Nazwa rośliny
Narcyz biały (łac. Narcissus poeticus) znana też jako narcyz wonny
Systematyka
amarylkowate > narcyz > narcyz biały

Narcyz – wiosenny kwiat – odmiany, sadzenie, uprawa, pielęgnacja

Narcyz (Narcissus) pochodzi z rodziny amarylkowatych. Obejmuje ona kilkadziesiąt gatunków. Narcyz to jedna z najpopularniejszych roślin cebulowych, które kwitną wiosną. Roślinę tę w stanie naturalnym można spotkać w rejonie basenu Morza Śródziemnego i Azji. Ich ozdobą są niezwykłe wiosenne kwiaty, które ukazują się w ogrodach jako jedne z pierwszych zaraz po zimie.

Jeśli interesuje cię aranżacja ogrodu, sprawdź także cennik najpopularniejszych roślin ogrodowych.

Uprawa i pielęgnacja

Narcyz - uprawa

Narcyz jest rośliną bardzo łatwą w uprawie. Rośnie praktycznie w każdym podłożu. Narcyz nie lubi jednak jałowych gleb, a także bardzo ciężkich i podmokłych. Dobrze natomiast czuje się, kiedy jego uprawa odbywa się na podłożu próchniczym i wilgotnym. Narcyz (Narcissus) jest przystosowany do suchych i krótkich okresów wegetacyjnych.

Narcyz lubi miejsca słoneczne i lekko zacienione. Jest rośliną dosyć odporną, dlatego można go pozostawiać bez przesadzania nawet przez kilka lat. Wczesną wiosną narcyz wytwarza pędy liściowe, które przypominają długą trawę. Później ze środka cebuli wyrasta łodyga kwiatowa, na końcówce której powstaje kwiat.

Kwiat narcyza składa się z sześciu płatków okwiatu i charakterystycznej rurki zwanej przykoronkiem. Jego płatki mogą być białe, jak również w odcieniach barwy żółtej. Przykoronek natomiast może być biały, żółty, a nawet intensywnie pomarańczowy, przechodzący do koloru różowego, a nieraz czerwonego.

Kwiat narcyza najobficiej występuje w drugim roku od posadzenia. Narcyz jest rośliną bardzo odporną na niskie temperatury i nie wymaga okrywania. Jednak w czasie wyjątkowo dużych mrozów warto cebulki okryć rozdrobnioną korą, słomą lub suchymi liśćmi. Po ustąpieniu przymrozków ściągamy wierzchnią warstwę i podlewamy narcyzy. Jeśli interesują cię także inne kwiaty wiosenne, więcej inspiracji zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Cebulki narcyzów posiadają jajowaty kształt i są pokryte delikatna błoną. Narcyz powinien być sadzony w okresie od końca sierpnia do listopada. Głębokość na jaką powinno się sadzić narcyzy zależy od podłoża. W lżejszej glebie głębokość może być większa, natomiast w glebie cięższej płycej. Podczas sadzenia cebulek, należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległości między nimi (ok. 10-15cm).

W czasie uprawy narcyza dobrze jest późną jesienią zasilić glebę nawozami mineralnymi. Skorzystają z nich rośliny po tym jak rozpocznie się wegetacja w czasie wiosny. Kwiaty narcyza pojawiają się w kwietniu i maju.

Cebulki narcyza możemy wykopać pod koniec lipca, kiedy zaschną liście. Cebulki obsuszamy i przechowujemy w przewiewnym, najlepiej ciemnym miejscu. Oczywiście procedura ta nie jest konieczna, gdyż cebulki narcyza są wieloletnie i bardzo odporne. Jeśli zdecydujemy się na pozostawianie narcyza w ziemi, musimy zaprzestać podlewania, aby roślina mogła odpocząć.   

Pielęgnacja narcyza

Kiedy narcyz przekwitnie jego suche kwiatostany powinny być usunięte. Ze względu na to, że cebulki narcyzów są wieloletnie, nie wymagają wykopywania. Jednak dobrze jest tę czynność przeprowadzić chociaż raz na trzy lata, ponieważ z czasem cebulki „zapadają” się w ziemi. Kiedy narcyz przekwita, wykopujemy cebulkę i zaprawiamy ją środkiem przeciwgrzybiczym. Następnie przesuszamy ją przez kilka tygodni i we wrześniu ponownie możemy wsadzić do ziemi. Późną jesienią można jeszcze zastosować nawóz mineralny. Taka pielęgnacja przełoży się wiosną na lepszy wzrost i piękne kwiaty.

Narcyz, jak każda roślina, jest narażony na szkodniki, które podgryzają korzonki cebulek od spodu. W walce z gryzoniami mogą pomóc specjalnie do tego przeznaczane preparaty lub odstraszacze solarne. Innym rozwiązaniem jest posadzenie cebulek w plastikowych skrzynkach lub koszykach, które następnie zakopuje się w ziemi. 

Warto zaznaczyć, że narcyzy tolerują sąsiedztwo innych rośliny, kiedy rosną w ziemi. Natomiast sytuacja ta nie dotyczy kwiatów ciętych. Wydzielają one bowiem substancje trujące, kiedy stoją w wodzie. Sok, który wydzielają przyczynia się do więdnięcia innych kwiatów. Dlatego dobrze jest narcyzy wstawić do wazonu wcześniej, aby puściły do wody trujące substancje. Kolejnego dnia można zmienić wodę na świeżą i dołożyć inne kwiaty. A może zainteresują cię także kwiaty ogrodowe wieloletnie?

Odmiany – narcyz trąbkowy i narcyz pełny

Narcyz trąbkowy

Narcyzy kojarzą się przeważnie z kolorem żółtym, ale dzięki wielu odmianom możemy cieszyć się w swoim ogrodzie kwiatami koloru białego, różowego czy nawet pomarańczowego.

Nazwa rodzaju Narcissus pochodzi od greckiego słowa "narkissos". Nazwa ta jest związana z gatunkiem narcyza białego. Często w opisach możemy się spotkać z nazwą żonkil biały. Wiele osób myli ze sobą te dwa rodzaje. Trzeba jednak wiedzieć, że każdy żonkil jest narcyzem, ale nie każdy narcyz jest żonkilem. Narcyz to odmiana roślin cebulowych, do których należy wiele gatunków i odmian. Natomiast w tym przypadku żonkil biały należy do gatunku z rodzaju narcyza. Żonkil biały posiada pęd kwiatowy zakończony jednym kwitem, a jego przykoronek jest dosyć krótki. Posiada duże wiosenne kwiaty, które wydzielają intensywny zapach.

Wiosenne kwiaty narcyza są podłużne i szpiczaste, a ich łodyga jest pusta wewnątrz. Odmiany narcyza są naprawdę bardzo liczne. Istnieje wiele odmian zarówno uprawnych, które powstały w wyniku krzyżowania różnych gatunków narcyzów, jak i botanicznych.

Najbardziej znaną odmianą jest narcyz trąbkowy. Posiada on najbardziej okazały kwiat ze wszystkich odmian narcyzów. Przykoronek w tej odmianie ma kształt trąbki, która jest dłuższa od płatków. Narcyz trąbkowy pozostawiony w glebie wytwarza z cebulki każdego roku coraz więcej kwiatów. Narcyzy trąbkowe bez problemu się przyjmują. Wymagają tylko słonecznego miejsca. W tej grupie znajduje się największa ilość odmian, które posiadają kwiat o barwie żółtej, białej, białej z żółtym lub bladoróżowym przykoronkiem. Jesienią można je zaopatrzyć w nawóz lub kompost, co zagwarantuje kwitnienie każdego roku. Narcyz trąbkowy może być sadzony na trawie. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie kosić trawy aż do przekwitnięcia kwiatów.

Narcyz trąbkowy dobrze sprawdzi się jako roślina ozdobna na rabatach i trawnikach. Idealnie nadaje się na kwiat cięty, który jest bardzo wytrzymały i długo zachowuje świeżość.

Narcyz pełny

Do tej grupy należą odmiany, które posiadają formy pełnokwiatowe niezależnie od ilości kwiatów na pędzie. Narcyz pełny posiada duże i jaskrawe kwiaty, które wcześnie zakwitają. Odmiany te dobrze sprawdzają się na trawnikach i rabatach jako rośliny ozdobne.

Narcyz pełny lubi stanowisko słoneczne lub lekko zacienione. Dobrze czuje się w glebie żyznej, próchniczej i wilgotnej. Właściwy dobór podłoża przełoży się na rozmiar i obfite kwitnienie. Jednak narcyz pełny równie dobrze radzi sobie na przeciętnych glebach. Może pozostać na jednym miejscu nawet przez 8 lat.

Wśród narcyzów wyróżniamy też odmiany:

  • narcyz wielkoprzykoronkowy posiadający podobną długość płatków co przykoronek. Jego kwiaty osadzone są na pojedynczym pędzie. Niektóre z kwiatów mogą osiągać nawet 50 centymetrów wysokości. Wyjątkowo silnie się rozrastają i obficie kwitną.
  • narcyz drobnoprzykoronkowy, którego płatki są dłuższe niż przykoronek

Narcyzy z grupy wielkoprzykoronkowych jak i trąbkowych preferują  przesadzanie na nowe miejsce co około 2–3 lata. Pozostałe odmiany można pozostawić na tym samym miejscu przez wiele lat. Sprawdź także nasz przegląd najpiękniejszych kwiatów wiosennych, który znajdziesz w tym artykule.

Narcyz – ciekawostki

Narcyz był kiedyś postrzegany jako chwast. Dużą popularność zdobył dopiero w XX wieku. Uważa się go również za roślinę historyczną.

Według mitologii greckiej Narcyz był mężczyzną, który zakochał się we własnym odbiciu, bez opamiętania przeglądając się w odbiciu w tafli wody. Spędzając całe dnie nad brzegiem, został zamieniony przez bogów w kwiat, ponieważ obawiali się oni, że umrze z głodu.

Narcyz używany jest też w lecznictwie do walki z chorobą Alzheimera. Natomiast w medycynie japońskiej jego korzenie stosowane są do leczenia ran.

Narcyzy to piękne kwiaty, które posiadają dużą odporność i niewielkie wymagania. Prosta pielęgnacja sprawia, że narcyzy są idealnymi kwiatami dla początkujących hodowców, jak również osób, które nie mają czasu, żeby zajmować się wymagającymi kwiatami. Zróżnicowanie jakie występuje w ich kwiatach sprawia, że fantastycznie będą pasować na rabaty i na trawniki.

Wygląd narcyza białego

Pochodzenie:
obszar śródziemnomorski
Roczne przyrosty:
40 cm - 50 cm
Maksymalna wysokość:
40 cm - 50 cm
Maksymalna szerokość:
10 cm - 15 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok
Organem przetrwalnikowym rośliny jest cebula, z której wiosną odradza się na nowo.


Pokrój narcyza białego:
wyprostowany, kępiasty
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, przyjemny zapach
Kolor kwiatów:
biały
Wielkość i forma kwiatów:
pojedyncze
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
równowąskie
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla narcyza białego

Termin sadzenia:
sierpień, wrzesień
Rozstaw przy sadzeniu:
15 cm - 20 cm
Sposób rozmnażania:
cebulki przybyszowe
Dodatkowe informacje:
Termin sadzenia na przełomie sierpnia i września zapewnia ukorzenienie się cebulek przed zimą.


Gleba:
przepuszczalna, żyzna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
nasadzenie grupowe, w pojemnikach, rabaty

Pielęgnacja narcyza białego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe choroby:
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz do kwiatów cebulowych. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Liście narcyzów można usunąć dopiero po ich naturalnym zaschnięciu. Przedwczesne ścięcie liści uniemożliwia zgromadzenie w cebulach energii potrzebnej na przyszły sezon.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej