Macierzanka cytrynowa 🌳 uprawa i pielęgnacja

Nazwa rośliny

Macierzanka cytrynowa (łac. Thymus ×citriodorus)

Systematyka

jasnotowate > macierzanka > macierzanka cytrynowa

Wygląd macierzanki cytrynowej

Pochodzenie:

Francja, Hiszpania

Roczne przyrosty:

10 cm - 20 cm

Maksymalna wysokość:

10 cm - 30 cm

Maksymalna szerokość:

20 cm - 30 cm

Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:

3 lata

Pokrój macierzanki cytrynowej:

rozłożysty, rozkrzewiony, kępiasty, wzniesiony, gęsty, lekko pokładający, krzaczasty

Cechy charakterystyczne:

pachnąca
przyciąga zwierzęta
zimozielona
ozdobne kwiaty, przyjemny zapach, ciekawy pokrój, ozdobne liście, przyprawowe, pokarm dla owadów

Kolor kwiatów:

różowy, jasnoróżowy, purpuroworóżowy

Wielkość i forma kwiatów:

kwiatostan

Rodzaj ulistnienia:

liściaste

Kształt liścia:

eliptyczne

Kolor liścia:

zielone

Sadzenie i stanowisko dla macierzanki cytrynowej

Termin sadzenia:

kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad

Rozstaw przy sadzeniu:

20 cm - 30 cm

Sposób rozmnażania:

sadzonki wierzchołkowe

Stanowisko:

słoneczne

Gleba:

przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, lekka, próchniczna, piaszczysto-gliniasta, piaszczysto-próchniczna, uboga

Odczyn pH gleby:

zasadowy, obojętny, lekko zasadowy

Wilgotność podłoża:

umiarkowane

Strefa mrozoodporności:

dobra odporność na mróz, do -18 °C

Dogodne miejsca uprawy:

ogród przydomowy, balkon, taras, ogród wiejski, ogród skalny, ogród naturalny, ogród ziołowy, ogród śródziemnomorski

Nadaje się na:

soliter, nasadzenie grupowe, w pojemnikach, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja macierzanki cytrynowej

Poziom odporności:

bardzo odporna

Terminy

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy należy przycinać?
	Dobrze znosi przycinanie. Aby zachować zwarty pokrój i bujne kwitnienie macierzanki, należy wczesną wiosną skrócić pędy o około jedną trzecią. Nie należy ciąć głęboko zdrewniałych, starych pędów.
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
	Nawóz kompost. Nawozić 1 raz w roku.
Podlewanie
	Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu. Macierzanka bardzo dobrze radzi sobie z suszą, jednak latem podczas dłuższych okresów bez deszczu należy zapewnić jej nawadnianie.
Ochrona zimowa
	Odmiany macierzanki cytrynowej mogą w czasie większych mrozów przemarzać, dlatego zaleca się okryć rośliny przed zimą.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:

jadalna, przyprawowa

Typ pożytku:

liście, łodyga, kwiaty

Termin zbiorów:

czerwiec, lipiec

Zobacz inne rośliny podobne do macierzanki cytrynowej

Macierzanka cytrynowa - uprawa, pielęgnacja, zastosowanie

Thymus citriodorus macierzanka cytrynowa, tymianek cytrynowy jest byliną, wyróżniającą się wśród gatunków Thymus orzeźwiającym cytrynowym zapachem drobnych kwiatów i wąskich liści. W ogrodach ziołowych uprawiane są również inne popularne i aromatyczne gatunki macierzanki, takie jak macierzanka zwyczajna, macierzanka piaskowa oraz macierzanka wczesna. Wszystkie zioła korzystnie wpływają na zdrowie, dlatego znajdują zastosowanie w kuchni, w medycynie oraz w przemyśle kosmetycznym. Przeczytaj, jak wygląda uprawa i pielęgnacja cytrynowej macierzanki.

Jakie są wymagania uprawowe Thymus citriodorus?

Macierzanka cytrynowa w ogrodzie jest niewysoką wieloletnią krzewinką, dorastającą do 30 cm wysokości. Na szczytach wznoszących się owłosionych pędów od lipca do października pojawiają się kłosy jasnoróżowych drobnych kwiatów. W czasie słonecznej ciepłej aury powietrze wokół macierzanki przesycone jest intensywnym i orzeźwiającym zapachem cytryny. Pachnące zioła znajdują zastosowanie w skalnych ogrodach i na ziołowych rabatach, nadają się również do uprawy pojemnikowej. Macierzanka cytrynowa szybko i szeroko się rozrasta, a w okresie kwitnienia stanowi wyjątkowo efektowną ozdobę ogrodu.

Uprawa cytrynowego tymianku wymaga zapewnienia roślinie zacisznego, ciepłego i słonecznego stanowiska, o przepuszczalnym i umiarkowanie wilgotnym podłożu. Byliny radzą sobie na ubogich i piaszczystych glebach, o odczynie pH 6 -7,5. Chociaż macierzanka jest gatunkiem mrozoodpornym, warto na zimę zapewnić jej lekką osłonę, zwłaszcza jeśli uprawiamy zioła w donicach. Wymagania pielęgnacyjne rośliny dotyczą oszczędnego podlewania - nadmiar wilgoci prowadzi do chorób grzybowych. Wiosną krzewinki przycinamy, bowiem roślina ma tendencję do zrzucania dolnych liści. Od maja do lipca, co dwa tygodnie, rośliny zasilamy naturalnymi nawozami. Macierzanka cytrynowa odporna jest na szkodniki. A może zainteresuje cię także ten artykuł o macierzance piaskowej?

Najczęściej Thymus citriodorus w ogrodzie jest rozmnażany przez sadzonki, pozyskiwane od matecznej rośliny - od kwietnia do maja oraz na przełomie sierpnia i września. Możliwe jest także dzielenie kępy macierzanki i nasadzenie roślin na nowym miejscu. Sadzonki łatwo się ukorzeniają i szybko rozrastają. Nasiona macierzanki siejemy do doniczek, w kwietniu. Przesadzamy młode roślinki, gdy osiągną około 3 cm wysokości. Wprost do gruntu można je wysiewać w maju, gdy miną wiosenne przymrozki. Nasiona macierzanki wymagają nasadzenia na głębokość 1 cm, w rozstawie 30x40 cm. Na 1 m2 powinno przypadać około 16 roślin.

Zastosowanie macierzanki cytrynowej – w gospodarstwie domowym i w medycynie

Cała roślina jest bardzo dekoracyjna. Może być uprawiana na niewielkie żywopłoty, znajduje zastosowanie jako efektowna aromatyczna okrywa przestrzeni ogrodowych, a świeże i suszone kwiaty i liście dodawane są do bukietów. Kwiaty macierzanki są miododajne, stąd latem unoszą się nad nimi pszczoły i motyle. Macierzanka cytrynowa, jak i inne gatunki macierzanek, ma właściwości lecznicze. Znajduje zastosowanie również w kosmetyce oraz w gospodarstwie domowym. Sprawdź także ten artykuł o macierzance tymianek.

Tymianek cytrynowy w kuchni

Jest cenioną przyprawą, wzbogacającą smak potraw i nadający daniom cytrynowy zapach. Szczególnie nadaje się do przyprawienia drobiu, potraw rybnych i warzywnych, a także sałatek owocowych i dżemów. Ułatwia trawienie, dlatego warto tymiankiem cytrynowym przyprawiać danie tłuste i ciężkostrawne. Jako przyprawy używa się świeżych lub suszonych listków. Gospodynie domowe przyrządzają aromatyczne octy i olejki. Aby uzyskać pachnącą oliwę, wystarczy do oliwy z oliwek wrzucić podsuszone gałązki Thymus citriodorus i zostawić na około 3 tygodnie.

Macierzanka w kosmetyce

Zioła, w postaci wywaru, możemy dodać do upiększającej kąpieli.

Hydroterapia jest zalecanym sposobem na poprawę krążenia i ogólne wzmocnienie organizmu.

Płukanie włosów w roztworze macierzanki i rozmarynu pomoże pozbyć się łupieżu.

Przemysł kosmetyczny wykorzystuje olejek z macierzanki jako antyseptyczny składnik płynów do płukania ust i past do zębów. A może zainteresuje cię także ten artykuł o skrzypie polnym?

Zastosowanie macierzanki cytrynowej w medycynie

Zioła macierzanki zawierają olejki eteryczne, garbniki i flawonoidy, dzięki którym działają leczniczo i pomagają w wielu dolegliwościach. Płukanie gardła naparem z macierzanki pomoże na zapalenie dziąseł, stany zapalne gardła i migdałków, sprzyja dezynfekcji jamy ustnej i jest zalecane przy nieżytach oskrzeli. W schorzeniach górnych dróg oddechowych, a także w nieżytach zatok, zaleca się stosowanie inhalacji. Olejek eteryczny, pozyskiwany z macierzanki, stosowany jest w aromaterapii. Masaże z użyciem olejku mają działanie relaksujące i pomagają na bóle migrenowe.

Leczniczą herbatę z macierzanki otrzymuje się, zalewając 1 łyżkę stołową ziela Thymus (świeżego lub suszonego) 1 szklanką wrzącej wody. Gotujemy całość około 15 minut. Po odcedzeniu napar jest gotowy do wypicia. Popijanie naparu ma dobroczynny wpływ na funkcjonowanie układu trawiennego. Po zjedzeniu ciężkostrawnych potraw, a także po wypiciu alkoholu, herbata z macierzanki przyniesie ulgę w dolegliwościach żołądkowych, pozwoli pozbyć się wzdęć i zgagi. Dzięki regularnemu piciu ziół wpłyniemy na poprawę kondycji skóry. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ziołach.

Macierzanka cytrynowa