Łyszczec nadobny

Gipsówka (łyszczec) – popularne odmiany, uprawa, pielęgnacja, cena

Gipsówka (Gypsophila), znana jest też pod nazwą łyszczec, to rodzaj rośliny należący do rodziny goździkowatych, do której zalicza się około 150 gatunków. Spotkamy ją głównie na terenie Europy Południowej oraz w Azji, a w mniejszym stopniu także w północnej Afryce oraz w Australii i Oceanii. W stanie naturalnym możemy ją podziwiać zazwyczaj na suchych wzgórzach i miejscach skalistych. We florze Polski reprezentowana jest przez 8 gatunków oraz kilkanaście gatunków uprawnych. Gipsówka chętnie uprawiana jest jako roślina ogrodowa z przeznaczeniem na kwiat cięty i dekoracje. Szczególnym upodobaniem cieszy się łyszczec nadobny i łyszczec wiechowaty. Wykorzystywana do zadarniania przydomowej przestrzeni, na rabaty i do skalniaków.

Jeśli interesują cię ciekawe kompozycje kwiatowe, inspiracje na nie zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Gipsówka - najpopularniejsze odmiany w ogrodzie

Gipsówka wytworna

Gipsówka wytworna (Gypsophila elegans) znana jest również pod nazwą łyszczec nadobny. To roślina ogrodowa jednoroczna, którą z nasion siejemy wprost do gruntu. Zazwyczaj osiąga wysokość od 30 do 50 cm. Gipsówka ta, ze względu na ozdobne kwiaty, może być stosowana jako dekoracje w ogrodzie. Charakterystyczny jest dla niej mały kwiat barwy białej, różowej lub purpurowej. Jest to gipsówka letnia, ponieważ kwitnie na przełomie czerwca i sierpnia. Lubi gleby lekkie, zasadowe oraz preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe. Jest często spotykana w ogrodach w Polsce.

Gipsówka wytworna ma szerokie zastosowanie – w ogrodzie tworzy bajkowe kompozycje z kamiennymi ścieżkami, można ją wykorzystywać do skalników i murków, sadzić na rabatach. Tworzy też ciekawe kompozycje w doniczce z innymi kwiatami. Nadaje się również na kwiat cięty, stosuje się ją też do bukietów, np. pięknie prezentuje się bukiet ślubny z gipsówki w połączeniu z różami.

Łyszczec wiechowaty (gipsówka wiechowata)

Łyszczec wiechowaty, znany też jako gipsówka wiechowata (Gypsophila paniculata), są to żywotne zielone byliny. W przeciwieństwie do innych popularnie uprawianych gatunków gipsówek ta kwitnie później, na przełomie lata i jesieni. To popularna roślina wieloletnia.

Ponadto łyszczec wiechowaty odróżnia od innych gatunków gipsówki też wysokość, gdyż może osiągać nawet 1,2 m wysokości i aż 1 m szerokości. Gypsophila paniculata na prostych pędach wydaje ogromną ilość malutkich kwiatuszków barwy białej lub żółtej. Gipsówka wiechowata ma przede wszystkim zastosowanie na rabatach, dobrze prezentuje się w doniczce, w pojemnikach oraz wykorzystywana jest do tworzenia bukietów.

Gipsówka – inne popularne odmiany

Gipsówka rozesłana

Gipsówka rozesłana (Gypsophila repens) to roślina ogrodowa płożąca o pokroju kępy. Przeciętnie osiąga wysokość do ok. 20 cm. Ma charakterystyczne drobne kwiatki – pięciopłatkowy kwiat barwy białej lub różowej i wiechowate kwiatostany. Kwitnie w okresie od czerwca do września. Ta gipsówka to roślina sezonowa w ogrodzie. Lubi glebę lekką, piaszczysto-gliniastą, bogatą w wapń. Podlewamy ją regularnie, ale umiarkowanie.

Preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe. Zazwyczaj ogrodnicy wykorzystują ją do sklaniaków ogrodowych lub suchych murków. Nadaje się też doskonale do rabat w nasłonecznionych miejscach. Podobnie jak łyszczec wiechowaty, wykorzystuje się ją również w bukieciarstwie, w tym na bukiet ślubny z gipsówki.

Łyszczec rogownicowaty

Łyszczec rogownicowaty (Gypsophila cerastioides) są to zimozielone byliny, które dorastają do wysokości od 10 do 25 cm. Jest to też gipsówka letnia, bowiem okres jej kwitnienia przypada od połowy wiosny do połowy lata. Charakterystyczne są dla niej drobniutkie kwiaty barwy białej, różowej lub purpurowej zebrane w luźne kwiatostany.

W ogrodzie może służyć jako dekoracje, a to za sprawą obfitego i efektownego kwitnienia. Przez ogrodników te byliny wykorzystywane są głównie jako rośliny zadarniające oraz są chętnie stosowane w przydomowych skalnikach.

Łyszczec polny (gipsówka polna)

Łyszczec polny (Gypsophila muralis) znany także pod nazwą gipsówka polna na terenie Polski jest jednym z najbardziej popularnych gatunków rosnących w warunkach naturalnych. Przeciętnie osiąga wysokość do 25 cm. Łodyga jest wzniesiona, rozgałęziająca się widełkowo od nasady. Charakteryzuje się drobniutkimi kwiatami, których kształt przywodzi na myśl maleńkie dzwonki. Kwiatki są luźno rozproszone po całej łodydze i mają atrakcyjną, różową barwę.

Ta gipsówka kwitnie w okresie od czerwca do sierpnia i należy do kwiatów jednorocznych. Upodobała sobie tereny przydrożne, ugory, pola uprawne, leśne dróżki, wilgotne piaski czy brzegi wód.

Łyszczec wiechowaty i inne gipsówki – uprawa i pielęgnacja

Gipsówka – podstawowe informacje dotyczące uprawy

Uprawa gipsówki nie nastręcza trudności, o ile pamięta się o kilku podstawowych zasadach, a raczej zna się upodobania tej byliny. Przede wszystkim niezależnie czy to gipsówka różowa, łyszczec wiechowaty czy też gipsówka rozesłana, pamiętajmy, że roślina ta najlepiej rośnie na glebach lekkich, przepuszczalnych i zasadowych. Nie znosi za to gleb ciężkich i wilgotnych. Nie toleruje nadmiaru wody, można więc śmiało powiedzieć, że najlepiej rośnie na tych suchych.

Gipsówka preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe – posadzona w cieniu pod drzewem najprawdopodobniej nam zmarnieje lub nie będzie miała efektownego kwitnienia. Jest rośliną światłolubną, pod tym względem na bardzo duże wymagania.

Gipsówka – rozmnażanie

Możemy ją rozmnażać przez wysiew nasion, podział silnie rozrośniętych bylin i przez sadzonki.

W przypadku wysiewu nasion jednorocznej gipsówki wytwornej najpierw wybieramy miejsce, w którym chcemy, aby rosła. Wysiewu dokonujemy dokładnie w to miejsce. Nasiona wysiewamy na początku wiosny, zaleca się miesiąc kwiecień. Warto pomyśleć o uprawie pod osłonami, które uchronią roślinę przed ewentualnymi wiosennymi przymrozkami. Trzeba też pamiętać o tym, że gipsówka wytworna preferuje glebę bogatą w próchnicę. Więcej na temat tego składnika dowiesz się z lektury tego artykułu.

Wysiew nasion gipsówek bylinowych przebiega w nieco inny sposób. Z przyjściem wiosny wysiewany nasiona w zimnym inspekcie. Z nastaniem lata lub z początkiem jesieni łyszczec przesadzamy z inspektu wprost do gruntu.

Inna możliwość to podział korzenia silnie rozrośniętej rośliny – przez tzw. sadzonki korzeniowe. W ten sposób można rozmnażać jedynie gipsówkę wiechowatą.

Gipsówka – pielęgnacja tej wyjątkowej rośliny w ogrodzie

Uprawiając gatunki wysokie, warto pomyśleć o drewnianych podporach w formie tyczek, które wesprą silnie rozrośniętą roślinę.

Gipsówka nie toleruje nadmiaru wody. Zbyt częste i obfite podlewanie może doprowadzić do zniszczenia rośliny. W okresach suszy trzeba jednak ją regularnie, delikatnie zraszać przy zastosowaniu rozproszonego strumienia wody.

Po przekwitnięciu gipsówki należy ją ściąć. W ten sposób pobudzamy roślinę do ponownego zakwitnięcia. W przypadku odmian bylinowych po pierwszym roku warto zasilić ją dawką azotu, wapnia i potasu.

Ważna jest także obserwacja rośliny. Zdarza się, że gipsówka pada ofiarą ślimaków czy pomrowów. Szkodniki upodobały sobie szczególnie podjadanie młodych pędów gipsówek.

Łyszczec wiechowaty i inne – cena

Cena za gipsówkę jest zróżnicowana. Wbrew pozorom polskie gatunki potrafią być droższe od tych sprowadzanych do nas z zagranicy. Cena więc w znaczącym stopniu uzależniona jest od miejsca pochodzenia nasion lub sadzonki.

Jeśli prześledzimy to, co dzieje się na krajowych rynkach hurtowych, można powiedzieć, że cena za polską gipsówkę waha się od 20 do 28 zł za 10 sztuk. Cena pojedynczej sadzonki wynosi więc ok. 2,00 zł lub 2,80 zł. Gipsówki importowane zazwyczaj sprzedawane są na kilogramy. I tak cena na 1 kg takiej rośliny kształtuje się w granicach 35 do nawet 60 zł.