Pęcherznica kalinolistna - uprawa, pielęgnacja, cięcie, porady ogrodnicze
Pęcherznica kalinolistna (Physocarpus opulifolius) należy do rodzaju physocarpus, którego nazwa botaniczna pochodzi z połączenia greckich słów physa - pęcherz i karpos - owoc. Ten atrakcyjny krzew na żywopłoty, ze względu na pokrewieństwo z tawułami, nazywany jest też, choć dość rzadko, tawułowcem. Pęcherznica kalinolistna rośnie głównie w Ameryce Północnej. Spotykana jest też sporadycznie także w Azji.
Jeśli zainteresował cię ten temat, sprawdź także najlepsze rośliny na żywopłot szybko rosnący.
Pęcherznica kalinolistna (physocarpus opulifolius)
Pęcherznica kalinolistna (physocarpus opulifolius) - charakterystyka
Pęcherznica kalinolistna to dość duży i mocno rozłożysty krzew, rozrastający się nawet do pięciu metrów średnicy. Z kolei wysokością roślina ta sięga zazwyczaj dwóch-trzech metrów, a jej gałęzie przewieszają się charakterystycznie na boki, czasami aż do ziemi. Kora starszych okazów łuszczy się strzępiasto, co zimą wygląda trochę oryginalnie, jakby pogryzły ją zające.
Liście pęcherznicy są zmienne, na młodych pędach mniejsze, natomiast na starszych i silniejszych większe, szersze i głębiej klapowate. Fakturą przypominają trochę liście kaliny koralowej i stąd zapewne nazwa rośliny - pęcherznica kalinolistna. Czasami porównywane są też z liśćmi porzeczek.
Kwiaty pęcherznicy zebrane są w niewielkie i dzięki długim pręcikom puszyste baldachogrona, osadzone na bocznych gałązkach. Ich kolor, w zależności od odmiany, jest biały, białokremowy lub bladoróżowy. Owoce składają się z kilku drobnych, rozdętych, pęcherzastych mieszków, które są przed dojrzeniem jaskrawoczerwone, natomiast później brązowe, suche i szeleszczące. Owoce długo pozostają na krzewie, stanowiąc delikatne jego ozdoby. Sprawdź także nasz artykuł: Jakie krzewy na żywopłot?
Pęcherznica kalinolistna (physocarpus opulifolius) na żywopłot - wymagania
Pęcherznica kalinolistna to krzew na żywopłoty o naprawdę niewielkich wymaganiach, jak na krzewy liściaste. Roślina ta potrzebuje stanowiska słonecznego, ale może też rosnąć w półcieniu, choć wówczas liście są słabiej wybarwione. Nie ma też specjalnych wymagań co do gleby i przyjmie się nawet w bardzo jałowej. Najlepiej jednak pęcherznica rozwija się na glebach żyznych. Ze względu na niewielkie preferencje siedliskowe, wykorzystuje się te liściaste krzewy do obsadzania nieużytków, skarp i ścieżek.
Pęcherznice są wytrzymałe na mróz i nie potrzebują okrywania na zimę. Sadząc z nich żywopłot nieformowany, trzeba pamiętać o przeznaczeniu nań dużej przestrzeni w ogrodzie. Żywopłot tego typu z natury nie wymaga częstego przycinania, ale zajmuje więcej miejsca, a pęcherznica to krzew na żywopłoty, który rozrasta się na bardzo dużą szerokość. Posadzona z kolei jako żywopłot formowany po przycięciu ładnie się rozkrzewia.
Pas ziemi przeznaczony na żywopłot z tawułowców przekopujemy jesienią głęboko i nawozimy obornikiem lub kompostem. Wiosną glebę trzeba jeszcze spulchnić i użyźnić. Na przygotowanej powierzchni rozciągamy sznur, który wyznacza linię sadzenia. Większe rośliny, z dobrze rozbudowanym systemem korzeniowym, możemy sadzić w dołkach. Rozmieszczamy krzewy na takiej samej wysokości, na jakiej rosły w szkółce. Podłoże następnie udeptujemy i wyrównujemy do linii. Po posadzeniu pęcherznica wymaga częstego podlewania, ale kiedy się przyjmie, nie potrzebuje już pielęgnacji. Jesienne sadzenie żywopłotów polecane jest na glebach lekkich już od końca sierpnia, natomiast na glebach ciężkich rośliny na żywopłot sadzi się wiosną, od początku wegetacji do końca maja, a te w doniczkach przez cały sezon. Na żywopłot świetnie nadaje się także wiąz turkiestanu.
Pęcherznica kalinolistna (physocarpus opulifolius) - przycinanie i rozmnażanie
Pęcherznice dobrze znoszą cięcie. Jednak wiosenne przycinane powoduje wypływanie z rośliny soków, co w rezultacie może prowadzić do jej osłabienia, nadmiernego wzrostu lub słabego kwitnienia. Dlatego też te krzewy ozdobne przycinamy latem po przekwitnięciu, czyli od końca lipca do pierwszej połowy sierpnia, albo też jesienią. Podczas cięcia należy usunąć od jednej trzeciej do jednej czwartej najstarszych pędów. Skracamy też o jedną trzecią długości te pędy, które w danym roku kwitły. Ścinamy gałązki tuż nad pąkiem skierowanym na zewnątrz. Wycinamy ponadto pędy uszkodzone, chore lub porażone przez choroby i szkodniki.
Ten krzew na żywopłoty, w tym żywopłot formowany w ogrodzie, rozmnażamy wiosną z nasionek, wysiewając je bez stratyfikacji do inspektu. Możemy też rozmnażać tawułowce z ciętych jesienią zielnych i zdrewniałych sadzonek. Sadzonki dołujemy na zimę i wysadzamy do ziemi wczesną wiosną.
Również w pierwszej połowie lata, po przycięciu, można pobierać sadzonki i posadzić do zimnego inspektu. Fragment gałązki przeznaczony na sadzonkę powinien mierzyć około dwudziestu centymetrów długości. Sadzonki pobieramy z mocnych, prostych i nierozgałęzionych pędów. Trzeba zapewnić im trochę cienia, dużo wilgoci oraz niezbyt żyzne, dobrze rozluźnione piaskiem podłoże.
Kolorowy żywopłot w ogrodzie
Żywopłot - rodzaje i funkcje
Żywopłot pełni najczęściej rolę ochronną i obronną oraz użytkową, ale też zdobi ogrody i posesje. Żywopłot ochronny ma na celu zabezpieczenie terenu przed wiatrem, śniegiem, kurzem lub lotnym piaskiem, natomiast obronny - przed ludźmi i zwierzętami. Dlatego też w tego typu nasadzeniach dominują iglaki albo liściaste krzewy kolczaste czy cierniste. Żywopłot obronny i ochronny często zastępuje ogrodzenia z tworzyw naturalnych i sztucznych. Najlepiej więc, by miały wysokość dwóch, trzech metrów i składał się z zimozielonych roślin. Żywopłoty tego rodzaju mają ponadto za zadanie utworzenie ładnej zasłony dla niezbyt estetycznych elementów ogrodu albo odgraniczenie pewnych części, na przykład placu zabaw dla dzieci. Wówczas prowadzone są na różne wysokości. Żywopłot użytkowy wymaga natomiast nasadzeń z jadalnych drzew lub krzewów.
Na żywopłot ozdobny składają się iglaki, liściaste krzewy, a nawet pnącza i rośliny jednoroczne o efektownych liściach, kwiatach lub owocach. W tej roli pęcherznica kalinolistna sprawdzi się perfekcyjnie. Dobre efekty dekoracyjne dają rośliny zmieniające barwę jesienią. Chcąc uzyskać intrygujący efekt kolorystyczny można posadzić obok siebie krzewy ozdobne różnego gatunku, ale o podobnej sile wzrostu. Efektowne pod względem wizualnym owoce ma pięknotka, ognik szkarłatny i śnieguliczka, na przykład odmiana doorenbosa.
Naturalne szpalery zieleni porządkują ponadto przestrzeń. Bardzo dekoracyjny charakter mają niskie żywopłociki stosowane jako obwódki trawników i rabat. Prowadzimy je zazwyczaj jako nasadzenia strzyżone, gdyż tylko w ten sposób utrzymują regularną formę. W gąszczu żywopłotu chętnie chowają się ptaki i jeże, które budują w nim swoje siedziby, a my pozyskujemy dzięki ich obecności naturalnych sprzymierzeńców w walce ze szkodnikami. Więcej porad na temat krzewów na żywopłoty znajdziesz w tym miejscu.
Żywopłot - jak powstaje?
Na żywopłot formowany potrzeba od trzech do pięciu krzewów ma metr kwadratowy. Sadzimy je co dwadzieścia do pięćdziesięciu centymetrów, natomiast odległość od roślin w szpalerze nieformowanym wynosi od trzydziestu do stu centymetrów. Ilość roślin składających się na żywopłot naturalny jest już uzależniona od ich pokroju i wielkości. Najtańsze są liściaste krzewy z odkrytym korzeniem, droższe są z kolei krzewy ozdobne kwitnące oraz iglaki. Również niektóre pnącza wymagają dużego nakładu finansowego.
Sadząc żywopłot dwurzędowy wyznaczamy na przygotowanym pasie ziemi środek i z obu jego stron przeciągamy dwa sznury w odległości trzydziestu - czterdziestu centymetrów od siebie. Sadzimy rośliny w dwóch rzędach jednocześnie, na przemian. Rośliny jednego rzędu powinny znajdować się pośrodku sadzonych w drugim rzędzie. Iglaki sadzimy z bryłą ziemi, gdyż tak lepiej się przyjmują. Po posadzeniu żywopłot dobrze podlewamy. Żywopłot z krzewów liściastych dobrze jest też od razu przyciąć. Pierwsze cięcie wymusza na roślinach silne krzewienie się, ukorzenienie i wzrost. Iglaki tnie się zazwyczaj dopiero po upływie kilku lat. Część bowiem drzew i krzewów iglastych źle znosi strzyżenie.
Glebę pod roślinami żywopłotowymi należy ponadto nawozić, spulchniać i odchwaszczać. Pierwsze nawożenie wskazane jest dopiero na początku maja w następnym roku po posadzeniu, natomiast kolejne na początku lipca. W czasie suszy podlewamy żywopłot co najmniej raz w tygodniu. Częstotliwość cięcia zależy przede wszystkim od gatunku roślin. Żywopłoty z krzewów, które gubią na zimę liście, przycinamy minimum dwa razy w sezonie, z kolei krzewy zimozielone tniemy tylko dwa razy. Na żywopłoty dobrze nadaje się także cis w ogrodzie.
Pęcherznica kalinolistna - krzew na żywopłot
Pęcherznica kalinolistna dzięki ładnemu pokrojowi znakomicie nadaje się na średniej wielkości żywopłoty - na przykład pęcherznica diabolo albo luteus. Pęcherznica diabolo to odmiana purpurowa, natomiast luteus - żółtolistna. Jej liście są najpierw pomarańczowo-żółte, potem żółte, a później robią się zielone. Najładniejsze barwy ma pęcherznica luteus posadzona w miejscu nasłonecznionym.
Soczyście purpurowa jest pęcherznica diabolo i red baron. Obie dorastają do ponad dwóch metrów wysokości. Pęcherznica diaboloto roślina o liściach zmieniających kolor: młode pędy mają purpurowe odcienie, natomiast starsze są czerwonobrązowe. W kwietniu pojawiają się na niej delikatne kwiaty zebrane w baldachy. Kwiaty są kremowobiałe i stanowią atrakcyjny kontrast z liśćmi. Pęcherznica diabolo ma owoce zabarwione na czerwono. Ta odmiana jest bardzo lubiana przez ogrodników. Pęcherznica diabolo może być kontrastowo łączona z jasną odmianą luteus o takim samym tempie wzrostu. Odmiana red baron to kolejnykrzew o liściach ciemnopurpurowych. Jest bardzo atrakcyjna w czasie kwitnienia, gdy liczne białe kwiaty ładnie kontrastują z ciemnymi liśćmi.
Na niższe żywopłoty wybierzmy odmiany niewysokie. Do metra dorastają little angel hoogi 016 i little devil donna may. Odmiany te mają też mniejsze liście. Dobrze jest posadzić je na tle roślin o żółtych lub zielonych liściach, będą wówczas bardzo wyraziste. Do półtora metra wysokości dorasta odmiana dart’s gold o jasnych liściach oraz tiny wine o liściach małych, ciemnoczerwonych. Grona jej biało-różowych kwiatostanów osiągają średnicę ośmiu milimetrów. Odmiana ta wytrzymuje spadek temperatury do -23oC. Z kolei pęcherznica kalinolistna mindia to odmiana karłowa o bursztynowo-miedzianych liściach.
Pęcherznice to rośliny o małych wymaganiach, dlatego znakomicie spełnią się w nasadzeniach żywopłotowych, formalnych i nieformalnych. Są przy tym bardzo atrakcyjne wizualnie. Kiedy latem obsypią się niewielkimi gronami kwiatów, przyciągną do ogrodu pszczoły i inne owady. Gałązki kwitnącej pęcherznicy można wstawić do wazonu - wyglądają niezwykle uroczo!
Literatura:
- Banaszczak P., Kwitnące żywopłoty. „Działkowiec” 2016 nr 1, s. 18-19.
- Bykowska J., W purpurze. „Działkowiec” 2016 nr 6, s. 12-14.
- Dąbski M., Kolorowe żywopłoty. „Działkowiec” 2011 nr 11, s. 12-14.
- Dąbski M., Mini żywopłoty. „Działkowiec” 2010 nr 8, s. 11-13.
- Dąbski M., Urocze obwódki. „Mój Ogródek” 2015 nr 9, s. 18-19.
- Philips R., Rix M., Najpiękniejsze rośliny ogrodowe. Ponad 1500 specjalnie fotografowanych i starannie opisanych roślin możliwych do uprawiania w naszej strefie klimatycznej. Warszawa 1999.
- Seneta W., Dendrologia. Warszawa 1983.
- Seneta W., Żywopłoty. Warszawa 1975.
Wygląd pęcherznicy kalinolistnej
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, ciekawy pokrój, odporność na zanieczyszczenie powietrza, ozdobne liście, ozdobne owoce, efektowne przebarwienie liści, pokarm dla owadów
Sadzenie i stanowisko dla pęcherznicy kalinolistnej
Pielęgnacja pęcherznicy kalinolistnej
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy można przesadzać? | ||||||||||||
Pęcherznica dobrze znosi przesadzanie. | ||||||||||||
Kiedy należy przycinać? | ||||||||||||
Dobrze znosi przycinanie. Po kwitnieniu można wykonać cięcie formujące, a co 3-4 lata cięcie prześwietlające i odmładzające. |
||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
kompost,
organiczny.
Nawozić 2 razy w roku. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu. Podlewanie jest potrzebne w dłuższych okresach suszy. |