Pierwiosnek lekarski (pierwiosnka lekarska, pierwiosnek wiosenny, prymulka) 🌳 uprawa i pielęgnacja

Nazwa rośliny

Pierwiosnek lekarski (łac. Primula veris) znana też jako pierwiosnka lekarska, pierwiosnek wiosenny, prymulka

Systematyka

pierwiosnkowate > pierwiosnek > pierwiosnek lekarski

Wygląd pierwiosnka lekarskiego

Pochodzenie:

Eurazja

Roczne przyrosty:

10 cm - 30 cm

Maksymalna wysokość:

10 cm - 30 cm

Maksymalna szerokość:

10 cm - 30 cm

Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:

1 rok

Pokrój pierwiosnka lekarskiego:

kępiasty, w formie rozety

Cechy charakterystyczne:

pachnąca
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, przyjemny zapach, roślina lecznicza

Kolor kwiatów:

żółty

Wielkość i forma kwiatów:

kwiatostan

Rodzaj ulistnienia:

liściaste

Kształt liścia:

jajowate

Kolor liścia:

jasnozielone

Sadzenie i stanowisko dla pierwiosnka lekarskiego

Termin sadzenia:

maj, czerwiec

Rozstaw przy sadzeniu:

10 cm - 30 cm

Sposób rozmnażania:

podział, nasiona

Stanowisko:

słoneczne, półzacienione

Gleba:

przepuszczalna, próchniczna

Odczyn pH gleby:

zasadowy

Wilgotność podłoża:

umiarkowane

Strefa mrozoodporności:

bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C

Dogodne miejsca uprawy:

ogród przydomowy, ogród wiejski, ogród skalny, ogród naturalny, pod koronami drzew

Nadaje się na:

nasadzenie grupowe, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja pierwiosnka lekarskiego

Trudność uprawy:

łatwy

Poziom odporności:

dobra odporność

Typowe choroby:

szara pleśń, zgnilizna korzeni

Typowe szkodniki:

mszyce, przędziorki

Terminy

	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
	Nawóz wieloskładnikowy. Nawozić raz w miesiącu. Na żyznym stanowisku nawożenie nie jest konieczne, na ubogich glebach można zasilać roślinę niewielką dawką nawozu.
Podlewanie
	Niewielkie zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Pierwiosnki nie znoszą nadmiaru wody.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:

jadalna

Zobacz inne rośliny podobne do pierwiosnka lekarskiego

Pierwiosnek lekarski (primula veris) - zastosowanie, właściwości lecznicze, porady

Primula veris, Primula officinalis - pierwiosnek lekarski, pierwiosnka lekarska lub pierwiosnek wiosenny potocznie nazywany jest prymulką. Jest zimotrwałą byliną, posiadającą właściwości lecznicze. Przez dłuższy czas Primula veris znajdowała się pod ochroną gatunkową. Urocza roślina pachnąca mlekiem, o złotych delikatnych kwiatach pojawia się na wiosnę. Znajduje zastosowanie w przydomowych ogródkach, zdobi kwietne łąki i przestrzenie naturalistycznych ogrodów.

Jeśli zainteresował cię temat tych kwiatów, sprawdź także inne artykuły o pierwiosnkach.

Primula Veris – opis rośliny

Pierwiosnek lekarski to kwiat wiosenny, dorastający do 40 cm wysokości. Na mocnym pojedynczym pędzie znajduje się wielokwiatowy baldach, mogący składać się nawet z 30 kwiatów. Sinozielone liście, ułożone w rozetę, są dekoracyjnie pomarszczone. Ozdobą rośliny są złociste kwiatki, z pomarańczową plamką u nasady każdego płatka. Spłaszczone nasiona, o długości 15 mm, zabarwione są na ciemnobrązowo. Bylina kwitnie od marca do początków czerwca. Obecnie nie znajduje się pod ochroną.

Pierwiosnek wiosenny może być uprawiany w ogrodzie i w pomieszczeniach. Dobrze rośnie na stanowiskach ciepłych, słonecznych lub lekko zacienionych, na wapiennej przepuszczalnej glebie. Rośliny sieje się jesienią, kiedy nasiona są wilgotne i szybko kiełkują, w rozstawie co 15 cm. Suche nasiona należy poddać stratyfikacji, dla pobudzenia kiełkowania. Sieje się je wówczas w szklarniach i w inspektach. Jeśli zainteresował cię ten temat, przeczytaj więcej w tym artykule o prymulce ogrodowej.

Zbiór dotyczy rozwiniętych w pełni liści i kwiatów. Korzenie prymuli wykopuje się jesienią. Kwiat wiosenny można kandyzować. Liście i korzenie należy suszyć w zacienionych warunkach, w temperaturze do około 40 stopni Celsjusza. Jeśli używamy piekarnika, suszenie przeprowadzamy w temperaturze do 60 stopni Celsjusza. Wysuszone zioła przechowujemy w suchym i ciemnym miejscu.

Pierwiosnek lekarski – zastosowanie

Lcznicze zastosowanie pierwiosnka jest bardzo szerokie, sprawdza się jako środek w leczeniu wielu schorzeń. Roślina od wieków znajduje szerokie zastosowanie w gospodarstwie domowym, w kosmetyce oraz w medycynie. Złocisty kwiat wiosenny przyjemnie pachnie i jest pożądanym dekoracyjnym elementem bukietów. Zapach suszonej prymuli i zmielonego korzenia wzbogaca ozdobne walory potpourri. Po namoczeniu kwiatów w destylowanej wodzie, otrzymamy aromatyczną wodę, wygładzającą cerę. Primula veris jest rośliną jadalną, o lekko gorzkawym posmaku. Kwiaty nadają się do wykorzystania w naszej kuchni. Można dodawać je do dżemów oraz do marynat. Są składnikiem sałatek, możemy je również kandyzować, wyrabiać z nich wino i dekorować nimi desery. Liście, zawierające witaminę C. Gotuje się je, np. jako dodatek do zupy. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach wiosennych.

Szczególne miejsce Primula veris zajmuje w medycynie. Posiada właściwości bakteriobójcze, antygrzybicze, przeciwzapalne i obniżające wysoką gorączkę. Dlaczego warto sięgnąć po preparaty zawierające pierwiosnek lekarski?

Liście są ważnym składnikiem maści na skaleczenia.

Kłącza i korzeń pierwiosnka wykorzystuje się do sporządzenia odwaru, stosowanego na schorzenia górnych dróg oddechowych oraz choroby płuc.

Na bezsenność oraz migreny pomaga herbatka z kwiatów.

Odwar z kwiatów pierwiosnka wiosennego znajduje zastosowanie w chorobach układu moczowego i dolegliwościach reumatycznych.

Pierwiosnek lekarski rozluźnia skurcz oskrzeli w czasie kaszlu, dzięki czemu łatwiej jest pozbyć się zalegającej w oskrzelach wydzieliny. Właściwości lecznicze ma codzienne popijanie filiżanki syropu lub odwaru. Dla poprawy smaku można dodać anyżek, który również działa wykrztuśnie. A może zainteresuje cię także artykuł o uprawie ułudki wiosennej?

Przepis na odwar przeciwkaszlowy: Korzeń pierwiosnka należy rozdrobnić i zalać 2 szklankami wody, po czym przez kwadrans gotować na wolnym ogniu. Ostudzony płyn popijać dwa razy dziennie.

Nalewka przeciwdziałająca kaszlowi: korzeń pierwiosnka rozdrabniamy i zalewamy 70% spirytusu, w proporcjach: 100 g korzenia i ½ litra spirytusu. Nalewka będzie macerowała się około tygodnia. Po odcedzeniu popijamy nalewkę, gdy dopadnie nas męczący kaszel. Stosujemy 20 kropli specyfiku na około ¼ szklanki wody.

Dobroczynne prozdrowotne właściwości posiada olej z pierwiosnka - Oleum Primulae Eris. Ceniony jest za korzystny wpływ na pracę serca, działanie układu krwionośnego i na przebieg procesów metabolicznych. Olej z pierwiosnka to bogate źródło kwasów Omega 6, dzięki którym nasz organizm jest odporniejszy i sprawniej funkcjonuje. Dawkowanie preparatu najlepiej uzgodnić z lekarzem. Za ½ litra oleju zapłacimy około 116 zł. Sprawdź także artykuł o uprawie pelargonii angielskiej.

Pierwiosnek lekarski

Wygląd pierwiosnka lekarskiego

Sadzenie i stanowisko dla pierwiosnka lekarskiego

Pielęgnacja pierwiosnka lekarskiego

Terminy

Zastosowanie w kuchni

Zobacz inne rośliny podobne do pierwiosnka lekarskiego

Interesuje cię pierwiosnka lekarska? Zobacz też te rośliny

Pierwiosnek lekarski (primula veris) - zastosowanie, właściwości lecznicze, porady

Primula Veris – opis rośliny

Pierwiosnek lekarski – zastosowanie