Pierwiosnek ogrodowy

Prymulka ogrodowa - odmiany, uprawa, podlewanie, pielęgnacja

Prymulka ogrodowa często nazywana jest pierwiosnkiem, ponieważ jej dzikie gatunki zakwitają bardzo wcześnie i są uważane za pierwsze oznaki wiosny. Te uprawiane w ogrodzie lub w doniczce kwitną nieco później, jednak nadal pozostają najwspanialszymi wiosennymi roślinami. W marcu od kolorów prymulek na sklepowych półkach aż roi się w oczach. Kusi, by chociaż kilka z nich przygarnąć. Śmiało, uprawa prymulek nie jest trudna i poradzi z nią sobie nawet początkujący ogrodnik.

Jeśli szukasz więcej inspiracji na kwiaty ogrodowe, zebraliśmy je dla ciebie w tym miejscu.

Prymulki – opis, charakterystyka i pochodzenie

Prymulka, czyli pierwiosnek lekarski

Prymulka to zaskakująco pojemny rodzaj. Należy do niego aż 500 gatunków, z których przeważająca większość nadaje się do uprawy jako kwitnące rośliny ozdobne. Duża część z nich rośnie naturalnie w Europie, niektóre, jak na przykład pierwiosnek lekarski czy pierwiosnek omszony, można spotkać w Polsce. W uprawie w ogrodzie i doniczce najczęściej spotyka się poza tymi dwoma jeszcze pierwiosnek wyniosły, który zakwita w kwietniu. W internecie znajdziesz sporo porad także na temat tego, jak uprawiać prymulkę w doniczkach krok po kroku, także na balkonie.

Wszystkie gatunki mają bardzo podobny wygląd – osiągają maksymalnie 20-25 cm wysokości, są więc naprawdę drobniutkie. Ich lancetowate, całobrzegie liście o zgaszonym, zielonym kolorze często są owłosione na spodniej stronie. Wyrastają na ogonkach wokół kępy długich szypułek, na których pojawiają się pojedyncze kwiaty. To właśnie one są najbardziej atrakcyjną częścią rośliny. Prymulki wytwarzają kwiaty o 6-7 płatkach ozdobionych delikatnym wcięciem, które otaczają intensywnie żółty środek. Sprawdź także najpiękniejsze kwiaty wiosenne.

Kwiaty prymulki są dostępne w różnych kolorach. Zdecydowana większość z nich jest różowa, jednak kwiaty prymulki mogą być także bordowe, fioletowe, pomarańczowe, intensywnie żółte, białe lub purpurowe. Niektóre odmiany mają płatki dwubarwne, wykończone kontrastową obwódką. To bogactwo kolorów sprawia, że wspaniale prezentują się w każdym ogrodzie. Ich dodatkową dekoracją jest centralna, żółta plamka u nasady płatków. Kwiaty prymulki są tak atrakcyjne, że same mogą stworzyć najbardziej nieszablonową i zróżnicowaną rabatę pełną barw.

Prymulka ogrodowa i prymulka doniczkowa

Prymulki w zasadzie są mrozoodporne i dobrze czują się w naszych warunkach klimatycznych. Jednak prymulka ogrodowa może czasami przemarzać w bardzo mroźne zimy, zwłaszcza te bezśnieżne. Rośliny są wrażliwe także na suszę, jednak nadmiar wody także nie jest dla nich szczególnie korzystny. W sezonie letnim zarówno prymulka uprawiana w doniczce, jak i ogrodowa są podatne na oparzenia słoneczne.

W ogrodzie roślina zakwita dopiero w kwietniu, niektóre odmiany jeszcze później. Jest to jeden z najwcześniejszych kwiatów. Rośliny doniczkowe często są podpędzone wcześniej, więc zakwitają błyskawicznie. Niektóre okazy mogą kwitnąć już na przełomie lutego i marca, swoimi intensywnymi kwiatami rozpraszając zimowe smutki i szarości. Jeśli planujesz aranżację ogrodu, w tym artykule znajdziesz ceny najpopularniejszych roślin.

Uprawa prymulek – odpowiednie stanowisko

Prymulka ogrodowa – wymagania

Prymulka ogrodowa nie ma zbyt dużych wymagań co do rodzaju stanowiska. W zasadzie należy zadbać tylko o to, by w początkowej fazie rozwoju miała zapewnione dużo słońca. Warto sadzić ją pod drzewami i krzewami, które późno obrastają w liście, ponieważ latem może okazać się, że nadmiar słońca jej zaszkodzi. Roślina świetnie sprawdza się na rabatach i w ogrodach skalnych.

Więcej wymagań prymulki mają co do rodzaju podłoża. Nie lubią lekkich, przepuszczalnych i piaszczystych gleb, wręcz przeciwnie – wolą nawet ciężkie i lekko gliniaste. Ponieważ prymulka w ogrodzie jest bardzo narażona na przesuszenie, warto ją sadzić w miejscach, gdzie ma zawsze wilgotną glebę. Roślina lubi stanowisko żyzne, dobrze czuje się w glebie torfowej. Prymulki nie mają jednak wyraźnych wymagań co do poziomu zakwaszenia podłoża.

Uprawa prymulek – sadzenie

W ogrodzie roślinę można uprawiać na dwa sposoby. Pierwszym z nich są nasiona – należy wysiać je do inspektu, a kiedy wzejdą wysadzić w ogrodzie na stałe miejsce. Najlepszy moment na wysiewanie to maj, do przesadzenia nadają się w lipcu lub sierpniu. Kwitnienia możemy spodziewać się dopiero w kwietniu kolejnego roku. Jest to dobry sposób, żeby uchronić roślinę przed zmarznięciem – zdąży wytworzyć rozległy system korzeniowy, który ochroni ją przed zimnymi powiewami wiatru.

W maju można także wysadzić gotowe już rośliny lub sadzonki pozyskane z podziału kęp. Prymulki mają tendencję do rozrastania się, więc od czasu do czasu warto podzielić kępy. Nowe sadzonki umieszcza się na starannie dobranym stanowisku w ciepłe dni i obficie podlewa. Dzięki temu łatwiej i szybciej się przyjmą. A może zainteresuje cię także aksamitka w ogrodzie?

Prymulki w doniczce – stanowisko

Uprawa prymulek w doniczce wygląda nieco inaczej niż ta w ogrodzie. Rośliny doniczkowe mają mniejsze wymagania co do rodzaju podłoża, należy jednak dość często je podlewać. Prymulka doniczkowa najlepiej będzie czuła się na stanowisku chłodnym i dość zacienionym. Nadmiar słońca jest dla niej niebezpieczny – promienie słoneczne mogą zrobić krzywdę rozległym liściom. W chłodniejszych pomieszczeniach prymulki też dłużej kwitną, warto więc zapewnić im takie stanowisko.

Do doniczki warto wsypać standardową ziemię kwiatową. Te rośliny doniczkowe nie potrzebują szczególnego drenażu, jednak oczywiście doniczka powinna być wyposażona w odpowiednie otwory, odprowadzające nadmiar wody na zewnątrz. Glebę można uzupełnić torfem, żeby dłużej utrzymywała wilgoć, tak potrzebną do rozwoju tych roślin.

Jak pielęgnować prymulkę?

Prymulka ogrodowa – podlewanie i nawożenie

Kwiaty ogrodowe przede wszystkim potrzebują podlewania. Jest to roślina bardzo wrażliwa na przesuszenie – w takim wypadku błyskawicznie marnieje i zasycha, początkowo szybko tracąc kwiaty a wraz z nimi cały urok. W czasie większych upałów należy nawadniać je nawet trzy razy dziennie. Podlewać należy często, jednak w ilości dostarczanej wody trzeba zachować umiar. Prymulka jest wrażliwa także na jej nadmiar – przelanie skutkuje większą podatnością na choroby grzybowe i pojawienie się szkodników.

Roślina uprawiana w ogrodzie nie ma szczególnych wymagań, jeśli chodzi o nawożenie. Jest niewielka, więc czerpie nieduże ilości składników mineralnych z gleby. Jeśli jednak te kwiaty ogrodowe są posadzone na jałowym lub bardzo wyeksploatowanym stanowisku, musisz dodatkowo je zasilić odpowiednim nawozem mineralnym. Dobrze sprawdzają się nawozy granulowane lub żelowane, przeznaczone do roślin kwitnących. A może zainteresują cię także kwiaty ogrodowe wieloletnie?

Prymulki – zimowanie i przesadzanie

Chociaż te kwitnące rośliny są uznawane za mrozoodporne, czasami zdarza się, że przemarzają. Dlatego na wszelki wypadek warto o nie zadbać zawczasu i lekko je okryć na zimę. Zimowanie w gruncie jest jak najbardziej możliwe, jednak prymulki powinny zostać przykryte gałązkami jedliny lub agrowłókniną. Dobrze sprawdza się także torf lub kora. Nie trzeba roślin okrywać bardzo gęsto – wręcz przeciwnie, pod zbyt szczelnym okryciem mogą gnić lub zostać zaatakowane przez choroby grzybowe.

Raczej nie ma potrzeby przesadzania prymulek w ogrodzie. Możesz to jednak zrobić, jeśli chcesz zmienić ich miejsce lub jeśli kępy za bardzo się rozrosły. Najczęściej trwa to kilka sezonów – roślina nie charakteryzuje się dużymi przyrostami w ciągu roku. W tym czasie warto dokładnie obejrzeć korzenie i sprawdzić, czy nie są nadgnite lub zniszczone. W trakcie przesadzania można podzielić kępy i rozsadzić je. Najlepszym momentem na przesadzanie prymulek jest maj, kiedy już opadną kwiaty.

Jak pielęgnować prymulkę w doniczce?

Uprawa prymulek w doniczce nie jest szczególnie skomplikowana. Może się na nią skusić nawet najmniej doświadczony ogrodnik. Należy jedynie pamiętać o odpowiednim nawadnianiu – jeśli w mieszkaniu jest ciepło lub roślina stoi nad działającym kaloryferem, wodę należy podawać nawet codziennie. W innych wypadkach i tak trzeba pamiętać o podlewaniu mniej więcej co dwa dni. Roślinę można raz w sezonie nawieźć preparatem mineralnym do roślin kwitnących. Ponadto nie trzeba szczególnie się nią zajmować.

Należy jednak pamiętać o tym, że prymulka ma dość specyficzne wymagania co do okresu zimowania. Na zimę warto wynieść ją do nieco bardziej zacienionego i chłodnego pomieszczenia. Jeśli zapewnisz jej temperaturę w granicach 10-12 stopni Celsjusza, szybko zakwitnie wiosną, gdy przeniesiesz ją do cieplejszego pomieszczenia. W okresie zimowania rośliny nie podlewa się, należy także ograniczyć nawożenie.

Ważnym zabiegiem jest regularne usuwanie przekwitłych kwiatów. Po pierwsze dlatego, że są nieco szpecące, ponadto mogą zrobić miejsce nowym kwiatom. Jednak należy o tym pamiętać przede wszystkim dlatego, że na zwiędniętych kwiatach czasami rozwijają się choroby grzybowe, które szybko mogą przenieść się na całą roślinę.

Prymulki są narażone na bardzo wiele chorób o podłożu grzybowym. Jedną z nich jest szara pleśń, która pojawia się na kwiatach i liściach w postaci szarawego nalotu. Jeśli masz wiele okazów tej wyjątkowej rośliny w swoim domu lub ogrodzie, warto użyć zapobiegawczych środków grzybobójczych, ponieważ choroby błyskawicznie się rozprzestrzeniają. Dodatkowo liście prymulki są wspaniałym przysmakiem dla mszyc i przędziorków. Jeśli tylko zauważysz oznaki żerowania albo obecności, natychmiast usuń zaatakowane liście, pędy czy kwiaty. To powinno zadziałać i skutecznie ochronić twoje prymulki.