Niecierpek gruczołowaty

Niecierpek gruczołowaty i niecierpek himalajski - uprawa, pielęgnacja, rozmnażanie

Niecierpek gruczołowaty Impatiens glandulifera, o synonimicznych nazwach niecierpek himalajski i niecierpek Roylego, jest gatunkiem silnie inwazyjnym, który można hodować jedynie we własnym ogrodzie. Od 2004 roku istnieje ustawowy zakaz wprowadzania rośliny do środowiska, a hodowla i sprzedaż wymagają pozwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Jeśli interesuje cię uprawa tych wyjątkowych kwiatów, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o niecierpkach.

Impatiens glandulifera – uprawa niecierpka gruczołowatego

Niecierpek himalajski jest rośliną jednoroczną, charakteryzującą się wzniesionym pokrojem. Może dorastać do 2,5 cm wysokości. Jego piłkowane liście, o kształcie lancetowatym i eliptycznym, osiągają od 5 cm do 18 cm długości i wyrastają w górnej części czerwonawej i mięsistej łodygi. Pięciopłatkowe 4- centymetrowe kwiaty wybarwiają się na biało, różowo, czerwono i bordowo. Barwne kwiaty i obfitość nektaru przyciągają owady, które je zapylają, a dodatkowym wabikiem jest słodki zapach. Miododajna roślina cenna jest zwłaszcza dla pszczół. Wszystkie części rośliny są jadalne. Impatiens glandulifera kwitnie od czerwca do października.

Uprawa rośliny nie przedstawia trudności. Niecierpek Roylego najlepiej rośnie na stanowiskach o rozproszonym oświetleniu, dobrze radząc sobie również w cieniu i w słońcu. Niecierpkowi służy podłoże wilgotne i żyzne, o odczynie pH 4,5 – 7,5. Pielęgnacja polega na utrzymywaniu odpowiedniej wilgoci gleby, bowiem w czasie suszy i niedostatecznego podlewania niecierpek gruczołowaty szybko więdnie. W naszych ogrodach sprawdzi się jako dekoracyjne tło dla niższych roślin. Ciekawie prezentuje się nasadzony w pobliżu tarasów i ścian domu. A może zainteresuje cię także ten artykuł o niecierpku nowogwinejskim.

Rozmnażanie Impatiens glandulifera dokonuje się poprzez nasiona, które wystrzeliwane są z dużą siłą na odległość do 7 metrów. Torebki nasienne pękają w lipcu, wyrzucając do 16. brązowych nasion. W warunkach szklarniowych nasiona muszą zostać poddane stratyfikacji. Schłodzenie ich do około 4 stopni Celsjusza, przez 45 dni, umożliwi efektywne rozmnażanie – na przełomie lutego i marca wykiełkuje blisko 100% nasion. W kwietniu pojawią się siewki, które w maju możemy wysadzić na docelowe miejsce, osłonięte od wiatru, ze względu na możliwość rozsiania się poza ogrodem.

Niecierpek drobnokwiatowy – zastosowanie

Niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora, podobnie jak niecierpek gruczołowaty,jest gatunkiem inwazyjnym. Jako antropofit spotykany bywa w miejscach przekształconych przez działalność człowieka – na cmentarzach, nasypach kolejowych, przydrożnych rowach, itp. Preferuje podłoże bogate w azot, który wpływa na bujne krzewienie i przedłużenie okresu wegetacyjnego. Roślina kwitnie od czerwca do pierwszych przymrozków. Jasnożółtokremowe delikatne kwiaty niecierpka zebrane są w grona i wyrastają na nagich łodyżkach, wśród zielonych piłkowanych liści. Roślina dorasta do 60 cm wysokości. Sprawdź także ten artykuł o niecierpku drobnokwiatowym.

Niecierpek drobnokwiatowy ma właściwości lecznicze. Ziele i owoce, zebrane w czasie kwitnienia i owocowania rośliny, rozdrabnia się i suszy w zacienionym i suchym miejscu. Prozdrowotne działanie zawdzięcza niecierpek cennym składnikom, między innymi:

• olejkom eterycznym,
• flawonoidom – bioaktywnym związkom o właściwościach przeciwzapalnych i antyutleniających,
• kwasowi alfa-parynarowemu – zawartemu w oleju, który otrzymuje się z roztartych nasion oraz
• fenolokwasom – o właściwościach przeciwutleniających.

Ziele Impatiens parviflora stosowane jest w schorzeniach skórnych, na dolegliwości reumatyczne, w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy, alergii, ma zastosowanie w chorobach serca, nerek, wątroby, a nawet przypisuje się roślinie właściwości antynowotworowe. Ziele i owoce służą do przygotowania leczniczych wyciągów wodno-alkoholowych, naparów i nalewek, maceratów oraz płukanek. A może zainteresuje cię także szczegółowa uprawa kozłka lekarskiego w ogrodzie?