Nazwa rośliny
Mahonia pospolita (łac. Mahonia aquifolium) znana też jako mahonia ostrolistna, ościał pospolity
Systematyka
berberysowate > mahonia > mahonia pospolita

Mahonia pospolita i inne odmiany - uprawa, pielęgnacja, cięcie, rozmnażanie

Mahonia pospolita to roślina bardzo dobrze znana przez wiele osób, zdecydowanie bardziej niż mahonia japońska i mahonia rozłogowa. Niewątpliwie bardzo charakterystyczne są owoce mahonii i jej dość nietypowe liście. Mahonia jest rośliną, która może znaleźć sobie miejsce w ogrodzie, najlepiej w miejscach zacienionych. Zanim posadzimy ten zimozielony krzew, powinniśmy dowiedzieć się, jak wygląda jego uprawa, w tym rozmnażanie, przycinanie, pielęgnacja i dobór odpowiedniego stanowiska.

Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o krzewach ogrodowych.

Krzew mahonia - charakterystyka ogólna

Skąd pochodzi krzew mahonia?

Mahonia pospolita spotykana jest także pod nazwą mahonia ostrolistna, co spowodowane jest dość specyficznymi liśćmi tego gatunku. Można również spotkać się z inną nazwą, którą jest ościał pospolity. Roślina ta to zimozielony krzew, należący do rodziny berberysowatych - Berberidaceae. Rodzina ta liczy około 50 gatunków krzewów. Łacińska nazwa mahonii pospolitej to Mahonia aquifolium.

Mahonia aquifolium naturalnie występuje na zachodnich obszarach Ameryki Północnej. Obecnie jest ona zadomowiona w różnych częściach świata, a w niektórych częściach Europy uważana jest za gatunek inwazyjny, zagrażający uprawom innych roślin. Na terenie Polski bardzo często uprawia się ten gatunek i jego odmiany, które dziczeją, gdy nie jest prawidłowo prowadzone cięcie i inne zabiegi pielęgnacyjne.

Mahonia pospolita, tak jak i mahonia japońska i mahonia rozłogowa, jest mało wymagającą rośliną, która chętnie sadzona jest w ogrodach przydomowych właśnie z tego powodu. Należy jednak pamiętać, że krzewy te wykazują właściwości trujące, przez co nie powinno się sadzić mahonii w ogrodach, w których przebywają dzieci i zaistniałoby ryzyko, że owoce mahonii zostaną przez nie zjedzone. Ciekawostką jest to, że mahonia jest stanowym kwiatem Oregonu. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie i pielęgnacji różanecznika?

Jak wygląda mahonia pospolita?

Mahonia aquifolium jest krzewem dorastającym do około 1 m wysokości, choć w bardzo dobrych warunkach może dorastać nawet do 1,5 m wysokości i podobnej szerokości. Korona tego krzewu jest gęsta, a jego pędy wyprostowane. Jeśli chodzi natomiast o system korzeniowy rośliny, możemy tutaj zauważyć głębokie i grube korzenie główne, natomiast boczne korzenie rozchodzą się poziomo na boki i rosną bardzo szeroko. Ważne jest to, że mahonia pospolita bardzo dobrze znosi konkurencję korzeniową, natomiast nie znosi zagęszczenia gruntu. W korzeniach mahonii znajduje się żółty sok o właściwościach trujących.

Na uwagę zasługują przede wszystkim liście rośliny, które znajdują się na niej przez cały rok. Liście te są zimozielone i nieparzystopierzaście złożone z 5-9 listków, które z wierzchu są błyszczące i ciemnozielone, a od spodniej strony matowe i jasnozielone. Ich brzegi są kolczasto-ząbkowane, skąd też pochodzi bardzo znana nazwa zastępcza - mahonia ostrolistna. W dotyku są one dość twarde i zdecydowanie skórzaste. Możemy spotkać się też z tym, że młode listki u rośliny będą delikatnie czerwonawe, co jest zupełnie normalne. Interesujące jest zimowe przebarwienie liści, które następuje poprzez wystąpienie chłodów i większego nasłonecznienia. W tym okresie liście przybierają fioletowo-czerwony kolor.

Charakterystyczny element to również owoce mahonii. Mahonia pospolita ma początkowo zielone, a później granatowe jagody z jaśniejszym woskowym nalotem. Owoce mahonii mają wewnątrz czerwony i brudzący sok. Kolejnym elementem, jaki posiada mahonia to jej kwiaty. W trakcie kwitnienia tzn. IV-V, w ogrodzie będziemy mogli zauważyć drobne, żółte kwiaty, zebrane w gęstych wiechowatych i wyprostowanych kwiatostanach. Kwiatostany wyrastają na końcach pędów i charakteryzują się intensywnym zapachem oraz długością 5-8 cm. Sprawdź także ten artykuł o uprawie klonu japońskiego w ogrodzie.

Mahonia aquifolium - uprawa, rozmnażanie, pielęgnacja i cięcie

Mahonia ostrolistna - co musimy jej zapewnić do prawidłowego wzrostu i rozwoju

Mahonia pospolita jest krzewem zimozielonym, któremu zapewnić musimy odpowiednie warunki do wzrostu, mimo tego, że nie są one duże. Roślina ta bardzo dobrze radzi sobie na różnych stanowiskach. Można posadzić ją na wilgotnych i suchych glebach, ale też na takich, które są kwaśne lub obojętne.

Jeśli chodzi o stopień nasłonecznienia, nie ma to aż takiego znaczenia, natomiast mahonia lepiej rośnie w zacienionych miejscach, ale radzi sobie również w słońcu, lecz tam najgorzej rośnie. Warto zadbać również o to, by miejsce do posadzenia mahonii pospolitej było osłonięte od silnych wiatrów. Jeśli w naszym ogrodzie gleba jest sucha, musimy dobrać zacienione stanowisko. Najlepszą glebą dla tych zimozielonych krzewów będzie świeża, uboga w wapń, żyzna i umiarkowanie wilgotna gleba.

Istotnym elementem jest to, że mahonia pospolita wykazuje się odpornością na przycinanie, mimo tego, że nie jest ono koniecznością. Mahonia jest również odporna na mrozy, ale warto uważać na ostre i wietrzne zimy, bo wtedy może podmarznąć i stracić liście. Nie musimy się jednak martwić, ponieważ liście na wiosnę odrosną. Powinniśmy także wiedzieć, że mahonia jest bardzo wrażliwa na suszę i lepiej wybrać dla niej miejsce stałe, ponieważ nie znosi ona dobrze przesadzania.

Jeśli zapewnimy mahonii pospolitej i jej innym odmianom odpowiednie stanowiska, z pewnością będzie ona cieszyła nas swoim wyglądem i pokrojem. Nie zapominajmy, że każda odmiana może mieć inne wymagania dotyczące stanowiska i pielęgnacji. Dlatego warto też dowiedzieć się, jakie warunki zapewniać konkretnym odmianom mahoni, aby ich rozwój był prawidłowy.

Mahonia pospolita - jak wygląda uprawa i pielęgnacja rośliny

W pierwszej kolejności musimy zająć się kupnem nasion mahonii albo też sadzonek. Ważne jest to, aby dobrać zdrowe i nieporażone chorobami rośliny. Pamiętajmy, że choroby, zwłaszcza grzybowe mogą w bardzo szybki sposób przenosić się na inne rośliny w naszym ogrodzie. Po zakupie roślin przystępujemy do sadzenia mahonii najlepiej w miejscach zacienionych i na odpowiedniej glebie. Jeśli spełnimy te warunki, uprawa rośliny będzie zdecydowanie łatwiejsza.

Mahonia pospolita bardzo szybko się adoptuje, przez co jej rozmnażanie jest dużo łatwiejsze. Warto ją sadzić nawet w miejscach zakrzewionych. Mahonia może być sadzona o każdej porze roku, natomiast najważniejsze jest to, by omijać okresy suszy i te, w których jest bardzo duży mróz.

Mahonia ostrolistna to roślina, której pielęgnacja nie jest trudna. Do najważniejszych czynności należy nawożenie rośliny przed zimą oraz ściółkowanie, najlepiej korą, powierzchni pod zimozielonym krzewem. Ważne jest także, by w okresie jesiennym Mahonia aquifolium była dość obficie podlewana. Przycinanie tych krzewów nie jest konieczne, ponieważ bez tego tworzą one bardzo atrakcyjne luźne pokrojem krzewy, które świetnie komponują się w ogrodach naturalistycznych. Jeśli już chcemy wykonać cięcie, warto zabrać się do tego wczesną wiosną i usunąć wtedy cienkie i słabe pędy, lub te, które zostały porażone przez choroby i szkodniki.

Pospolita mahonia - odmiany i zastosowanie mahonii w ogrodzie

Wśród odmian mahonii najbardziej polecane są trzy: 'Apollo', 'Smaragd' i 'Versicolor'. Odmiana 'Apollo' jest odmianą, która dobrze radzi sobie nawet w stanowisku słonecznym. Osiąga ona 1 m wysokości i tak samo, jak gatunek ma zielone liście, które przebarwiają się na fioletowo-purpurowy kolor zimą oraz drobne kwiaty zebrane w duże kwiatostany.

Z kolei odmiana 'Smaragd' charakteryzuje się 70 cm wysokości i miedziano-brązowymi liśćmi w okresie wiosennym. Poza tym ma takie cechy jak gatunek, tak jak i odmiana 'Versicolor', która wyróżnia się tylko kremowymi plamami na liściach. Zwykle odmiany różnią się między sobą kolorem liści i wysokością, natomiast owoce mahonii są takie same.

Mahonia pospolita jest bardzo cenionym zimozielonym krzewem do sadzenia w ogrodzie, ale też w parkach. Zdecydowanie lepiej wygląda, gdy sadzona jest w grupach, natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, by zasadzić ją pojedynczo. Mahonia sprawdzi się jako roślina okrywowa, jako nieformowane żywopłoty, a także pod drzewami, ponieważ jest rośliną lubiącą cień. Zdecydowanie zasługuje ona na zainteresowanie, bo przy małym wkładzie pracy, może w ciekawy sposób urozmaicić nasz ogród. Pospolita mahonia to wybór do ogrodu wart rozważenia.

Wygląd mahonii pospolitej

Pochodzenie:
zachodnie regiony Ameryki Północnej
Roczne przyrosty:
20 cm - 30 cm
Maksymalna wysokość:
100 cm - 150 cm
Maksymalna szerokość:
60 cm - 100 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
5 lat


Pokrój mahonii pospolitej:
wyprostowany, rozłożysty, rozkrzewiony, rozgałęziony, gęsty
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
żółty
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
złożone
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla mahonii pospolitej

Termin sadzenia:
kwiecień, maj, październik, listopad
Rozstaw przy sadzeniu:
50 cm - 100 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, odrosty korzeniowe


Gleba:
przepuszczalna, żyzna, lekko wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -23 °C


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:

Pielęgnacja mahonii pospolitej

Trudność uprawy:
średni
Poziom odporności:
dobra odporność

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Na przedwiośniu wykonuje się cięcie sanitarne i ewentualnie skorygowanie formy korony.
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz do hortensji, do różaneczników, do roślin kwasolubnych, do roślin iglastych. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Mahonia jest odporna na suszę, jednak w dłuższych okresach bez deszczu należy ją nawadniać. Jako roślina zimozielona wymaga podlewania również zimą w dni bez mrozu.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
Typ pożytku:
owoce
Termin zbiorów:
październik
ikona podziel sięPrzekaż dalej