Nazwa rośliny
Pięciornik gęsi (łac. Potentilla anserina) znana też jako srebrnik, gęsie ziele, pięciornik pospolity
Systematyka
różowate > pięciornik > pięciornik gęsi

Pięciornik gęsi - sadzenie, uprawa, pielęgnacja, właściwości lecznicze i zastosowanie ziela

Gęsie ziele, srebrnik, dziewicze ziele to tylko niektóre zwyczajowe nazwy, jakimi określana jest popularna w Polsce bylina – pięciornik gęsi Potentilla anserina. Roślina o złotożółtych kwiatkach spotykana jest nad rzekami, na łąkach, wśród chwastów na polach, w rowach i przy drogach. Od najdawniejszych czasów ziele srebrnika cenione jest w medycynie ludowej. Herbatki, nalewki i odwary polecane są między innymi na choroby przewodu pokarmowego. Liśćmi karmi się młode domowe ptactwo.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także te artykuły o pięciornikach.

Pięciornik gęsi (Potentilla anserina) – opis rośliny

Gatunek pięciornik gęsi należy do rodziny różowatych. Bylina o rozgałęzionym bulwiastym kłączu, wytwarza płożącą się cienką łodygę, o długości przekraczającej 1 m. Ostro piłkowane liście od spodu są srebrzyste, miękko owłosione, na stronie wierzchniej – nagie. Złociste, 5-płatkowe kwiaty, wyrastają pojedynczo z węzłów i osadzone są na długich szypułkach. Pojawiają się od maja do sierpnia. Jajowate niełupki wyróżniają się czerwonobrunatnym wybarwieniem.

Bylina uprawiana jest często w przydomowych ogrodach. W sprzedaży, w przystępnej cenie, dostępne są sadzonki pięciornika gęsiego. Delikatne żółte kwiaty stanowią ozdobę rabat, cenione są także lecznicze właściwości rośliny. Wymogi uprawowe dotyczą głównie nasadzenia na wilgotnych i słonecznych stanowiskach. Pięciornik gęsi odporny jest na szkodniki i choroby, wykazuje się odpornością na susze i niskie temperatury. Listki i obumarłe przylistki na kłączach chronią zimą młode pączki. A może zainteresuje cię także ten artykuł o pięciorniku rozłogowym?

Pielęgnacja roślin polega na ich przycinaniu, co ogranicza nadmierne rozrastanie się. Zabieg najlepiej przeprowadzić na wiosnę. Natomiast lecznicze ziele pozyskuje się w czasie kwitnienia srebrnika, w czerwcu i w lipcu, w czasie słonecznej pogody. Łodygi z kwiatami suszy się w przewiewnym miejscu, najlepiej w suszarniach, w temperaturze około 45 stopni Celsjusza. Po rozdrobnieniu, susz pięciornika należy przechowywać w szklanych lub papierowych opakowaniach, w suchych i przewiewnych miejscach.

Pięciornik gęsi – cenne ziele lecznicze

Bylina stosowana jest w wielu dolegliwościach:

  • układu oddychania,
  • układu krążenia,
  • w zaburzeniach pracy żołądka, jelit i trzustki,
  • narządów rozrodczych,
  • ma również działanie przeciwbólowe i przeciwkrwotoczne.

Ziele pięciornika gęsiego bogate jest w substancje odkażające - garbniki katechinowe, przeciwutleniacze - flawonoidy, a także w witaminę C i kwasy organiczne. Jest składnikiem wielu leczniczych i kosmetycznych preparatów. Sprawdź także ten artykuł o pięciorniku srebrnym.

Mieszanka, działająca przeciwbólowo i przeciwskurczowo - składa się z ziela pięciornika gęsiego, melisy lekarskiej, korzenia lukrecji i kory kruszyny.

Na cukrzycę – herbata pobudzająca pracę trzustki i obniżająca poziom cukru we krwi, na którą wykorzystuje się ziele pięciornika gęsiego, liści borówki czernicy, jeżyn oraz strąki fasoli.

Dawkowanie: 1 łyżka ziół na 1 szklankę wrzątku. Herbatę pijemy 3x dziennie, po 1 szklance, po posiłkach.

Herbata o działaniu odtruwającym oraz na choroby nerek i pęcherza moczowego – zioła składają się z kwiatów wrotyczu, kłącza pięciornika gęsiego, nasion lnu oraz ziela dziurawca.

Dawkowanie: herbatę sporządza się rano, z 1 łyżki ziół, zalanych wrzątkiem – 1 szklanka. Wieczorem, po podgrzaniu, wypijamy herbatę przed snem.

Pięciornik gęsi, czyli zioła na problemy z żołądkiem oraz inne zastosowanie

Zioła na rozstrój żołądka – korzeń pięciornika gęsiego, liście i owoce czarnej jagody, kora dębowa oraz kwiat rumianku.

Dawkowanie: 4 łyżki ziół zalewamy 1 litrem zimnej wody i odstawiamy na 5 godzin. Następnie całość gotujemy około 10 minut. Popijamy ½ szklanki naparu 3 razy dziennie, przed jedzeniem.

Bylina Potentilla anserina może wzbogacać codzienny jadłospis. Liście rośliny można przyrządzić podobnie jak szpinak, surowe dodać do surówek, makaronów lub jako dodatek do zup i innych potraw gorących. Jadalne są także kłącza – gotowane lub spożywane na surowo.

Pięciornik gęsi stanowi składnik wielu naturalnych produktów kosmetycznych – olejków do włosów, preparatów na trądzik, do przemywania skóry twarzy oraz bio kosmetyków. Na rynku dostępne są gotowe mieszanki ziół, z dodatkiem Potentilla anserina oraz zioła i herbaty ekologiczne z pięciornika gęsiego. Srebrnik pospolity to zioła na wiele dolegliwości. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie kokornaku?

Wygląd pięciornika gęsiego

Pochodzenie:
Ameryka Północna, Europa, Azja
Roczne przyrosty:
5 cm - 15 cm
Maksymalna wysokość:
5 cm - 15 cm
Maksymalna szerokość:
15 cm - 50 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
3 lata


Pokrój pięciornika gęsiego:
rozłożysty, łukowato wygięty, wzniesiony, w formie rozety, rozłogowy
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
żółty
Wielkość i forma kwiatów:
pojedyncze
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
złożone
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla pięciornika gęsiego

Termin sadzenia:
maj, wrzesień, październik
Rozstaw przy sadzeniu:
15 cm - 25 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, podział kłącza
Dodatkowe informacje:
Wysiew nasion do gruntu wykonuje się późnym latem lub wczesną jesienią. Przygotowaną rozsadę wysadza się w połowie maja.


Stanowisko:
Gleba:
gliniasta, przepuszczalna, żyzna, wilgotna, świeża, gliniasto-piaszczysta
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:

Pielęgnacja pięciornika gęsiego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Podczas przesadzania można rozmnożyć bylinę przez podział.
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz kompost, organiczny. Nawozić 1 raz w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 2 dni.
Roślinie należy zapewnić stałą umiarkowaną wilgotność podłoża. Źle znosi dłuższe okresy suszy, natomiast toleruje okresowe zastoje wody.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
jadalna, lecznicza
Typ pożytku:
liście, ziele, korzeń
Termin zbiorów:
maj, czerwiec, lipiec, sierpień
ikona podziel sięPrzekaż dalej