert sprawdzonych fachowców.

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium)– chwast czy roślina uprawna?

Krwawnik pospolity - występowanie

Krwawnik pospolity (inna nazwa: krwawnik lekarski) to roślina, która bardzo powszechnie występuje w zasadzie w całej Europie i Ameryce Północnej. Można znaleźć go na każdej łące, czasami pojawia się także jako pospolity chwast przydomowych trawników i ogródków. Roślina jest bardzo wytrzymała i mrozoodporna, rośnie w niezbyt gęstych i niezbyt dużych kępach. Ziele krwawnika bywa wykorzystywane w farmakologii, ziołolecznictwie, głównie jako środek przydatny w leczeniu stanów zapalnych i kosmetologii, dlatego od jakiegoś czasu krwawnik pospolity jest traktowany jak roślina uprawna.

Jak wygląda krwawnik pospolity?

Liście krwawnika osiągają od 50 do 80 cm długości. Liście składają się z omszałej łodygi, która może delikatnie przebarwiać się na fioletowo i licznych, drobnych listków. Liście te także są owłosione, zwłaszcza na dolnej powierzchni. Każdy z nich jest podwójno lub potrójno pierzastosieczny. Jego odcinki są równowąskie, mają zaostrzone końce, więc w przypadku mniejszych liści sprawiają wrażenie delikatnych igiełek.

Krwawnik, zarówno pospolity, jak i krwawnik kichawiec i inne gatunki, wytwarza baldachowate, mało atrakcyjne kwiaty. Są to drobniuteńkie koszyczki kwiatostanowe, które zbierają się w duże grona. Każdy koszyczek ma około 3 mm średnicy, składa się z maleńkich płatków – kwiatów języczkowatych właściwych, które otaczają koszyczek kwiatów rurkowatych. Jedno baldachogrono może składać się z kilkunastu do kilkudziesięciu kwiatów. Ogrodowe odmiany krwawnika i różne gatunki uprawne mają większe kwiatostany, wielobarwne, które są zdecydowanie bardziej ozdobne. Sprawdź także inne, zebrane przez nas zioła i rośliny lecznicze.

Cecha charakterystyczna krwawnika

Krwawnik lekarski to roślina, która bardzo szybko się rozmnaża i rozprzestrzenia. Wytwarza liczne kłącza nadziemne i podziemne, za pomocą których rozprzestrzenia się i wytwarza kolejne kępy liści. Dzięki temu roślina na łące czy trawniku bardzo szybko zwiększa swoją ekspansję i zaczyna dominować nad darnią.

Krwawnik tarczowaty, krwawnik kichawiec i inne gatunki krwawnika

Nie tylko krwawnik pospolity jest znany w Polsce. W naszym klimacie świetnie sprawdzają się także inne gatunki tego rodzaju. Na uwagę zasługuje między innymi krwawnik kichawiec, który także rośnie dziko, głównie na północy kraju. Jest to wyjątkowa roślina, która wyglądem nie przypomina subtelnych krwawników innych gatunków. Krwawnik kichawiec może mieć nawet 1,5 m wysokości, ma wyprostowaną łodygę, ładne brudno-białe kwiaty. Ziele krwawnika kichawca także ma właściwości lecznicze. Działanie krwawnika tego gatunku jest wykorzystywane w leczeniu chorób nerek i układu wydalniczego. Jeśli chcesz poznać także właściwości jeżówki purpurowej, znajdziesz je w tym artykule.

Kolejne dwa gatunki – krwawnik tarczowaty i wiązówkowaty krwawnik o żółtych kwiatach to cenne rośliny ozdobne. Krwawnik tarczowaty uprawiany jest licznie na rabatach, wytwarza intensywnie żółte koszyczki kwiatostanowe, które zauroczą każdego swoim wyglądem. Roślina ma niewielkie wymagania i świetnie sprawdza się w każdym ogrodzie, co więcej, jest bardzo mrozoodporna, nie musisz więc przejmować się, że nie przetrzyma chłodu. W porównaniu z nim jednak wiązówkowaty krwawnik jest jednak o wiele bardziej popularny.

Wiązówkowaty krwawnik jest także rośliną ozdobną, wytwarza kępę kilku liści i łodyg, na szczycie których pojawiają się charakterystyczne, żółte baldachogrona. Drobniuteńkie kwiaty mogą mieć różne odcienie żółtego w zależności od odmiany. Wiązówkowaty krwawnik jest całkowicie odporny na mróz, świetnie znosi suszę, a także szybko wybacza nawet poważne zaniedbania. To najlepsza roślina ozdobna do ogródków, w których jest kiepska gleba, albo w których podłoże bardzo szybko przesycha.

Krwawnik: uprawa w pigułce

W uprawie pojawia się kilka gatunków krwawnika: przede wszystkim oczywiście dwa wymienione wyżej, lecz także krwawnik pospolity cieszy się dużym zainteresowaniem ogrodników amatorów, którzy doceniają jego kwiaty i małe wymagania. Oczywiście nie bez znaczenia jest także działanie krwawnika – ta roślina bywa zbierana przez zielarzy amatorów, a niektórzy z nich wolą po prostu mieć ziele krwawnika pod ręką.

Jak uprawiać krwawnik w ogrodzie?

Wszystkie gatunki krwawnika uprawia się w taki sam sposób. Roślina dobrze rośnie na każdym rodzaju gleby, jednak najlepsza będzie oczywiście gleba próchnicza i żyzna. Ziele krwawnika wymaga dobrego drenażu podłoża, jeśli ten będzie odpowiedni, roślina będzie rozwijać się dużo lepiej – nadmiar wody może prowadzić do gnicia korzeni. Decydując się na uprawę krwawnika, należy pamiętać, że jest to dość ekspansywna roślina, która lubi się rozrastać, nie trzeba jej jednak dodatkowo rozmnażać. Popularną rośliną o ciekawych właściwościach jest także dereń jadalny - w tym artykule

przeczytasz więcej na jego temat.

Krwawnik pospolity i jego pielęgnacja

Pielęgnacja krwawnika nie jest szczególnie skomplikowana, prawdę mówiąc nie wymaga w zasadzie żadnych zabiegów. Roślinę warto oczywiście podlewać w czasie codziennego, wieczornego podlewania ogrodu w czasie upalnego lata, jednak świetnie znosi wszystkie niedogodności i niesprzyjające warunki pogodowe. Krwawniki są bardzo wytrzymałe na zimno, dobrze zimują w gruncie. Nie trzeba więc okrywać ich na zimę. Ponieważ mają małe wymagania, nie trzeba także zajmować się ich nawożeniem. To naprawdę bezproblemowe rośliny, które dobrze czują się niemal w każdych warunkach.

Kwitnienie krwawnika

Krwawniki bardzo długo kwitną – to jedna z ich najważniejszych zalet. Kwiaty utrzymują się od kwietnia aż do października, ale pojedyncze dość szybko przekwitają. Dlatego podczas uprawy krwawnika raz na jakiś czas należy usunąć przekwitnięte kwiatostany – to będzie impuls dla roślin, by wytwarzały nowe, dzięki czemu krwawnik przez cały sezon będzie ozdobą rabat.

Lecznicze działanie krwawnika

Ziele krwawnika ma znane od lat działanie lecznicze i od lat korzysta z niego medycyna naturalna. Jego nazwa pochodzi właśnie od tego, że podobno Achilles stosował go do odkażania ran, jednak sprzecznie z tą historią, działanie krwawnika nie ogranicza się tylko do zatamowywania krwawienia i odkażania ran. Właściwości lecznicze krwawnika są znacznie szersze, najczęściej używa się go w leczeniu stanów zapalnych. Działanie związane jest przede wszystkim z zawartością wyjątkowych składników. Ziele krwawnika zawiera przede wszystkim olejki eteryczne i garbniki, a także kwasy organiczne i sole mineralne, głównie magnezu i cynku, to także wartościowe źródło choliny.

Na co działa krwawnik?

Działanie krwawnika jest naprawdę bardzo szerokie. Rozgniecionym zielem przykłada się rany, a napar ma działanie antyseptyczne, można przemywać nim skaleczenia. To jednak nie wszystko. Z krwawnika wykonuje się leki przydatne w leczeniu stanów zapalnych, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Dzięki temu dobrze sprawdza się w przypadku zapaleń krtani i innego rodzaju chorób układu oddechowego. Napar z krwawnika pospolitego pomaga w stanach zapalnych skóry i regulacji ciśnienia krwi.

Herbata z krwawnika

Krwawnik ma wpływ w zasadzie na cały organizm. Dobroczynne działanie krwawnika można zaobserwować już po wypiciu jednej szklanki herbaty – bardzo szybko pomoże uporać się z problemami metabolizmu, poprawia funkcjonowanie żołądka i perystaltykę jelit, zwiększa także wydzielanie żółci, co przyspiesza trawienie tłuszczu. Dlatego często używa się krwawnika do tworzenia herbatek wspomagających trawienie i pomagających pokonać niestrawność. Herbata z krwawnika może być także stosowana w przypadku nagłej utraty apetytu, sprawdza się także w braku łaknienia wywołanymi innymi chorobami. Ze swoich właściwości leczniczych słynie także dziurawiec - w tym artykule przeczytasz ciekawe informacje na ten temat.

Krwawnik przydatny w leczeniu

Krwawnik znany jest także ze swojego działania antybakteryjnego. Właśnie dlatego sprawdza się w leczeniu stanów zapalnych, ale to działanie krwawnika można wykorzystać także w innych celach, na przykład w czasie leczenia zakażeń czy bakteryjnych problemów skórnych. Działanie krwawnika wykorzystuje się także w kosmetologii, zawarte w nim sole mineralne cynku i magnezu mają zbawienny wpływ na cerę, pomagają usunąć wypryski i zadrapania, świetnie sprawdzają się w czasie przejściowych problemów ze skórą. Dlatego wykorzystuje się krwawnik do tworzenia toników i maseczek.

Napar i herbata z krwawnika

W domowej apteczce może znaleźć się napar i herbata z krwawnika, które możesz przygotować samodzielnie. Napar robi się zarówno ze świeżego, jak i suszonego ziela krwawnika. Dwie łyżeczki posiekanych liści należy zalać szklanką gorącej wody. Mikstura powinna parzyć się przez około 20 minut. Później, po dokładnym przecedzeniu można ją wypić.

Jednak do produkcji wykorzystuje się nie tylko liście, ale także kwiaty tej wyjątkowej rośliny. Świetnie sprawdzają się jako podstawa maseczki oczyszczającej i gojącej cerę. Kwiaty krwawnika zbiera się, zrywając całe kwiatostany, a później pozostawia do wysuszenia w przewiewnym pomieszczeniu lub rozłożone na folii. Zeschnięte kwiaty kruszy się i przechowuje w papierowych torebkach. Wystarczy zalać je odrobiną wody, by powstała dość gęsta papka. Taki specyfik nakłada się na twarz, nie tylko w miejscach, gdzie występują jakieś zaczerwienienia czy wypryski, lecz na całą skórę. Działa ściągająco i oczyszczająco. Warto jednak wiedzieć, że niektórzy alergicznie reagują na kontakt skóry z krwawnikiem, należy więc sprawdzić to odpowiednio wcześniej.

Niektórzy amatorzy ziołolecznictwa wskazują także na inne działanie krwawnika. Wino lub nalewka zrobione na jego liściach i kwiatach świetnie sprawdza się po obfitym posiłku. Reguluje trawienie i wspiera metabolizm, ma wpływ także na trawienie tłuszczów. Jej niewielka ilość może być podawana także w momencie przejedzenia się lub uczucia niestrawności po jedzeniu. Na nalewki i wina z krwawnika jest mnóstwo przepisów, a każdy szanujący się zielarz i szeptucha mają własną recepturę, przekazywaną z pokolenia na pokolenie od setek lat.

Krwawnik warto zaprosić do ogrodu z bardzo wielu powodów. Jednym z nich jest oczywiście to, że krwawnik to roślina o bardzo atrakcyjnym pokroju, łatwa w uprawie, wręcz żelazna. Nie bez znaczenia jest także fakt, że ma bardzo szerokie działanie lecznicze, a jego pozyskiwanie jest po prostu bardzo proste.

Wygląd krwawnika pospolitego

Pochodzenie:
Ameryka Północna, Eurazja
Roczne przyrosty:
15 cm - 80 cm
Maksymalna wysokość:
15 cm - 80 cm
Maksymalna szerokość:
30 cm - 50 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
3 lata


Pokrój krwawnika pospolitego:
wyprostowany, wzniesiony, w formie rozety, słabo rozgałęziony
Kolor kwiatów:
biały, różowawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
podzielone
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla krwawnika pospolitego

Termin sadzenia:
kwiecień, maj
Rozstaw przy sadzeniu:
15 cm - 25 cm
Sposób rozmnażania:
podział, nasiona


Stanowisko:
Gleba:
przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, lekka, próchniczna, żyzna, lekko wilgotna, sucha
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:

Pielęgnacja krwawnika pospolitego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Przycięcie jesienią krwawnika na wysokość ok. 10 cm pobudzi roślinę do mocnego wzrostu pędów na wiosnę.
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, kompost. Nawozić 2 razy w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Krwawnik dobrze znosi okresy suszy, podlewać go należy dopiero po przesuszeniu wierzchniej warstwy podłoża.
Usuwanie przekwitłych kwiatów
Usuwanie przekwitłych kwiatostanów poprawia wygląd rośliny oraz zapobiega wytwarzaniu nasion.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
lecznicza, przyprawowa
Typ pożytku:
ziele
Termin zbiorów:
czerwiec, lipiec, sierpień
ikona podziel się Przekaż dalej