Nazwa rośliny
Pelargonia rabatowa (łac. Pelargonium zonale hort.) znana też jako pelargonia pasiasta, geranium muszkatel, pelargonia pasiasta ogrodowa
Systematyka
bodziszkowate > pelargonia > pelargonia rabatowa

Pelargonia rabatowa (pelargonia zonale) - odmiany, uprawa i pielęgnacja

Nazywano ją dawniej pelargonią pasiastą - od ciemnozielonej pręgi, jakby specjalnie namalowanej przez naturę wokół omszonego liścia lub pelargonią zonale. Dziś używa się zazwyczaj określenia pelargonia rabatowa. Pojedyncze, półpełne lub pełne kwiaty tej rośliny zebrane są w kuliste kwiatostany - białe, różowe, czerwone, pomarańczowe i fioletowe. Spotykamy też odmiany pelargonii dwubarwne i wielobarwne. Wszystkie pelargonie wieleokwiatowe jako rośliny doniczkowe cieszą się ogromną popularnością wśród profesjonalistów i amatorów. Jest to bowiem roślina mało wymagająca, którą łatwo przechować zimą do następnego sezonu.

Jeśli szukasz firmy, która wykona dla ciebie aranżację ogrodu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza otrzymasz oferty od najlepszych wykonawców z twojej okolicy.

Pelargonia rabatowa (pasiasta) - charakterystyka

Pelargonia rabatowa to doskonała roślina, uprawiana zarówno na balkonie, jak i w ogrodzie. Charakteryzuje ją wzniesiony krzaczasty pokrój i długie mięsiste łodygi. U starszych okazów pędy drewnieją u podstawy. Liście pelargonii rabatowej są długoogonkowe, okrągławe lub nerkowate, niewyraźnie klapowane, karbowane i ząbkowate. Taką właśnie botaniczną nomenklaturą opisują je fachowe podręczniki.

Uprawa pelargonii zonale na balkonie wymaga przede wszystkim systematycznego nawożenia i podlewania. Często spotykanym błędem jest zbyt gęste sadzenie roślin w skrzynkach lub doniczkach. Pelargonie, by ładnie i obficie kwitły, potrzebują dostępu powietrza oraz przestrzeni. Odległość między roślinami powinna więc wynosić od dwudziestu pięciu do trzydziestu centymetrów. Pelargonii posadzonej w pojemniku mogą towarzyszyć również inne kwiaty balkonowe, na przykład petunie albo aksamitki. Na balkonie o wystawie południowej ładną kompozycję utworzy czerwona pelargonia rabatowa,  połączona w donicy z białymi kryzowanymi petuniami. Czerwoną pelargonię rabatową znakomicie uzupełni też niebieska lobelia oraz granatowa petunia albo biała pelargonia bluszczolistna. Więcej inspiracji na kwiaty na balkon znajdziesz tutaj.

Pelargonia rabatowa może rosnąć nie tylko na balkonie, ale również na rabacie w ogrodzie. Sadzonki wysadzamy do gruntu dopiero po połowie maja. Odległość między roślinami na rabacie powinna wynosić trzydzieści centymetrów. Do połowy czerwca podlewamy sadzonki dość obficie. W trakcie wegetacji usuwamy przekwitłe kwiaty i suche liście, a w lipcu uszczykujemy zbyt bujne pędy, które nie wytworzyły kwiatów. Pomoże to roślinie w skupieniu całej swej energii na kwitnieniu, a nie na liściach.

Odmiany pelargonii rabatowej

Ze starszych odmian pelargonii zonale (rabatowych) na uwagę zasługują: różowe sachsengruss i westfalengruss oraz czerwone meteor, vulcan, rubin, weltruf i madame sallerey. Za najlepsze z punktu widzenia ogrodników uchodzą odmiany: bladoróżowa champagner, ciemnoróżowa fidelio, krwistoczerwona riviera oraz dwubarwna białoróżowa apple bossom rosebud. Popularna jest też pelargonia rabatowa rocky mountain white. Do nowości zalicza się odmiany tulipanowe, różową pink pandora i różowołososiową patricia andrea. Nowe odmiany pelargonii rabatowych mają charakterystyczne, bardzo ozdobne liście - na przykład pasy na brzegach albo szerokie pierścienie koloru białego, czerwonego i żółtego. Można z nimi ładnie komponować bluszcze i barwinki albo niecierpki, lobelie i begonie stale kwitnące.

Spośród pelargonii rabatowych o barwnych liściach, warto poznać odmiany frank headley i mr. parker. Ładne czerwone kwiaty i mocno wycięte dwubarwne liście ma pelargonia rabatowa vancouver contennial. Natomiast trój- i czterobarwne liście mają odmiany kontrast, happy thought, mrs. pollock, dolly vardon i blanzory. Szerokie pierścienie charakteryzują z kolei odmiany exotica i bicolor red. Nowością są też pelargonie z grupy stellar, o gwiazdkowatych kwiatach i mocno wyciętych liściach.

Pelargonia stojąca o pachnących liściach - właściwości i zastosowanie

Warto wspomnieć też o pelargoniach, których liście specyficznie pachną. Rodzaj ten wywodzi się od pelargonium capitatum i pelargonium odoratissimum, popularnych niegdyś roślin, nazywanych niewłaściwie geranium albo muszkatelem. Gatunki i odmiany pelargonii o pachnących liściach pochodzą z Afryki Południowej, gdzie uprawia się je na dużych powierzchniach, na przykład w Egipcie i Kenii.

Ponieważ pelargonia pachnąca nie ma tak dużej wartości dekoracyjnej, jak na przykład pelargonia angielska albo pelargonia kaskadowa, rośliny te nie są dziś tak popularne jak dawniej. Ich ozdobą są głównie dekoracyjne liście o różnorodnej fakturze i odcieniach. Te kwiaty doniczkowe odznaczają się ponadto niepowtarzalnym aromatem. Charakterystyczny zapach jest wywołany obecnością w roślinie olejków eterycznych - we włoskach pokrywających liście, w ogonkach liściowych, pędach, szypułkach i kielichach kwiatowych. Najgęściej olejki występują w liściach, dlatego nazwano roślinę pelargonią o pachnących liściach. Pocierając lub zgniatając listki, poczujemy zapach orzechów laskowych, gałki muszkatołowej, coca-coli, mięty, cytryny, róży, jabłka, pomarańczy, sosny, truskawek, moreli, imbiru, bylicy, lipy, terpentyny, kamfory itp.

Odmiany pelargonii zonale o pachnących liściach warto uprawiać również ze względu na ich właściwości lecznicze i przyprawowe. Można nimi urozmaicać sałatki, napoje, desery, dania z ryżem lub ryby. W Stanach Zjednoczonych oraz w Europie Zachodniej dodaje się pachnące liście do galaretek i masła albo wykłada się nimi tortownice. Na skalę przemysłową wykorzystuje się olejek z liści pelargonii w przemyśle perfumeryjnym i farmaceutycznym. Znana od dawna pelargonia pachnąca nazywana jest czasami anginką, ponieważ wykorzystuje się ją w celu leczenia infekcji. Lecznicze właściwości zawdzięcza roślina głównie olejkowi, który ma działanie antywirusowe, przeciwzapalne, uspokajające, przeciwbólowe i antyseptyczne. Zapach pelargonii pachnących odstrasza też insekty.

Pelargonia stojąca o pachnących liściach rośnie bardzo szybko i jest łatwa w uprawie. Podobnie jak pelargonia angielska, pelargonia bluszczolistna, pelargonia kaskadowa albo pelargonia rabatowa, wymaga nawożenia, uszczykiwania i podlewania. Lubi natomiast niewysokie temperatury (od piętnastu do osiemnastu stopni Celsjusza) i przepuszczalną ziemię. Przechowujemy roślinę od listopada, w temperaturze od czterech do sześciu stopni. Latem doniczki warto wystawić na balkon albo wynieść do ogrodu, gdzie roślina ładnie się rozkrzewi. Więcej porad na temat uprawy kwiatów znajdziesz tutaj.

Pelargonie pachnące, podobnie jak pelargonie bluszczolistne i pelargonie rabatowe, dość dobrze znoszą wahania pogody. Do najodporniejszych na warunki atmosferyczne zalicza się odmiany chelsea gem, lady plymouth, madame salleron, dolly vardon i golden choice. Jeśli lubimy czekoladę warto posadzić odmianę chocolate peppermint. Miętowocytrynowy zapach ma z kolei pelargonia orsette, cytrynowy - queen of lemons i miętowy - lady plymuth.

Pelargonia rabatowa ogrodowa - uprawa i pielęgnacja

Jak uprawiać i jak pielęgnować kwiaty w okresie wzrostu? Sadzonki pelargonii rabatowych można pozyskać samodzielnie domowym sposobem. Na początku lutego przenosimy doniczki, zimujące w temperaturze kilku stopni, do pomieszczenia jaśniejszego i o wyższej temperaturze, nieprzekraczającej jednak czternastu stopni. Roślina wymaga teraz intensywnego podlewania i nawożenia, by podrosła. Nie należy bowiem ciąć sadzonek z roślin będących w stanie spoczynku. Rośliny są gotowe do cięcia, gdy pędy osiągną długość ponad pięciu centymetrów. Formujemy je w okresie od lutego do końca kwietnia. Dobry termin rozmnażania to również koniec sierpnia i wrzesień. Sadzonki ukorzenione w sierpniu przetrzymujemy w mieszkaniu na oknie, aż do czasu posadzenia ich w skrzynkach. Zapewniamy im dobry dostęp do światła i możliwie niskie temperatury (od dwunastu do piętnastu stopni Celsjusza).

Z wiosennego rozmnażania najlepiej sprawdzą się w uprawie sadzonki pozyskane z pędów wierzchołkowych. Cięcie wykonujemy klika milimetrów poniżej węzła. Usuwamy większość listków i pozostawiamy sadzonkę na kilka godzin, by lekko przywiędła. Również przyciętym roślinom matecznym potrzebna jest staranna opieka. Aby szybko wypuściły nowe pędy, trzeba im zapewnić dużo światła, wilgoci i nawożenia.

Sadzonki pelargonii ogrodowej ukorzenia się na kilka sposobów. Najłatwiej ukorzeni się pelargonia w naczyniu z wodą. Szybko też uzyskamy nowe roślinki, umieszczając sadzonki w małych doniczkach z piaskiem wymieszanym z torfem i przykrywając je folią. Możemy posadzić rozsadę również w dużej doniczce. Należy wówczas umieścić roślinki przy jej brzegu tak, aby zapewnić tworzącym się korzeniom jak najwięcej powietrza. W środku doniczki warto umieścić odwróconą dnem do góry doniczkę mniejszą. Spełni ona rolę dodatkowego źródła powietrza i przyspieszy ukorzenienie się pelargonii. Podlewamy sadzonki obficie, a potem jedynie je zraszamy. Gdy pelargonia podrośnie, usuwamy folię i uszczykujemy wierzchołki.  Dalsza pielęgnacja sadzonek, do czasu ich posadzenia w skrzynkach balkonowych, polega na podlewaniu i kilkakrotnym zasilaniu Florowitem albo innym nawozem do pelargonii. Pelargonie w dużej wilgotności ukorzeniają się w ciągu trzech, czterech tygodni.

Tak przygotowane kwiaty balkonowe sadzimy w pełni kwitnienia do skrzynek. Pelargonia rabatowa, pelargonia o pachnących liściach, pelargonia angielska, pelargonia kaskadowa i pelargonia bluszczolistna rosną najlepiej na balkonie o wystawie południowej i południowo-zachodniej. Uprawa pelargonii na balkonach o wystawie wschodniej przyniesie natomiast mniej kwiatów, ale rośliny będą równie dekoracyjne.

Wygląd pelargonii rabatowej

Pochodzenie:
Afryka Południowa
Roczne przyrosty:
20 cm - 80 cm
Maksymalna wysokość:
20 cm - 80 cm
Maksymalna szerokość:
20 cm - 50 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój pelargonii rabatowej:
wzniesiony, gęsty
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
przyciąga zwierzęta
zimozielona
ozdobne kwiaty, ozdobne liście
Kolor kwiatów:
różowy, biały, czerwony, purpurowy, fioletowy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
sercowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla pelargonii rabatowej

Termin sadzenia:
luty, marzec, sierpień, wrzesień
Rozstaw przy sadzeniu:
25 cm - 35 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki wierzchołkowe
Dodatkowe informacje:
Na zewnątrz można uprawiać pelargonię rabatową od połowy maja.


Gleba:
przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, lekko wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
w pojemnikach, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja pelargonii rabatowej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz do pelargonii. Nawozić raz na 2 tygodnie.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 2 dni.
Przy podlewaniu nie należy moczyć liści i kwiatów.
Przekwitające kwiatostany należy regularnie uszczykiwać.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej